9 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İngiltere’de 4000 yıllık veba DNA’sı bulundu

İngiltere’de iki toplu mezarda ele geçen 34 iskelet üzerinde yapılan araştırmalarda 4000 yıllık veba DNA’sı keşfedildi. Keşif, İngiltere’deki vebanın bugüne kadarki en eski kanıtını sundu.

Francis Crick Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, 4.000 yıllık üç İngiliz Yersinia pestis vakasını, vebaya neden olan bakterileri tanımlamayı başardılar.

Çalışma Nature dergisinde yayınlandı.

Araştırmacılar, Somerset’teki Charterhouse Warren’daki toplu bir mezarda ve Cumbria’daki Levens’teki bir halka cairn anıtında bulunan insan dişlerinde iki Yersinia pestis vakası tespit etti.

Yersinia pestis, 10-12 yaşları arasında olduğu tahmin edilen iki çocukta ve 35-45 yaşları arasındaki bir kadında görüldü.

Levens Park ring cairn Cumbria. İngiltere’de Yersinia pestis DNA’sını taşıyan üç iskelete ait 4.000 yıllık dişin bulunduğu yer. Fotoğraf: Ian Hodkinson

Radyokarbon tarihlemesi, üç kişinin kabaca aynı anda yaşadığını gösterdi.

Veba daha önce Avrasya’dan 5.000 ila 2.500 yıl önce (BP), Geç Neolitik ve Tunç Çağı’nı (LNBA olarak adlandırılır) kapsayan bir dönemde birkaç kişide tanımlanmıştı, ancak daha önce İngiltere’de görülmemişti.

Geniş coğrafi yayılım, vebanın bu türünün – LNBA soyunun – kolayca bulaşmış olabileceğini düşündürmektedir.

LNBA soyu muhtemelen Avrasya’ya genişleyen insanlar tarafından 4.800 BP civarında Orta ve Batı Avrupa’ya getirildi ve şimdi bu araştırma İngiltere’ye uzandığını gösteriyor.

Genom dizilimini kullanan araştırmacılar, Yersinia pestis’in bu suşunun aynı zamanda Avrasya’da tanımlanan suşa çok benzediğini gösterdi.

Tanımlanan genomların hepsi, daha sonraki veba suşlarında görülen yapC ve ymt genlerinden yoksundu; ikincisinin pire yoluyla veba bulaşmasında önemli bir rol oynadığı biliniyordu. Bu bilgi daha önce, vebanın bu suşunun Kara Ölüm’e neden olan gibi daha sonraki veba suşlarının aksine, pire yoluyla bulaşmadığını ileri sürmüştü.

Patojenik DNA – hastalığa neden olan bakteri, protozoa veya virüslerden elde edilen DNA – eksik veya aşınmış olabilecek örneklerde çok hızlı bir şekilde bozunduğundan, bu mezar alanlarındaki diğer bireylerin de aynı veba türüyle enfekte olmuş olması da mümkündür.

Charterhouse Warren bölgesi, o dönemdeki diğer cenaze alanlarıyla eşleşmediği için nadirdir.

Araştırmacılar, toplu gömülmenin bir veba salgınından kaynaklanmadığını, ancak bireylerin öldükleri sırada enfekte olmuş olabileceğini düşünüyorlar.

LNBA Yersinia pestis suşlarının dağılımını gösteren harita. Bu çalışmada sıralanan yeni genomlar mor renktedir. Fotoğraf: Pooja Swali ve ark. Nature Communications.

Crick’teki ilk yazar ve doktora öğrencisi Pooja Swali, “Binlerce yıl önce bozulmuş örneklerden eski patojenleri tespit etme yeteneği inanılmaz. Bu genomlar geçmişte patojenlerin yayılması ve evrimsel değişiklikleri hakkında bizi bilgilendirebilir ve umarım bulaşıcı hastalıkların yayılmasında hangi genlerin önemli olabileceğini anlamamıza yardımcı olur. Bu çalışmadan elde edilen genomlar da dahil olmak üzere bu Yersinia pestis soyunun, aynı patojenin neden olduğu daha sonraki salgınlarla ortaya çıkan bir model olan zamanla genleri kaybettiğini görüyoruz” dedi.

Crick’teki Antik Genomik Laboratuvarı’nın grup lideri Pontus Skoglund şunları söyledi: “Bu araştırma, patojenlerin ve insanların antik genomik kayıtlarını ve nasıl birlikte evrimleştiğimizi anlamamızdaki bulmacanın yeni bir parçası”

“Kara Ölüm gibi birçok tarihi veba salgınının insan toplumları ve sağlığı üzerindeki büyük etkisini anlıyoruz, ancak antik DNA bulaşıcı hastalıkları geçmişe çok daha fazla belgeleyebilir. Gelecekteki araştırmalar, genomlarımızın geçmişte bu tür hastalıklara nasıl tepki verdiğini ve evrimsel silahlanmanın patojenlerin kendileriyle nasıl yarıştığını anlamak için daha fazlasını yapacak, bu da hastalıkların şimdiki veya gelecekteki etkisini anlamamıza yardımcı olabilir. “

Banner
Benzer Yazılar

Kayıp Olduğu Bilinmeyen Da Vinci Kopyası Bulundu

20 Ocak 2021

20 Ocak 2021

Leonardo da Vinci’nin ünlü “Salvator Mundi” tablosunun önemli bir kopyasının, geçen yıl kaybolduğu ve bugüne kadar da kimsenin haberinin olmadığı...

