23 May 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Etiyopya’da bulunan Homo sapiens’in yaşı yeniden hesaplandı

Etiyopya’da bulunan Homo sapiens fosillerin yaşı bölgede bulunan volkanik küllerin incelenmesi ile bilinenden daha geriye tarihlendi.

Etiyopya’da ele geçen fosiller üzerinde yapılan incelemelerde Homo sapiens’in yaşı 197.000 yıl öncesine dayandığı hesaplanmıştı.

1960 yılının sonlarında volkanik kül tortu katmalarında bulunan fosiller üzerinde yapılan en son araştırmada Homo sapiens’in yaşı 233.000 yıl kadar geriye çekildiği raporlandı.

OMO I olarak bilinen kalıntıların yeni tarihlendirmesi, bölgeden ve uzak volkanlardan gelen külün ayrıntılı bir incelemesi sonucu ortaya çıkarıldı.

Araştırmanın sonuçları Nature dergisinde yayınladı.

Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nde paleoantropolog olan ve aynı zamanda kalıntıları inceleyen Chris Stringer, bir e-postada, “Bu çalışma, Omo I iskeletinin kesinlikle 230,000 yaşından büyük olduğunu göstermek açısından önemlidir” dedi.

Cambridge Üniversitesi’nde volcanologist olan Céline Vidal, kalıntılar, erken insan atalarının yaşadığı dönemde volkanik olarak çok aktif olan bir bölge olan güney Etiyopya’daki aşağı Omo vadisinin Kibish Formasyonu’nda bulundu.

Bununla birlikte, yarık vadisi, göller ve ormanlık alanlarla dolu olduğu için bu çağda yaşamak için çekici bir yer olurdu. Volkanlar, alet yapmak için verimli topraklar ve bol miktarda obsidyen kaya yaratmış olurdu. Vidal, vadinin “türlerin gelişmesi için kaynaklar sağladığını” söylüyor.

Vidal, kötü korunmuş kemiklerin yaşını doğrudan belirlemenin zor olduğunu söylüyor. Bunun yerine, araştırmacılar Omo I’in çevresini araştırdılar. Daha önceki çabalar, 200.000 yaşın biraz altında bir yaş veren, fosillerin üstünde veya altında olmayan ancak yakınında bulunan bir volkanik kül tabakasına odaklanmıştı. Vidal, “Fakat büyük belirsizlik, bu kül tabakasının fosillere göre konumudur” diyor.

Omo I’i çevreleyen tortulların çok üzerinde olmayan bir buçuk metre kalınlığındaki kül tabakası daha da heyecan verici. Bu tortu, açıkça altındaki fosillerden biraz daha genç, ancak yaşını saptamak zor oldu. Malzemenin hamur gibi bir kıvamı var, bu da bilim adamlarının radyometrik tarihleme adı verilen bir teknik kullanarak analiz etmesini çok ince yapıyor .

1960'larda Etiyopya'daki Omo Nehri'nde keşfedilen bu kafatasları, bilinen en eski insan fosilleri arasında yer alıyor.  M. H. Day
1960’larda Etiyopya’daki Omo Nehri’nde keşfedilen bu kafatasları, bilinen en eski insan fosilleri arasında yer alıyor. M. H. Day

Ancak külün bileşimini belirleyebilirler diyen Vidal, “Her volkanik tortunun kendi parmak izi, kendi kimyasal imzası vardır” diyor. Araştırmacılar serpintiden sorumlu yanardağı tespit edebilirlerse, aynı patlamadan başka yerlerde daha kolay yaşlanabilecek daha büyük kayalar bulabilirler.

Vidal ve diğer araştırma üyeleri, Etiyopya’da 300.000 ila 60.000 yıl önce meydana gelen büyük volkanik patlamaları araştırarak bu sorunun üstesinden geldi. “Bu projenin daha geniş anlamı, bu büyük patlamaların o zamanlar Homo sapiens’in evrimi ve göç kalıpları üzerinde bir etkisi olup olmadığını anlamaktı ” diyor.

