21 September 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Herakles’in 12 işlerini tasvir eden yüksek kabartmalı lahidin hikayesi

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen mitolojide Herakles’in 12 işleri olarak bilinen sahnelerin tasvir edildiği lahit, şimdiye kadar bulunan yüksek kabartma tekniğiyle yapılmış en iyi eser olarak biliniyor.

Lahit, 1958 yılında Konya’nın Beyşehir ilçesi Yunuslar köyünde bir çiftçinin tarlasını sürdüğü sırada bulundu. Roma dönemi MS 220-260 yılları arasına tarihlendirilen lahidin içerisinde kadın ve erkeğe ait 2 iskelet bulunmuş ancak lahidin sahibi hakkında bir bilgiye ulaşılmamıştır.

8 ton ağırlığa sahip lahit, 250 cm boyunda 130 cm eninde ve 170 cm yüksekliğindedir.

Tanrı Herakles
Herakles, güçlü kuvvetli , yardımsever ancak zeka yönünden geri olan yarı tanrı olarak bilinir.

Herakles’in 12 işleri mitolojisi

Anadolu’da nadir ele geçen bu tarz lahitlerin üzerinde konu edilen Herakles’in 12 işleri mitolojide şu şekilde geçiyor.

Yunan mitolojisinde Herakles, Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene’nin güçlü kuvvetli yardımsever ancak zeka yönünden biraz geri yarı tanrısıdır.

Zeus’un karısı Hera, küçük yaşlarda Herakles’i kıskanır. Güçlü kuvvetli yapısı ve insanlar arasında çok sevilen bir çocuk olmasını kaldıramayan Hera, Herakles’in üzerine yılanlar gönderir ama bir şekilde Herakles bunlardan kurtulur.

Zeus’un acı çeken insan ve tanrılara yardım edecek bir kahraman yaratma hayalinin bir ürünü olarak dünyaya gelen Herakles, sinir krizine girdiğinde ise tam bir canavar olabiliyordu. Öyle ki, bu krizlerin birinde kendisine lir çalmasını öğreten hocasını öldürmüş; bir diğer krizde ise, çocukları ve karısını oklarla katletmişti.

Herakles'in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit
Herakles’in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Fotoğraf Wikipedia

Bu yaşandıklarından büyük pişmanlık duyan Herakles, Delphi tapınağına giderek Tanrı Apollon’a bu günahlardan nasıl arınacağını sorar.

Apollon’da günahlarından arınması için Tirynthe’ye gidip kral Eurystheus’un hizmetinde on yıl çalışmasını şart koşar.

Kral Eurystheus, Tanrıça Hera’nın bir oyunu ile Herakles’in oturacağı tahtı ele geçiren birisiydi. Ve kendisine 10 yıl boyunca hizmet etmek için görevlendirilen Herakles’in bir gün tahtını ele geçireceği korkusuna düşer. Tahtı kaybetmemek için Eurystheus onu sonu ölümle bitecek görevlere gönderme kararı alır ama emrettiği 12 işten de Herakles’in başarıyla çıkmasını engelleyemez.

Heraklesin 12 işleri mitolojisi

Eurystheus’un Herakles’e emrettiği 12 iş

Roma toplumunun önde gelen statü sahibi varlıklı insanların yaptırdığı lahitlerin üzerine tasvir edilen Eurystheus’un Herakles’e yüklediği 12 işleri şöyle sıralayabiliriz.

1- Nemean arslanı’nı yenmek

2- Lerna gölündeki Hydra’yı öldürmek

3- Artemis’in kutsal hayvanlarından Keryneia geyiğini yakalamak

4- Erymanthian dağında yaşayan büyük yaban domuzunu ağla tutmak

5- Augias’ın ahırlarını bir günde temizlemek

6- Stymphalos kenti insanlarını tehdit eden Stymphalian Kuşları Athena’nın yardımıyla kovmak

7- Poseidon’un Minos’a verdiği azgın Girit Boğası’nı getirmek

8- Diomedes’in kısrakları diye adlandırılan insan yiyen dört vahşi atını yakalamak

9- Amazonlar kraliçesi Hippolyta’dan kemerini almak. Hera’nın kışkırtması sonucu Herakles kraliçeyi öldürmek zorunda kalmıştır.

10- Okeanos’un bir adasında bulunan 3 gövdeli dev Geryoneus’un sığırlarını çalmak

11- Hesperidler’in altın elmalarını getirmek

12- Hades’in ölüler ülkesini koruyan Kerberos adlı köpeği yeryüzüne çıkarmak

Osman Doğanay’ın “Isauria heykeltraşlık sanatında Heraklas’ın Keryneia geyiğini yakalama sahnesi” adlı makalesinden alıntı yapılmıştır. Makale Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Sayı 6, 2010 da yayınlanmıştır.

Banner
Benzer Yazılar

Şanlıurfa’da 10.000 yıllık yerleşim yeri keşfedildi

21 Haziran 2021

21 Haziran 2021

Şanlıurfa’nın Karaköprü ilçesine bağlı Sayburç Mahallesi’nde bir evin bahçesinde neolitik döneme ait yerleşim yeri keşfedildi. Göbeklitepe gibi önemli bir arkeolojik...

