1 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur Ticaret Koloni Döneminden Günümüze Ulaşan Tebligat

Tebligat, günümüzde resmi işlemlerde bilgilendirme amacı taşıyan belgelere verilen isim olarak tanımlanmaktadır. Tebligat denince ilk akla gelen adli işlemlerdir. Mahkeme ve savcılıklarca muhattaba gönderilen iddianame ve dava bilgilendirmeleri, icra dairelerinin borçluya gönderdiği ödeme emri ve bu gibi işlemler tebligatların içeriğini oluşturur.

Hukuki açıdan oldukça önemli bir kurum olan tebligat, günümüzden tam 4 bin yıl öncesinde de görülmektedir.

MÖ 2.000 yıllarda kurdukları ticaret kolonileri ile Anadolu topraklarına giren Asurlu tüccarlar, birçok sosyal, iktisadi ve kültürel ilkleri de beraberlerinde getirmişlerdir. Bu ilklerden birisi olan çivi yazısı ile Anadolu’da yazılı tarihi başlatan Asurlu tüccarlar, tuttukları tutanaklar, ticari yazışmalar, ailelerine yazdıkları mektuplar ile dönemi anlamamıza yardımcı olmaktadırlar.

Kültepe’de bulunan iki silindir mühürle baskılı çivi yazılı tablet zarfı

Asurlu tüccarların kurdukları en önemli koloni merkezlerinden biri Kaniş/Kültepe’dir. Günümüz Kayseri ilinde bulunan Kaniş/Kültepe döneminden kalan birçok yazılı belge bizlere önemli kaynaklar sunmaktadır.

Eşeklerle Mezopotamya’dan Anadolu’ya çeşitli mallar getiren ve ticareti ellerinde bulunduran Asurlu tüccarlar, işlemlerini kaydetmek için kil tabletler kullanmışlardır. Sadece ticari işlemlerde kil tabletleri kullanmayan Asurlu tüccarlar, iş ve aile üyelerine mektuplar, yazışmışlar, mahkeme kayıtlarını da kil tabletler aracılığıyla kayıt altına almışlardır.

Bu çivi yazılı belgelerden birisi Kültepe kazılarında ele geçirilen mülkiyet anlaşmazlığını içeren bir dava tutanağının yer aldığı tebligattır.

Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum
Asur ticaret koloni zamanında kalan mülkiyet anlaşmazlığı konulu dava tutanağı Fotoğraf Metmuseum

Dava tutanağı, günümüz tebligatları gibi kapalı zarf içinde yer almaktadır. Zarf, yine kilden yapılmış ve her yönden ön, arka ve yanlar boyunca yuvarlanmıştır. Her iki tarafın silindir mühürleri ile mühürlenerek kapatılmıştır.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

Metmuseum‘da sergilenen tablette yer alan iki mühür baskısında da tapınanların elinde fincan tutan daha büyük bir figüre, muhtemelen bir tanrıya yaklaştıkları sahneler görülmektedir. Bu tablette görülen izlenimlerde, oturan bir tanrıya ve boğa-adamlara doğru geçit töreni Mezopotamya sanat repertuarından çizilirken ve keskin işlenmiş parmaklar gibi figürlerin belirli yönleri Eski Asur üslubunun tipik bir örneğidir.

Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum
Dava tutanağının olduğu zarfta bulunan Asur silindir mührü Fotoğraf Metmuseum

İzleyicinin büyük gözleri, diğerinin balıksırtı desenli giysisi gibi diğer özellikler Anadolu imgesiyle ilişkilendirilir. Bu yeni silindir mühür stili, iki alan arasındaki kültürel etkileşimden doğan sanatsal yenilik ve akışkanlığın bir örneğidir.

Banner
Benzer Yazılar

Kilis’teki Oylum Höyük’te 3.300 Yıllık Hitit Tabletleri ve Yönetici Mühürleri Ortaya Çıkarıldı

20 Ekim 2025

20 Ekim 2025

Türkiye–Suriye sınır hattında yer alan Oylum Höyük’te, 3.300 yıl öncesine tarihlenen Hitit ve Akad dillerinde yazılmış dört çivi yazılı tablet...

Erzurum’da Taşbaba Heykeli Bulundu

3 Haziran 2021

3 Haziran 2021

Orta Asya’da Okunyev kültüründen itibaren başlayan ve Andronova kültür çağı boyunca tüm Avrasya kıtasına yayılan taşbaba heykeli Erzurum’da bulundu. Türk...

