19 February 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Neolitik İnsanı 6000 Yıl Önce Tuz Üretiyordu

M. Ö. 10 bin yılından sonra insan yerleşik düzene geçmiştir. Neolitik insanı, Anadolu’da Hacılar, Boncuklu Höyük, Kuruçay, Çayönü ve Çatalhöyük’de kendisini göstermiştir. Göbeklitepe’nin yerleşik düzenin ilk örneğimi yoksa sadece tapınak alanımı o konuda tartışmalar hala devam etmektedir. Anadolu’da birçok örneği olan neolitik yerleşimleri Avrupa’da fazla görülmemektedir. Fakat son zamanlarda gerçekleştirilen kazı çalışmaları Avrupa kıtasında da belli noktalarda neolitik dönem yerleşmeleri ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmalardan birisi İngiltere’de Kuzey Yorkshire yapılan arkeolojik kazıdır.

İngiltere’nin Kuzey Yorkshire da yapılan kazılarda arkeologlar, neolitik dönemine ait Batı Avrupa’daki en eski tuz işleme sahalarını ortaya çıkardılar.

Arkeologların ilk bulgu değerlendirmelerinde “Neolitik insanların Stonehenge’in inşasından yaklaşık 6.000 yıl önce İngiltere’de tuz üretmekte oldukları” düşüncesini öne sürdüler.

Bilinen en eski tuz üretim sahası

Kuzey Yorkshire’daki Street House çiftliğindeki bir alanda yapılan kazılar, İngiltere’de şimdiye kadar bulunan en eski tuz üretim sahasının ve Batı Avrupa’da türünün ilk örneklerinden birinin M.Ö.3800 yılına kadar uzanan kanıtlarını ortaya çıkardı.

Loftus yakınlarındaki bir kıyı şeridinde bulunan bir alanda ortaya çıkarılan buluntular arasında üç ocak, kırık neolitik çanak çömlek parçaları, bazılarında hala tuz birikintileri içeren bir hendek, şekillendirilmiş taş eserler ve bir depolama çukuru yer alıyor – hepsi de tuz işlemenin önemli kanıtları.

Sherlock: “buluntular tek kelime ile muhteşem ve ulusal öneme sahip”

Kazıya öncülük eden arkeolog Steve Sherlock’a göre , buluntular tek kelime ile  “muhteşem ve ulusal öneme sahip”. Sherlock, keşifle ilgili olarak “Britanya’da çok sayıda bronz çağı tuz işleme sahası bilinmektedir ve bunların en eskisi MÖ 1400’lere kadar uzanmaktadır. Ancak kıta Avrupası’nda, özellikle Polonya ve Balkanlar’da neolitik tuzlar bulunsa da, Birleşik Krallık’ta buna benzer hiçbir yer bilinmiyordu” dedi.

Kuzey Yorkshire bölgesinde bulunan neolitik yerleşimde ele geçen tuz parçaları
Kuzey Yorkshire bölgesinde bulunan neolitik yerleşimde ele geçen tuz parçaları

Bu kadar net konuşmak için biraz beklediğini dile getiren Sherlock; “keşfin neolitik çağa bakış açımızı değiştirebilir demem için güven kazanmam biraz zaman aldı. Ancak antik tuz üretimindeki diğer akademik uzmanlardan aldığım paylaşımlar ve sonrasında hepsi bunun neolitik tuz işçiliğinin kanıtı olduğu ve son derece önemli olduğu görüşüne sahip olunca bu yargıyı ilan ettim” ifadesini kullandım

Araştırma hakemli dergi Antiquity’nin Haziran sayısında yayınlandı.

Yerleşimlerini oluşturmak için meşe ve karaağaç ormanlarını temizleyen Sherlock, o sırada Street House sitesini kullananların “öncüler” gibi olduğunu söyledi. Sherlock, bölgede bulunan çömleklerin MÖ 4.000 civarında kuzey Fransa’dan göç eden insanlar tarafından tanıtılan bir türden olduğunu ve “tuzla işleme teknolojisinin muhtemelen bu göçmen insanlarla birlikte geldiğini” söyleyerek şu bilgileri aktardı.

