15 June 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Herakles’in 12 işlerini tasvir eden yüksek kabartmalı lahidin hikayesi

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen mitolojide Herakles’in 12 işleri olarak bilinen sahnelerin tasvir edildiği lahit, şimdiye kadar bulunan yüksek kabartma tekniğiyle yapılmış en iyi eser olarak biliniyor.

Lahit, 1958 yılında Konya’nın Beyşehir ilçesi Yunuslar köyünde bir çiftçinin tarlasını sürdüğü sırada bulundu. Roma dönemi MS 220-260 yılları arasına tarihlendirilen lahidin içerisinde kadın ve erkeğe ait 2 iskelet bulunmuş ancak lahidin sahibi hakkında bir bilgiye ulaşılmamıştır.

8 ton ağırlığa sahip lahit, 250 cm boyunda 130 cm eninde ve 170 cm yüksekliğindedir.

Tanrı Herakles
Herakles, güçlü kuvvetli , yardımsever ancak zeka yönünden geri olan yarı tanrı olarak bilinir.

Herakles’in 12 işleri mitolojisi

Anadolu’da nadir ele geçen bu tarz lahitlerin üzerinde konu edilen Herakles’in 12 işleri mitolojide şu şekilde geçiyor.

Yunan mitolojisinde Herakles, Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene’nin güçlü kuvvetli yardımsever ancak zeka yönünden biraz geri yarı tanrısıdır.

Zeus’un karısı Hera, küçük yaşlarda Herakles’i kıskanır. Güçlü kuvvetli yapısı ve insanlar arasında çok sevilen bir çocuk olmasını kaldıramayan Hera, Herakles’in üzerine yılanlar gönderir ama bir şekilde Herakles bunlardan kurtulur.

Zeus’un acı çeken insan ve tanrılara yardım edecek bir kahraman yaratma hayalinin bir ürünü olarak dünyaya gelen Herakles, sinir krizine girdiğinde ise tam bir canavar olabiliyordu. Öyle ki, bu krizlerin birinde kendisine lir çalmasını öğreten hocasını öldürmüş; bir diğer krizde ise, çocukları ve karısını oklarla katletmişti.

Herakles'in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit
Herakles’in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Fotoğraf Wikipedia

Bu yaşandıklarından büyük pişmanlık duyan Herakles, Delphi tapınağına giderek Tanrı Apollon’a bu günahlardan nasıl arınacağını sorar.

Apollon’da günahlarından arınması için Tirynthe’ye gidip kral Eurystheus’un hizmetinde on yıl çalışmasını şart koşar.

Kral Eurystheus, Tanrıça Hera’nın bir oyunu ile Herakles’in oturacağı tahtı ele geçiren birisiydi. Ve kendisine 10 yıl boyunca hizmet etmek için görevlendirilen Herakles’in bir gün tahtını ele geçireceği korkusuna düşer. Tahtı kaybetmemek için Eurystheus onu sonu ölümle bitecek görevlere gönderme kararı alır ama emrettiği 12 işten de Herakles’in başarıyla çıkmasını engelleyemez.

Heraklesin 12 işleri mitolojisi

Eurystheus’un Herakles’e emrettiği 12 iş

Roma toplumunun önde gelen statü sahibi varlıklı insanların yaptırdığı lahitlerin üzerine tasvir edilen Eurystheus’un Herakles’e yüklediği 12 işleri şöyle sıralayabiliriz.

1- Nemean arslanı’nı yenmek

2- Lerna gölündeki Hydra’yı öldürmek

3- Artemis’in kutsal hayvanlarından Keryneia geyiğini yakalamak

4- Erymanthian dağında yaşayan büyük yaban domuzunu ağla tutmak

5- Augias’ın ahırlarını bir günde temizlemek

6- Stymphalos kenti insanlarını tehdit eden Stymphalian Kuşları Athena’nın yardımıyla kovmak

7- Poseidon’un Minos’a verdiği azgın Girit Boğası’nı getirmek

8- Diomedes’in kısrakları diye adlandırılan insan yiyen dört vahşi atını yakalamak

9- Amazonlar kraliçesi Hippolyta’dan kemerini almak. Hera’nın kışkırtması sonucu Herakles kraliçeyi öldürmek zorunda kalmıştır.

10- Okeanos’un bir adasında bulunan 3 gövdeli dev Geryoneus’un sığırlarını çalmak

11- Hesperidler’in altın elmalarını getirmek

12- Hades’in ölüler ülkesini koruyan Kerberos adlı köpeği yeryüzüne çıkarmak

Osman Doğanay’ın “Isauria heykeltraşlık sanatında Heraklas’ın Keryneia geyiğini yakalama sahnesi” adlı makalesinden alıntı yapılmıştır. Makale Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Sayı 6, 2010 da yayınlanmıştır.

Banner
Benzer Yazılar

İstanbul’un en eski antik limanına sahip Bathonea Antik Kenti’nde 1600 yıllık bir yazı takımı ortaya çıkarıldı.

