Karadeniz’in önemli antik kenti Tios, 1. derece sit alanından 3. derece sit alanına düşürülerek; Tios Antik Kenti’ne inşaat yapılmasının önü açılıyor iddiası gündeme geldi.
Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde yer alan Tios Antik Kenti, M. Ö. 7’nci yüzyılda kurulmuş balıkçılık ve ticaret ile uğraşan insanların yaşadığı bir yerdi. Bizans zamanında dini bir kimlik kazanan Tios, günümüze kadar küçük bir balıkçı köyü olarak gelmiştir.
Sözcü Gazetesi‘nden Yusuf Demir’in haberine göre, 2.700 yıllık geçmişe sahip olan Tios antik kenti, tarihi eserlerle dolu 56 dönümlük 1. derece sit alanı, 3. dereceye düşürüldü. Böylece inşaat yapımının önü açıldı.
Filyos Kuş Cenneti ile Filyos Kalesi arasında kalan araziyle ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararında, Hazine’ye ait toplam 62 dönümlük parselin 56 dönümünün 3. dereceye düşürülmesine karar verildi.
Prof. Dr. Atasoy: “Karadeniz’in tarihini yok edecek bir karar”
Filyos Limanı’nın bulunduğu Tios antik kentinde yıllarca kazı çalışmalarına başkanlık eden daha sonra emekliye ayrılan arkeolog Prof. Dr. Sümer Atasoy SÖZCÜ‘ye çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Bölgenin 1. dereceden 3. derecede sit alana çevrilmesine tepki gösteren Prof. Dr. Atasoy, “Tios’un kuruluşu M. Ö. 7 yüzyıla dayanıyor. Tios antik kenti Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında, üzerine modern şehir inşa edilmemiş, kazılan tek antik kent özelliği taşıyor. Bu Karadeniz’in tarihini yok edecek bir karardır” dedi.
“Konut yapılacak” iddiası
Prof. Dr. Sümer Atasoy, 2000’li yıllardan bu yana buradaki kazıların bir an evvel bitirilmesi yönünde telkin edildiklerini kaydederek, “3. dereceye düşürülen arazide konut yapılacağı söyleniyor.” diye konuştu.
Prof. Dr. Atasoy Filyos’ta yaşadıklarını şöyle özetledi:
“İnşaat yapılırsa büyük ihtimalle altından tapınak çıkacak”
“3. derecede sit alanına çevrilecek olan arazi denizden 50 metre yüksekte muhteşem bir arazi. 2011 yılına kadar Elektronik Radar Mevzi Komutanlığı’nın yer aldığı tepedir. Artık burada inşaat yapılabilecektir.
Eğer iddialar doğru ise, konut inşa edildiği takdirde inşaat sırasında daha önce örneklerini gördüğümüz ve bahçede sergilenen sütun ve mermer yazıtlı levhaların devamının geleceği, burada bir tapınağın ve mezarların ortaya çıkacağı büyük ihtimal dahilindedir.”
Filyos Limanı’nın yapıldığı yerde kazı yapmamıza izin verilmedi
Radar tepesinin hemen yanındaki Filyos Limanı’nın yapıldığı alanda da önemli tespitlerimiz oldu. Roma ve Osmanlı döneminde İstanbul’un yakacak odun ile gemi ve konut inşaasında kullanılan keresteler buradan sağlanıyordu. Denizden 20 kilometre içerdeki ormanlardan toplanan tomruklar Filyos nehrinden yüzdürülerek denize ulaştırılıyor, buradan gemilerle İstanbul’a taşınıyordu. Bizim bu alanda çalışma yapmamıza da izin verilmedi. Bu limanın doğusunda yani karşı tarafında da bir sit alanı vardı kayboldu gitti.”
Belediye Başkanı “çabuk kazın” dedi
“Kazıların ilk gününden bu yana bize hep kazıyı bir an önce bitirip çıkmamız telkin edildi. Hatta belediye başkanı, “Hocam niye böyle yavaş yavaş yapıyorsunuz, ben size 100 tane adam vereyim, çabuk çabuk kazın. İşçiler için sigorta ödemenize de gerek yok” dedi.
2011 yılında radar tesisleri boşaltıldı. Tam arkeolojik kazıların yapıldığı bu binaları arkeoloji grubu için istedik vermediler. Daha sonra Filyos’ta şehrin içinde radar tesisinde çalışan personelin boşalttığı konutları da bize vermediler. Bir an evvel kazıları sonlandırmamız beklendi.”