11 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur Ticaret Koloni Döneminden Günümüze Ulaşan Tebligat

Tebligat, günümüzde resmi işlemlerde bilgilendirme amacı taşıyan belgelere verilen isim olarak tanımlanmaktadır. Tebligat denince ilk akla gelen adli işlemlerdir. Mahkeme ve savcılıklarca muhattaba gönderilen iddianame ve dava bilgilendirmeleri, icra dairelerinin borçluya gönderdiği ödeme emri ve bu gibi işlemler tebligatların içeriğini oluşturur.

Hukuki açıdan oldukça önemli bir kurum olan tebligat, günümüzden tam 4 bin yıl öncesinde de görülmektedir.

MÖ 2.000 yıllarda kurdukları ticaret kolonileri ile Anadolu topraklarına giren Asurlu tüccarlar, birçok sosyal, iktisadi ve kültürel ilkleri de beraberlerinde getirmişlerdir. Bu ilklerden birisi olan çivi yazısı ile Anadolu’da yazılı tarihi başlatan Asurlu tüccarlar, tuttukları tutanaklar, ticari yazışmalar, ailelerine yazdıkları mektuplar ile dönemi anlamamıza yardımcı olmaktadırlar.

Kültepe’de bulunan iki silindir mühürle baskılı çivi yazılı tablet zarfı

Asurlu tüccarların kurdukları en önemli koloni merkezlerinden biri Kaniş/Kültepe’dir. Günümüz Kayseri ilinde bulunan Kaniş/Kültepe döneminden kalan birçok yazılı belge bizlere önemli kaynaklar sunmaktadır.

Eşeklerle Mezopotamya’dan Anadolu’ya çeşitli mallar getiren ve ticareti ellerinde bulunduran Asurlu tüccarlar, işlemlerini kaydetmek için kil tabletler kullanmışlardır. Sadece ticari işlemlerde kil tabletleri kullanmayan Asurlu tüccarlar, iş ve aile üyelerine mektuplar, yazışmışlar, mahkeme kayıtlarını da kil tabletler aracılığıyla kayıt altına almışlardır.

Bu çivi yazılı belgelerden birisi Kültepe kazılarında ele geçirilen mülkiyet anlaşmazlığını içeren bir dava tutanağının yer aldığı tebligattır.

Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum
Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum

Dava tutanağı, günümüz tebligatları gibi kapalı zarf içinde yer almaktadır. Zarf, yine kilden yapılmış ve her yönden ön, arka ve yanlar boyunca yuvarlanmıştır. Her iki tarafın silindir mühürleri ile mühürlenerek kapatılmıştır.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

Metmuseum‘da sergilenen tablette yer alan iki mühür baskısında da tapınanların elinde fincan tutan daha büyük bir figüre, muhtemelen bir tanrıya yaklaştıkları sahneler görülmektedir. Bu tablette görülen izlenimlerde, oturan bir tanrıya ve boğa-adamlara doğru geçit töreni Mezopotamya sanat repertuarından çizilirken ve keskin işlenmiş parmaklar gibi figürlerin belirli yönleri Eski Asur üslubunun tipik bir örneğidir.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

İzleyicinin büyük gözleri, diğerinin balıksırtı desenli giysisi gibi diğer özellikler Anadolu imgesiyle ilişkilendirilir. Bu yeni silindir mühür stili, iki alan arasındaki kültürel etkileşimden doğan sanatsal yenilik ve akışkanlığın bir örneğidir.

Banner
Benzer Yazılar

Çatalhöyük’te “Ölüler Evi” bulundu: 20 insan kalıntısı ortaya çıkarıldı

31 Ağustos 2025

31 Ağustos 2025

Konya’nın güneydoğusunda yer alan ve Neolitik çağın en önemli yerleşimlerinden biri olan Çatalhöyük’te, Polonyalı arkeologların yürüttüğü kazılar yeni bir keşfi...

Gümüşler Manastırı: Anadolu’nun Petrası ve “Gülümseyen Meryem Ana”

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Kapadokya’nın en iyi korunmuş manastırlarından biri olan Gümüşler Manastırı, sıkça “Anadolu’nun Petrası” olarak anılıyor ve tarihi yapısı ile göz alıcı...

Türkiye’nin İlk Kadın Arkeoloğu “Jale İnan”

8 Mart 2021

8 Mart 2021

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Türk arkeoloji dünyası adına çok güzel işlere imza atmış, alanında ilk kadın uzman olarak ismini...

