29 October 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Antik Mısır’da Bulunan Mezarlık Dünyanın En Eski Evcil Hayvan Mezarlığı Olabilir

2011 yılında Berenice limanında bulunan yüzlerce hayvan iskeleti buranın bir evcil hayvan mezarlığı olarak kullanıldığını düşündürmüştür. Hayvanların boynundaki tasma ve benzeri eşyaların varlığı burada ki hayvanların özel olduklarına işaret ediyor.

Site daha önce bulunsada mezarlığın amacı gizemliydi. Şimdi, ayrıntılı bir kazı, yaklaşık 600 kedi ve köpeğin mezarlarını ve bu hayvanların değerli evcil hayvanlar olduğuna dair güçlü kanıtlar ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, bu durumun, siteyi bilinen en eski evcil hayvan mezarlığı haline getireceğini savunuyor ve modern evcil hayvan kavramının antik dünyaya yabancı olmadığını öne sürüyor.

Winnipeg Üniversitesi’nde zooarkeolog Michael MacKinnon, geçmiş Akdeniz’de hayvanların rolünü araştırmış ancak yeni çalışmaya katılmamış bir zooarkeolog, “Böyle bir mezarlığa hiç rastlamadım. Ailenin bir parçası olarak evcil hayvan fikrine antik çağda ulaşmak zor, ama bence onlar burada [aile] idi” dedi.

Arkeozoolog Marta Osypinska ve Polonya Bilimler Akademisi’ndeki meslektaşları, mezarlığı 2011 yılında şehir duvarlarının hemen dışında, Roma çöplüğünün altında keşfettiler. Mezarlık, Berenice’nin hareketli olduğu MS birinci ve ikinci yüzyıllar arasında kullanılmış gibi görünüyor. Hindistan, Arabistan ve Avrupa’dan fildişi, kumaş ve diğer lüks malların ticaretini yapan bir Roma limanıydı.

berenicede bronz tasmalı kedi
Berenice bulunan bronc tasmaya sahip bir kedi. Fotograflar: M. OSYPINSKA

2017’de Osypinska’nın ekibi, evcil hayvanlar gibi bakıldığı anlaşılan yaklaşık 100 kadar hayvanın (çoğu kedi) kalıntılarını ortaya çıkardığını bildirdi. Ancak sitenin kesin yapısı net değildi. Kahire’deki Amerikan Üniversitesi’nde eski Mısır hayvanları konusunda uzman olan Salima Ikram, o zamanlar kemiklerin çöp olarak atılmış olabileceğini söyledi.

Osypinska ve meslektaşları, bölgedeki 585 hayvanın kalıntılarını kazdılar ve kemikleri ayrıntılı olarak analiz ettiler. Bir veteriner, ekibe sağlık, diyet ve ölüm nedenini belirlemede yardımcı oldu.

Hayvanlar, iyi hazırlanmış çukurlara nazikçe yatırılmış gibi görünüyor. Osypinska, birçoğunun “bir tür lahit oluşturan” kumaş veya seramik parçalarıyla kaplandığını söylüyor. % 90’dan fazlası kedilerdi, çoğu demir tasmalar ya da cam ve kabuklarla işlenmiş kolye takıyordu. Büyük bir kuşun kanadına bir kedi yerleştirildi.

Ekip , İsrail’deki Ashkelon bölgesi  gibi eski hayvan gömme yerlerinde görülen mumyalama, kurban veya diğer ritüel uygulamalara dair hiçbir kanıt bulamadı. Berenice’de hayvanların çoğu yaralanma veya hastalıktan ölmüş gibi görünüyor. Bazı kedilerin bacakları kırık veya düşmelerden veya bir atın tekmelenmesinden kaynaklanabilecek kırılmalara sahipti. Diğerleri, muhtemelen sıkışık şehirde hızla yayılan bulaşıcı hastalıklar nedeniyle genç yaşta öldü.

Mezarların sadece% 5’ini oluşturan köpekler (geri kalanı maymundur), öldüklerinde daha yaşlı olma eğilimindeydiler. Birçoğu dişlerinin çoğunu kaybetti veya periodontal hastalık ve eklem dejenerasyonu geçirdi.

