28 March 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Herakles’in 12 işlerini tasvir eden yüksek kabartmalı lahidin hikayesi

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen mitolojide Herakles’in 12 işleri olarak bilinen sahnelerin tasvir edildiği lahit, şimdiye kadar bulunan yüksek kabartma tekniğiyle yapılmış en iyi eser olarak biliniyor.

Lahit, 1958 yılında Konya’nın Beyşehir ilçesi Yunuslar köyünde bir çiftçinin tarlasını sürdüğü sırada bulundu. Roma dönemi MS 220-260 yılları arasına tarihlendirilen lahidin içerisinde kadın ve erkeğe ait 2 iskelet bulunmuş ancak lahidin sahibi hakkında bir bilgiye ulaşılmamıştır.

8 ton ağırlığa sahip lahit, 250 cm boyunda 130 cm eninde ve 170 cm yüksekliğindedir.

Tanrı Herakles
Herakles, güçlü kuvvetli , yardımsever ancak zeka yönünden geri olan yarı tanrı olarak bilinir.

Herakles’in 12 işleri mitolojisi

Anadolu’da nadir ele geçen bu tarz lahitlerin üzerinde konu edilen Herakles’in 12 işleri mitolojide şu şekilde geçiyor.

Yunan mitolojisinde Herakles, Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene’nin güçlü kuvvetli yardımsever ancak zeka yönünden biraz geri yarı tanrısıdır.

Zeus’un karısı Hera, küçük yaşlarda Herakles’i kıskanır. Güçlü kuvvetli yapısı ve insanlar arasında çok sevilen bir çocuk olmasını kaldıramayan Hera, Herakles’in üzerine yılanlar gönderir ama bir şekilde Herakles bunlardan kurtulur.

Zeus’un acı çeken insan ve tanrılara yardım edecek bir kahraman yaratma hayalinin bir ürünü olarak dünyaya gelen Herakles, sinir krizine girdiğinde ise tam bir canavar olabiliyordu. Öyle ki, bu krizlerin birinde kendisine lir çalmasını öğreten hocasını öldürmüş; bir diğer krizde ise, çocukları ve karısını oklarla katletmişti.

Herakles'in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit
Herakles’in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Fotoğraf Wikipedia

Bu yaşandıklarından büyük pişmanlık duyan Herakles, Delphi tapınağına giderek Tanrı Apollon’a bu günahlardan nasıl arınacağını sorar.

Apollon’da günahlarından arınması için Tirynthe’ye gidip kral Eurystheus’un hizmetinde on yıl çalışmasını şart koşar.

Kral Eurystheus, Tanrıça Hera’nın bir oyunu ile Herakles’in oturacağı tahtı ele geçiren birisiydi. Ve kendisine 10 yıl boyunca hizmet etmek için görevlendirilen Herakles’in bir gün tahtını ele geçireceği korkusuna düşer. Tahtı kaybetmemek için Eurystheus onu sonu ölümle bitecek görevlere gönderme kararı alır ama emrettiği 12 işten de Herakles’in başarıyla çıkmasını engelleyemez.

Heraklesin 12 işleri mitolojisi

Eurystheus’un Herakles’e emrettiği 12 iş

Roma toplumunun önde gelen statü sahibi varlıklı insanların yaptırdığı lahitlerin üzerine tasvir edilen Eurystheus’un Herakles’e yüklediği 12 işleri şöyle sıralayabiliriz.

1- Nemean arslanı’nı yenmek

2- Lerna gölündeki Hydra’yı öldürmek

3- Artemis’in kutsal hayvanlarından Keryneia geyiğini yakalamak

4- Erymanthian dağında yaşayan büyük yaban domuzunu ağla tutmak

5- Augias’ın ahırlarını bir günde temizlemek

6- Stymphalos kenti insanlarını tehdit eden Stymphalian Kuşları Athena’nın yardımıyla kovmak

7- Poseidon’un Minos’a verdiği azgın Girit Boğası’nı getirmek

8- Diomedes’in kısrakları diye adlandırılan insan yiyen dört vahşi atını yakalamak

9- Amazonlar kraliçesi Hippolyta’dan kemerini almak. Hera’nın kışkırtması sonucu Herakles kraliçeyi öldürmek zorunda kalmıştır.

10- Okeanos’un bir adasında bulunan 3 gövdeli dev Geryoneus’un sığırlarını çalmak

11- Hesperidler’in altın elmalarını getirmek

12- Hades’in ölüler ülkesini koruyan Kerberos adlı köpeği yeryüzüne çıkarmak

Osman Doğanay’ın “Isauria heykeltraşlık sanatında Heraklas’ın Keryneia geyiğini yakalama sahnesi” adlı makalesinden alıntı yapılmıştır. Makale Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Sayı 6, 2010 da yayınlanmıştır.

Banner
Benzer Yazılar

Kremasyon ölü gömme ritüeli ve Anadolu’da görüldüğü yerler

16 Mart 2022

16 Mart 2022

Duygusal evrim, yerleşik kültüre geçen toplumlarda öbür dünya bilincini oluşturmaya başladı. Bu bilinç, ölü gömme ritüellerinin oluşmasını ve çeşitlenmesini sağladı....

