21 November 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Türkiye’nin İlk Kadın Arkeoloğu “Jale İnan”

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Türk arkeoloji dünyası adına çok güzel işlere imza atmış, alanında ilk kadın uzman olarak ismini tarihe yazdırmış başarılı kadınlarımızdan biridir. Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinin gün yüzüne çıkmasına öncülük etmiştir.

1914 yılında İstanbul’da doğan Jale İnan için arkeoloji çokta uzak olmadığı bir bilimdi. Şanslı bir çocuk olarak arkeolog bir babanın kızı olarak doğmuştu. Babası Aziz Ogan müzeci ve arkeologtu. Küçük yaşlardan itibaren babasının çalışmalarına katılan Jale İnan arkeoloji ile iç içe büyüdü.

1934 yılında Aleksander von Humboldt Vakfı’ndan aldığı burs ile Almanya’ya gitmiş burada arkeoloji üzerine eğitim almıştır. Lisans ve doktora eğitimini Almanya’da tamamlamış 1943 yılında Türkiye’ye geri dönmüştür.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde asistan olarak göreve başlayan Jale İnan Prof. Dr. Clemens Emn Bosch’un asistanlığını yapmıştır.

1944 yılında lise yıllarından beri tanıştığı Mustafa İnan beyle evlenmiş ve ertesi yıl oğlu Hüseyin dünyaya gelmiştir.

İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nün kurulması çalışmalarına katılmış ve bu kürsünün ilk asistanı olarak 1946’da Prof. Dr. Arif Müfid Mansel’in asistanlığını yapmıştır. Asistanı olduğu Müfid Mansel ile birlikte ilk yıl Side kazısına onu takiben de ertesi yol Perge antik kentinin kazı çalışmalarına başlamıştır. Roma dönemine ait side hamamının bir müzeye dönüşmesi için emek vermiştir. 1975 yılında Klasik arkeoloji kürsüsüne başkan olmuş ve emekli olduğu zamana kadar yani 1983 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür.

 

Jale İnan sadece Side ve Perge kazılarına katılmamış 1970 – 1972 yılları arasında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972 – 1979 yılları arasında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat) antik kentlerinde kurtarma kazılarını da gerçekleştirmiştir.

Yazdığı kitaplar Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusunda en önemli eserler arasındadır. Antik dönem Heykeltraşlık üzerine önemli eserler vermiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan
Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan

1980 yılında Perge’de belden yukarısı olmayan bir Herkül heykeli bulmuştur. Uzun yıllar boyunca heykelin alt kısmı bulunamamıştır. Gazeteci Özgen Acar’ın heykelin üst kısmının Amerika’da bir koleksiyoner de olduğunu yazması üzerine 1990 yılında Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya Müzesi’ndeki parçanın birbirine ait olduğunu kanıtlamıştır. 2011 yılında heykelin üst kısmı Türkiye’ye getirilmiştir.

Jale İnan, 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin şeref üyesi olmuştur. Hayatının son yıllarını Parkinson hastalığı ile mücadele ederek geçiren Jale İnan, 2001 yılında hayatını kaybetmiştir.

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Perge ve Side antik kentlerinde uzun yıllar devam ettirdiği programlı kazılarda çıkan eserlerin sergilenmesi için Antalya ve Side müzelerinin kurulması için emek vermiştir. Tarihi eser kaçakçılığının engellenmesi adına bir çok çalışmaya destek vermiştir.

Banner
Benzer Yazılar

Ipswich’te Roma döneminden kalma çok iyi korunmuş çapa bulundu

26 Eylül 2022

26 Eylül 2022

İngiltere’nin Ipswich kasabasında Roma veya muhtemelen geç Demir Çağı dönemi yaklaşık 2 bin yıllık çok iyi korunmuş nadir bir örnek...

Sayı Saymayı Ne Zaman Öğrendik!

2 Haziran 2021

2 Haziran 2021

Neandertal insanı sayı saymayı ne zaman öğrendi. Yazının bulunuşundan binlerce yıl önce Neandertal insanının sayı saymayı öğrendiği ve sayıları kullandığına...

