2 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur ordusu antik Yahudi şehri Lachish’i nasıl fethetti

Arkeologlar, Kral Sanherib’in askerlerinin 2.700 yıl önce Yahudi Lachish şehrini yenmelerini sağlayan devasa kuşatma rampasını nasıl inşa ettiklerini keşfettiler.

Antik tarihin en iyi belgelenmiş çatışmalarından birinde, Asur Kralı Sanherib, İncil’de, Asur belgelerinde ve hatta bugüne kadar fethedilen sanat eserlerinde ayrıntılı olarak anlatıldığı gibi, Yahudi şehri Lachish’i ele geçirdi.

Bir zamanlar Yakın Doğu’nun süper güçlerinden biri olan Asurlular, İran’dan Mısır’a uzanan geniş bir coğrafi alana komuta ediyorlardı. Bu başarıya, herhangi bir açık hava muharebesini kazanmalarını veya duvarlarla çevrili herhangi bir şehre sızmalarını sağlayan askeri yenilikleri kullanarak ulaştılar.

Bugün, hava gücü savaşı kazanmaya yardım ederken, M. Ö. Dokuzuncu ila yedinci yüzyıllarda kuşatma rampaları önemli destek unsuruydu.

İsrail’de yerleşik Lachish’teki Asur kuşatma rampası, tüm Yakın Doğu’daki askeri hünerlerinin hayatta kalan tek fiziksel örneğidir. Araştırmacılar ilk kez Asur ordusunun rampayı nasıl inşa ettiğini ve Lachish’i almak için onu nasıl kullandığını yeniden canlandırdılar.

Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle) Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle)
Nimrud’daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (Fotoğraf: British Museum)

Kudüs İbrani Üniversitesi’ndeki (HU) Arkeoloji Enstitüsü’nden Profesör Yosef Garfinkel ve Dr. Madeleine Mumcuoğlu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Oakland Üniversitesi’nden Profesör Jon W. Carroll ve Michael Pytlik, bu tarihi olayın tam resmini ortaya çıkarmak için zengin kaynaklara başvurdular.

Başvurulan kaynaklar arasında, Mukaddes Kitap metinleri (2 Krallar 18:9–19:37; 2. Tarihler 32; İşaya 36–37), ikonografi (Asur savaş sahnelerini gösteren taş kabartmalar), Akad yazıtları, arkeolojik araştırmalar ve insansız hava araçlarından elde edilen resimler bulunuyor.

İşaya Kitabı’nın 36. bölümünden bir pasaj, “Kral Hizkiya’nın on dördüncü yılında, Asur Kralı Sanherib, Yahuda’nın tüm surlu şehirlerine karşı yürüdü ve onları ele geçirdi. Asur kralı Lakiş’ten Rabşake’yi büyük bir kuvvetle Yeruşalim’deki Kral Hizkiya’ya gönderdi.”

İncil’deki ve tarihi kaynakların analizini arkeolojik kalıntılar ve peyzaj çalışmasıyla birleştiren araştırmalarının sonuçları yakın zamanda Oxford Journal of Archaeology’de yayınlandı.

İncil’deki anlatıya göre, ünlü bir Kenan şehri olan Lakiş, İsraillilerin İsrail topraklarına girmesinden sonra Yeşu’nun ele geçirdiği merkezlerden biriydi. Daha sonra Yahuda Krallığı’ndaki en önemli ikinci şehir oldu.

Kral Sanherib önderliğindeki Asur ordusu, M. Ö. 701’de Lakiş’e saldırdı. Garfinkel’in araştırması, Asurluların tepedeki Lachish kalesine kadar koçbaşları taşımalarına, duvarlarını parçalamalarına ve şehri tamamen fethetmelerine izin veren devasa rampa inşasının canlı bir tasvirini sunuyor.