22 Ağustos 2022

22 Ağustos 2022

İstanbul Bathonea Antik Kenti’nde bir tüccara ait olduğu düşünülen minyatür kap, kemik yazı kalemi ve hokkadan oluşan 1600 yıllık bir...

İstanbul Kara Surları Restore Ediliyor

25 Şubat 2021

25 Şubat 2021

İstanbul Kara Surları (Konstantinopolis Surları) Doğu Roma Dönemi’nde hendek, dış sur, iç sur olmak üzere 3 bölümde inşa edilmiş UNESCO...

Anadolu’da bir ilk “İmparatorun koruyucusu” unvanını taşıyan lahit bulundu

29 Nisan 2022

29 Nisan 2022

Kocaeli’de Anadolu’da ilk defa “İmparatorun koruyucusu” unvanını taşıyan lahit bulundu. 2017-2019 yılları arasında bir binanın temel inşaatı sırasında arkeolojik maddi...

Adramytteion Antik Kenti kazılarında Roma hamamına ait yer altı ısıtma sistemi ortaya çıkarıldı

8 Ekim 2022

8 Ekim 2022

Antik çağ tarihçilerinden Strabon, Heredot ve Stephanos Byzantinos’un eserlerinde adı geçen Adramytteion Antik Kenti’nde devam eden kazılarda Roma dönemine ait...

Defineciler Van’da 2 bin 700 Yıllık Urartu Tapınağı Buldular

18 Haziran 2022

18 Haziran 2022

Van’ın 28 kilometre kuzeybatısında yer alan Alaköy’deki Garibin Tepe’de defineciler, 2 bin 700 yıllık Urartu tapınağı ortaya çıkardılar. İlk görüntüleri...

Diyarbakır’da ilk kez Roma dönemine ait lahit bulundu

3 Nisan 2024

3 Nisan 2024

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan 5.000 yıllık Diyarbakır surlarının tahrip olan noktalarının restorasyon çalışmaları sırasında Roma dönemine ait...

Prusias ad Hypium Antik Kenti’nde Apollon heykeli bulundu

19 Ağustos 2022

19 Ağustos 2022

Düzce’de bulunan Prusias ad Hypium Antik Kenti’nde devam eden kazılarda Apollon heykeli bulundu. Konularp Antik Tiyatro’nun önünde kazı çalışmalarına devam...

Olimpiyat oyunlarının da düzenlendiği Antakya Antik Hipodrom’unda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı

29 Eylül 2022

29 Eylül 2022

M. Ö. 67 yıllarında inşa edilen Roma Dönemi Antakya Antik Hipodromu’nda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı. Helenistik Dönem yapılarının...

Hititli Matiya Hitit Tarihine Işık Tutacak

7 Eylül 2021

7 Eylül 2021

Günümüz Türkiye ve Suriye sınırları içerisinde yer alan Karkamış Antik Kenti, Asur, Hitit, Mitanni ve Mısır için stratejik konuma sahip...

Kuşadası’nda Helenistik Döneme ait tümülüs ortaya çıkarıldı

4 Ocak 2023

4 Ocak 2023

Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yürütülen yüzey araştırmasında Helenistik Döneme ait tümülüs ortaya çıkarıldı. Kuşadası’nın Kuştur mevkiinde keşfedilen tümülüsün yaklaşık 2350 yıllık...

Zeus Tapınağı’nın Ortaya Çıkarılması Planlanıyor

9 Temmuz 2021

9 Temmuz 2021

Magnesia Antik Kenti 2021 kazı çalışmalarında kent içerisinde yer alan Zeus Tapınağı’nın ortaya çıkarılması planlanıyor. Aydın’ın Germencik İlçesi, Ortaklar Bucağı’na...

Assos kazılarında 1300 yıllık bebek ayak izi

3 Eylül 2021

3 Eylül 2021

1300 yıl önce bir bebek ekmek pişirme fırını yapmak için hazırlanan pişmiş tuğlalara bastı. Bebek yeni yürüme döneminde olmalı ki...

Euromos Antik Kentine Ait Zeus Tapınağı Eski İhtişamına Kavuşuyor

18 Mart 2021

18 Mart 2021

Muğla iline bağlı Selimiye’nin 4 km güneydoğusunda bulunan antik şehrin Milasa olan uzaklığı 12 kilometredir. Euromos antik kenti, oldukça iyi...

Halikarnassos Surları Bodrum Turizmine Kazandırılıyor

22 Ocak 2021

22 Ocak 2021

Muğla’nın Bodrum ilçesinde tarihi “Halikarnassos Surları’nın” kurtarma çalışmaları hız kesmeden devam ediyor. Bodrum Sualtı ve Arkeoloji Müzesi denetimdeki Halikarnassos Batı...

Atatürk’ün Arkeolojiye Verdiği Önem

28 Ekim 2020

28 Ekim 2020

Tabiatın esrar dolu sinesine her gün daha çok girmekte olan insan zekası, realiteye kavuşmak için çalışanları tatmin edecek ve insanlık...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]