31 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

3 Bin 300 Yıllık Hitit Yazıtı Kapı Yapımında Kullanılmış

Kültürel varlıklarımız, birer birer bilgisizliğin ve cahilliğin kurbanı oluyor. Tarihin karanlıklarını aydınlatacak eserler, amacı dışında kullanılmaya devam ediyor. 3 Bin 300 yıl öncesinden kalan Hitit dönemine ışık tutacak nadir bulunan Hitit yazıtı bu bilgisizlik ve cahilliğin kurbanı oldu.

Hitit Kralı IV. Tudhaliya dönemine ait Luvi hiyeroglif yazıtın bir bölümünün, Konya’nın Emirgazi ilçesi Karaören köyündeki bir evin kapı sövesinde kullanıldığı tespit edildi. Yazıtın bir bölümünün de yurtdışına kaçırıldığı bilgisine ulaşıldı. Yurtdışına kaçırılan yazıtın diğer bölümü hakkında şu ana kadar bir haber alınamadı.

DHA’dan Ömer Erbil‘in haberine göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle Konya’nın Ereğli, Halkapınar, Karapınar ve Emirgazi ilçelerini kapsayan ‘Tunç ve Demir Çağı Yüzey Araştırması’ projesini yürüten Koç Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Çiğdem Maner, 2015’te kaybolan 3 bin 300 yıllık Hitit yazıtının peşine düştü. Luvi hiyeroglif yazıtı, ilk kez 2011’de Karaörenli öğretmen Nizamettin Tezcan’ın yazdığı ‘Şairler ve Şiirlerle Karaören’ adlı kitapta yayımlandı.
Karaören köyünde, bir evin kapısında basamak olarak kullanılan yazıt 2015’te kayboldu. Konya Ereğli Müzesi Müdürlüğü taşın yerinde olmadığını bakanlığa rapor etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarihi yazıtı Interpol aracılığıyla tüm dünyada aramaya başladı. Ancak yazıta dair herhangi bir bilgiye ulaşılamadı.

Hitit kralı IV. Tuthaliya döneminde kalma yazıt kapı yapımında kullanıldı
Hitit Büyük Kral IV. Tudhaliya döneminde kalma yazıt kapı yapımında kullanıldı. Foto: DHA

Vinçle söküldü, koruma altına alındı

Kaybolan yazıtın devamı olabileceği düşüncesiyle geçen yıl yüzey araştırma çalışmalarını sürdüren Dr. Maner, önce Karaören köyündeki eski evin sahibini buldu. Evin sahibi Fahri Kaymak’la köye gidildi. Kaymak, 45 yıl önce evlerini yaparken babasıyla ören yerinden bu taşı (yazıtı) bulduklarını, taş büyük olduğu için kırdıklarını ve diğer yarısını da kapıya söve olarak koyduklarını anlattı. Ön yüzünün kesi ile düzeltilmesi nedeniyle hiyeroglif yazıların belli olmadığı taşın arka kısmında ise sıva altında orijinal haliyle hiyeroglifler görüldü. Konya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nün de yardımıyla hiyeroglif yazıtlı taş, evin kapısından vinçle sökülerek, 9 Aralık 2020 günü Konya Ereğli Müzesi’ne getirilip, koruma altına alındı. Karaören’de keşfedilen, 82x 44x 23,5 santimetre ebatlarındaki dikdörtgen formlu yazıtta yapılan incelemelerde, Hititler dönemine ait askeri sefer ve geyik kültü ile ilgili bilgiler verdiği anlaşıldı.

IV. Tudhaliya döneminden kalan yazıtın bir bölümü
Dr. Maner; “Hatti bölgesinin tarihi coğrafyası ve Sarpa Dağı’nda bulunan geyik kültü hakkında önemli bilgiler içerdiğini düşünüyoruz.” Foto: DHA

“Olağanüstü Öneme Sahip Bir Buluntu”

Araştırmayı yapan Dr. Maner, taşın Hititler dönemine dair, önemli bilgiler içerdiğini belirterek, şunları söyledi:

Dr. Çiğdem Maner_Koç Üniversitesi“18 Ağustos 2020’de Fahri Kaymak ve Konya Müzesi’nden bakanlık temsilcimiz Enver Akgün ile köydeki eve gittik. Ev sahibi çocukluğunda babasıyla bu taşı nereden çıkardıklarını bize gösterdi. Aynı zamanda taşın diğer yarısını evin neresinde kullandıklarını da anlattı. Gösterdiği yerden taşı özenle söküp müzeye taşıdık. Bu Hitit Luvi hiyeroglif yazılı taş blok olağanüstü önemde bir buluntu. Büyük olasılıkla Büyük Kral IV. Tudhaliya, M.Ö. 13’üncü yüzyıl, Hitit İmparatorluk Çağı’na tarihleniyor ve Hatti bölgesinin tarihi coğrafyası ve Sarpa Dağı’nda bulunan geyik kültü hakkında önemli bilgiler içerdiğini düşünüyoruz. Bu yazıtlardan çok sayıda yok. O nedenle Hititler dönemine ait bilinmeyenler bu yazıtlar sayesinde gün yüzüne çıkıyor.”

Banner
Benzer Yazılar

Troya ile Tavşanlı Höyük arasındaki bağı gösteren bulgulara ulaşıldı

23 Ağustos 2022

23 Ağustos 2022

Anadolu’nun iki önemli arkeolojik sit alanı Troya ve Tavşanlı Höyük arasında Tunç Çağı’nda kurdukları bağı gösteren bulgulara ulaşıldı. Kütahya’nın Tavşanlı...