Madavans Mağaraları Dünyaya Tanıtılacak

6 Nisan 2021

6 Nisan 2021

Bitlis kent merkezine 65 km. uzaklıkta bulunan Ahlat, Selçuklu dönemine ait her biri sanat eseri niteliğindeki mezar taşları ile tanınmaktadır....

Aigai kazılarında bulunan 1800 yıllık mermer yazıt çözüldü

2 Ekim 2022

2 Ekim 2022

2005 yılında Aigai Antik Kenti’nde bulunan 3 parça mermerden oluşan 1800 yıllık yazıt çözüldü. Tercümesi yapılan mermer yazıt, Aigai halkının...

Stratonikeia Antik Kentinin Mitolojik Maskeleri

28 Kasım 2020

28 Kasım 2020

3.000 yıllık Stratonikeia antik kentinde yapılan arkeolojik kazılarda, 2.200 yıl öncesine tarihlendirilen taş blokları süsleyen 10 maske daha ortaya çıktı....

Burdur Kuruçay Höyüğün Benzersiz Savunma Sistemi

14 Kasım 2020

14 Kasım 2020

Kuruçay Höyük, Burdur gölü civarına güneyden basamaklı inen tepelerin yamacına kurulmuştur. Burdur iline bağlı Kuruçay köyünün yakınındadır. Adını da zaten...

Afyonkarahisar’da Tanrı Apollon Heykeli Bulundu

30 Mayıs 2021

30 Mayıs 2021

Afyonkarahisar’da kanalizasyon çalışmaları sırasında Tanrı Apollon‘a ait olduğu düşünülen heykel bulundu. Afyonkarahisar Sinanpaşa Belediyesi’nin sınırları içerisinde yer alan Sinanpaşa Höyüğü...

Trabzon’da Yaşam 13.000 Yıl Önce Bu Mağarada Başlamış

11 Mart 2021

11 Mart 2021

Karadeniz Teknik Üniversitesi Arkeoloji Bölümü akademisyenleri, Trabzon’da yaşamın 13.000 yıl önce Koskarlı Mağarası’nda başlamış olduğunu gösteren bulgulara ulaştılar. Trabzon’un Düzköy...

Uşaklı Höyük’te ortaya çıkarılan dairesel yapı kutsal Hitit kenti Zippalanda’yı işaret ediyor olabilir

27 Aralık 2022

27 Aralık 2022

Uşaklı Höyük kazılarında ortaya çıkarılan dairesel yapı kayıp Hitit kutsal kenti Zippalanda’yı işaret ediyor olabilir. Bu savı geçtiğimiz kazı sezonlarında...

Sular Çekilince Şok Edici Görüntüler Ortaya Çıktı

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021

Barajların suları çekilince, sular altında kalan yerleşim yerlerinin kalıntıları bir bir gün yüzüne çıkıyor. Kurak geçen yıllarda barajların suları azalınca...

Antandros Antik Kenti’nde 2 bin 350 yıllık Kibele Heykeli’ne ulaşıldı

21 Ağustos 2022

21 Ağustos 2022

Balıkesir’in Edremit İlçesi Altınoluk Beldesi’nin 4 kilometre doğusunda, İda Dağı (Kazdağı) eteklerinde, Pelasglar tarafından kurulmuş olan Antandros Antik Kenti’nde devam...

İlk Çağ kenti Daskyleion kazılarında 2 bin 500 yıllık içme su şebekesi bulundu

10 Ağustos 2022

10 Ağustos 2022

Balıkesir’in Bandırma ilçesinde bulunan İlk Çağ kenti Daskyleion arkeolojik kazılarında 10 metre uzunluğunda 2 bin 500 yıllık içme su şebekesi...

Macaristan Gümrüğünde Yakalanan 412 Adet Tarihi Eser Türkiye’ye Getiriliyor

20 Şubat 2021

20 Şubat 2021

Kültür ve Turizm Bakanlığının, tarihi eser kaçakçılığıyla olan mücadelesi hız kesmeden devam ediyor. Ülkemizden yasadışı yollarla yurtdışına kaçırılan eserler için çalışmalar...

Osmaniye’de Bulunan Kadın Figürlü Mozaik Portre Zeugma’yı Tahtından Edecek mi?

13 Kasım 2020

13 Kasım 2020

2015 yılında bir inşaat kazı çalışması sırasında Kadirli ilçesine bağlı Dere Mahallesi’nde ortaya çıkan mozaikler hayranlık ve şaşkınlık yaratmaya devam...

Arkeolog Mehmet Ali Polat, “Kabataş Kazılarında Antik Limana Ulaşacağız”

11 Nisan 2021

11 Nisan 2021

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü başkanlığında bir yıl önce başlayan Kabataş kazılarında yeni bulgulara ulaşıldı. Arkeolog Mehmet Ali Polat, “Kabataş kazılarında...

Amastris Antik Kenti’nde 1800 yıllık bir su perisi heykeli bulundu

8 Eylül 2023

8 Eylül 2023

Bartın’ın Amasra ilçesindeki Amastris Antik Kenti’nde, yapılan kazılarda 1800 yıllık olduğuna inanılan bir su perisi heykeli ortaya çıkarıldı. 1800 yıllık...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]