18 September 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni bir fosilin keşfi kertenkelelerin kökenini 35 milyon yıl öncesine tarihlendirdi

Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nden alınan bir örnek, günümüz kertenkelelerin daha önce düşünüldüğü gibi Orta Jurasik’te değil, Geç Triyasik’te ortaya çıktığını gösterdi.

Monitör kertenkeleleri, gila canavarları ve yavaş solucanlar gibi canlı kertenkelelerin bu fosilleşmiş akrabası, Güneybatı İngiltere’deki Gloucestershire’daki Tortworth yakınlarındaki bir taş ocağından örnekler de dahil olmak üzere 1950’lerden kalma depolanmış bir müze koleksiyonunda tanımlanmıştt.

O dönemin teknolojik koşulları o zamanlar fosilin tarihini ve özelliklerini ortaya çıkarmak için mevcut değildi.

Modern tip bir kertenkele olarak, yeni fosil, birlikte Squamata olarak adlandırılan kertenkelelerin ve yılanların kökenine dair tüm tahminleri etkiler ve evrim oranları hakkındaki varsayımları ve hatta grubun kökeni için kilit tetikleyiciyi etkiler.

Bristol Yer Bilimleri Okulu’ndan Dr. David Whiteside liderliğindeki ekip, keskin kenarlı dilimleme dişleriyle dolu çenelerine bakarak inanılmaz keşiflerine ‘küçük kasap’ anlamına gelen Cryptovaranoides microlanius adını verdi.

Dr. Whitesi’de şöyle açıklıyor: “Örneği ilk kez Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nin depolarında Clevosaurusfosilleriyle dolu bir dolapta gördüm. Bu, 240 milyon yıl önce skuamatlardan ayrılan Rhynchocephalia grubunun hayatta kalan tek üyesi olan Yeni Zelanda Tuatara’nın yakın bir akrabası olan yeterince yaygın bir fosil sürüngendi.

Kertenkele fosilinin yandan görünüm kafatası
Fotoğraf David Whiteside, Sophie Chambi-Trowell, Mike Benton ve İngiltere Doğa Tarihi Müzesi
Kertenkele fosilinin yandan görünüm kafatası Fotoğraf David Whiteside, Sophie Chambi-Trowell, Mike Benton ve İngiltere Doğa Tarihi Müzesi

“Örneğimiz basitçe ‘Clevosaurusve başka bir sürüngen’ olarak etiketlendi. Örneği araştırmaya devam ettikçe, aslında günümüz kertenkeleleriyle Tuatara grubundan daha yakından ilişkili olduğuna giderek daha fazla ikna olduk.

“Üniversitede fosillerin X-ışını taramalarını yaptık ve bu da fosili üç boyutlu olarak yeniden inşa etmemizi ve kayanın içine gizlenmiş tüm küçük kemikleri görmemizi sağladı.”

Cryptovaranoides, beyin kasasındaki, boyun omurlarındaki, omuz bölgesindeki, ağzın önünde medyan bir üst dişin varlığında, dişlerin çenelerdeki bir rafa yerleştirilme şeklindeki (çenelerin tepesine kaynaşmak yerine) ve kafatası mimarisindeki Rhynchocephalia’dan farklı olduğu için açıkça bir skuamattır. Modern skuamatlarda bulunmayan tek bir önemli ilkel özellik vardır, üst kol kemiğinin ucunun bir tarafında, bir arter ve sinirin geçtiği humerus. Cryptovaranoides, ağız çatısının kemiklerindeki birkaç sıra diş gibi başka, görünüşte ilkel karakterlere sahiptir, ancak uzmanlar aynı şeyi yaşayan Avrupa Cam kertenkelesinde gözlemlemişlerdir ve Boas ve Pitonlar gibi birçok yılanın aynı bölgede birden fazla büyük diş sırası vardır. Buna rağmen, beyin kasasındaki çoğu canlı kertenkele gibi ilerlemiştir ve kafatasındaki kemik bağlantıları esnek olduğunu göstermektedir.

