3 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur ordusu antik Yahudi şehri Lachish’i nasıl fethetti

Arkeologlar, Kral Sanherib’in askerlerinin 2.700 yıl önce Yahudi Lachish şehrini yenmelerini sağlayan devasa kuşatma rampasını nasıl inşa ettiklerini keşfettiler.

Antik tarihin en iyi belgelenmiş çatışmalarından birinde, Asur Kralı Sanherib, İncil’de, Asur belgelerinde ve hatta bugüne kadar fethedilen sanat eserlerinde ayrıntılı olarak anlatıldığı gibi, Yahudi şehri Lachish’i ele geçirdi.

Bir zamanlar Yakın Doğu’nun süper güçlerinden biri olan Asurlular, İran’dan Mısır’a uzanan geniş bir coğrafi alana komuta ediyorlardı. Bu başarıya, herhangi bir açık hava muharebesini kazanmalarını veya duvarlarla çevrili herhangi bir şehre sızmalarını sağlayan askeri yenilikleri kullanarak ulaştılar.

Bugün, hava gücü savaşı kazanmaya yardım ederken, M. Ö. Dokuzuncu ila yedinci yüzyıllarda kuşatma rampaları önemli destek unsuruydu.

İsrail’de yerleşik Lachish’teki Asur kuşatma rampası, tüm Yakın Doğu’daki askeri hünerlerinin hayatta kalan tek fiziksel örneğidir. Araştırmacılar ilk kez Asur ordusunun rampayı nasıl inşa ettiğini ve Lachish’i almak için onu nasıl kullandığını yeniden canlandırdılar.

Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle) Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle)
Nimrud’daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (Fotoğraf: British Museum)

Kudüs İbrani Üniversitesi’ndeki (HU) Arkeoloji Enstitüsü’nden Profesör Yosef Garfinkel ve Dr. Madeleine Mumcuoğlu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Oakland Üniversitesi’nden Profesör Jon W. Carroll ve Michael Pytlik, bu tarihi olayın tam resmini ortaya çıkarmak için zengin kaynaklara başvurdular.

Başvurulan kaynaklar arasında, Mukaddes Kitap metinleri (2 Krallar 18:9–19:37; 2. Tarihler 32; İşaya 36–37), ikonografi (Asur savaş sahnelerini gösteren taş kabartmalar), Akad yazıtları, arkeolojik araştırmalar ve insansız hava araçlarından elde edilen resimler bulunuyor.

İşaya Kitabı’nın 36. bölümünden bir pasaj, “Kral Hizkiya’nın on dördüncü yılında, Asur Kralı Sanherib, Yahuda’nın tüm surlu şehirlerine karşı yürüdü ve onları ele geçirdi. Asur kralı Lakiş’ten Rabşake’yi büyük bir kuvvetle Yeruşalim’deki Kral Hizkiya’ya gönderdi.”

İncil’deki ve tarihi kaynakların analizini arkeolojik kalıntılar ve peyzaj çalışmasıyla birleştiren araştırmalarının sonuçları yakın zamanda Oxford Journal of Archaeology’de yayınlandı.

İncil’deki anlatıya göre, ünlü bir Kenan şehri olan Lakiş, İsraillilerin İsrail topraklarına girmesinden sonra Yeşu’nun ele geçirdiği merkezlerden biriydi. Daha sonra Yahuda Krallığı’ndaki en önemli ikinci şehir oldu.

Kral Sanherib önderliğindeki Asur ordusu, M. Ö. 701’de Lakiş’e saldırdı. Garfinkel’in araştırması, Asurluların tepedeki Lachish kalesine kadar koçbaşları taşımalarına, duvarlarını parçalamalarına ve şehri tamamen fethetmelerine izin veren devasa rampa inşasının canlı bir tasvirini sunuyor.

