18 February 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Urartularda Ölü Gömme Gelenekleri: Urne Mezarları

Birçok Anadolu medeniyetinde olduğu gibi Urartularda ölümden sonra yaşama inanan bir toplumdu. Ölüm sonrası inancın ağır bastığı Urartu toplumunda değişik ölü gömme gelenekleri ile karşılaşılmaktadır. Urne mezarları bunlardan biridir.

Urartularda mezar tipleri

Dünya yaşamının ölümle son bulmayacağını düşünen Urartu soyluları kendilerine oda ya da ev şeklinde büyük gösterişli mezarlar yaptırırmışlardır.

Toplu ölü gömülerin görüldüğü yer altı oda mezar tipleri de Urartu topraklarında sıkça görülen mezar yapılarıdır. Yer altı oda mezarlarda da sınıfsal farklılık gözden kaçmamaktadır. Soylular ve zenginler için sert kaya üzerine yapılan mezarların (yer altı oyma) yanında halk için yapılan mezarlar ise yumuşak kayalar oyularak yapılmaktadır.

Urartu toplumunda görülen taş sanduka, küp mezarların yanında urne mezarları da dikkat çekmektedir.

Urne mezarların özellikleri

Urne mezarların, çoğunlukla tunç veya pişmiş topraktan yapıldığı görülmektedir. Kaya mezarları ya da oda mezarlarının duvarlarına açılan nişlere yerleştirildikleri gibi Roma’ da “columbarium” olarak adlandırılan yapıların içine de yerleştirilmektedir.

Urartularda Urne mezarlar

Ayrıca doğal kaya oyukları ve toprağa açılan oyuklara konularak üzerleri taş parçalarıyla kapatılmış örnekler de mevcuttur.

Bu gömme geleneğine ait örnekler Van Kalesi Höyük, Erivan, Iğdır ve Dilkaya’ da ele geçirilmiştir. Urnelerin Urartu’ lar için tipik rengi parlak kırmızıdır. ( Salvini, M. , Urartu Tarihi ve Kültürü, Çeviri: B, Aksoy, İstanbul, 2006.)

Çavuştepe’de bulunan 45 urne incelenerek Urartu ölü gömme adetleri aydınlatılacak

Van’ın Gürpınar ilçesindeki Çavuştepe Kalesi’nde yer alan nekropolde devam eden kazılarda 45 adet urne tipi mezar çıkarıldı. Urneler, Urartu toplumunun ölü gömme uygulamaları hakkında bilgilerimizin artmasına yardımcı olacaktır.

Kazı başkanlığını yapan an Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu, AA muhabirine şu bilgileri verdi. “”Bu yıl kazıların en önemli ayağını urneler oluşturuyor. Urnelerin en önemli özelliği ise cesedin yakıldıktan sonra geri kalmış tüm kemik dokusu ve külleri ile bir çömleğin içine bırakılıp, mezarın yanına gömülmesi. Bu yıl ki kazılarla birlikte şu ana kadar 45 urne tespit etmiş olduk.”

Urnelerin yüzeylerinde ruhun girip, çıktığına inanıldığı delikler bırakılıyor. Foto:  Özkan Bilgin - Anadolu Ajansı
Urnelerin yüzeylerinde ruhun girip, çıktığına inanıldığı delikler bırakılıyor. Foto: Özkan Bilgin – Anadolu Ajansı

“Bu urnelerin yüzeylerinde ruhun girip, çıktığına inanıldığı delikler bırakılmış. Şu an yaptığımız çalışmalarda resmen urne tarlası diyebileceğimiz bir olguyla karşı karşıyayız. Çıkan malzemeden bunların 2 bin 750 yıl önce, Urartu döneminde kullanıldığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Urneleri laboratuvar ortamında detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Buradan çıkacak sonuçlar bize önemli bilgiler sunacaktır.”

Banner
Benzer Yazılar

Kastabala Antik Kenti’nin tiyatrosu 2024 yılına kadar tamamen ortaya çıkarılacak

16 Aralık 2022

16 Aralık 2022

Osmaniye’nin 12 km kuzeybatısına düşen Kastabala Antik Kenti’nin tiyatro alanında devam eden kazı çalışmalarının 2024 yılına kadar tamamen bitirilmesi planlanıyor....

Ayasuluk Tepesi kazılarında bulunan Miken figürünü Arzava Krallığı’nın başkentinin Selçuk olduğunu kuvvetlendiriyor

11 Haziran 2022

11 Haziran 2022

Ayasuluk Tepesi kazılarında, Anadolu Tunç Çağı krallıklarından Arzava Krallığı’nın başkenti Appasas’ın Selçuk olduğunu kuvvetlendiren 3 bin 200 yıllık Miken figürünü...

