13 June 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Binlerce yıllık diş taşı Paleolitik insanın Paleo diyeti yapmadığını gösteriyor

Paleolitik Dönem araştırmalarında elde edilen verilere bakıldığında insanların tek yönlü beslenmeyi seçtiği görülür.

Özellikle, mağaralarda ele geçen kemik ve taştan yapılmış kesici aletler bu kanıyı destekler. Meyve kalıntılarına ulaşılmış değildir. Bunun nedeni organik besinlerin çürümüş olmasıdır.

Organik besinlere dair kalıntılara ulaşılmaması Paleolitik insanının tek yönlü beslenme alışkanlığında olduğunu gösterir mi?

Bu soruya Arkeolog Emanuela Cristiani, “Atalarımız dengeli bir diyetin mamut etinden daha fazlası olduğunu biliyorlardı. Ve yiyecek seçimleri, dünyanın her köşesini yutmamızı sağladı” diye cevap veriyor.

İtalya’daki Diyet ve Antik Teknoloji Laboratuvarı’nda (DANTE) çalışan arkeolog Cristiani, “Eski insan diyeti-Paleo diyeti- hakkında konuşurken büyük bir sorun yaşadık. Bunun bir nedeni, organik maddenin çürümesidir. Bu yüzden erken tarih öncesi sitelere rastladığımızda, bulma eğiliminde olduğumuz tek şey korunmuş kemikler ve belki de kasap aletleridir” diyor.

Tarih öncesi arkeologların kaynaklarını bu tür ipuçlarını aramaya odaklama eğiliminde olmalarının bir nedeni de budur. Bu da, tarih öncesi diyetlerin öncelikle hayvansal proteinlerden oluştuğu popüler fikrini besledi.

Diyetteki gelişimimiz

Eski insanların gerçekte ne yediği ve diyetimizin nasıl geliştiğinin hikayesi çok daha zengindir. Bu, yaklaşık 2,5 milyon yıl önce, Homo habilis’in taş aletler kullanmaya başlamasıyla başladı. En eski atalarımız, etin yağma yoluyla diyetlerine girmesinden önce büyük olasılıkla vejetaryendi. Taş aletlerin icadı ve sosyal işbirliğinin büyümesiyle, kendimiz için avlanmayı öğrenmiş olurduk.

Cristiani, “Ateşin kontrollü kullanımı, yemek pişirmemize izin veren harika bir icattı” diye devam ediyor. “Daha önce çiğ eti ve hatta çiğ sebzeleri sindirmek için ihtiyaç duyduğumuz enerji, beynimizi besleyebilir.”

Paleolitik insanı Paleo diyeti yapmıyordu
Cristiani, “Balık veya ete dayandığı düşünülen eski toplumların da yabani tahıllar yediğini gördük”

Sürekli artan diyet karmaşıklığının bir resmi, daha gelişmiş araçlar ve diğer türlerden daha fazla rekabet etmemizi sağlayan ateş kullanımı ile takip ediyor. Bitki örtüsü, tahıl ve et karışımına dayanan bu diyet karmaşıklığı, çok farklı iklimlerde gelişmemizi de sağlardı.

Cristiani, “Bizi diğer primatlardan gerçekten ayıran şey buydu” diyor. “Diğer türler ekolojik bir niş içinde sıkışıp kalırken, çeşitli diyetlerimiz nedeniyle araçlarımızı ve beyinlerimizi kullanarak dünya çapında göç edebiliriz.”

Dengeli beslenmenin kanıtı

Yine de, bugüne kadar eski insanların dengeli bir diyet yediğine dair somut bir kanıt eksikliği olmuştur. Bunu ele almak için Cristiani, binlerce yıl boyunca sertleşmiş diş plağında (diş taşı olarak adlandırılır) sıkışıp kalabilen gıdalardan nişasta granüllerini tanımlamanın bir yolunu geliştirdi.

Cristiani’nin koordinatörü olduğu HIDDEN FOODS projesi, yumru kökleri ve tahılları işlemek için kullanılmış olabilecek aletlerden mikroskobik nişasta izleri de elde etti. Proje, Avrupa’daki bir dizi siteden 40.000 ila 8.000 yıllık kalıntılara odaklandı.

Cristiani, “Balık veya ete dayandığı düşünülen eski toplumların da yabani tahıllar yediğini gördük” diye ekliyor. “Diyetleri çok daha dengeliydi. Nişastaların dişlerinde ve aletlerinde korunma şeklinden, bir çeşit yulaf lapası yapmayı sevdiklerini de söyleyebiliriz. “

Teknik ayrıca, bronzlaşmak için ağzın kullanılması ve tıbbi özellikleri ile bilinen bitkilerin kullanımı gibi diğer davranışları da gösterebildi. Cristiani, “Bu diş taşı gerçekten kazıdığımız geçmişten gelen bir hazine” diyor.

Paleo diyeti nedir?

Paleo Diyeti, avcı-toplayıcı insanların beslenme alışkanlıklarının temelini oluşturan karbonhidratlı besinlerin tüketilmediği ağırlıklı olarak hayvansal gıdaların alındığı diyet türüdür.

Sebzeler, Paleolitik insanın yaptığı gibi çiğ tüketilir. Ateş kullanılması gerekirse sadece buharda pişirilir.

Diyette, küçükbaş, büyükbaş, kanatlı hayvan etleri, balıklar, deniz ürünleri, yumurta, kuru yemişler, tohumlar, baharatlar, sağlıklı yağlar (zeytinyağı, kanola yağı, Hindistan cevizi yağı, avokado yağı gibi) besinler tüketilir.