Asur kuşatma rampasında Lachish'te taşların alındığı ve tartıldığı altı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)
Asur kuşatma rampasında Lachish’te taşların alındığı ve tartıldığı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)

Garfinkel’e göre, sahadaki kanıtlar, rampanın her biri yaklaşık 6,5 kg’lık küçük kayalardan yapıldığını açıkça ortaya koyuyor. Asur ordusunun karşılaştığı önemli bir sorun, bu tür taşların teminiydi: yaklaşık üç milyon taşa ihtiyaç vardı. Bu taşlar nereden geldi?

Bu sorunun cevabı uçurumun kenarındaki taş ocağıydı. Taşlar insan zincirleri ile taşınmış, insandan insana elle geçmiş olurdu. Garfinkel, rampa üzerinde paralel olarak çalışan dört insan zinciriyle, her gün vardiyalı olarak çalışırken, Garfinkel, her gün yaklaşık 160.000 taşın taşındığını hesapladı.

Dev bir üçgen kama şeklindeki rampa, yaklaşık 25 günde surlara ulaşmış olabilir. Garfinkel, “Bu model, Asurluların çok verimli olduğunu varsayıyor, aksi takdirde tamamlanması aylar alacaktı” dedi.

Asur ordusu, M. Ö.Ssekizinci yüzyılın sonunda yaşayan ve olaylara tanık olan peygamber Yeşaya’nın kehanetlerinin birçoğunda atıfta bulunulmuştur. Asurlulardan güçlü, doğaüstü bir güç olarak bahseder: “Hiçbiri yorgun değil, hiçbiri tökezlemiyor, hiçbiri uykuda ya da uyuşuk değil, hiçbirinde kemer takılı değil, hiçbiri kırık sandalet ile.” (İşaya 5:27).

Rampa tamamlandığında, Asur ordusu şehir duvarını ağır koç başları ile kırdı, ölüm ve yıkımı yaydı.

Son aşamada, 1 ton ağırlığa sahip devasa kuşatma makinelerinin içindeki koçbaşların güvenli bir şekilde yerleştirileceği taşların üzerine ahşap kirişler döşendi. Metal uçlu büyük, ağır bir ahşap kiriş olan koç, ileri geri sallanarak duvarları dövdü. Garfinkel, ipler hızla aşınacağından, şahmerdanın metal zincirler üzerinde kuşatma motoru içinde askıya alındığını öne sürüyor. Gerçekten de Lachish’teki rampanın tepesinde bir demir zincir bulundu.

Garfinkel, gelecekte Asur savaş yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için Lachish taş ocağı bölgesinde, rampanın uzak kenarına doğru daha fazla kazı yapmayı planlıyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi

Banner
Benzer Yazılar

Nadir bulunan gümüş sikkeler ortaya çıkarılıyor

19 Ekim 2021

19 Ekim 2021

Helenistik dönem Seleukos İmparatorluğu’nu yöneten Dindar Antiochus olarak da bilinen kral Antiochus VII’yi tasvir eden ya da kardeşi II. Demetrius’u...

Romalı askerin 1.900 yıllık maaş bordrosu

16 Şubat 2023

16 Şubat 2023

İsrail Eski Eserler’den (IAA) arkeologlar, Masada Dağı kazılarında bir Roma askerine ait MÖ 72 yılına tarihlenen bir papirüs maaş bordrosu...

III. Amenhotep’in mezar tapınağında iki büyük sfenks bulundu

22 Ocak 2022

22 Ocak 2022

Mısır’ı MÖ 1386 ila 1349 yılları arasında yöneten, Muhteşem Amenhotep olarak da bilinen Firavun Kral III. Amenhotep’in mezar tapınağında iki...

Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldı

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Nasıralı İsa olarak da bilinen Hristiyan toplumunun peygamberi Hz. İsa’nın çocukluğunun geçtiği evin kalıntılarına ulaşıldığı iddiası Reading Üniversitesi’nden Profesör Ken...