“Garnizon Kenti” olarak bilinen Blaundos’ta İmparator Hadrian’a ithaf edilen yazıt bulundu

27 Kasım 2024

27 Kasım 2024

Büyük İskender’in Anadolu seferi sırasında askerlerin yerleştiği için “Garnizon Kenti” adını alan Blaundos antik kentinde İmparator Hadrian’a adanmış bir yazıt...

Türkiye Coğrafyasında Yaşayan Eski Topluluklar İklim Değişikliğine Kolayca Adepte Oldular

2 Kasım 2020

2 Kasım 2020

İklim değişikliği toplumsal çöküşü tetikleyebilir ve popülasyonları hareket etmeye zorlayabilir, ancak her zaman değil! Yeni arkeolojik araştırmalar, antik Türkiye’deki popülasyonların,...

Hititlerde Bira Tutkusu

29 Eylül 2020

29 Eylül 2020

Biranın keşfi günümüzden binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Mezopotamya kültürlerinden başlayarak hemen hemen bir çok uygarlıkta biranın karşılığına denk gelen kelimelerin...

Trian Çeşmesi 1900 Yıl Sonra Tekrar Canlandırılacak

17 Nisan 2021

17 Nisan 2021

Denizli’de yer alan Laodikeia antik kenti içindeki Trian çeşmesi 1900 yıl sonra tekrar canlandırılacak. Trian çeşmesi için gerçekleştirilecek çalışmalara  CHP’li...

Daskyleion antik kentinde Pers-Yunan savaşlarını anlatan taş kabartmalar bulundu

16 Ağustos 2021

16 Ağustos 2021

Balıkesir’in Bandırma ilçesindeki Dascylium antik kentinde, M. Ö. 5. yüzyılda Yunanlılar ve Persler arasındaki bir savaşı tasvir eden bir kabartma...

Kastabala Antik Kenti’nde 2500 yıllık masklar bulundu

7 Ocak 2022

7 Ocak 2022

Osmaniye’nin 12 km doğusunda yer alan Kastabala Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazılarda 2500 yıllık masklar bulundu. Roma İmparatorluğu ve Roma döneminin...

Sadece Kadın Büstü Diye Biliniyordu Gerçek Bambaşka Çıktı

23 Mart 2021

23 Mart 2021

50 yıl önce Bolu kent merkezi Akpınar Mahallesi’nde Kız Enstitüsü inşaatı için temel kazısı çalışmasına başlanılmıştı. Temel kazısı sırasında işçiler...

Adıyaman’da 1.500 Yıllık Kaya Mezar Tesadüfen Bulundu

22 Nisan 2021

22 Nisan 2021

İş makinesinin geçişi sırasında oluşan göçükte ilk incelemelere göre M. S. 500 yılından kalma kaya mezar içinde iskeletler bulundu. Adıyaman...

Tokat’ın Antik Comana Potica Kentinde Mısır’ın 18. Hanedanlığına Ait Mühür Bulundu

7 Ocak 2021

7 Ocak 2021

Tokatta bulunan antik Comana Potica kentinde Mısır’ın 18. Hanedanlığına ait bir mühür bulundu. Antik kent Tokat’ın Gümenek köyünde yer almaktadır....

Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde yer alan bilgilerle başlayan Divriği Kalesi kazılarında 2000 yıllık bir Urartu eseri gün yüzüne çıkarıldı

4 Ocak 2024

4 Ocak 2024

Sivas’ın Divriği ilçesindeki Divriği Kalesi’nde yapılan kazılarda, 2000 yıllık bir Urartu metal objesi başta olmak üzere birçok buluntu ortaya çıkarıldı....

Küllüoba Höyüğü’nde Kuraklığa 4.200 Yıl Önce Nasıl Çare Bulundu

4 Eylül 2021

4 Eylül 2021

Kuraklık, günümüzün en büyük çevre sorunu… İnsanlığın daha iyi yaşam koşullarına sahip olmak için arsızca dünya varlığına verdiği zararlar, doğanın...

Diyarbakır’da 2.000 Yıllık Roma Caddesi Bulundu

19 Nisan 2021

19 Nisan 2021

Diyarbakır Amida Höyük kazıları Covid-19 salgının yarattığı olumsuzluklara rağmen tüm hızıyla devam ediyor. Kazılar sırasında Roma dönemine ait 2.000 yıllık...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]