Arkeologlar, Vaftizci Yahya’nın Ölüme Mahkum Edildiği Yerin Keşfedildiğini Söylüyorlar

4 Ocak 2021

4 Ocak 2021

Arkeologlar, Hz. İsa’nın gelişini önceden haber veren bir vaiz olan Vaftizci Yahya’nın (Hz. Yahya) MS 29 civarında ölüm cezasına çarptırıldığı yeri belirlediklerini iddia...

Malta Tas-Silġ’de Yeni Bir Neolitik Yapı Keşfedildi

8 Ekim 2021

8 Ekim 2021

Malta, Marsaxlokk’taki Tas-Silġ’de devam eden kazılarda arkeologlar tarafından yeni bir Neolitik yapının kalıntıları keşfedildi. Tas-Silġ’de keşfedilen yapı, bu bölgede taş...

Arkeologlar Ukrayna’da Erken Demir Çağı’na ait kil heykelcikler keşfetti

17 Aralık 2024

17 Aralık 2024

Arkeologlar, Ukrayna’nın batısındaki Dinyester Nehri üzerindeki tarihi bir şehir olan Halych yakınlarındaki Krylos köyündeki Metropolitan Chambers yakınında Erken Demir Çağı’na...

Hitit İmparatorluğu’nun Çivi Yazılı Tabletleri Dijital Dünyada Yeniden Doğuyor: TLHdig 0.2 Yayınlandı

26 Mart 2025

26 Mart 2025

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Boğazköy-Hattuşa’da keşfedilen ve MÖ 1650-1200 yılları arasında hüküm süren Hitit İmparatorluğu’na ait binlerce çivi...

İstanbullular Müze Gazhane’de Göbeklitepe’yi sanal ortamda gezebilecek

10 Eylül 2021

10 Eylül 2021

İnsanlık tarihinin bilinen en eski kült yapılarına ev sahipliği yapan Göbeklitepe’yi, İstanbullular, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin gerçekleştirdiği proje ile Müze Gazhane’de...

Araştırmacılar, ilk kez, 2.000 yıldan daha eski bir Roma parfümünün bileşimini tanımladılar

26 Mayıs 2023

26 Mayıs 2023

Cordoba Üniversitesi’ndeki bir araştırma ekibi, ilk kez, 2.000 yıldan daha eski bir Roma parfümünün bileşimini tanımladı. Her şey 2019 yılında...

Knossos Sarayı Görkemli Günlerinde Nasıl Görünüyordu

9 Mayıs 2021

9 Mayıs 2021

Knossos Sarayı, Minos Uygarlığı’na başkentlik yapan antik Knossos’un, ünlü bir mimari yapısıdır. Girit’in kuzeyinde, Kandiye şehri yakınlarında yer alan Knossos’un...

Palmira Antik Kenti Zafer Takı’nın Restorasyon Çalışmaları Başlıyor

22 Mart 2022

22 Mart 2022

Terör örgütü DEAŞ tarafından 2015 yılında yıkılan Palmira Antik Kenti Zafer Takı’nın restorasyon çalışmaları başlıyor. Proje, Rus ve Suriyeli arkeolog...

Karadağ’ın zirvesinde Urartulara ait kale kalıntısına ulaşıldı

2 Temmuz 2022

2 Temmuz 2022

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığındaki kazı ekibi Urartulara ait en...

ABD, kaçırılan 12 eseri Türkiye’ye iade ediyor

21 Mart 2023

21 Mart 2023

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy katıldığı bir televizyon programında Anadolu kökenli 12 eserin yarın Türkiye’ye gönderilmek üzere New...

Kibyra Antik Kentinde Yeni Keşifler

27 Kasım 2020

27 Kasım 2020

Burdur ilindeki Kibyra antik kentinde ait iki tanrı heykeli ortaya çıkarıldı. Kibyra (veya Cibyra Magna), MÖ ikinci yüzyılda dört şehir...

Kaçak kazı ihbarına giden görevlilerin başlattığı kurtarma kazılarında Roma dönemi taban mozaikleri bulundu

12 Aralık 2023

12 Aralık 2023

Mardin ilçe merkezine 30 kilometre uzaklıktaki Uzunkaya Mahallesi kırsalında, halk arasında Kela Hanma (Hanım Kalesi) olarak bilinen alanda kaçak kazı...

Ordu’da Roma Dönemi 2.000 Yıllık Lahitler Bulundu

16 Eylül 2021

16 Eylül 2021

Ordu’da yol genişletme çalışmaları sırasında kepçe operatörünün dikkati sayesinde 2.000 yıllık lahitler bulundu. Lahitlerin içerisinde ziynet eşyaları da çıktı. Ordu’nun...

“Posta pullarının Mona Lisa’sı” 15 Milyon Dolara Satışa Çıkıyor

28 Nisan 2021

28 Nisan 2021

Dünyanın en eski pulu olarak bilinen 1 sentlik posta pulu “Posta Pullarının Mona Lisa’sı” başkent Londra’daki Sotheby’s Müzayede Evi’nde gösterime...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]