14 June 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İsrail’de Yunanca yazılı sapan taşı bulundu

İsrailli arkeologlar Yavne arkeolojik alan içinde yer alan antik sarayda Yunanca yazılı 2200 yıllık sapan taşı buldular.

Sapan taşı, Helenistik döneme ait 4,4 santimetre (1,7 inç) uzunluğundadır. Bir askıdan fırlatılmak üzere tasarlanmıştır. 2.200 yaşında olduğu tahmin edilen taş, Hasmoneanlar ile Seleukos İmparatorluğu arasındaki savaşlar sırasında kullanıldığı düşünülüyor.

Bu yıl 18-26 Aralık tarihleri arasında kutlanan Hanuka Bayramı (Işıklar Bayramı), Kudüs’ün M.Ö. ikinci yüzyılda Selevkoslardan yeniden ele geçirilmesini anıyor.

Sapan taşının bir Yunan askerine ait olup olmadığını kesin olarak bilemeyeceğiz gibi görünüyor” diyor İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA) Yavne arkeolojik sit alanı yöneticileri Pablo Bezer ve Daniel Varga.

Yavne'deki arkeolojik alan
Yavne’deki arkeolojik alan Fotoğraf Assaf Peretz/İsrail Eski Eserler Kurumu

“Ancak bunun Yunanlılar ve Hasmoneliler arasındaki çatışmayla ilgili olması imkansız değil. MÖ ikinci yüzyılda, Yavne putperestti – Seleukosların [İsrail’i yöneten Yunanlılar] müttefikiydi ve Hasmonean ordularının saldırılarına maruz kaldı.”

Sapan taşı üzerinde Yunanca “Herakles ve Hauron’un zaferi” yazısı taşıyor.

Yazıtı çözen Ben-Gurion Üniversitesi’nden Yulia Ustinova, “Tanrı çifti Hauron ve Herakles, Helenistik dönemde Yavne’nin ilahi koruyucuları olarak kabul edildi. Bir sapan taşı üzerindeki yazıt, Yavne’nin içinde keşfedilen Yavne’nin iki koruyucusunun ilk arkeolojik kanıtıdır. Bugüne kadar, çift sadece Yunan adası Delos’taki bir yazıttan biliniyordu” diye konuştu.

Yulia Ustinova, yazıt sadece tanrılara bir çağrı değil, “düşmanlara yönelik bir tehditti. Yazıtlar, savaşçıları birleştirmek, düşmanı korkutmak ya da büyülü bir şekilde merminin kendisini kandırmak için bir çağrı iletti. Bunlar psikolojik savaşın parçalarıydı” diye ekledi.

Yavne'de bulunan sapan taşı
Yavne’de bulunan bir sapan taşındaki “Zafer” kelimesi. (Dafna Gazit/İsrail Eski Eserler Kurumu)

Bulgu nadirdir, diyen Ustinova “Kurşun taşlar antik dünyada MÖ 5. yüzyıldan itibaren bilinmektedir, ancak İsrail’de üzerlerinde yazıtlar bulunan çok az sayıda bireysel taş bulunmuştur” dedi.

“2.200 yıl önce sapan taşını tutan savaşçının, ilahi kurtuluş umuduna tutunurken ne düşündüğünü ve hissettiğini sadece hayal edebilirsiniz” dedi IAA direktörü Eli Escusido.

IAA yaptığı açıklamada, Yavne’deki kazıların, İsrail Toprak İdaresi’nin belediye ile işbirliği içinde şehri genişletme girişiminin bir parçası olarak gerçekleştiriliyor.

Bulgunun ve hikayesinin önümüzdeki Salı günü şehrin kültür salonunda düzenlenecek “Yavne ve Sırları” başlıklı ücretsiz bir etkinlikte halka sunulacağı bilgisini paylaştı.

Banner
Benzer Yazılar

Verona yakınlarında Büyük Theodoric’e ait villanın taban mozaiği bulundu

18 Nisan 2022

18 Nisan 2022

İtalya’nın kuzeyindeki Verona kenti yakınlarında, Ostrogoth kralı Büyük Theodoric’in villasındaki (MS 5) antik Roma mozaik döşemesinin bir bölümü keşfedildi. Mozaik,...

Tunç Çağı’nda savaş gemilerinin yapıldığı Dana Adası

31 Ekim 2023

31 Ekim 2023

Dana adası, Tunç Çağı’nda deniz kabilelerinin göçünden bu yana, Yunanlılar ve Persler arasındaki deniz savaşları da dahil olmak üzere birçok...

Karadeniz’in ilk bilimsel sualtı kazısında 2400 yıllık eserler bulundu

29 Mart 2024

29 Mart 2024

Karadeniz’in ilk bilimsel sualtı kazısı Kerpe Koyu’nda gerçekleştirildi. MÖ 4. yüzyıldan MS 12. yüzyıla kadar uzanan onlarca tarihi eser gün...

