2 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

3 Bin 300 Yıllık Hitit Yazıtı Kapı Yapımında Kullanılmış

Kültürel varlıklarımız, birer birer bilgisizliğin ve cahilliğin kurbanı oluyor. Tarihin karanlıklarını aydınlatacak eserler, amacı dışında kullanılmaya devam ediyor. 3 Bin 300 yıl öncesinden kalan Hitit dönemine ışık tutacak nadir bulunan Hitit yazıtı bu bilgisizlik ve cahilliğin kurbanı oldu.

Hitit Kralı IV. Tudhaliya dönemine ait Luvi hiyeroglif yazıtın bir bölümünün, Konya’nın Emirgazi ilçesi Karaören köyündeki bir evin kapı sövesinde kullanıldığı tespit edildi. Yazıtın bir bölümünün de yurtdışına kaçırıldığı bilgisine ulaşıldı. Yurtdışına kaçırılan yazıtın diğer bölümü hakkında şu ana kadar bir haber alınamadı.

DHA’dan Ömer Erbil‘in haberine göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle Konya’nın Ereğli, Halkapınar, Karapınar ve Emirgazi ilçelerini kapsayan ‘Tunç ve Demir Çağı Yüzey Araştırması’ projesini yürüten Koç Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Çiğdem Maner, 2015’te kaybolan 3 bin 300 yıllık Hitit yazıtının peşine düştü. Luvi hiyeroglif yazıtı, ilk kez 2011’de Karaörenli öğretmen Nizamettin Tezcan’ın yazdığı ‘Şairler ve Şiirlerle Karaören’ adlı kitapta yayımlandı.
Karaören köyünde, bir evin kapısında basamak olarak kullanılan yazıt 2015’te kayboldu. Konya Ereğli Müzesi Müdürlüğü taşın yerinde olmadığını bakanlığa rapor etti. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarihi yazıtı Interpol aracılığıyla tüm dünyada aramaya başladı. Ancak yazıta dair herhangi bir bilgiye ulaşılamadı.

Hitit kralı IV. Tuthaliya döneminde kalma yazıt kapı yapımında kullanıldı
Hitit Büyük Kral IV. Tudhaliya döneminde kalma yazıt kapı yapımında kullanıldı. Foto: DHA

Vinçle söküldü, koruma altına alındı

Kaybolan yazıtın devamı olabileceği düşüncesiyle geçen yıl yüzey araştırma çalışmalarını sürdüren Dr. Maner, önce Karaören köyündeki eski evin sahibini buldu. Evin sahibi Fahri Kaymak’la köye gidildi. Kaymak, 45 yıl önce evlerini yaparken babasıyla ören yerinden bu taşı (yazıtı) bulduklarını, taş büyük olduğu için kırdıklarını ve diğer yarısını da kapıya söve olarak koyduklarını anlattı. Ön yüzünün kesi ile düzeltilmesi nedeniyle hiyeroglif yazıların belli olmadığı taşın arka kısmında ise sıva altında orijinal haliyle hiyeroglifler görüldü. Konya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nün de yardımıyla hiyeroglif yazıtlı taş, evin kapısından vinçle sökülerek, 9 Aralık 2020 günü Konya Ereğli Müzesi’ne getirilip, koruma altına alındı. Karaören’de keşfedilen, 82x 44x 23,5 santimetre ebatlarındaki dikdörtgen formlu yazıtta yapılan incelemelerde, Hititler dönemine ait askeri sefer ve geyik kültü ile ilgili bilgiler verdiği anlaşıldı.

IV. Tudhaliya döneminden kalan yazıtın bir bölümü
Dr. Maner; “Hatti bölgesinin tarihi coğrafyası ve Sarpa Dağı’nda bulunan geyik kültü hakkında önemli bilgiler içerdiğini düşünüyoruz.” Foto: DHA

“Olağanüstü Öneme Sahip Bir Buluntu”

Araştırmayı yapan Dr. Maner, taşın Hititler dönemine dair, önemli bilgiler içerdiğini belirterek, şunları söyledi:

Dr. Çiğdem Maner_Koç Üniversitesi“18 Ağustos 2020’de Fahri Kaymak ve Konya Müzesi’nden bakanlık temsilcimiz Enver Akgün ile köydeki eve gittik. Ev sahibi çocukluğunda babasıyla bu taşı nereden çıkardıklarını bize gösterdi. Aynı zamanda taşın diğer yarısını evin neresinde kullandıklarını da anlattı. Gösterdiği yerden taşı özenle söküp müzeye taşıdık. Bu Hitit Luvi hiyeroglif yazılı taş blok olağanüstü önemde bir buluntu. Büyük olasılıkla Büyük Kral IV. Tudhaliya, M.Ö. 13’üncü yüzyıl, Hitit İmparatorluk Çağı’na tarihleniyor ve Hatti bölgesinin tarihi coğrafyası ve Sarpa Dağı’nda bulunan geyik kültü hakkında önemli bilgiler içerdiğini düşünüyoruz. Bu yazıtlardan çok sayıda yok. O nedenle Hititler dönemine ait bilinmeyenler bu yazıtlar sayesinde gün yüzüne çıkıyor.”