“Önem açısından, fosilimiz skuamatın kökenini ve çeşitliliğini Orta Jurasik’ten Geç Triyasik’e geri kaydırıyor” diyor ortak yazar Profesör Mike Benton. “Bu, yeni bitki gruplarının, özellikle modern tip kozalaklı ağaçların yanı sıra yeni böcek türlerinin kökenleri ve kaplumbağalar, timsahlar, dinozorlar ve memeliler gibi modern grupların ilklerinden bazılarıyla karadaki ekosistemlerin büyük ölçüde yeniden yapılandırıldığı bir zamandı.

Fotoğraf David Whiteside, Sophie Chambi-Trowell, Mike Benton ve İngiltere Doğa Tarihi Müzesi

“En eski modern skuamatları eklemek daha sonra resmi tamamlıyor. Görünüşe göre bu yeni bitkiler ve hayvanlar, 252 milyon yıl önce Permiyen sonu kitlesel yok oluştan sonra Dünya’daki yaşamın büyük bir yeniden inşasının bir parçası olarak sahneye çıktı ve özellikle 232 milyon yıl önce iklimlerin ıslak ve kuru arasında dalgalandığı ve yaşamda büyük bir karışıklığa neden olduğu Karniyen Pluvial Bölümü. “

Doktora araştırma öğrencisi Sofia Chambi-Trowell şunları söyledi: “Yeni hayvanın adı, Cryptovaranoides microlanius, bir çekmecedeki canavarın gizli doğasını değil, aynı zamanda o zamanlar Bristol çevresinde var olan küçük adalardaki kireçtaşındaki çatlaklarda yaşayan muhtemel yaşam tarzını da yansıtıyor. ‘Küçük kasap’ anlamına gelen tür adı, keskin kenarlı dilimleme dişleriyle dolu çenelerini ifade eder ve eklembacaklılar ve küçük omurgalılar üzerinde avlanırdı. “

Dr. Whiteside, “Bu çok özel bir fosil ve son birkaç on yılda bulunan en önemli fosillerden biri haline gelmesi muhtemel. Örnek, ulusal bir koleksiyonda, Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nde tutulduğu için şanslı. Taş ocağından fosilleri çıkaran ve tip örneği ve ilgili kemikler üzerinde birçok hazırlık çalışması yapan değerli bilim insanına Pamela L. Robinson’a teşekkür ederiz. Numunenin tüm ayrıntılarını gözlemlemesine yardımcı olmak için BT tarama teknolojisine erişememesi çok üzücüydü. “

Kapak: Cryptovaranoides Çizim: Lavinia Gandolfi

Banner
Benzer Yazılar

Ücretsiz 3D Sanal Tur ile Baalbek’in Ünlü Tapınaklarını Ziyaret Edin

14 Nisan 2021

14 Nisan 2021

MÖ 9000’den beri yerleşim izlerine sahip olan Baalbek, eski uygarlıkların temel taşlarından biriydi. Lübnan Heliopolis’teki ünlü Baalbek tapınak kompleksi, dünyanın en...

Klazomenai Kazı Başkanı Prof. Dr. Yaşar Erkan Ersoy “kazı amacıyla iş makinelerinin kullanımı söz konusu değil”

11 Haziran 2022

11 Haziran 2022

Klazomenai Antik Kenti nekropol alanında iş makineleri ile kazı yapıldığına yönelik çıkan haberler üzerine Klazomenia Kazı Başkanı Prof. Dr. Yaşar...

Kutsal Havariler Kilisesi’nde bir köle tarafından Tanrıya adanmış mozaik ortaya çıkarıldı

10 Ocak 2022

10 Ocak 2022

Hatay’ın Arsuz ilçesinde tesadüfen bulunan Kutsal Havariler Kilisesi’nde kazı çalışmaları devam ediyor. 2007 yılında Hataylı çiftçi Mehmet Keleş sahip olduğu...

Arkeolog kimdir? Arkeolog atamalarında son durum nedir?

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Arkeolog, eski çağlarda yaşayan medeniyetlerden toprak ve su altında kalan taşınır, taşınmaz kültür varlıklarını kazı yönetimi ile ortaya çıkaran arkeoloji...

