18 February 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Herakles’in 12 işlerini tasvir eden yüksek kabartmalı lahidin hikayesi

Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen mitolojide Herakles’in 12 işleri olarak bilinen sahnelerin tasvir edildiği lahit, şimdiye kadar bulunan yüksek kabartma tekniğiyle yapılmış en iyi eser olarak biliniyor.

Lahit, 1958 yılında Konya’nın Beyşehir ilçesi Yunuslar köyünde bir çiftçinin tarlasını sürdüğü sırada bulundu. Roma dönemi MS 220-260 yılları arasına tarihlendirilen lahidin içerisinde kadın ve erkeğe ait 2 iskelet bulunmuş ancak lahidin sahibi hakkında bir bilgiye ulaşılmamıştır.

8 ton ağırlığa sahip lahit, 250 cm boyunda 130 cm eninde ve 170 cm yüksekliğindedir.

Tanrı Herakles
Herakles, güçlü kuvvetli , yardımsever ancak zeka yönünden geri olan yarı tanrı olarak bilinir.

Herakles’in 12 işleri mitolojisi

Anadolu’da nadir ele geçen bu tarz lahitlerin üzerinde konu edilen Herakles’in 12 işleri mitolojide şu şekilde geçiyor.

Yunan mitolojisinde Herakles, Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene’nin güçlü kuvvetli yardımsever ancak zeka yönünden biraz geri yarı tanrısıdır.

Zeus’un karısı Hera, küçük yaşlarda Herakles’i kıskanır. Güçlü kuvvetli yapısı ve insanlar arasında çok sevilen bir çocuk olmasını kaldıramayan Hera, Herakles’in üzerine yılanlar gönderir ama bir şekilde Herakles bunlardan kurtulur.

Zeus’un acı çeken insan ve tanrılara yardım edecek bir kahraman yaratma hayalinin bir ürünü olarak dünyaya gelen Herakles, sinir krizine girdiğinde ise tam bir canavar olabiliyordu. Öyle ki, bu krizlerin birinde kendisine lir çalmasını öğreten hocasını öldürmüş; bir diğer krizde ise, çocukları ve karısını oklarla katletmişti.

Herakles'in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit
Herakles’in 12 işlerinin tasvir edildiği Roma dönemi lahit Konya Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor. Fotoğraf Wikipedia

Bu yaşandıklarından büyük pişmanlık duyan Herakles, Delphi tapınağına giderek Tanrı Apollon’a bu günahlardan nasıl arınacağını sorar.

Apollon’da günahlarından arınması için Tirynthe’ye gidip kral Eurystheus’un hizmetinde on yıl çalışmasını şart koşar.

Kral Eurystheus, Tanrıça Hera’nın bir oyunu ile Herakles’in oturacağı tahtı ele geçiren birisiydi. Ve kendisine 10 yıl boyunca hizmet etmek için görevlendirilen Herakles’in bir gün tahtını ele geçireceği korkusuna düşer. Tahtı kaybetmemek için Eurystheus onu sonu ölümle bitecek görevlere gönderme kararı alır ama emrettiği 12 işten de Herakles’in başarıyla çıkmasını engelleyemez.

Heraklesin 12 işleri mitolojisi

Eurystheus’un Herakles’e emrettiği 12 iş

Roma toplumunun önde gelen statü sahibi varlıklı insanların yaptırdığı lahitlerin üzerine tasvir edilen Eurystheus’un Herakles’e yüklediği 12 işleri şöyle sıralayabiliriz.

1- Nemean arslanı’nı yenmek

2- Lerna gölündeki Hydra’yı öldürmek

3- Artemis’in kutsal hayvanlarından Keryneia geyiğini yakalamak

4- Erymanthian dağında yaşayan büyük yaban domuzunu ağla tutmak

5- Augias’ın ahırlarını bir günde temizlemek

6- Stymphalos kenti insanlarını tehdit eden Stymphalian Kuşları Athena’nın yardımıyla kovmak

7- Poseidon’un Minos’a verdiği azgın Girit Boğası’nı getirmek

8- Diomedes’in kısrakları diye adlandırılan insan yiyen dört vahşi atını yakalamak

9- Amazonlar kraliçesi Hippolyta’dan kemerini almak. Hera’nın kışkırtması sonucu Herakles kraliçeyi öldürmek zorunda kalmıştır.

10- Okeanos’un bir adasında bulunan 3 gövdeli dev Geryoneus’un sığırlarını çalmak

11- Hesperidler’in altın elmalarını getirmek

12- Hades’in ölüler ülkesini koruyan Kerberos adlı köpeği yeryüzüne çıkarmak

Osman Doğanay’ın “Isauria heykeltraşlık sanatında Heraklas’ın Keryneia geyiğini yakalama sahnesi” adlı makalesinden alıntı yapılmıştır. Makale Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Sayı 6, 2010 da yayınlanmıştır.

Banner
Benzer Yazılar

Hadrianaupolis’te Sağlık Tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya çıkarıldı

5 Eylül 2022

5 Eylül 2022

Hadrianaupolis Antik Kenti kazılarında Yunan mitolojisinde Apollon ve Koronis’in oğlu olan sağlık tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya...