Levant Bölgesinde 7.000 Yıllık Mühürler Bulundu

10 Haziran 2021

10 Haziran 2021

Tarih boyunca, mülkiyetin korunmasında, kentin ve sarayın güvenliğinin sağlanmasında, ticari hayat ve mektuplaşmalarda kullanılan mühürler; arkeolojide en önemli veri kalıntıları...

Yeni araştırma Mezopotamya’da güveç yemekleri yendiğini gösteriyor

23 Kasım 2022

23 Kasım 2022

Mezopotamya… İki nehrin arasında medeniyetin yeşerdiği topraklar… İlk kentsel oluşumlarının görüldüğü bu topraklarda arkeologlar gerçekleştirdikleri kazılarla günümüz yaşantısının ilklerini bulmaya...

Dicle Nehri kenarında 3400 yıllık Mitanni Kenti ortaya çıkarıldı

30 Mayıs 2022

30 Mayıs 2022

Medeniyetin yeşerdiği topraklar olarak bilinen Mezopotamya’da 3400 yıllık Mitanni Kenti ortaya çıkarıldı. Mezopotamya’yı oluşturan iki nehirden biri olan Dicle nehrinin...

Mecdelli Meryem’in doğduğu yer Migdal’da ikinci sinagog keşfedildi

13 Aralık 2021

13 Aralık 2021

İsrailli arkeologlar, Mecdelli Meryem’in (Magdalalı Meryem olarak da bilinir) doğum yeri olduğu tahmin edilen Migdal’da (Magdala) İkinci Tapınaklar Dönemi’nden kalma...

1800 yıllık kurşun tabutun içinde mücevherlerle süslenmiş Romalı kız

9 Nisan 2023

9 Nisan 2023

Scopus Dağı arkeolojik kazılarında kurşun bir tabut bulundu. Tabut açıldığında mücevherleri ile birlikte gömülmüş bir Romalı kız görüldü. Romalı kız,...

Suriye’de Batı Hun İmparatorluğu’na ait yazıt bulundu

18 Eylül 2021

18 Eylül 2021

Suriye’nin Rakka kenti yakınlarında bulunan Sura Antik Kenti’nde, Batı Hun İmparatorluğu’na ait bilinen en eski yazıt ortaya çıktı. Suriye’de yaşanan...

Mısır’ın Luksor kentinde yeni taş koç başları ortaya çıkarıldı

15 Ekim 2021

15 Ekim 2021

Mısır Eski Eserler Yüksek Kurulu (SCA) Genel Sekreteri Mustafa el-Waziri, geçtiğimiz günlerde Sfenks Bulvarı ‘nda (el-Kebash Yolu olarak da bilinir)...

Mısır’ın Berenike antik kentinde keşfedilen Buda heykeli

30 Nisan 2023

30 Nisan 2023

Kızıldeniz’in batı kıyısındaki eski Mısır limanı Berenike Troglodytica’da kazı yapan arkeologlar, MS 2. yüzyıldan kalma ilginç bir Buda heykeli ortaya...

Kayıtlara Geçen En Eski Jinekolojik Tedavi

23 Aralık 2020

23 Aralık 2020

Bilim insanları yaptıkları son araştırmalarda 4000 yıl öncesine ait bir mumyada antik mısır tıp papirüslerinde yazdığı gibi bir tedavi uygulamasıyla...

İsrail’de Yunanca yazılı sapan taşı bulundu

8 Aralık 2022

8 Aralık 2022

İsrailli arkeologlar Yavne arkeolojik alan içinde yer alan antik sarayda Yunanca yazılı 2200 yıllık sapan taşı buldular. Sapan taşı, Helenistik...

Arkeologlar, Kıpti, Yunanca ve Arapça olarak yazılmış metinler içeren ostraca (kil kap parçası) koleksiyonu buldu

20 Aralık 2021

20 Aralık 2021

Mısır ve Alman arkeologlardan oluşan bir ekip Sohag Tel Atribis’teki Al-Sheikh Hamad arkeolojik sahasında demotik, hiyeratik, Kıpti, Yunanca ve Arapça...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]