Vidal ve ekibi, püskürmelerin boyutunu ölçmek için, Kibish Formasyonu da dahil olmak üzere ülkenin çeşitli bölgelerinden kül örnekleri aldı. Omo I’in üzerindeki kül tabakasının kimyasal parmak izlerinin, yaklaşık 217 mil kuzeydoğudaki Shala yanardağının patlayıcı patlamasından elde edilenle eşleştiğini buldular.

Araştırmacılar, radyometrik tarihleme ile yanardağın çevresindeki yumruk büyüklüğündeki pomza taşlarını analiz ederek, patlamanın yaklaşık 233.000 yıl önce gerçekleştiğini hesapladılar. Bu, Omo I’in üzerindeki kül tabakasının da 233.000 yaşında olduğunu gösterir, bu nedenle atalara ait fosiller daha da yaşlı olmalıdır. Vidal, patlamanın ne kadar büyük olduğu göz önüne alındığında, taze, ince külün yüzlerce kilometre uzağa taşınmasının şaşırtıcı olmadığını söylüyor.

Genetik verilere dayanarak, bilim adamları Homo sapiens’in 350.000 ila 200.000 yıl önce diğer erken homininlerden ayrıldığını tahmin ettiler. Vidal, Omo I için minimum 233.000 yaşında olması “bu modelle mantıklı” diyor. Vidal, Omo I’de ve daha sonra insanlarda bulunan, uzun kafatası ve çene de dahil olmak üzere belirli özelliklere sahip olmadıklarını söylese de, Fas’tan başka bir fosil grubu 315.000 yıl öncesine tarihlendirildi.

Bir sonraki adımın, alt katmanlardan alınan ince kül örnekleriyle analizi tekrarlayarak fosiller için maksimum bir yaş belirlemek olacağını belirtiyor. Araştırmacılar ayrıca, kuzey Etiyopya’dan gelen ve yaklaşık 160.000 yaşında olduğu tahmin edilen, Herto fosilleri olarak bilinen, bölgedeki en eski ikinci modern insan kalıntılarının yaşı için tahminlerde ince ayar yapmayı umuyorlar.

Kaynak populer since

Banner
Benzer Yazılar

Prag yakınlarında 7.000 yıllık bir yerleşim yeri ortaya çıkarıldı

24 Aralık 2024

24 Aralık 2024

Arkeologlar, Nupak yakınlarındaki Prag çevre yolunun planlanan tamamlanma güzergahında, yaklaşık 7.000 yıl öncesine ait yerleşim yeri keşfetti. Keşif, Prag Çek...

Assos’ta mezar hediyesi 2 bin yıllık düdük keşfedildi

18 Ekim 2022

18 Ekim 2022

Çanakkale Ayvacık ilçesinde yer alan Assos Ören Yeri’nde Roma döneminde çocuk mezarlarına konulan pişmiş topraktan yapılmış düdük keşfedildi. 2 bin...

Dünyanın en eski runik alfabesi ile yazılmış sözcüğün yer aldığı taş keşfedildi

18 Ocak 2023

18 Ocak 2023

Yazı, Sümerliler tarafından bulundu ve geliştirildi. Zamanla dünyanın birçok noktasında yazı kullanılmaya başladı. Norveç’te bilinen en eski yazı rün bunlardan...

Harran Ören Yeri’nde tanrıça Gula ile ilişkilendirilen ritüel köpek mezarları ortaya çıkarıldı

17 Aralık 2024

17 Aralık 2024

Dünya’nın en eski yerleşim yerlerinden Harran Ören Yeri’nde, Demir Çağı’na ait 4 köpek mezarı ortaya çıkarıldı. Ritüel olarak gömülen köpekler,...

