5 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur ordusu antik Yahudi şehri Lachish’i nasıl fethetti

Arkeologlar, Kral Sanherib’in askerlerinin 2.700 yıl önce Yahudi Lachish şehrini yenmelerini sağlayan devasa kuşatma rampasını nasıl inşa ettiklerini keşfettiler.

Antik tarihin en iyi belgelenmiş çatışmalarından birinde, Asur Kralı Sanherib, İncil’de, Asur belgelerinde ve hatta bugüne kadar fethedilen sanat eserlerinde ayrıntılı olarak anlatıldığı gibi, Yahudi şehri Lachish’i ele geçirdi.

Bir zamanlar Yakın Doğu’nun süper güçlerinden biri olan Asurlular, İran’dan Mısır’a uzanan geniş bir coğrafi alana komuta ediyorlardı. Bu başarıya, herhangi bir açık hava muharebesini kazanmalarını veya duvarlarla çevrili herhangi bir şehre sızmalarını sağlayan askeri yenilikleri kullanarak ulaştılar.

Bugün, hava gücü savaşı kazanmaya yardım ederken, M. Ö. Dokuzuncu ila yedinci yüzyıllarda kuşatma rampaları önemli destek unsuruydu.

İsrail’de yerleşik Lachish’teki Asur kuşatma rampası, tüm Yakın Doğu’daki askeri hünerlerinin hayatta kalan tek fiziksel örneğidir. Araştırmacılar ilk kez Asur ordusunun rampayı nasıl inşa ettiğini ve Lachish’i almak için onu nasıl kullandığını yeniden canlandırdılar.

Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle) Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle)
Nimrud’daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (Fotoğraf: British Museum)

Kudüs İbrani Üniversitesi’ndeki (HU) Arkeoloji Enstitüsü’nden Profesör Yosef Garfinkel ve Dr. Madeleine Mumcuoğlu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Oakland Üniversitesi’nden Profesör Jon W. Carroll ve Michael Pytlik, bu tarihi olayın tam resmini ortaya çıkarmak için zengin kaynaklara başvurdular.

Başvurulan kaynaklar arasında, Mukaddes Kitap metinleri (2 Krallar 18:9–19:37; 2. Tarihler 32; İşaya 36–37), ikonografi (Asur savaş sahnelerini gösteren taş kabartmalar), Akad yazıtları, arkeolojik araştırmalar ve insansız hava araçlarından elde edilen resimler bulunuyor.

İşaya Kitabı’nın 36. bölümünden bir pasaj, “Kral Hizkiya’nın on dördüncü yılında, Asur Kralı Sanherib, Yahuda’nın tüm surlu şehirlerine karşı yürüdü ve onları ele geçirdi. Asur kralı Lakiş’ten Rabşake’yi büyük bir kuvvetle Yeruşalim’deki Kral Hizkiya’ya gönderdi.”

İncil’deki ve tarihi kaynakların analizini arkeolojik kalıntılar ve peyzaj çalışmasıyla birleştiren araştırmalarının sonuçları yakın zamanda Oxford Journal of Archaeology’de yayınlandı.

İncil’deki anlatıya göre, ünlü bir Kenan şehri olan Lakiş, İsraillilerin İsrail topraklarına girmesinden sonra Yeşu’nun ele geçirdiği merkezlerden biriydi. Daha sonra Yahuda Krallığı’ndaki en önemli ikinci şehir oldu.

Kral Sanherib önderliğindeki Asur ordusu, M. Ö. 701’de Lakiş’e saldırdı. Garfinkel’in araştırması, Asurluların tepedeki Lachish kalesine kadar koçbaşları taşımalarına, duvarlarını parçalamalarına ve şehri tamamen fethetmelerine izin veren devasa rampa inşasının canlı bir tasvirini sunuyor.

Asur kuşatma rampasında Lachish'te taşların alındığı ve tartıldığı altı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)
Asur kuşatma rampasında Lachish’te taşların alındığı ve tartıldığı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)

Garfinkel’e göre, sahadaki kanıtlar, rampanın her biri yaklaşık 6,5 kg’lık küçük kayalardan yapıldığını açıkça ortaya koyuyor. Asur ordusunun karşılaştığı önemli bir sorun, bu tür taşların teminiydi: yaklaşık üç milyon taşa ihtiyaç vardı. Bu taşlar nereden geldi?