Tarihi Harran Sarayı’nın (9yy.) Kapısı Gün Işığına Çıkarıldı

20 Ekim 2020

20 Ekim 2020

Şanlıurfa’ya 44 km uzaklıkta olan Harran, Suriye sınırına oldukça yakın bir konumdadır. Harran da yapılan çalışmalar neticesinde Harran Sarayı’nın ana...

Demir Çağı dönemi at figürü Hasankeyf Kalesi kazılarında ortaya çıkarıldı

11 Aralık 2021

11 Aralık 2021

Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yürütülen Hasankeyf Kalesi kazı çalışmalarında MÖ 600 yıllarına tarihlendirilen at...

Yıkım çalışmaları sırasında 2 bin 500 yıllık boğa figürlü kırlent ortaya çıktı

20 Nisan 2022

20 Nisan 2022

Sinop’ta Kent Meydanı Millet Bahçesi projesi için tarihi surların önünde bulunan yapıların yıkım çalışmaları sırasında 2 bin 500 yıllık boğa...

Zernaki Tepe “kırlangıç sistemi” ile depreme dayanıklı hale getirilmiş

19 Ekim 2021

19 Ekim 2021

Van’ın Erçiş ilçesinde, Anadolu’nun eski ızgara plan denilen düzenli yerleşim yerlerinden birisi olan Zernaki Tepe kentinin duvarlarının “kırlangıç sistemi” ile...

Şanlıurfa’da 10.000 yıllık yerleşim yeri keşfedildi

21 Haziran 2021

21 Haziran 2021

Şanlıurfa’nın Karaköprü ilçesine bağlı Sayburç Mahallesi’nde bir evin bahçesinde neolitik döneme ait yerleşim yeri keşfedildi. Göbeklitepe gibi önemli bir arkeolojik...

Tarihte “Suda Doğum” ilk olarak Ani Örenyeri’nde uygulanmış olabilir

7 Eylül 2022

7 Eylül 2022

Dünya da son 30 yıldan bu yana büyük ilgi gören “suda doğum” uygulaması bebeğin dünya ile adaptasyonunu hızlandırmayı amaçlıyor. Uygulama...

Kastabala Antik Kenti’nde 2500 yıllık masklar bulundu

7 Ocak 2022

7 Ocak 2022

Osmaniye’nin 12 km doğusunda yer alan Kastabala Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazılarda 2500 yıllık masklar bulundu. Roma İmparatorluğu ve Roma döneminin...

İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti ödenek yetersizliğinden kazılamıyor

10 Ocak 2023

10 Ocak 2023

Hristiyanlığın ilk yıllarında piskoposluk merkezi olan İncil’de adı geçen Derbe Antik Kenti’nde 2013 yılında başlayan kazı çalışmalarına ödenek yetersizliğinden devam...

Dünyada bir örneği olmayan Truva Savaşı kahramanı “Aeneas”ın mozaği bulundu

11 Mayıs 2023

11 Mayıs 2023

Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde bir inşaatın temel kazısı sırasında Truva Savaşı kahramanı aynı zamanda Roma halkının atası olarak bilinen “Aeneas”ın mozaiği...

Adilcevaz Kef Kalesi Kazıları 45 Yıl Sonra Tekrar Başlıyor

21 Mayıs 2021

21 Mayıs 2021

Bitlis ili Adilcevaz ilçesi’nde yer alan Urartu döneminden kalma Kef Kalesi’nin kazı çalışmalarına 45 yıl aradan sonra tekrar başlanıyor. Çivi...

Karahantepe’de ulaşılan yerleşik köy yaşantısına dair bulgular Neolitik Çağ bilgilerimizi değiştirecek

1 Haziran 2022

1 Haziran 2022

Karahantepe’de devam eden kazılarda yerleşik köy yaşantısına dair bulgulara ulaşılması Neolitik Çağ ile ilgili bilgilerimizi derinden değiştirecek nitelikte. Denizli’de gerçekleştirilen...

Aigai kazılarında bulunan 1800 yıllık mermer yazıt çözüldü

2 Ekim 2022

2 Ekim 2022

2005 yılında Aigai Antik Kenti’nde bulunan 3 parça mermerden oluşan 1800 yıllık yazıt çözüldü. Tercümesi yapılan mermer yazıt, Aigai halkının...

Boncuklu Tarla’da 12.000 yıllık anıtsal bir stel keşfedildi

18 Aralık 2024

18 Aralık 2024

Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı Ilısu Mahallesi’nde bulunan Boncuklu Tarla’da yapılan kazılarda, 12 bin yıllık, 2 metre 20 santim uzunluğunda oyma...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]