Banner
Benzer Yazılar

Kırgız destanı ‘Manas’ el yazmaları UNESCO Dünya Hafızası’na dahil edildi

10 Haziran 2023

10 Haziran 2023

Anlatıcı Sagymbay Orozbakov’un Kırgız destanı “Manas” ın el yazmaları UNESCO Dünya Uluslararası Sicili Hafızası’na yazılmıştır. Bu, Kırgızistan’ın Dünya Hafızası programındaki...

1,5 Milyon yıllık ayak izleri Kenya’da iki Antik İnsan türünün birlikte varlığını ortaya çıkardı

1 Aralık 2024

1 Aralık 2024

Kenya’daki Turkana Gölü’nün antik kıyılarında bulunan korunmuş ayak izleri sayesinde araştırmacılar, iki antik insan türünün bir milyon yıldan uzun bir...

North Yorkshire’da bir evin mutfak zemininin altında bir fincan içerisinde bulunan altın sikkeler açık artırma ile satılıyor

8 Eylül 2022

8 Eylül 2022

Kuzey Yorkshire’daki bir çift, mutfaklarının döşeme tahtalarının altına gömülü 18. yüzyılın başlarından kalma altın sikkeler buldu. Sikkeler, nesiller boyunca Kuzey...

İspanyol arkeologlar, kumların altında Roma dönemine ait bir balık çiftliği, hamam ve bir Tunç Çağı mezarı ortaya çıkardılar

22 Ekim 2022

22 Ekim 2022

İspanyol arkeologlar, İspanya’nın Cadiz kentindeki Trafalgar Burnu’nu çevreleyen kum tepelerinin altında Roma dönemine ait bir balık çiftliği, hamam ile Tunç...

Tenedos Antik Kenti’nde 2700 yıllık çocuk mezarlığı keşfedildi

2 Mart 2024

2 Mart 2024

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turan Takaoğlu başkanlığında Tenedos antik kenti’nde devam eden kazılarda 2700...

Polonya’da Roma Döneminden Kalma Devasa Çanak Çömlek Üretim Merkezi Bulundu

2 Nisan 2021

2 Nisan 2021

Polonya’da Roma döneminden kalma büyük bir çanak çömlek üretim merkezi bulundu. Üretim merkezi Küçük Polonya Voyvodalığı içinde yer alan Wrzepia...

Şaşırtıcı Bir Heykelcik Altın Gözlü Bronz Kelt Adamı

12 Aralık 2020

12 Aralık 2020

Slovakya’da yapılan kazılarda çok şaşırtıcı bir heykelcik bulundu. Altın Gözlü Bronz Kelt Adam Heykelciği benzersiz bir ayrıntı olarak kazının gözdesi...

1840 yılında keşfedilen bronz lambanın Dionysos kültü ile ilişkili olduğu belirlendi

12 Nisan 2024

12 Nisan 2024

1840 yılında İtalya’nın Cortona kasabası yakınlarında bir hendekte keşfedilen bronz lamba üzerindeki tartışmalar yakın zamana kadar devam etti. Birçok araştırmacı...

Diyarbakır’da 2.000 Yıllık Roma Caddesi Bulundu

19 Nisan 2021

19 Nisan 2021

Diyarbakır Amida Höyük kazıları Covid-19 salgının yarattığı olumsuzluklara rağmen tüm hızıyla devam ediyor. Kazılar sırasında Roma dönemine ait 2.000 yıllık...

Japon Arkeologlar Kaman Kalehöyük’te 4.200 Yıllık Demir İşçiliğine Dair Kanıt Buldu

19 Şubat 2025

19 Şubat 2025

Japon arkeologlar, Orta Anadolu’daki Kaman Kalehöyük kazı alanında 4.200 yıllık bir Tunç Çağı katmanında demir işçiliğinin tarihini değiştirebilecek önemli kanıtlar...

Evesham yakınlarında ortaya çıkarılan Arnavut kaldırımlı yol, İngiltere’deki türünün en iyi Roma örneği olabilir.

19 Ekim 2022

19 Ekim 2022

İngiltere’nin Worcestershire kentindeki Evesham yakınlarında Roma yapımına ait olduğuna inanılan Arnavut kaldırımlı yol keşfedildi. Yolun Romalı olduğu doğrulanırsa, İngiltere’de türünün...

İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti ödenek yetersizliğinden kazılamıyor

10 Ocak 2023

10 Ocak 2023

Hristiyanlığın ilk yıllarında piskoposluk merkezi olan İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti’nde 2013 yılında başlayan kazı çalışmalarına ödenek yetersizliğinden devam...

Hadrianaupolis’te Sağlık Tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya çıkarıldı

5 Eylül 2022

5 Eylül 2022

Hadrianaupolis Antik Kenti kazılarında Yunan mitolojisinde Apollon ve Koronis’in oğlu olan sağlık tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya...

Amerika’da 1200 yıl suya direnen ahşap kano ele geçti

6 Kasım 2021

6 Kasım 2021

Ahşap maddesinin su içerisinde ne kadar bir süre sağlam kalabileceği üzerinde tahmin yürütsek herhalde en fazla 3 yıl 5 yıl...

20 bin yıllık kolyede insan DNA’sı tespit edildi

3 Mayıs 2023

3 Mayıs 2023

Paleolitik Çağ insanı hakkında bilgiler sunan Denisova Mağarası’nda keşfedilen 20 bin yıllık bir kolyede insan DNA’sı bulundu. Paleolitik Çağ mezar...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]