Asur kuşatma rampasında Lachish'te taşların alındığı ve tartıldığı altı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)
Asur kuşatma rampasında Lachish’te taşların alındığı ve tartıldığı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)

Garfinkel’e göre, sahadaki kanıtlar, rampanın her biri yaklaşık 6,5 kg’lık küçük kayalardan yapıldığını açıkça ortaya koyuyor. Asur ordusunun karşılaştığı önemli bir sorun, bu tür taşların teminiydi: yaklaşık üç milyon taşa ihtiyaç vardı. Bu taşlar nereden geldi?

Bu sorunun cevabı uçurumun kenarındaki taş ocağıydı. Taşlar insan zincirleri ile taşınmış, insandan insana elle geçmiş olurdu. Garfinkel, rampa üzerinde paralel olarak çalışan dört insan zinciriyle, her gün vardiyalı olarak çalışırken, Garfinkel, her gün yaklaşık 160.000 taşın taşındığını hesapladı.

Dev bir üçgen kama şeklindeki rampa, yaklaşık 25 günde surlara ulaşmış olabilir. Garfinkel, “Bu model, Asurluların çok verimli olduğunu varsayıyor, aksi takdirde tamamlanması aylar alacaktı” dedi.

Asur ordusu, M. Ö.Ssekizinci yüzyılın sonunda yaşayan ve olaylara tanık olan peygamber Yeşaya’nın kehanetlerinin birçoğunda atıfta bulunulmuştur. Asurlulardan güçlü, doğaüstü bir güç olarak bahseder: “Hiçbiri yorgun değil, hiçbiri tökezlemiyor, hiçbiri uykuda ya da uyuşuk değil, hiçbirinde kemer takılı değil, hiçbiri kırık sandalet ile.” (İşaya 5:27).

Rampa tamamlandığında, Asur ordusu şehir duvarını ağır koç başları ile kırdı, ölüm ve yıkımı yaydı.

Son aşamada, 1 ton ağırlığa sahip devasa kuşatma makinelerinin içindeki koçbaşların güvenli bir şekilde yerleştirileceği taşların üzerine ahşap kirişler döşendi. Metal uçlu büyük, ağır bir ahşap kiriş olan koç, ileri geri sallanarak duvarları dövdü. Garfinkel, ipler hızla aşınacağından, şahmerdanın metal zincirler üzerinde kuşatma motoru içinde askıya alındığını öne sürüyor. Gerçekten de Lachish’teki rampanın tepesinde bir demir zincir bulundu.

Garfinkel, gelecekte Asur savaş yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için Lachish taş ocağı bölgesinde, rampanın uzak kenarına doğru daha fazla kazı yapmayı planlıyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi

Banner
Benzer Yazılar

Saqqara nekropolünde 4.000 yıllık beş mezar keşfedildi

19 Mart 2022

19 Mart 2022

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı, Kahire’nin güneybatısındaki Saqqara nekropolünde 4 bin yıllık beş antik mezarın keşfedildiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında...

Kudüs İslam Eserleri Müzesi İslami Sanat Eserleri Satışını Erteledi!

27 Ekim 2020

27 Ekim 2020

Kudüs İslam Eserleri Müzesi, Londra’daki Sotheby’s müzayede evinde bugün ve yarın için satışa çıkarılacak olan İslami sanat eserlerinin satışını erteledi....

Caesarea’da Şaşırtıcı Bir Keşif: Dionysos ve Herkül’ün Şarap Yarışı İlk Kez Bir Lahitte Ortaya Çıktı

9 Haziran 2025

9 Haziran 2025

İsrail’in antik liman kenti Caesarea’da yürütülen kazılarda, bugüne kadar bölgede eşi benzeri görülmemiş bir Roma dönemi mermer lahit keşfedildi. İsrail...

Asur Tanrılarını Betimleyen Devasa Kabartma, Ninova’da Gün Yüzüne Çıkarıldı

15 Mayıs 2025

15 Mayıs 2025

Heidelberg Üniversitesi’nden arkeologlar, Kral Asurbanipal’in taht odasında eşsiz bir kabartma ortaya çıkardı. Heidelberg Üniversitesi bünyesindeki arkeologlar, Kuzey Mezopotamya’nın kalbinde, Musul...

