24 June 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İngiltere’de 4000 yıllık veba DNA’sı bulundu

İngiltere’de iki toplu mezarda ele geçen 34 iskelet üzerinde yapılan araştırmalarda 4000 yıllık veba DNA’sı keşfedildi. Keşif, İngiltere’deki vebanın bugüne kadarki en eski kanıtını sundu.

Francis Crick Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, 4.000 yıllık üç İngiliz Yersinia pestis vakasını, vebaya neden olan bakterileri tanımlamayı başardılar.

Çalışma Nature dergisinde yayınlandı.

Araştırmacılar, Somerset’teki Charterhouse Warren’daki toplu bir mezarda ve Cumbria’daki Levens’teki bir halka cairn anıtında bulunan insan dişlerinde iki Yersinia pestis vakası tespit etti.

Yersinia pestis, 10-12 yaşları arasında olduğu tahmin edilen iki çocukta ve 35-45 yaşları arasındaki bir kadında görüldü.

Levens Park ring cairn Cumbria. İngiltere’de Yersinia pestis DNA’sını taşıyan üç iskelete ait 4.000 yıllık dişin bulunduğu yer. Fotoğraf: Ian Hodkinson

Radyokarbon tarihlemesi, üç kişinin kabaca aynı anda yaşadığını gösterdi.

Veba daha önce Avrasya’dan 5.000 ila 2.500 yıl önce (BP), Geç Neolitik ve Tunç Çağı’nı (LNBA olarak adlandırılır) kapsayan bir dönemde birkaç kişide tanımlanmıştı, ancak daha önce İngiltere’de görülmemişti.

Geniş coğrafi yayılım, vebanın bu türünün – LNBA soyunun – kolayca bulaşmış olabileceğini düşündürmektedir.

LNBA soyu muhtemelen Avrasya’ya genişleyen insanlar tarafından 4.800 BP civarında Orta ve Batı Avrupa’ya getirildi ve şimdi bu araştırma İngiltere’ye uzandığını gösteriyor.

Genom dizilimini kullanan araştırmacılar, Yersinia pestis’in bu suşunun aynı zamanda Avrasya’da tanımlanan suşa çok benzediğini gösterdi.

Tanımlanan genomların hepsi, daha sonraki veba suşlarında görülen yapC ve ymt genlerinden yoksundu; ikincisinin pire yoluyla veba bulaşmasında önemli bir rol oynadığı biliniyordu. Bu bilgi daha önce, vebanın bu suşunun Kara Ölüm’e neden olan gibi daha sonraki veba suşlarının aksine, pire yoluyla bulaşmadığını ileri sürmüştü.

Patojenik DNA – hastalığa neden olan bakteri, protozoa veya virüslerden elde edilen DNA – eksik veya aşınmış olabilecek örneklerde çok hızlı bir şekilde bozunduğundan, bu mezar alanlarındaki diğer bireylerin de aynı veba türüyle enfekte olmuş olması da mümkündür.

Charterhouse Warren bölgesi, o dönemdeki diğer cenaze alanlarıyla eşleşmediği için nadirdir.

Araştırmacılar, toplu gömülmenin bir veba salgınından kaynaklanmadığını, ancak bireylerin öldükleri sırada enfekte olmuş olabileceğini düşünüyorlar.

LNBA Yersinia pestis suşlarının dağılımını gösteren harita. Bu çalışmada sıralanan yeni genomlar mor renktedir. Fotoğraf: Pooja Swali ve ark. Nature Communications.

Crick’teki ilk yazar ve doktora öğrencisi Pooja Swali, “Binlerce yıl önce bozulmuş örneklerden eski patojenleri tespit etme yeteneği inanılmaz. Bu genomlar geçmişte patojenlerin yayılması ve evrimsel değişiklikleri hakkında bizi bilgilendirebilir ve umarım bulaşıcı hastalıkların yayılmasında hangi genlerin önemli olabileceğini anlamamıza yardımcı olur. Bu çalışmadan elde edilen genomlar da dahil olmak üzere bu Yersinia pestis soyunun, aynı patojenin neden olduğu daha sonraki salgınlarla ortaya çıkan bir model olan zamanla genleri kaybettiğini görüyoruz” dedi.

Crick’teki Antik Genomik Laboratuvarı’nın grup lideri Pontus Skoglund şunları söyledi: “Bu araştırma, patojenlerin ve insanların antik genomik kayıtlarını ve nasıl birlikte evrimleştiğimizi anlamamızdaki bulmacanın yeni bir parçası”

“Kara Ölüm gibi birçok tarihi veba salgınının insan toplumları ve sağlığı üzerindeki büyük etkisini anlıyoruz, ancak antik DNA bulaşıcı hastalıkları geçmişe çok daha fazla belgeleyebilir. Gelecekteki araştırmalar, genomlarımızın geçmişte bu tür hastalıklara nasıl tepki verdiğini ve evrimsel silahlanmanın patojenlerin kendileriyle nasıl yarıştığını anlamak için daha fazlasını yapacak, bu da hastalıkların şimdiki veya gelecekteki etkisini anlamamıza yardımcı olabilir. “

Banner
Benzer Yazılar

Polonya’daki en eski bakır ürünü bir balta keşfedildi

30 Mart 2024

30 Mart 2024

Polonya’nın Hrubieszów bölgesindeki Horodło belediyesinde MÖ 4. ila 3. binyıla ait Trypillia kültürüyle özdeşleşmiş bir bakır balta bulundu. Hrubieszów bölgesinde...