Apollon Tapınağı’nın bulunduğu Kız Ada kazıları devam ediyor

13 Ekim 2022

13 Ekim 2022

Bursa’nın Nilüfer ilçesinde yer alan Gölyazı’daki 5 bin kişilik olduğu düşünülen antik tiyatro ve Apollon Tapınağı’nın yer aldığı Kız Ada...

Misis Antik Kenti kazı çalışmaları başladı

26 Mayıs 2022

26 Mayıs 2022

Adana Yüreğir ilçesi sınırlarında yer alan Misis Antik Kenti 2022 yılı kazı çalışmalarına başlandı. Tarihi İpek Yolu üzerinde önemli bir...

Madavans Mağaraları Dünyaya Tanıtılacak

6 Nisan 2021

6 Nisan 2021

Bitlis kent merkezine 65 km. uzaklıkta bulunan Ahlat, Selçuklu dönemine ait her biri sanat eseri niteliğindeki mezar taşları ile tanınmaktadır....

Türkiye’nin En Büyük Depremleri

30 Ekim 2020

30 Ekim 2020

Türkiye en etkin deprem kuşaklarından biri üzerinde yer almaktadır. Sismik olarak oldukça aktif bir ülkedir ve hem Avrasya levhası, hem...

Tavşanlı Höyük’te 4 bin yıllık salyangoz kabukları keşfedildi

22 Aralık 2024

22 Aralık 2024

Tavşanlı Höyüğü’nde sürdürülen kazılarda arkeologlar, 4 bin yıllık salyangoz kabukları buldu. Kütahya’nın Tavşanlı ilçesinde bulunan Tavşanlı Höyüğü, Anadolu’nun en büyük...

Tozkoparan Höyük kazılarında çocuk iskeleti ortaya çıkarıldı

11 Ağustos 2021

11 Ağustos 2021

Tunceli Pertek ilçesi Tozkoparan köyünde yer alan Tozkoparan höyük de gerçekleştirilen kurtarma kazılarında çocuk iskeleti ortaya çıkarıldı. 2019 yılında tutulan...

Dr. Dercksen, “Asurca yazılı çivi yazılı kil tablette kurutulmuş et, karides ve balık gibi yiyeceklerin adına rastlandı.”

11 Ağustos 2022

11 Ağustos 2022

Anadolu’da yazılı tarihin başlangıç noktası Kültepe/Kaniş (Kanesh) Karum Höyüğü arkeolojik kazılarında ortaya çıkarılan Asurca yazılı çivi yazılı kil tabletler, M....

Blaundos Antik Kenti’nde Tanrıça Demeter’in sunak alanı bulundu

22 Aralık 2021

22 Aralık 2021

Uşak’ın Ulubey ilçesinde yer alan Blaundos Antik Kenti kazı çalışmalarında Bereket Tanrıçası Demeter’in sunak alanı ortaya çıkarıldı. Uşak Üniversitesi Arkeoloji...

Aizanoi Antik Kenti’nde yapılan kazılarda Dionysos ve Afrodit’in heykel başları ortaya çıkarıldı

11 Aralık 2023

11 Aralık 2023

Şarap tanrısı Dionysos ve aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit’in heykel başları Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde yer alan ve Anadolu’nun en iyi...

Oluz höyük dinsel kökleri ile şaşırtmaya devam ediyor

15 Şubat 2021

15 Şubat 2021

Amasya Oluz Höyük kazıları devam ediyor. Prof. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında yürütülen Oluz Höyük kazıları ile Anadolu dinsel kökler ile...

Herakleia Latmos Antik Kenti Turizme Açılıyor

13 Nisan 2021

13 Nisan 2021

Muğla’nın Milas ilçesi Kapıkırı köyü sınırları içerisinde kalan içinde 10 bin yıllık kalıntılar barındıran Herakleia Latmos antik kenti turizme açılıyor....

Yozgat, Tiryns’deki Miken Kaldırımı’na Ait Dünyanın En Eski Mozaiği Olma Ünvanını Elinden Aldı!

8 Ekim 2020

8 Ekim 2020

Hitit Medeniyeti’nin Anadolu Tarihi üzerindeki etkileyici gücü her geçen gün yeni arkeolojik kazıların yapılmasıyla artmakta. Farklı ve etkileyici mimari özelliklerinin...

Haydarpaşa Kazılarında Helenistik Dönem Mezar Ortaya Çıkarıldı

10 Nisan 2022

10 Nisan 2022

Haydarpaşa tren garı peronlarının kaldırılması ile başlayan arkeolojik kazılarda Helenistik ((MÖ 330-MÖ 30) döneme ait kiremit mezar bulundu. Haydarpaşa tren...

Tarihte “Suda Doğum” ilk olarak Ani Örenyeri’nde uygulanmış olabilir

7 Eylül 2022

7 Eylül 2022

Dünya da son 30 yıldan bu yana büyük ilgi gören “suda doğum” uygulaması bebeğin dünya ile adaptasyonunu hızlandırmayı amaçlıyor. Uygulama...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]