Ojo Guareña, Burgos Mağaralarını Kullananların 4600 Yıllık Ayak İzleri

13 Mart 2021

13 Mart 2021

Dünya’nın bir çok yerinde insanlara ait olduğu düşünülen bir çok ayak izi bulundu. Şüphesiz bunlardan bir çoğu insanın evrim teorisini...

Arkeologlar, 1386 yıl önce aynı adı taşıyan ünlü savaşa tanık olan Jalula antik kentinin izlerini keşfetti

2 Aralık 2023

2 Aralık 2023

Irak Devlet Eski Eserler ve Miras Kurulu (SBAH), Jalula antik kentinin sınırlarının ve çeşitli yapılarının keşfedildiğini duyurdu. Irak Devlet Eski...

Neolitik İnsanı 6000 Yıl Önce Tuz Üretiyordu

31 Mart 2021

31 Mart 2021

M. Ö. 10 bin yılından sonra insan yerleşik düzene geçmiştir. Neolitik insanı, Anadolu’da Hacılar, Boncuklu Höyük, Kuruçay, Çayönü ve Çatalhöyük’de...

Slavların İlk Yazı Sistemi Glakolitik Değil Alman Runeleri Çıktı

16 Şubat 2021

16 Şubat 2021

Şimdiye kadar, Orta Avrupa’da yaşayan Slav halkının kullandıkları en eski yazı, 9. yüzyılda Bizanslı misyonerler Constantine ve Methodius tarafından Moravya’ya...

Kültür Bakanlığı’ndan Müze Severlere İyi Haber…

17 Aralık 2020

17 Aralık 2020

Teknolojinin gelişmesi her alanda olduğu gibi kültür alanında da değişimin itici gücü oldu. Bu değişimlerin birisi olan Kültür ve Turizm...

Kazakistan çevre gönüllüleri Bronz Çağı petroglifleri keşfetti

2 Mayıs 2024

2 Mayıs 2024

Kazakistan’ın Zhambyl bölgesinde Taza (Temiz) Kazakistan çevre kampanyasının gönüllüleri tarafından yeni Tunç Çağı petroglifleri keşfedildi. Sarısu ilçesindeki Aktogay köyünden yaklaşık...

Araştırmacılar, Suriye’de antik bir mezar içinde dünyanın en eski alfabesini keşfetti

22 Kasım 2024

22 Kasım 2024

Suriye’nin kuzeyindeki Tell Umm-el Marra antik kentinde 2004 yılında ortaya çıkarılan bir mezarda dünyanın en eski alfabesinin izleri keşfedildi. Keşif, Johns...

Assos’ta mezar hediyesi 2 bin yıllık düdük keşfedildi

18 Ekim 2022

18 Ekim 2022

Çanakkale Ayvacık ilçesinde yer alan Assos Ören Yeri’nde Roma döneminde çocuk mezarlarına konulan pişmiş topraktan yapılmış düdük keşfedildi. 2 bin...

Pompeii kazılarında kölelerin ve eşeklerin acımasızca çalıştırıldığı değirmen ortaya çıkarıldı

9 Aralık 2023

9 Aralık 2023

Vezüv yanardağının yerle bir ettiği (MS 79) Roma kenti Pompeii’de devam eden kazılarda kölelerin ve eşeklerin acımasız bir şekilde çalıştırıldıkları...

Perre kazılarında medusa başlıklı askeri madalya ortaya çıkarıldı

5 Ekim 2022

5 Ekim 2022

Adıyaman’da bulunan Perre Antik Kenti’nde devam eden kazılarda medusa başlıklı askeri madalya ortaya çıkarıldı. 20 yıldan bu yana devam eden...

Avrupa’nın Kuzeyinde Son Buzul Çağı’nda Yaşayan Neandertaller Hakkında Yeni Bilgiler

14 Mayıs 2022

14 Mayıs 2022

Neandertaller daha önce varsayıldığı gibi soğukta yaşama gerçekten de iyi uyum sağladılar mı, yoksa son Buzul Çağı’nda daha ılıman çevre...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]