9.000 Yıllık Kadın Avcı Cenazesi Tarih Öncesi Kadın Erkek Rollerini Yeniden Sorgulatıyor

5 Kasım 2020

5 Kasım 2020

Antropolojideki geleneksel düşünce, tarih öncesi avcılığın erkeklerin yiyecek toplama işinin de kadınların görevi olduğunu söyler. Yeni yapılan bir araştırma bunun...

Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz Projesi

8 Aralık 2020

8 Aralık 2020

Suudi Arabistan batı kıyısında yer alan 28.000 kilometrekarelik ve 90’dan fazla adayı kapsayacak olan dev bir turizm projesi hazırlığında. İlk...

Aççana Höyük’te 3800 yıllık Akadca kil tablet bulundu

11 Ağustos 2023

11 Ağustos 2023

Şubat ayında yaşanan iki büyük yıkıcı depremden etkilenen Hatay’daki Aççana Höyük’te devam eden çalışmalarda 3800 yıllık Akadca çivi yazılı kil...

Şaşırtıcı keşif; Romalıların ve Anglosaksonların bir arada yattığı mezarlık ortaya çıkarıldı

14 Mart 2023

14 Mart 2023

Mezarlıklar, toplumlarda dini, milli ve gelenekler gözetilerek ayrı alanlarda oluşturulur. Günümüzde Müslüman, Hristiyan ve Yahudi mezarlıkları gibi oluşturulan mezarlıklar uygulamada...

Zile Kalesi kazı çalışmaları başladı

9 Eylül 2022

9 Eylül 2022

Tokat’ın Zile ilçe merkezinde yer alan Zile Kalesi’nde kazı çalışmalarına başlandı. Kazılara Tokat Müzesi Müdürlüğü başkanlık edecek. Roma İmparatoru Jul...

Cami Avlusunda Roma Dönemi Mozaiği Bulundu

20 Mayıs 2021

20 Mayıs 2021

Osmanlı dönemine ait Tekeli Mehmet Paşa Camii avlusunda Roma dönemine ait geometrik motiflerden oluşan mozaik ortaya çıkarıldı. Avluda yapılan kazılarda...

Pulur Höyük kazılarında 3 bin yıllık insan yüzlü seramik parçası ortaya çıkarıldı

10 Eylül 2022

10 Eylül 2022

Erzurum’un Aziziye ilçesi sınırları içerisinde bulunan Pulur Höyük’e devam eden ikinci dönem kazı çalışmalarında kabartma tekniği ile yapılmış 3 bin...

Tutankhamon’un hazinesi İstanbul’a geliyor

22 Aralık 2022

22 Aralık 2022

Tüm dünyada ziyaretçi rekorları kıran ünlü Firavun Tutankhamon’un hazinesi İstanbul’a geliyor. 3300 yıldan uzun bir süre önce 9 yaşında tahta...

Klazomenai Antik Kenti’nin 2 bin 600 yıllık sunu kapları

16 Ekim 2021

16 Ekim 2021

İzmir Körfezi’nin güney sahil şeridi üzerinde, Urla ilçesinin sınırları içerisinde bulunan Klazomenai Antik Kenti kazılarında ortaya çıkarılan 2 bin 600...

Boncuklu Tarla’da 12.000 yıllık anıtsal bir stel keşfedildi

18 Aralık 2024

18 Aralık 2024

Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı Ilısu Mahallesi’nde bulunan Boncuklu Tarla’da yapılan kazılarda, 12 bin yıllık, 2 metre 20 santim uzunluğunda oyma...

Kuzey Çin’de keşfedilen 5 bin 200 yıllık taş oyma ipekböceği krizaliti

20 Temmuz 2022

20 Temmuz 2022

Eyalet Arkeolojik Araştırma Enstitüsüne göre, arkeologlar geçen ay Kuzey Çin’in Shanxi Eyaletinde en az 5 bin 200 yıl öncesine dayanan...

2020’de Keşfedilen En Havalı Antik Silahlar

29 Aralık 2020

29 Aralık 2020

2020 hepimiz için zor geçen bir yıl olsa da yıl içinde çok özel arkeolojik gelişmeler yaşandı. Bunlardan en ilginç olanları...

Britanya’da Demir Çağı’na Ait En Büyük Altın Sikke Hazinesi: Sezar’a Verilen Bir Haraç mı?

16 Mayıs 2025

16 Mayıs 2025

İngiltere’de yapılan bir arkeolojik keşif, Demir Çağı tarihine dair şimdiye kadar bilinenleri yeniden gözden geçirmemize neden olabilir. Chelmsford şehri yakınlarında...

İngiltere’de Latince ve İbranice yazıtlara sahip benzersiz bir altın broş tılsımı bulundu

19 Şubat 2022

19 Şubat 2022

Birleşik Krallık’ta Wiltshire’daki Manningford semtinde üzerinde Latince bir dua ve İbranice harflerin yazılı olduğu bir Orta Çağ altın halka şeklindeki...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]