22 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Asur ordusu antik Yahudi şehri Lachish’i nasıl fethetti

Arkeologlar, Kral Sanherib’in askerlerinin 2.700 yıl önce Yahudi Lachish şehrini yenmelerini sağlayan devasa kuşatma rampasını nasıl inşa ettiklerini keşfettiler.

Antik tarihin en iyi belgelenmiş çatışmalarından birinde, Asur Kralı Sanherib, İncil’de, Asur belgelerinde ve hatta bugüne kadar fethedilen sanat eserlerinde ayrıntılı olarak anlatıldığı gibi, Yahudi şehri Lachish’i ele geçirdi.

Bir zamanlar Yakın Doğu’nun süper güçlerinden biri olan Asurlular, İran’dan Mısır’a uzanan geniş bir coğrafi alana komuta ediyorlardı. Bu başarıya, herhangi bir açık hava muharebesini kazanmalarını veya duvarlarla çevrili herhangi bir şehre sızmalarını sağlayan askeri yenilikleri kullanarak ulaştılar.

Bugün, hava gücü savaşı kazanmaya yardım ederken, M. Ö. Dokuzuncu ila yedinci yüzyıllarda kuşatma rampaları önemli destek unsuruydu.

İsrail’de yerleşik Lachish’teki Asur kuşatma rampası, tüm Yakın Doğu’daki askeri hünerlerinin hayatta kalan tek fiziksel örneğidir. Araştırmacılar ilk kez Asur ordusunun rampayı nasıl inşa ettiğini ve Lachish’i almak için onu nasıl kullandığını yeniden canlandırdılar.

Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle) Nimrud'daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (fotoğraf: British Museum'un izniyle)
Nimrud’daki III. Tiglath-Pileser sarayından bir kabartmada, Asur askerlerini koruyan iki büyük L şeklinde kalkanlı kuşatma sahnesi (Fotoğraf: British Museum)

Kudüs İbrani Üniversitesi’ndeki (HU) Arkeoloji Enstitüsü’nden Profesör Yosef Garfinkel ve Dr. Madeleine Mumcuoğlu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Oakland Üniversitesi’nden Profesör Jon W. Carroll ve Michael Pytlik, bu tarihi olayın tam resmini ortaya çıkarmak için zengin kaynaklara başvurdular.

Başvurulan kaynaklar arasında, Mukaddes Kitap metinleri (2 Krallar 18:9–19:37; 2. Tarihler 32; İşaya 36–37), ikonografi (Asur savaş sahnelerini gösteren taş kabartmalar), Akad yazıtları, arkeolojik araştırmalar ve insansız hava araçlarından elde edilen resimler bulunuyor.

İşaya Kitabı’nın 36. bölümünden bir pasaj, “Kral Hizkiya’nın on dördüncü yılında, Asur Kralı Sanherib, Yahuda’nın tüm surlu şehirlerine karşı yürüdü ve onları ele geçirdi. Asur kralı Lakiş’ten Rabşake’yi büyük bir kuvvetle Yeruşalim’deki Kral Hizkiya’ya gönderdi.”

İncil’deki ve tarihi kaynakların analizini arkeolojik kalıntılar ve peyzaj çalışmasıyla birleştiren araştırmalarının sonuçları yakın zamanda Oxford Journal of Archaeology’de yayınlandı.

İncil’deki anlatıya göre, ünlü bir Kenan şehri olan Lakiş, İsraillilerin İsrail topraklarına girmesinden sonra Yeşu’nun ele geçirdiği merkezlerden biriydi. Daha sonra Yahuda Krallığı’ndaki en önemli ikinci şehir oldu.

Kral Sanherib önderliğindeki Asur ordusu, M. Ö. 701’de Lakiş’e saldırdı. Garfinkel’in araştırması, Asurluların tepedeki Lachish kalesine kadar koçbaşları taşımalarına, duvarlarını parçalamalarına ve şehri tamamen fethetmelerine izin veren devasa rampa inşasının canlı bir tasvirini sunuyor.