Perre Antik Kenti’nde 1000 Yıllık Mezar Bulundu!

1 Temmuz 2021

1 Temmuz 2021

Kommagene Kralığı’nın en önemli kentlerinden birisi olan Perre Antik Kenti’nde kazı çalışmaları devam ediyor. Kazı çalışmalarını inceleyen Adıyaman Müze Müdürü...

Panaztepe kazılarında Erken Tunç Çağı mimari yapılara ulaşıldı

7 Kasım 2021

7 Kasım 2021

İzmir’in Menemen ilçesinde yer alan 5000 yıllık Panaztepe yerleşiminde Erken Tunç Çağı mimari yapılarına ulaşıldı. M. Ö. 3000 yıllarına kadar...

Tunceli Müzesi’nde sergilenen ok uçları 5.000 yıllık tarihe ışık tutuyor

23 Eylül 2021

23 Eylül 2021

Son Neolitik/İlk Kalkolitik dönemden İlk Tunç Çağa kadar 11 yapı katına sahip Pulur Sakyol Höyüğü ‘nde ortaya çıkarılan ve Tunceli...

Osmaniye’de Bulunan Kadın Figürlü Mozaik Portre Zeugma’yı Tahtından Edecek mi?

13 Kasım 2020

13 Kasım 2020

2015 yılında bir inşaat kazı çalışması sırasında Kadirli ilçesine bağlı Dere Mahallesi’nde ortaya çıkan mozaikler hayranlık ve şaşkınlık yaratmaya devam...

Göbeklitepe Sadece Tapınak Değildi

22 Kasım 2020

22 Kasım 2020

Avcı-toplayıcı kültür sonrası ilk yerleşim yeri uzun yıllar Çatalhöyük yerleşimi kabul edildi. Fakat, 1995 yılında Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeolog Klaus...

Mukiş Krallığı Başkenti Aççana Höyük Kazıları Devam Ediliyor

16 Temmuz 2021

16 Temmuz 2021

Bereketli toprakları, Doğu Akdeniz kara ve deniz ticaretinin önemli kesişme noktası M. Ö. 2 bin yılında varlığı görülen Mukiş Krallığı’nın...

Tavşanlı Höyük’te 3 bin 300 yıllık eşsiz mühür ve Miken benzeri kılıç keşfedildi

18 Temmuz 2022

18 Temmuz 2022

8 bin yıllık geçmişe sahip olan Tavşanlı Höyük’te devam eden kazılarda 3 bin 300 yıllık eşsiz mühür ve Miken dönemi...

Haydarpaşa Kazılarında Helenistik Dönem Mezar Ortaya Çıkarıldı

10 Nisan 2022

10 Nisan 2022

Haydarpaşa tren garı peronlarının kaldırılması ile başlayan arkeolojik kazılarda Helenistik ((MÖ 330-MÖ 30) döneme ait kiremit mezar bulundu. Haydarpaşa tren...

Malazgirt Savaşı’nın yapıldığı yerin tespit çalışmalarında yeni bulgular

12 Ağustos 2021

12 Ağustos 2021

Tarihte, Anadolu kapılarının Türklere açıldığı savaş olarak geçen Malazgirt Savaşı’nın yapıldığı yerin tespiti ile ilgili yüzey çalışmaları devam ediyor. İmparator...

Çiftçi Tarlasında Helenistik Döneme Ait Lahit Buldu

9 Nisan 2021

9 Nisan 2021

Manisa’nın Gölmarmara ilçesinde bir çiftçi tarlasını sürerken Helenistik Döneme lahit buldu. Manisa’nın Gölmarmara ilçesine bağlı Taşkuyucak Mahallesi Akçakoca mevkiinde E....

Nadir Bulunan Hitit Mührü Çorum Müzesinde Sergilenecek

20 Mart 2021

20 Mart 2021

Çorum Ortaköy’de bulunan Şapinuva bölgesi olarak tanımlanan yerde 3500 yıllık bir Hitit mührü bulundu. Şapinuva, Bilindiği üzere Hitit İmparatorluğunun en...

Sular Çekilince Şok Edici Görüntüler Ortaya Çıktı

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021

Barajların suları çekilince, sular altında kalan yerleşim yerlerinin kalıntıları bir bir gün yüzüne çıkıyor. Kurak geçen yıllarda barajların suları azalınca...

Doğu Anadolu’nun Kapadokya’sı Meya Antik Kenti

14 Kasım 2020

14 Kasım 2020

Meya mağaraları, Ağrı iline bağlı Diyadin ilçe merkezinin 15 km. güneybatısında Günbuldu köyü sınırları içerisinde yer almaktadır. Tarihi alan, köyün...

Taştepeler’in erkek heykelleri, doğurganlığın ve nüfusun önemini simgeleyen bir kültürün göstergesi olabilir.

15 Haziran 2022

15 Haziran 2022

Taştepeler bölgesinde ortaya çıkarılan çok sayıda erkek heykel ve figürin buluntuları, doğurganlığın ve nüfusun önemini simgeleyen bir kültürün göstergesi olabilir....

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]