“Street House’da bulunan çanak çömleklerle ilgili daha önceki araştırmalar, süt ürünlerinin varlığını gösteren ve avcı toplayıcılıktan mahsul yetiştirmeye ve hayvan beslemeye dayanan daha yerleşik bir çiftçilik yaşam tarzına geçen bir toplumu öneren lipid birikintilerini göstermişti.

Kış boyunca kullanılmak üzere gıda maddelerinin korunmasına izin verdiği için tuz, o zamanlar nadir ve çok değerli bir mal oluyordu. “Tuzu kontrol edip yönetebilen ve dağıtabilen insanlar genellikle toplumun daha zengin unsurlarıdır” dedi. Sokak Evi’nde kazılan dönemden kalma diğer yapılar – bir cairn, morg yapısı ve ev de dahil olmak üzere – gelişen bir topluluğa işaret ediyor.”

Sherlock, erken neolitik insanların yakınlardaki plajlarda deniz suyu toplayacağına ve burada yoğun bir tuzlu suya buharlaşmasına izin verileceğine inanıyor. Bu daha sonra işleme alanına taşındı ve tuzlu su tencerelerde ısıtılmadan önce tuzlu su çukurunda saklandı ve daha sonra tuz topaklarını geri almak için kırıldı. Bunların daha sonra başka mallarla takas edilmesi muhtemeldir.

Sherlock, karşılaştırılabilir hiçbir erken neolitik bölgenin bulunmamış olmasının, aradan geçen altı bin yıldaki yükselen deniz seviyeleri ve kıyı erozyonundan kaynaklanıyor olabileceğini söyledi.

Bu keşif, “[erken neolitik insanların] çiftçilik yapma, yemek hazırlama ve pişirme becerisine bakışımızı değiştirdiğini belirten Sherlock, “Bu endüstriyel sürecin nasıl işlediğine ve nasıl pazarlandığına ve dağıtıldığına dair dinamikler hakkında düşünmemiz gerekiyor. Bu insanların – çiftçi olarak – belli bir düzeyde endüstriyel işleme uygulayan ve bu ürünü bir alana dağıtan insanlara bakış açısını değiştiriyor” dedi.

 

Kaynak: theguardian

Banner
Benzer Yazılar

Lüksemburg’da Dokuz Roma İmparatoruna Ait 141 Roma Altın Sikkesi Ortaya Çıkarıldı

14 Ocak 2025

14 Ocak 2025

Arkeologlar, Lüksemburg’un kuzeyinde yer alan Holzthum yakınlarında, MS 4. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen 141 Roma altın sikkesinden oluşan bir Roma...

Dünyada bir örneği olmayan Truva Savaşı kahramanı “Aeneas”ın mozaği bulundu

11 Mayıs 2023

11 Mayıs 2023

Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde bir inşaatın temel kazısı sırasında Truva Savaşı kahramanı aynı zamanda Roma halkının atası olarak bilinen “Aeneas”ın mozaiği...

Araştırmacılar, Neandertallerin İnsanlarla Aynı İşitme Kapasitesine Sahip ve Konuşabildiklerini Söylüyor

2 Mart 2021

2 Mart 2021

Bilim insanları, insan evrimi konusunda uzun süredir devam eden bir soruyu çözmüş olabileceklerine inanıyorlar. Neandertal kulaklarının sanal olarak yeniden yapılandırılması...

Arkeologlar Sanxingdui kalıntılarının en büyük bronz hayvan heykelini buldular

7 Eylül 2022

7 Eylül 2022

Bugüne kadar Çin’de keşfedilen türünün en büyüğü ve tek örneği olan bronz hayvan heykeli, güneybatı Çin’in Sichuan Eyaleti’ndeki Sanxingdui Tunç...