Asur kuşatma rampasında Lachish'te taşların alındığı ve tartıldığı altı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)
Asur kuşatma rampasında Lachish’te taşların alındığı ve tartıldığı yer (Fotoğraf: Dr. M. Pytlik)

Garfinkel’e göre, sahadaki kanıtlar, rampanın her biri yaklaşık 6,5 kg’lık küçük kayalardan yapıldığını açıkça ortaya koyuyor. Asur ordusunun karşılaştığı önemli bir sorun, bu tür taşların teminiydi: yaklaşık üç milyon taşa ihtiyaç vardı. Bu taşlar nereden geldi?

Bu sorunun cevabı uçurumun kenarındaki taş ocağıydı. Taşlar insan zincirleri ile taşınmış, insandan insana elle geçmiş olurdu. Garfinkel, rampa üzerinde paralel olarak çalışan dört insan zinciriyle, her gün vardiyalı olarak çalışırken, Garfinkel, her gün yaklaşık 160.000 taşın taşındığını hesapladı.

Dev bir üçgen kama şeklindeki rampa, yaklaşık 25 günde surlara ulaşmış olabilir. Garfinkel, “Bu model, Asurluların çok verimli olduğunu varsayıyor, aksi takdirde tamamlanması aylar alacaktı” dedi.

Asur ordusu, M. Ö.Ssekizinci yüzyılın sonunda yaşayan ve olaylara tanık olan peygamber Yeşaya’nın kehanetlerinin birçoğunda atıfta bulunulmuştur. Asurlulardan güçlü, doğaüstü bir güç olarak bahseder: “Hiçbiri yorgun değil, hiçbiri tökezlemiyor, hiçbiri uykuda ya da uyuşuk değil, hiçbirinde kemer takılı değil, hiçbiri kırık sandalet ile.” (İşaya 5:27).

Rampa tamamlandığında, Asur ordusu şehir duvarını ağır koç başları ile kırdı, ölüm ve yıkımı yaydı.

Son aşamada, 1 ton ağırlığa sahip devasa kuşatma makinelerinin içindeki koçbaşların güvenli bir şekilde yerleştirileceği taşların üzerine ahşap kirişler döşendi. Metal uçlu büyük, ağır bir ahşap kiriş olan koç, ileri geri sallanarak duvarları dövdü. Garfinkel, ipler hızla aşınacağından, şahmerdanın metal zincirler üzerinde kuşatma motoru içinde askıya alındığını öne sürüyor. Gerçekten de Lachish’teki rampanın tepesinde bir demir zincir bulundu.

Garfinkel, gelecekte Asur savaş yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için Lachish taş ocağı bölgesinde, rampanın uzak kenarına doğru daha fazla kazı yapmayı planlıyor.

Kudüs İbrani Üniversitesi

Banner
Benzer Yazılar

Suriye’de Amazon savaşçılarının tasvir edildiği nadir Roma mozaiği bulundu

12 Ekim 2022

12 Ekim 2022

Suriye iç savaşının başlamasından bu yana 11 yıl geçti. Binlerce insanın ölmesine ve büyük yıkımlara yol açan çatışma yıllarında kültürel...

Arkeologlar, Nimrud’daki Asur Ninurta Tapınağı’nın içinde dikkat çekici şekilde korunmuş tapınaklar keşfettiler

1 Ocak 2025

1 Ocak 2025

Penn Müzesi’nin Iraklı arkeologlarla işbirliği yaparak yürüttüğü Nimrud’daki son arkeolojik çalışma, Irak’ın kuzeyindeki Nimrud antik kentinde yaklaşık 2.600 yıl önce...

BAE’de 3.000 Yıllık İlk Büyük Demir Çağı Nekropol Keşfedildi

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Abu Dabi Kültür ve Turizm Departmanı (DCT Abu Dabi), Al Ain Bölgesi’nde BAE’nin Demir Çağı’na ait ilk büyük nekropolün keşfedildiğini...

Tanrı Marduk Babil Kralı Hammurabi’nin Egemenlik Silahı

18 Şubat 2021

18 Şubat 2021

Mezopotamya’da güçlü Tanrı Marduk Babil Kralı Hammurabi egemenliğinin gizli silahı olarak değerlendirilir. Tanrı Marduk Kral Hammurabi tarafından nasıl egemenlik silahı...