Bu sorunun cevabı uçurumun kenarındaki taş ocağıydı. Taşlar insan zincirleri ile taşınmış, insandan insana elle geçmiş olurdu. Garfinkel, rampa üzerinde paralel olarak çalışan dört insan zinciriyle, her gün vardiyalı olarak çalışırken, Garfinkel, her gün yaklaşık 160.000 taşın taşındığını hesapladı.

Dev bir üçgen kama şeklindeki rampa, yaklaşık 25 günde surlara ulaşmış olabilir. Garfinkel, “Bu model, Asurluların çok verimli olduğunu varsayıyor, aksi takdirde tamamlanması aylar alacaktı” dedi.

Asur ordusu, M. Ö.Ssekizinci yüzyılın sonunda yaşayan ve olaylara tanık olan peygamber Yeşaya’nın kehanetlerinin birçoğunda atıfta bulunulmuştur. Asurlulardan güçlü, doğaüstü bir güç olarak bahseder: “Hiçbiri yorgun değil, hiçbiri tökezlemiyor, hiçbiri uykuda ya da uyuşuk değil, hiçbirinde kemer takılı değil, hiçbiri kırık sandalet ile.” (İşaya 5:27).

Rampa tamamlandığında, Asur ordusu şehir duvarını ağır koç başları ile kırdı, ölüm ve yıkımı yaydı.

Son aşamada, 1 ton ağırlığa sahip devasa kuşatma makinelerinin içindeki koçbaşların güvenli bir şekilde yerleştirileceği taşların üzerine ahşap kirişler döşendi. Metal uçlu büyük, ağır bir ahşap kiriş olan koç, ileri geri sallanarak duvarları dövdü. Garfinkel, ipler hızla aşınacağından, şahmerdanın metal zincirler üzerinde kuşatma motoru içinde askıya alındığını öne sürüyor. Gerçekten de Lachish’teki rampanın tepesinde bir demir zincir bulundu.

Garfinkel, gelecekte Asur savaş yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için Lachish taş ocağı bölgesinde, rampanın uzak kenarına doğru daha fazla kazı yapmayı planlıyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi

Banner
Benzer Yazılar

Arkeologlar, gizliliği kaldırılmış casus uydu görüntülerini kullanarak ünlü bir erken İslam savaşının yerini belirlediler

15 Kasım 2024

15 Kasım 2024

Durham Üniversitesi ve El-Kadisiye Üniversitesi’nden arkeologlar, ABD casus uydularından gelen gizliliği kaldırılmış görüntülerle tarihi kayıtları karşılaştırarak, Irak topraklarında gerçekleşen tarihi...

Dünya’nın En Eski Müşteri Şikayeti 3800 Yaşında

17 Ocak 2021

17 Ocak 2021

Aldığımız üründen memnun kalmadığımız zaman hemen hemen hepimizin yaptığı şey ürün hakkında şikayetçi olmaktır. Bunu bazen müşteri hizmetlerini arayarak bazen...

Hitit Bit-Hilaniler’inden Antik Yunan Tapınak Sütunlarına

13 Şubat 2021

13 Şubat 2021

Bit-Hilani kelimesinin Hititçe Hilambar yani kapı sözcüğünden türemiş olduğu düşünülmektedir. Demir çağında sıcak olan her yerde kullanılmış olan yapı türüdür....

Mısırlılar köleleri damgalıyordu

29 Aralık 2022

29 Aralık 2022

Eski Mısır metinleri, oymalar ve resimlerinin incelendiği bir araştırmaya göre, Mısırlılar köleleri demirden yapılmış damga mühürler ile damgalıyorlardı. Geçmiş yıllarda...