Küllüoba Höyüğü’nde Kuraklığa 4.200 Yıl Önce Nasıl Çare Bulundu

4 Eylül 2021

4 Eylül 2021

Kuraklık, günümüzün en büyük çevre sorunu… İnsanlığın daha iyi yaşam koşullarına sahip olmak için arsızca dünya varlığına verdiği zararlar, doğanın...

Arkeologlar, İspanya’da bir mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler

3 Aralık 2023

3 Aralık 2023

Arkeologlar, İspanya’nın Cantabria eyaletindeki Ribamontán al Monte belediyesinde bulunan La Garma mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler. La...

Arkeologlar, Litvanya’da Yıkılan Büyük Vilna Sinagogu’nun Tevrat Sandığı’nı Ortaya Çıkardılar

30 Ağustos 2021

30 Ağustos 2021

Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yapılan kazılarda, Holokost sırasında Naziler tarafından tahrip edilen ve daha sonra Sovyetler tarafından tekrar yerle bir edilen Büyük Vilna Sinagogu’nun Tevrat...

Orta Çağ’da milyonlarca insanın ölümüne neden olan kara veba Orta Asya’dan yayılmış olabilir

16 Haziran 2022

16 Haziran 2022

Covid-19 pandemisi yaklaşık 2 yıl boyunca Dünya’yı kapattı. Az da olsa etkisini hala devam ettiren Covid-19 salgını tarih boyunca Dünya’da...

Saqqara’da Bilinmeyen Bir Mısır Kraliçesinin Mezarı Keşfedildi “Kraliçe Neit”

18 Ocak 2021

18 Ocak 2021

Giza Piramitinin yakınlarında Saqqara nekropolünde çalışan Mısırlı arkeologlar, 4300 yıl önce Mısır’ı yöneten altıncı hanedanlığın ilk firavunu olan Kral Teti’nin...

Araştırmacılar, Suriye’de antik bir mezar içinde dünyanın en eski alfabesini keşfetti

22 Kasım 2024

22 Kasım 2024

Suriye’nin kuzeyindeki Tell Umm-el Marra antik kentinde 2004 yılında ortaya çıkarılan bir mezarda dünyanın en eski alfabesinin izleri keşfedildi. Keşif, Johns...

İtalya’da 16 Milyon Yıllık Yarasa Bulundu

2 Aralık 2020

2 Aralık 2020

Araştırmacılar, elde ettikleri şaşırtıcı buluntular ile bizleri heyecanlandırmaya devam ediyorlar. Bu heyecanlandırıcı buluntuların birisi de  16 Milyon yıllık yarasa oldu....

Knidos’ta Helen ve Roma dönemi heykel başları ortaya çıkarıldı

9 Aralık 2021

9 Aralık 2021

Muğla’nın Datça ilçesinde bulunan Karya dönemine ait antik yerleşim Knidos’ta Helen ve Roma dönemi heykel başları ortaya çıkarıldı. Bilim, mimarlık...

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda ilk arkeolojik deney başladı

19 Ocak 2022

19 Ocak 2022

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda arkeologlar Flinders Üniversitesi’nden Doçent Doktor Alice Gorman ve California’daki Chapman Üniversitesi’nden Doçent Doktor Justin Walsh uzayda ilk...

Atina’da Yunan Tanrısı Hermes’e Ait Heykel Başı Bulundu

17 Kasım 2020

17 Kasım 2020

Antik Yunan Medeniyeti mitolojisinde yolcuların, tüccarların, habercilerin, kumarbazların ve hırsızların tanrısı olarak nitelendirilen Hermes’e ait heykel başı Atina‘da bulundu. Yunanistan...

700 Yıllık Lord Vishnu’nun Heykeli Pedda Rushikonda Plajında Kıyıya Vurdu

23 Mart 2025

23 Mart 2025

Pedda Rushikonda sahilinde, sakin bir Cuma akşamı, dalgaların sürüklediği sıra dışı bir keşif yaşandı: Yüzyıllar öncesine ait, granitten oyulmuş bir...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]