Paleo diyette olmayan besinler arasında ise; tüm tahıllar (makarna, pirinç, nişasta, un), kuru baklagiller, yer fıstığı, işlenmiş ambalajlı yiyecekler, süt ve süt ürünleri, meşrubatlar, hazır meyve suları, alkol, rafine şeker, tuz, yapay tatlandırıcılar, mısır şurubu, bal, margarin, trans yağlar yer alır.

Banner
Benzer Yazılar

Kayıp Atlantis Kıtası Ege Denizi’nde Olabilir mi?

21 Aralık 2020

21 Aralık 2020

Gizemini koruyan efsanevi iki kayıpk ıtası Atlantis ve Mu için lokalizasyon çalışmaları devam ediyor. Kayıp kıta Atlantis‘in, günümüz Yunan adalarından...

Yeni çalışma, 3.600 yıllık Nebra Gök Diski’nin antik sırlarını açığa çıkarıyor

4 Aralık 2024

4 Aralık 2024

1999’da Almanya’da keşfedilen Nebra Gök Diski (Nebra Sky Disc), evrenin bilinen en eski tasviridir. UNESCO’nun “yirminci yüzyılın en önemli arkeolojik...

Blaundos kazılarında 4 bin yıllık silindir mühür bulundu

28 Eylül 2022

28 Eylül 2022

Anadolu’da ticari hayatın gelişmesi ve çeşitlenmesinde önemli rol oynayan Asurlu tüccarların kullandıkları düşünülen mühürlerden bir örneğine Blaundos kazılarında karşılaşıldı. Asurlu...

İzmir Kazılarında 8.500 Yıllık Küçük El Aleti Ortaya Çıkarıldı

4 Haziran 2021

4 Haziran 2021

2021 arkeoloji kazı faaliyetleri başladı. İlk buluntu haberi 8.500 yıllık küçük bir el aletinin ortaya çıkarıldığı İzmir Bornova ilçesindeki Yeşilova...

Kırgızistan’da 1.75 metre yüksekliğinde eski bir büyük kil kap “hum” ortaya çıkarıldı

9 Mart 2024

9 Mart 2024

Kırgızistan’ın Oş vilayetindeki Uzgen kasabasında yapılan son arkeolojik kazılarda, “hum” olarak bilinen 1,75 metre yüksekliğinde bir kil kap ortaya çıkarıldı....

Efes Antik Kentine Su Götüren Kanal Bulundu

25 Mayıs 2021

25 Mayıs 2021

Efes Antik Kentine su götüren 2000 yıllık su kanalı bulundu. Aydın Arkeoloji Müzesi ekipleri tarafından ortaya çıkarılan 50 metrelik su...

II. Dünya Savaşı’nda kullanılan 500.000 hayalet seramik madeni para bulundu

10 Kasım 2024

10 Kasım 2024

Japonya’nın Kyoto kentinde eski bir üreticinin deposunda, II. Dünya Savaşı sırasında yaşanan metal sıkıntısı nedeniyle üretilen yaklaşık 500 bin Maboroshi...

İnsanın evriminde et yemek ne kadar önemliydi?

25 Ocak 2022

25 Ocak 2022

İnsanın evriminde beslenmenin etkisi üzerine çalışmalara devam eden bilim insanları, et yemenin evrim sürecinde ne kadar baskın olduğuna dair yeni...

Slavların İlk Yazı Sistemi Glakolitik Değil Alman Runeleri Çıktı

16 Şubat 2021

16 Şubat 2021

Şimdiye kadar, Orta Avrupa’da yaşayan Slav halkının kullandıkları en eski yazı, 9. yüzyılda Bizanslı misyonerler Constantine ve Methodius tarafından Moravya’ya...

Zile Kalesi’nde Kayalara Oyularak Yapılmış Antik Tiyatro Ortaya Çıkarılmayı Bekliyor

9 Ağustos 2022

9 Ağustos 2022

Tokat’ın Zile ilçesinde bulunan 4 bin yıllık höyük üzerine kurulu Zile Kalesi’nde kayalara oyularak yapılmış antik tiyatronun toprak altında kalan...

Panama’da Coclé lorduna ait olduğu düşünülen altın eserlerle dolu büyük bir mezar keşfedildi

4 Mart 2024

4 Mart 2024

Panama’nın Coclé eyaleti, Natá bölgesinde bulunan El Caño Arkeoloji Parkı’ndaki bir arkeolojik buluntuda, İspanyol öncesi zamanların sofistike Coclé toplumuna ışık...

Roma Dönemi Hispania’sında Keşfedilen Bilinen En Eski Taş Kalıp, Sikke Üretimine Işık Tutuyor

29 Mart 2025

29 Mart 2025

İspanya’nın Porcuna kentinde, antik Obulco yerleşiminde yapılan kazılar, Roma Hispania’sında madeni para üretiminin en eski kanıtını gün yüzüne çıkardı. Jaén...

Yakın Çağ’ın en güçlü silahlı gemisi Vasa’da bulunan erkek iskelet bir kadına ait çıktı

11 Nisan 2023

11 Nisan 2023

Dünyanın en güçlü silahlı gemisi olarak inşa edilen Vasa, çıktığı ilk yolculukta sadece 1500 metre yol aldıktan sonra battı. Gemide...

Girnavaz Höyüğün Cinleri

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Girnavaz höyük Mardin iline bağlı Nusaybin ilçesinin kuzeyinde ve 4 km uzaklığındadır. Suriye sınırına çok yakın bir konumdadır. Kuzey Mezopotamya’dan...

Irak’taki arkeolojik alanlar kum fırtınaları tehdidi altında

16 Nisan 2023

16 Nisan 2023

Birçok arkeolojik alan, dünya genelinde yaşanan sıcaklık ve nem değişimleri, fırtınalar, yağışlar, sel ve toprak erozyonu gibi doğal afetlerle karşı...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]