Antik Mısır mühürlü hayvan adak kutuları

21 Nisan 2023

21 Nisan 2023

Antik Mısır’da, hayvanlar genellikle tapınaklarda ve evlerde beslendi. Bazı hayvanlar tanrı ve tanrıçaların sembolü olarak kabul edildi. Bu nedenle, özellikle...

Mleiha’da Bulunan 2.300 Yıllık Gümüş Sikke Hazinesi Arabistan’ın Hellenistik Çağ’daki Rolünü Ortaya Koyuyor

18 Eylül 2025

18 Eylül 2025

409 gümüş sikke, Büyük İskender’in mirası ve antik ticaret ağlarıyla doğrudan bağlantı kuruyor Birleşik Arap Emirlikleri’nde arkeologlar, Arabistan’da bugüne kadar...

Mısır’ın Kayıp Prensesi “Ankhesenamun”

22 Nisan 2021

22 Nisan 2021

Ankhesenamun, MÖ 1350 civarında Kral Akhenaten ve Kraliçe Nefertiti‘nin kızı olarak doğdu. Bir prenses olarak dünyaya gözlerini açan Ankhesenamun’un hayatı...

İsrail’de 350.000 Yıllık Taş, Dünyanın En Eski Taş Bileme Aleti Olabilir!

4 Ocak 2021

4 Ocak 2021

İsrail’deki arkeologlar, Homo sapiens’in ortaya çıkmasından en az 50.000 yıl önce muhtemelen yiyecek ve diğer malzemeleri öğütmek için kullanılan 350.000...

Beyrut Baalbek Pazarında Roma Mozaiği Bulundu

31 Aralık 2020

31 Aralık 2020

Beyrut’un kuzeydoğusunda ki Baalbek’te bir pazarı kazan işçiler MÖ 60 ile MS 300 yılları arasındaki Roma işgaline tarihlenen bir mozaik...

Korku Mağarası’nda Yeni Ölü Deniz Parşömenleri Bulundu

16 Mart 2021

16 Mart 2021

İsrail’de Korku Mağarası’nda tarihlenen en eski ölü deniz parşömenleri bulundu. İsrailli arkeologların keşfettikleri ölü deniz parşömenler yaklaşık 2000 yılına tarihlendi....

Zahi Hawass, “Antik Mısır’ın gizemli kraliçesi Nefertiti’nin mumyasını buldum”

14 Eylül 2022

14 Eylül 2022

Mısırbilimci Zahi Hawass, Antik Mısır’ın gizemli kraliçesi olarak bilinen Nefertiti’nin mumyasını bulduğunu ve en geç Ekim ayında bu heyecanlı keşfi...

Polonyalı arkeologlar, eski Mısır soylularının mezarlarında dokuz timsah kafası ortaya çıkardılar

28 Aralık 2022

28 Aralık 2022

Mısır’daki Theban Nekropolü’nü kazan Polonyalı arkeologlar, üst düzey soylulara ait iki mezarın içine gizlenmiş dokuz timsah kafası keşfettiler. Theban Nekropolü,...

Arabistan’da Mustatil Yapılar Sığır Kültünün 7.000 Yıllık Taş Kalıntıları Olabilir

1 Mayıs 2021

1 Mayıs 2021

Arabistan’ın kuzeybatısında mustatil taş kalıntılarını inceleyen arkeologlar, bu taş kalıntıların 7.000 yıllık sığır kültü için kullanılan alanlar olabileceğini düşünüyorlar. Arapça...

Celile’de Bulunan 1500 Yıllık Nazarlık Üzerindeki Sembollerin Anlamı

27 Mayıs 2021

27 Mayıs 2021

Celile’de bulunan 1500 yıllık nazarlık aslında 40 yıl önce Celile’deki Arbel köyünde yaşayan Tova Haviv tarafından keşfedilmiş. Yakın zamanda ailesi...

Bu Çiviler Hz. İsa’yı Çarmıha Germek İçin mi Kullanıldı?

2 Kasım 2020

2 Kasım 2020

Roma döneminden kalma iki demir çivinin Hz. İsa’nın çarmıha gerilmesinde kullanılan çiviler olduğu iddası araştırmacıları ikiye böldü. Roma döneminden kalma...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]