28 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur Ticaret Koloni Döneminden Günümüze Ulaşan Tebligat

Tebligat, günümüzde resmi işlemlerde bilgilendirme amacı taşıyan belgelere verilen isim olarak tanımlanmaktadır. Tebligat denince ilk akla gelen adli işlemlerdir. Mahkeme ve savcılıklarca muhattaba gönderilen iddianame ve dava bilgilendirmeleri, icra dairelerinin borçluya gönderdiği ödeme emri ve bu gibi işlemler tebligatların içeriğini oluşturur.

Hukuki açıdan oldukça önemli bir kurum olan tebligat, günümüzden tam 4 bin yıl öncesinde de görülmektedir.

MÖ 2.000 yıllarda kurdukları ticaret kolonileri ile Anadolu topraklarına giren Asurlu tüccarlar, birçok sosyal, iktisadi ve kültürel ilkleri de beraberlerinde getirmişlerdir. Bu ilklerden birisi olan çivi yazısı ile Anadolu’da yazılı tarihi başlatan Asurlu tüccarlar, tuttukları tutanaklar, ticari yazışmalar, ailelerine yazdıkları mektuplar ile dönemi anlamamıza yardımcı olmaktadırlar.

Kültepe’de bulunan iki silindir mühürle baskılı çivi yazılı tablet zarfı

Asurlu tüccarların kurdukları en önemli koloni merkezlerinden biri Kaniş/Kültepe’dir. Günümüz Kayseri ilinde bulunan Kaniş/Kültepe döneminden kalan birçok yazılı belge bizlere önemli kaynaklar sunmaktadır.

Eşeklerle Mezopotamya’dan Anadolu’ya çeşitli mallar getiren ve ticareti ellerinde bulunduran Asurlu tüccarlar, işlemlerini kaydetmek için kil tabletler kullanmışlardır. Sadece ticari işlemlerde kil tabletleri kullanmayan Asurlu tüccarlar, iş ve aile üyelerine mektuplar, yazışmışlar, mahkeme kayıtlarını da kil tabletler aracılığıyla kayıt altına almışlardır.

Bu çivi yazılı belgelerden birisi Kültepe kazılarında ele geçirilen mülkiyet anlaşmazlığını içeren bir dava tutanağının yer aldığı tebligattır.

Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum
Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum

Dava tutanağı, günümüz tebligatları gibi kapalı zarf içinde yer almaktadır. Zarf, yine kilden yapılmış ve her yönden ön, arka ve yanlar boyunca yuvarlanmıştır. Her iki tarafın silindir mühürleri ile mühürlenerek kapatılmıştır.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

Metmuseum‘da sergilenen tablette yer alan iki mühür baskısında da tapınanların elinde fincan tutan daha büyük bir figüre, muhtemelen bir tanrıya yaklaştıkları sahneler görülmektedir. Bu tablette görülen izlenimlerde, oturan bir tanrıya ve boğa-adamlara doğru geçit töreni Mezopotamya sanat repertuarından çizilirken ve keskin işlenmiş parmaklar gibi figürlerin belirli yönleri Eski Asur üslubunun tipik bir örneğidir.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

İzleyicinin büyük gözleri, diğerinin balıksırtı desenli giysisi gibi diğer özellikler Anadolu imgesiyle ilişkilendirilir. Bu yeni silindir mühür stili, iki alan arasındaki kültürel etkileşimden doğan sanatsal yenilik ve akışkanlığın bir örneğidir.

Banner
Benzer Yazılar

Göbeklitepe Sadece Tapınak Değildi

22 Kasım 2020

22 Kasım 2020

Avcı-toplayıcı kültür sonrası ilk yerleşim yeri uzun yıllar Çatalhöyük yerleşimi kabul edildi. Fakat, 1995 yılında Alman Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeolog Klaus...

Aşıklı Höyük’te 9500 yıl önce beyin ameliyatı olan kadın 3D ile canlandırılacak

12 Eylül 2021

12 Eylül 2021

Aksaray ilinde bulunan Aşıklı Höyük’te 1989 yılında yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan ve tarihte ilk beyin ameliyatını geçirdiğine inanılan kadın...

5 Bin Yıl Önceki Bir Depremin İzleri Çayönü Höyüğü’nde Ortaya Çıkarıldı

4 Kasım 2025

4 Kasım 2025

Diyarbakır’ın Ergani ilçesindeki Çayönü Höyüğü kazılarında, yaklaşık 5.000 yıl önce meydana gelen bir depremin etkisiyle yıkılmış bir yapı gün yüzüne...