Tanis bronz heykelcikleri antik ticarete ışık tutuyor

19 Temmuz 2021

19 Temmuz 2021

Bir araştırma ekibi, Mısır’ın Tanis kentinde yakın zamanda ortaya çıkarılan 3.000 yıllık bronz heykelciklerin , eski Mısır’daki uluslararası ticaretle ilgili...

Çiftçi Tarlasında Helenistik Döneme Ait Lahit Buldu

9 Nisan 2021

9 Nisan 2021

Manisa’nın Gölmarmara ilçesinde bir çiftçi tarlasını sürerken Helenistik Döneme lahit buldu. Manisa’nın Gölmarmara ilçesine bağlı Taşkuyucak Mahallesi Akçakoca mevkiinde E....

Uzuncaburç Antik Kenti’ne Özel Restorasyon

16 Şubat 2021

16 Şubat 2021

Helenistik dönemin önemli tapınak merkezlerinden ve iyi korunmuş şehirlerinden biri olan Uzuncaburç 2300 yıllık tarihini en iyi şekilde yansıtacak bir...

İran’da 3.000 Yıllık Kurşunsuz Göz Kalemi Formülü Keşfedildi: Demir Çağı’ndan Kozmetik Devrimi

19 Temmuz 2025

19 Temmuz 2025

İran’ın kuzeybatısında yapılan arkeolojik kazılarda, kurşun içermeyen ve tamamen doğal minerallerle hazırlanmış 3.000 yıllık göz kalemi formülü bulundu. Bu keşif,...

Urartu Kralı II. Rusa Döneminde Yapılan Sarayın Fil Ayakları Çıkarılacak

15 Ekim 2021

15 Ekim 2021

M. Ö. 685-645 yılları arasında hüküm süren Urartu Kralı II. Rusa tarafından inşa edilen sarayın fil ayaklarının çıkarılması için çalışmalar...

Şamuha Kenti Tanrıçası İştar’ın tapınağı çıkarılacak

11 Eylül 2021

11 Eylül 2021

Hitit İmparatorluğu’nun başkenti Hattuşa dışında bir dönem başkentlik yapan Şamuha (Kayalıpark-Sivas) idari kent olma dışında dini özelliği ile de dikkat...

Mısırlı çocuk 142 köpekle birlikte gömülü bulundu

17 Ocak 2023

17 Ocak 2023

Faiyum Oasis nekropolündeki kazılarda 142 köpekle birlikte gömülmüş bir çocuk mezarı bulundu. 142 köpekle gömülü çocuk mezarının yer aldığı nekropol...

İngiltere’de 10.500 yıllık Avcı-Toplayıcı yerleşimi bulundu

21 Ocak 2023

21 Ocak 2023

Chester Üniversitesi ve Manchester’dan bir arkeolog ekibi, İngiltere’nin Scarborough kenti yakınlarındaki kazılar sırasında Avcı-Toplayıcı yerleşimini keşfetti. Ekip tarafından Kuzey Yorkshire’daki...

Nimes’te Dikkat Çekici Yer Süslemeleriyle Bezenmiş Roma Dom’ları

26 Şubat 2021

26 Şubat 2021

Nîmes kentinde kazı yapan arkeologlar, iki yüksek statülü Roma domusunun (evlerinin) kalıntılarını keşfettiler. Fransa’nın Nimes şehri tarih verimliliği açısından oldukça...

Silla Prensesine Ait 1500 Yıllık Takılar Göz Kamaştırdı

12 Aralık 2020

12 Aralık 2020

Arkeologlar, Güney Kore’nin Kuzey Gyeongsang Eyaletindeki Gyeongju kentinde gömülü bir Silla Prensesinin mezarında yüzlerce mezar eşyası keşfettiler. Silla, MÖ 57’de...

Bin yıllık Beşaret Kilisesi’nin freskleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya

28 Mart 2024

28 Mart 2024

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Koramaz vadisindeki bin yıllık kayadan oyma Beşaret kilisesi, ihmaller ve definecilerin verdiği zararlar...

Taştepeler’in erkek heykelleri, doğurganlığın ve nüfusun önemini simgeleyen bir kültürün göstergesi olabilir.

15 Haziran 2022

15 Haziran 2022

Taştepeler bölgesinde ortaya çıkarılan çok sayıda erkek heykel ve figürin buluntuları, doğurganlığın ve nüfusun önemini simgeleyen bir kültürün göstergesi olabilir....

Kuzey Yunanistan’ın Philippi Antik Kenti’nde Ortaya Çıkarılan Etkileyici Genç Herkül Heykeli

24 Eylül 2022

24 Eylül 2022

Kuzey Yunanistan’daki Philippi Antik Kenti’nde M. S. 2. yüzyıla tarihlenen insan boyundan daha büyük bir genç Herkül heykeli bulundu. Selanik...

Orkney Çömleği Üzerinde 5.000 Yıllık Parmak İzi

23 Nisan 2021

23 Nisan 2021

Avrupa kıtasının en eski tarihi yerleşimlerine sahip İskoçya’nın kuzey bölgesinde yer alan Orkney takımadalarında  5.000 yıl öncesine dayanan bir çömlek...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]