Neolitik Çağ’dan günümüze ulaşan en küçük ok ucu keşfedildi

30 Temmuz 2022

30 Temmuz 2022

Kudüs kenti yakınlarında yer alan Zion Dağı arkeolojik kazılarında Neolitik Çağ’dan günümüze ulaşan en küçük ok ucu keşfedildi. Narin pembe...

Irak’ın Batı Çölü’nde 1,5 Milyon Yıllık El Baltaları ve Yedi Paleolitik Alan Keşfedildi

30 Ocak 2025

30 Ocak 2025

Free University of Brussels (Brüksel Özgür Üniversitesi) arkeologları, Irak’ın Batı Çölü’nde 10×20 kilometrelik bir alanda 1,5 milyon yıl öncesine tarihlenen...

Esna Tapınağı Orijinal Renklerine Kavuştu

15 Kasım 2020

15 Kasım 2020

Mısır  da bulunan Esna tapınağının keşfedilmesinin üzerinden 200 yıl geçtikten sonra araştırmacılar 2000 yıllık yazıtların orijinal renklerini ortaya çıkarmayı başardı....

1800 yıllık kurşun tabutun içinde mücevherlerle süslenmiş Romalı kız

9 Nisan 2023

9 Nisan 2023

Scopus Dağı arkeolojik kazılarında kurşun bir tabut bulundu. Tabut açıldığında mücevherleri ile birlikte gömülmüş bir Romalı kız görüldü. Romalı kız,...

Gazze Şeridi’nde bir çiftçi 4.500 yıllık Kenan tanrıça heykeli buldu

25 Nisan 2022

25 Nisan 2022

Gazze Şeridi’nin güneyindeki Khan Yunus şehrinde bir çiftçi, arazisinde çalışırken 4.500 yıllık Kenan tanrıça heykeli buldu. Turizm ve Eski Eserler...

Umman’da 5.000 yıllık Erken Tunç Çağı yerleşim alanı keşfedildi

3 Ocak 2023

3 Ocak 2023

Ummanlı arkeologlar, Al Gharyein arkeolojik alanında devam eden kazılarda 5 bin yıllık Erken Tunç Çağı yerleşim alanı keşfettiler. Al Gharyein...

Suudi Arabistan’da Keşfedilen Neolitik Döneme Ait Kaya Oyma Tapınak ve Yazıtlar

7 Ağustos 2022

7 Ağustos 2022

Suudi Miras Komisyonu tarafından yönetilen bir projede, çok uluslu bir arkeolog ekibi, en son teknolojileri kullanarak Al-Faw bölgesinde Neolitik Döneme...

Yeni araştırma Mezopotamya’da güveç yemekleri yendiğini gösteriyor

23 Kasım 2022

23 Kasım 2022

Mezopotamya… İki nehrin arasında medeniyetin yeşerdiği topraklar… İlk kentsel oluşumlarının görüldüğü bu topraklarda arkeologlar gerçekleştirdikleri kazılarla günümüz yaşantısının ilklerini bulmaya...

Mısır’da 4.000 Yıllık Kaya Mezarlar Bulundu

12 Mayıs 2021

12 Mayıs 2021

Mısırlı arkeologlar, Sohag’ın doğusundaki El Hamdiya nekropolünde 4.000 yıllık kaya mezarlar ortaya çıkardı. Mısır Eski Eserler Yüksek Kurulu Arkeoloji Misyonu,...

Deniz Kavimleri Kimdir?

6 Kasım 2020

6 Kasım 2020

Karanlık çağın başlangıcı olarak görülen Deniz kavimleri aslında kimdir ve nereden gelmişlerdir? Tarihi belgelerde adları geçer ama çoğunlukla onların kim...

AlUla, Eski Arap Medeniyetlerinin Yaşayan Müzesi

4 Kasım 2020

4 Kasım 2020

Al Ula vahası, modern Tayma şehrinin yaklaşık 110 km güneybatısında ve Medine’nin 380 km kuzeyinde, yemyeşil Wadi Al-Qura veya “köyler...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]