Bergama Antik Kenti’nde 2500 yıllık yeni sur duvarları keşfedildi

14 Şubat 2022

14 Şubat 2022

Bergama Antik Kenti’nde MÖ 500 yıllarına tarihlendirilen yeni sur duvarları keşfedildi. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünün Bergama Antik Kenti’ni...

Ben-Hur Filmine Konu Olan Antik Hipodrom “Arkeo Spor Park” Olacak

7 Ağustos 2021

7 Ağustos 2021

Kudüs’te yaşayan varlıklı prens olan Ben-Hur, Roma döneminde Yahudilerin özgürlüğü için uğraş veren bir tarihi kişiliktir. Charlton Heston’un başrolünü oynadığı...

Yeni bulgular, Klaros Antik Kenti’nin Hıristiyanlıktan sonra da bir kahin merkezi olarak hizmet vermeye devam ettiğini gösteriyor

14 Eylül 2022

14 Eylül 2022

Milattan sonra beşinci ve yedinci yüzyıllara tarihlenen oyun tahtaları ve çatallı haç motifleri, İyonya’nın en önemli pagan kutsal alanlarından biri...

Sular Çekilince Şok Edici Görüntüler Ortaya Çıktı

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021

Barajların suları çekilince, sular altında kalan yerleşim yerlerinin kalıntıları bir bir gün yüzüne çıkıyor. Kurak geçen yıllarda barajların suları azalınca...

Syedra antik kentini ziyaret edenler, popüler Roma oyunu “12 İşaret”i oynuyorlar

20 Kasım 2024

20 Kasım 2024

Antalya’nın Alanya ilçesinde bulunan Syedra Antik Kenti’nde, Romalıların popüler oyunu ’12 İşaret’ (ludus duodecim scriptorum) ziyaretçilere tanıtılıyor. “12 İşaret” oyunu...

Blaundos Antik Kenti’nde Tanrıça Demeter’in sunak alanı bulundu

22 Aralık 2021

22 Aralık 2021

Uşak’ın Ulubey ilçesinde yer alan Blaundos Antik Kenti kazı çalışmalarında Bereket Tanrıçası Demeter’in sunak alanı ortaya çıkarıldı. Uşak Üniversitesi Arkeoloji...

Çorum’da Köktürk dönemi kurganlarına benzeyen yapılarla karşılaşıldı

17 Kasım 2022

17 Kasım 2022

Çorum’da Köktürk dönemi kurganlarına benzeyen birçok salur damgalı mezar yapıları ile karşılaşıldı. 1071 öncesi toplu mezar ve kurgan yapılarına Çorum’un...

Antik Çağ insanın beslenmesinde zengin fakir ayrımı dikkat çekiyor

25 Kasım 2021

25 Kasım 2021

Yerleşik hayata geçilmesi ile birlikte görülmeye başlayan yönetici, elit yapı, mülkiyet sahipliliği, kaynakların adaletsiz kazanımı ve dağılımından doğan varsıllığın yoksul...

8 bin yıllık benzersiz “balık figürlü” ev aleti bulundu

19 Ekim 2021

19 Ekim 2021

İzmir tarihini 8 bin 500 yıl geriye taşıyan Yeşilova ve Yassıtepe höyüklerindeki kazı çalışmalarında, şimdiye kadar rastlanılmamış benzersiz “balık figürlü”...

Kibyra Antik Kentinde Yeni Keşifler

27 Kasım 2020

27 Kasım 2020

Burdur ilindeki Kibyra antik kentinde ait iki tanrı heykeli ortaya çıkarıldı. Kibyra (veya Cibyra Magna), MÖ ikinci yüzyılda dört şehir...

Diyarbakır’da 2.000 Yıllık Roma Caddesi Bulundu

19 Nisan 2021

19 Nisan 2021

Diyarbakır Amida Höyük kazıları Covid-19 salgının yarattığı olumsuzluklara rağmen tüm hızıyla devam ediyor. Kazılar sırasında Roma dönemine ait 2.000 yıllık...

Anadolu’nun En Büyük Bizans Mozaiği Kayseri’de Bulundu

28 Ekim 2021

28 Ekim 2021

Kayseri İncesu arkeolojik kazılarında Anadolu’nun en büyük Bizans mozaiği ortaya çıkarıldı. Kayseri Müzesi denetiminde devam eden İncesu kazılarında şimdiye kadar,...

Karakuş Tümülüsü’nde Kommagene Kraliçe Mezarları Bulundu

22 Eylül 2021

22 Eylül 2021

Adıyaman Karakuş Tümülüsü ‘nde, Kommagene Kralı II. Mithritades’in (M.Ö 36-21 ) annesi İsias, kız kardeşi Antiokhis ve Antiokhis’in kızı Aka...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]