Memlükler’in kale kuşatmasında attıkları taşın üzerindeki ilginç Arapça yazıt

24 Ekim 2021

24 Ekim 2021

Günümüzde, topçu birlikleri düşman mevzilerine atacakları bombaların üzerine bir iki kelimeden oluşan mesajlar yazarlar. Hava saldırılarında da bu tip mesajlar...

Levant’ta para birimi olarak kullanılan gümüşün en eski kanıtlarına ulaşıldı

9 Ocak 2023

9 Ocak 2023

Pazar günü, İsrailli arkeologlar, günümüz İsrail, Ürdün, Lübnan, Suriye ve Türkiye’nin bir kısmını içeren Levant bölgesinde gümüşün para olarak kullanıldığına...

Saqqara’da Prens Waser-If-Re’nin Mezarı Keşfedildi

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Ünlü Mısır bilimci Zahi Hawass liderliğindeki Mısır Yüksek Eski Eserler Konseyi ve Zahi Hawass Arkeoloji ve Miras Vakfı’nın ortak yürüttüğü...

Kuzey Irak’ta 8.000 Yıllık Yapılar Keşfedildi

11 Ocak 2025

11 Ocak 2025

Udine Üniversitesi’nden arkeologlar, Kuzey Irak’ın Dohuk vilayetinin Rovia ilçesinde yaklaşık 8.000 yıl öncesine ait olduğu düşünülen iki antik insan yerleşimini...

Kudüs’de bulunan gizemli köpekbalığı dişleri

10 Temmuz 2021

10 Temmuz 2021

Bilim adamları, Kudüs’teki Davut (David) Şehri’nde 2900 yıllık bir bölgede, olmaması gereken bir alanda açıklanamayan bir şekilde fosilleşmiş köpekbalığı dişleri...

Ölü Deniz Mağarasında Bulunan 1.900 Yıllık Aramice Yazıt, Bar Kochba İsyanı’nın Kaderini Ortaya Çıkarabilir

12 Ağustos 2025

12 Ağustos 2025

İsrail’in Ein Gedi Milli Parkı yakınlarındaki uzak bir mağaranın derinliklerinde, arkeologlar yaklaşık 1.900 yıl önce oyulmuş nadir bir Aramice yazıt...

Babil tabletinde Dünya’nın en eski hayalet çizimi

17 Ekim 2021

17 Ekim 2021

British Museum depolarında bulunan 3 bin 500 yıllık Babil çivi yazılı tablette Dünya’nın en eski hayalet çizimi tespit edildi. British...

Herkül ve Büyük İskender’e bağlı ikiz tapınaklar Sümer şehri Girsu’da keşfedildi

29 Ocak 2024

29 Ocak 2024

Arkeologlar, Irak’ın güneydoğusunda şu anda Tello olarak bilinen bir Sümer şehri olan Girsu’daki kazılar sırasında biri diğerinin üzerine gömülü iki...

İsrailli arkeologlar, Hz. İsa’nın sembolü “iyi çoban” yüzüğü buldular

24 Aralık 2021

24 Aralık 2021

İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA) Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrailli arkeologların Caesarea kıyılarında deniz tabanındaki iki geminin enkazları arasında antik...

Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz Projesi

8 Aralık 2020

8 Aralık 2020

Suudi Arabistan batı kıyısında yer alan 28.000 kilometrekarelik ve 90’dan fazla adayı kapsayacak olan dev bir turizm projesi hazırlığında. İlk...

Tarihteki İlklerin Uygarlığı “Sümerler”

30 Eylül 2020

30 Eylül 2020

Tarihteki birçok ilkler Sümerler tarafından bulunmuştur.  Bu kadar önemli bir topluluk olan Sümerlilerin Mezopotamya’ya nereden ve nasıl geldikleri hala cevap...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]