Osypinska, “Çok sınırlı hareket kabiliyetine sahip bireylerimiz var” diyor. Yine de birçoğu uzun ömürlü oldu ve yaraları iyileşti. “Bu tür hayvanların hayatta kalmak için beslenmesi gerekiyordu, neredeyse dişsiz hayvanlar söz konusu olduğunda özel yiyeceklerle beslendiklerini düşünebiliriz” dedi.

berenice hayvan mezarlığı
Berenice’de bulunan mezarlığın dünyanın ilk hayvan mezarlığı olabileceği düşünülüyor. Fotoğraflar: M. OSYPINSKA

İnsanların hayvanlara bu kadar iyi bakmaları, özellikle neredeyse tüm kaynakların ithal edilmek zorunda kaldığı zorlu bir bölgede – ve bir çok modern evcil hayvanı sahibinin yaptığı gibi, onları gömmek için bu kadar özen göstermeleri Berenice’nin insanlarının kedi ve köpekleriyle gerçekten özel bir bağları olduğunu gösteriyor.

Ekip geçen ay Dünya Arkeolojisi’nde araştırmalarını sonuçlandırdı. Osypinska, “Bunu tanrılar veya herhangi bir faydacı fayda için yapmıyorlardı. İnsanlar ve evcil hayvanları arasındaki ilişkinin bugün gördüğümüze “şaşırtıcı derecede yakın” olduğunu savunuyor”

Ikram ikna oldu. “Burası bir mezarlık” diyor. “Ve Berenice sakinlerine ve onların hayvanlarıyla ilişkilerine ilginç bir ışık tutuyor.”

Arkeolog Wim Van Neer de aynı düşüncede. Berenice de dahil olmak üzere antik dünyadaki insanlar ve hayvanlar arasındaki ilişkiyi inceleyen Belçika Kraliyet Doğa Bilimleri Enstitüsü’nden görevli Van Neer, “Yakalı bir kedi hiç görmedim” dedi.

Yine de, Berenice halkının kedilerine ve köpeklerine mantıksız nedenlerden dolayı değer vermelerinin mümkün olduğunu söylüyor. Bir limanın farelerle dolup taştığını ve kedileri değerli bir çalışan hayvan haline getireceğini belirtiyor. Ve sitedeki yavruların birkaçı günümüzün oyuncak ırklarına benzeyen küçük köpekler olsa da ve bu nedenle muhtemelen kucak köpekleri gbi çok az işe yarıyorlardı, daha büyük köpekler evleri koruyabilir ve çöpleri tüketebilirdi. Bunun sadece sevgi dolu bir ilişki olduğuna inanmıyor.

Osypinska, yeni çalışmanın diğer arkeologları evcil hayvanların incelenmeye değer olduğuna ikna edeceğini umuyor. “İlk başta, bazı çok deneyimli arkeologlar beni bu araştırmadan caydırdı. Evcil hayvanların eski insanların yaşamlarını anlamanın mümkün olmadığını söylüyorlardı. Umarım çalışmalarımızın sonuçları buna değdiğini kanıtlar” dedi.

Banner
Benzer Yazılar

İran’da Sasani döneminden kalma olduğu tahmin edilen bir ateş tapınağı ortaya çıkarıldı

11 Ekim 2023

11 Ekim 2023

Kuzey İran’daki bir arkeolog ekibi, Sasani döneminden (MS 224-651) kalma olduğu tahmin edilen bir ateş tapınağının kalıntılarını ortaya çıkardı. Arkeolog...

Trian Çeşmesi 1900 Yıl Sonra Tekrar Canlandırılacak

17 Nisan 2021

17 Nisan 2021

Denizli’de yer alan Laodikeia antik kenti içindeki Trian çeşmesi 1900 yıl sonra tekrar canlandırılacak. Trian çeşmesi için gerçekleştirilecek çalışmalara  CHP’li...

Karaman’da 1.300 Yıllık Komünyon Ekmeği Bulundu: Üzerinde “Kutsanmış İsa’ya Şükranlarımızla” Yazıyor

11 Ekim 2025

11 Ekim 2025

Karaman’ın Ermenek ilçesindeki Topraktepe (Eirenepolis) Antik Kenti kazılarında, erken Hristiyanlık dönemine ait 1.300 yıllık bezemeli Komünyon ekmeği bulundu. Kültür ve...