Norveç’te Thor ve Odin’e Ait 1200 Yıllık Tanrı Evi

10 Ekim 2020

10 Ekim 2020

Norveç’in batı kıyısında, Bergen Üniversitesi Müzesi’nden arkeolog Søren Diinhoff liderliğindeki bir araştırma ekibi tarafından 1.200 yıllık Eski İskandinav tapınağının direk...

Dünya’nın En Eski Müzelerinden Biri Olan Egmore Kasım’dan İtibaren Çevrimiçi Gezilebilecek!

14 Ekim 2020

14 Ekim 2020

Hindistan’ın Chinnai şehrinde (Tamil Nadu eyaletinin başkenti. – Madras olarak da bilinir.)bulunan 169 yıllık Egmore Devlet Müzesi’ndeki zengin koleksiyonların bir...

Almanya’da 3000 yıllık ahşap dilek kuyusu bulundu

8 Ocak 2023

8 Ocak 2023

Almanya’nın Bavyera eyaletindeki Germering kasabasında, arkeologlar ritüel birikintilerle dolu iyi korunmuş bir Tunç Çağı ahşap kuyusunun kalıntılarını ortaya çıkardılar. Arkeologlara...

İspanya’da Müslümanlara ait 8yy. Mezarlığı Keşfedildi

20 Kasım 2020

20 Kasım 2020

Yol çalışmaları sırasında işçiler eski bir İslami mezarlık alanı keşfettiler. İspanya’da bulunan bu mezarlığın İslam dininin burada yayılması hakkında daha...

1100 yıl önce Konstantinopolis’i kuşatan Bulgar askerlerine ait amulet bulundu

1 Nisan 2023

1 Nisan 2023

Bulgaristan’da Büyük Çar Simeon zamanından kalma Kiril dilinde bir yazıt taşıyan kurşun plakalı bir amulet keşfedildi. Amulet, Bulgaristan’ın güneyindeki Ivaylovgrad...

Orta Çağ Dönemine Ait Bir Kilise’de Cadı İşaretleri Bulundu

23 Ekim 2020

23 Ekim 2020

İngiltere’deki 700 yıllık bir kilisede ‘sonsuz bir labirentte hapsedilerek’ kötü ruhları kovmak için kullanılmış “Cadı işaretleri” bulundu. Arkeologlar, 700 yıl...

İngiltere’nin kutsal adasında bulunan somon omurlarından yapılmış en eski tespih

29 Haziran 2022

29 Haziran 2022

İngiltere’de “Kutsal Ada” (Holy Islands) olarak bilinen Northumberland kıyılarının hemen dışındaki Lindisfarne adasında, arkeologlar İngiltere’de somon omurlarından yapılmış şimdiye kadar...

Maya Vazosu Üzerindeki Hiyeroglif Yazısının Çözülme Hikayesi

26 Mart 2021

26 Mart 2021

Uygarlık tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen yazının geçmişi 5 bin yıla dayanmaktadır. İnsan ağzından çıkardığı arbitrer (karışık) sesleri, duvarlara, taşlara,...

19. Yüzyılda Sözde Frenoloji Bilimi Neden Cadıların Kafataslarını İnceledi? Bu ‘Şarlatanlık mı Yoksa Bilim mi?’

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

19. yüzyılda İskoçya’da, Fife merkezli bir antikacı, tartışmalı sözde frenoloji biliminin (insanın özyapısını ve zihinsel yetisini kafatasının dış yapısına, dış...

Cadılar Bayramı ilk defa Roscommon mağarasında mı kutlandı

1 Kasım 2022

1 Kasım 2022

Ekim ayının son günü dünyanın birçok ülkesinde kutlanan Cadılar Bayramı ilk defa nerede kutlandı. Kutlamaların ilk yapıldığı yer hakkında birçok...

Maltaş Tapınağı Adım Adım Ortaya Çıkıyor

26 Haziran 2021

26 Haziran 2021

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Frig Vadisi destinasyon çalışmaları sırasında bulunan Maltaş Tapınağı adım adım ortaya çıkarılıyor. Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesi Kayıhan...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]