Arkeologlar, 100 yıl önce elde edilen ipuçlarından yola çıkarak 5.000 yıllık mezar keşfettiler

21 Ekim 2023

21 Ekim 2023

Kuzey Britanya’daki Orkney kazılarında arkeologlar 100 yıl önce elde edilen ipuçlarından yola çıkarak 5000 yıllık olağanüstü bir mezar alanı ortaya...

19. Yüzyılda Sözde Frenoloji Bilimi Neden Cadıların Kafataslarını İnceledi? Bu ‘Şarlatanlık mı Yoksa Bilim mi?’

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

19. yüzyılda İskoçya’da, Fife merkezli bir antikacı, tartışmalı sözde frenoloji biliminin (insanın özyapısını ve zihinsel yetisini kafatasının dış yapısına, dış...

Aççana Höyük’te 3800 yıllık Akadca kil tablet bulundu

11 Ağustos 2023

11 Ağustos 2023

Şubat ayında yaşanan iki büyük yıkıcı depremden etkilenen Hatay’daki Aççana Höyük’te devam eden çalışmalarda 3800 yıllık Akadca çivi yazılı kil...

Aigai kazılarında bulunan 1800 yıllık mermer yazıt çözüldü

2 Ekim 2022

2 Ekim 2022

2005 yılında Aigai Antik Kenti’nde bulunan 3 parça mermerden oluşan 1800 yıllık yazıt çözüldü. Tercümesi yapılan mermer yazıt, Aigai halkının...

Define Avcıları Yine Boş Durmadı 3 bin 500 Yıllık Antik Kenti Talan Ettiler

11 Şubat 2021

11 Şubat 2021

Anadolu topraklarının bizlere sunduğu toprak üstü toprak altı kültürel miraslar defineciler tarafından talan edilmeye devam ediyor. Para kazanma hırsı ile...

Thor’un ünlü çekici İsveç’te bulundu ama düşündüğünüz gibi değil

23 Ekim 2022

23 Ekim 2022

İsveç’in güneybatısındaki Halland eyaletindeki Ysby’de arkeologlar tarafından “türünün tek örneği” olarak adlandırılan Thor’un ünlü çekici ortaya çıkarıldı. Thor’un ünlü çekici,...

Mersin’de 60 Milyon Yaşında Salyangoz Fosili Bulundu

22 Mayıs 2021

22 Mayıs 2021

Mersin’in Toroslar ilçesinde 60 milyon yaşına tarihlenen salyangoz fosili bulundu. Süleyman Uygun tarafından bulunan salyangoz fosili Mersin Üniversitesi Su Ürünleri...

Bukoleon Sarayı restorasyonunda bulunan iskeletler, Haçlı ordusunun Konstantinopolis’te gerçekleştirdiği katliamının kurbanları mı?

28 Kasım 2021

28 Kasım 2021

Bukoleon Sarayı kazılarında dağınık vaziyette bulunan 7 iskeletin, Konstantinopolis’te Haçlıların gerçekleştirdiği katliamın kurbanları olabileceğine dair düşünce üzerinde duruluyor. İstanbul Büyükşehir...

Ünlü Kumarhane İşletmecisi 1000 Yıllık Tapınağın Yanına Tatil Köyü Yapacak

18 Kasım 2020

18 Kasım 2020

Nagacorp firması 2020’nin dev atılım planı açıklandı. Yapılan açıklamaya göre firma Kamboçya’nın ünlü Angkor Vat tapınaklarının yakınında bir tatil yeri...

Herkül ve Büyük İskender’e bağlı ikiz tapınaklar Sümer şehri Girsu’da keşfedildi

29 Ocak 2024

29 Ocak 2024

Arkeologlar, Irak’ın güneydoğusunda şu anda Tello olarak bilinen bir Sümer şehri olan Girsu’daki kazılar sırasında biri diğerinin üzerine gömülü iki...

Hasankeyf kazılarında bulunan nadir tılsımlı şifa tası

3 Aralık 2023

3 Aralık 2023

Anadolu’da yer alan en eski neolitik dönem yerleşim alanlarından biri olan Hasankeyf Höyük’te devam eden kazılarda 800 yıllık şifa tası...

Roma Dönemi Hispania’sında Keşfedilen Bilinen En Eski Taş Kalıp, Sikke Üretimine Işık Tutuyor

29 Mart 2025

29 Mart 2025

İspanya’nın Porcuna kentinde, antik Obulco yerleşiminde yapılan kazılar, Roma Hispania’sında madeni para üretiminin en eski kanıtını gün yüzüne çıkardı. Jaén...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]