Pompeii Kenti Kazılarında Daha Önce Görülmemiş Dört Tekerlekli Araba Ortaya Çıkarıldı

27 Şubat 2021

27 Şubat 2021

M.Ö. 79 yılında yaşanan Vezüv yanardağının korkunç patlaması sonrası Pompeii kenti kül ve lav altında kalmıştı. İki gün boyunca yağan...

Antik dünyanın en geniş imparatorluğu “Ahameniş Pers İmparatorluğu”

17 Aralık 2023

17 Aralık 2023

Ahameniş Pers İmparatorluğu’nun kökeni, İran ve Doğu Anadolu’nun (Türkiye) çoğuna hakim olan Med Kralı Astyages’in Pers kralı II. Cyrus tarafından...

Tunç Çağında Görülen Nadir Hastalıkların İlginç Sosyal Boyutları

4 Mart 2021

4 Mart 2021

Nadir Hastalıklar denilince hemen hemen hepimizin aklına gelen şey bu hastalığın çok az kişiyi etkilemiş olmasıdır. Muhtemelen bahsedilen bu hastalık...

St. Ivan Adası’ndaki Manastırın 1500 Yıllık Kutsal Su Kuyusu

25 Kasım 2020

25 Kasım 2020

St. Ivan Adası’ndaki Erken Hıristiyan manastırının 1500 yıllık kutsal kuyusu, Hristiyan arkeolojisi uzmanı Prof. Dr. Kazimir Popkonstantinov liderliğindeki bir arkeolog...

Vaftizci Yahya’nın şehit edildiği Herod’un sarayı yeniden inşa edilecek

4 Şubat 2022

4 Şubat 2022

Hz. İsa’nın gelişini müjdeleyen Vaftizci Yahya’nın başının kesilerek şehit edildiği Herod’un Sarayı yeniden inşa edilecek. Vaftizci Yahya’nın şehit edildiği Herod...

Knossos Sarayı Görkemli Günlerinde Nasıl Görünüyordu

9 Mayıs 2021

9 Mayıs 2021

Knossos Sarayı, Minos Uygarlığı’na başkentlik yapan antik Knossos’un, ünlü bir mimari yapısıdır. Girit’in kuzeyinde, Kandiye şehri yakınlarında yer alan Knossos’un...

Kuzey Irak’ta 8.000 Yıllık Yapılar Keşfedildi

11 Ocak 2025

11 Ocak 2025

Udine Üniversitesi’nden arkeologlar, Kuzey Irak’ın Dohuk vilayetinin Rovia ilçesinde yaklaşık 8.000 yıl öncesine ait olduğu düşünülen iki antik insan yerleşimini...

Dünya Arkeoloji Günü Kutlu Olsun!

17 Ekim 2020

17 Ekim 2020

Arkeoloji, Türkçe’ye yanlışlıkla da olsa kazı bilim olarak çevrilmiş bilim dalıdır. Halbuki kazı çalışmaları arkeolojinin sadece alt dallarından biridir. Arkeoloji...

Çukurbağ Nikomedia Kazıları Yeniden Başlıyor

14 Temmuz 2021

14 Temmuz 2021

Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti sıfatını taşıyan antik dönemin en büyük kentlerinden Nikomedia antik kenti Çukurbağ kazıları yeniden başlıyor. Kocaeli İzmit...

Bilecik Arkeoloji Çalıştayı düzenleniyor

12 Aralık 2022

12 Aralık 2022

Bilecik Belediyesi, Şeyh Edebali Üniversitesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı iş birliğinde Bilecik arkeoloji çalıştayı düzenleniyor. Geçen yıl Bilecik Belediyesi katkılarıyla...

Moğol İmparatorluğu’nun başkenti Karakurum’un haritası yeniden çizildi

4 Kasım 2021

4 Kasım 2021

Cengiz Han’ın, Orta Asya’da göçebe bozkır kabilelerini Moğol çatısı altında birleştirerek kurduğu, Pasifik Okyanusu’ndan Hazar Denizi ve Karadeniz’in kuzeyine kadar...

Rusya’da Antik Dönem Tanrıçaları Demeter ve Persephone Heykelcikleri Bulundu

20 Kasım 2020

20 Kasım 2020

Rusya‘nın Karadeniz kıyısında bulunan tatil beldesi Anapa’da bir inşaat çalışması sırasında Tanrıça Demeter ve kızı Persephone heykelcikleri bulundu. Antik çağda...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]