Tatarlı Höyük’te 4 bin yıllık çöp çukuru bulundu

26 Ekim 2021

26 Ekim 2021

Neolitik dönemden Roma dönemine kadar birçok yerleşim izi görülen Tatarlı Höyük’te 4 bin yıllık çöp çukuru ortaya ortaya çıkarıldı. Tatarlı...

Köpeği, sığırı, koyunu ve 4 atı ile birlikte gömülmüş Urartulunun mezarı ortaya çıkarıldı

5 Eylül 2021

5 Eylül 2021

Eski çağlarda ölüler sahip oldukları canlı cansız varlıkları ile birlikte gömülüyorlardı. Ölü hediyesi olarak konulan sunular kültürlere göre değişiklik gösteriyordu....

20 Milyon Yıllık Fosil Ödeme Aracı Olarak Kullanılmış Olabilir

22 Ekim 2021

22 Ekim 2021

Bu yıl gerçekleştirilen arkeolojik kazı çalışmalarında ilginç buluntu ve bilgilere ulaşılıyor. Bunlardan birisi de, Tyana Antik Kenti’nde ele geçirilen 20...

Trian Çeşmesi 1900 Yıl Sonra Tekrar Canlandırılacak

17 Nisan 2021

17 Nisan 2021

Denizli’de yer alan Laodikeia antik kenti içindeki Trian çeşmesi 1900 yıl sonra tekrar canlandırılacak. Trian çeşmesi için gerçekleştirilecek çalışmalara  CHP’li...

Perre Antik Kenti’nde 1800 yıllık Roma dönemi kadın rölyefi bulundu

10 Aralık 2023

10 Aralık 2023

Kommagene Krallığı’nın beş büyük kentinden biri olan Perre Antik Kenti’nde devam eden arkeolojik kazı ve temizlik çalışmalarında 1800 yıllık Roma...

Termessos Antik Kenti’nde Arkeologlar, Binlerce Yıl Sonra İki Anıtsal Mezarı Yeniden Ayağa Kaldırıyor

27 Kasım 2025

27 Kasım 2025

Antalya’nın sarp dağları arasında gizlenen Termessos Antik Kenti, bu yıl başlayan kapsamlı çalışmalarla yeniden dikkatlerin odağına yerleşti. Güllük Dağı’nın eteklerine...

Aizanoi Antik Kenti’nde Zeus Tapınağı’nın Girişi Bulundu

31 Temmuz 2021

31 Temmuz 2021

Kütahya’nın Çavdarhisar bölgesinde yer alan Aizanoi Antik Kenti’ndeki Zeus Tapınağı Kutsal Alanı’nın anıtsal giriş kapısı geçtiğimiz günlerde yapılan kazılarda ortaya...

Libasyon alanlı Urartu mezarı keşfedildi

16 Ocak 2023

16 Ocak 2023

Van Gölü sularının çekilmesiyle ortaya çıkan Urartu dönemi tapınak kalıntılarına yakın bir yerde libasyon ritüelinin yapıldığı 3 odalı mezar ortaya...

Hititlerin Kayıp Başkenti Tarhuntašša’nın Olduğu Düşünülen Türkmen Karahöyük’te 2 Bin Yıllık Kemik Kalem Keşfedildi

20 Ağustos 2025

20 Ağustos 2025

Hitit Kralı II. Muvattali, Kadeş Savaşı öncesinde aldığı radikal bir kararla başkenti Hattuşa’dan Tarhuntašša’ya taşımıştı. Tarhuntašša’nın yeri hâlâ kesin olarak...

Oluz Höyük, Hitit Fırtına Tanrısı Teşup’a adanmış tapınak barındırıyor olabilir

28 Kasım 2022

28 Kasım 2022

Tunç Çağı dönemi Anadolu topraklarında kendilerini Hatti ülkesinin insanları olarak tanıtan, Tunç Çağı Anadolusu’nda en büyük ve güçlü ilk merkezi...

Troya’nın Kalbinde Savaşın İzleri: Efsane Gerçek Mi Oluyor?

9 Temmuz 2025

9 Temmuz 2025

Çanakkale’nin Hisarlık Tepesi’nde sürdürülen arkeolojik kazılarda, Troya Savaşı’nın tarihsel temellerine ışık tutabilecek yeni bulgular gün yüzüne çıkıyor. 3.500 yıllık sapan...

Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor

12 Ekim 2023

12 Ekim 2023

Hititlerin başkenti Hattuşa’nın önemli yapılarından biri olan Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor. Geçtiğimiz yıl Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]