Almanya’nın Chiemsee Gölü’ndeki 600 yıllık bir kilisenin kalıntıları aranırken 1.000 yıllık bir kült alanı keşfedildi

26 Şubat 2024

26 Şubat 2024

Arkeologlar, Almanya’nın Chiemsee Gölü’ndeki bir ada olan Fraueninsel’de, 1800’lerin başında yıkılan 600 yıllık bir kilisenin kalıntılarını ararken 1.000 yıldır yeraltında...

Adıyaman’ın Fazla Bilinmeyen Antik Kenti

4 Ocak 2021

4 Ocak 2021

Adıyaman deyince gözlerimizin önüne gelen eşsiz güzellikte ki Nemrut Dağı ve ünlü Komagene Krallığı olur. Adıyaman, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kadim...

Konuşma Dilinin Kayıp Halkası Bulundu mu?

21 Mayıs 2021

21 Mayıs 2021

İnsan, konuşan bir varlıktır. Konuşma dili sayesinde evrimini hızlandırmıştır. İnsanın, konuşma ile diğer canlı varlıklar arasında sivrilmesini sağlamıştır. Peki, konuşma...

Yunus Emre Müzesi Bakımsızlıktan Harabeye Dönüyor

29 Temmuz 2021

29 Temmuz 2021

Okuduğu Türkçe şiirleri ile gönülleri fetheden tasavvuf ehli, halk ozanı Yunus Emre için, yetiştiği Eskişehir’de kurulan Yunus Emre Müzesi ve...

Antik Yunan metinlerinin çözümlenmesinde yapay zeka kullanılıyor

10 Mart 2022

10 Mart 2022

Yakın zamanda dilbilimcilerin işlerini oldukça kolaylaştıracak yapay zeka teknolojisi Ithaca ile Antik Yunan metinlerinin çözümlenmesi başlıyor. Oxford Üniversitesi Klasik Bilimler...

Tunç Çağı Çobanlarının Yolculukları Hakkında Yeni Görüş

22 Ekim 2020

22 Ekim 2020

Şu anda güney Rusya’da bulunan Bronz Çağı doğa pastoralistleri, daha önce düşünülenden daha kısa mesafeler kat ettiler. Hint-Avrupa dillerinin bu...

Batı Norveç’te 4000 yıllık bir taş kutu mezarın heyecan verici keşfi

11 Kasım 2023

11 Kasım 2023

Arkeologlar, Batı Norveç’te son derece önemli 4.000 yıllık bir taş kutu mezarın ortaya çıkarıldığını ve bunu son 100 yılda Norveç’teki...

İklim Değişikliği 50 Bin Yıllık Mağara Resimlerini Tehdit Ediyor

14 Mayıs 2021

14 Mayıs 2021

Hızlı ve plansız gelişen sanayileşme Dünya’nın dengesini bozmaya devam ediyor. Daha fazla üretme ve ekonomik açıdan güçlü olma hevesiyle birbiri...

İsveç’in Pryssgården kentinde sıra dışı bir Demir Çağı kadın mezarı bulundu

9 Kasım 2024

9 Kasım 2024

İsveç’in Pryssgården kentinde bir Demir Çağı mezarlığında arkeologlar, kadının doğrudan mezarın içine küçük bir iğne ve demir bir çakı ile...

İspanya’nın güneyinde “Benzeri görülmemiş” Fenike nekropolü keşfedildi.

29 Nisan 2022

29 Nisan 2022

Güney İspanya’daki Osuna bölgesinde M. Ö. 4. veya 5. yüzyıldan kalma bir Fenike nekropolü bulundu. İber yarımadasında yaşayan Fenikelilerin ölülerini...

Arkeologlar 1.000 yıllık kemik paten buldu

16 Mart 2024

16 Mart 2024

Arkeologlar, Çek Cumhuriyeti’nin Přerov kentinde 1.000 yıllık bir kemik paten keşfettiler. Buluntu, bölgedeki insanların Orta Çağ’da kış sporları yaptığının kanıtı...

Antik Çağın En İyi 5 Komutanı

31 Ocak 2021

31 Ocak 2021

Dünya’nın her yerinde ordu muhafazakar bir kurumdur ve bu nedenle eski dünyanın askeri liderleri, kariyerlerinin sona ermesinden binlerce yıl sonra bile...

Orkney’de 5.500 yıllık mezarda iki gizemli taş

2 Eylül 2021

2 Eylül 2021

Orkney’de arkeologlar, 5.500 yıllık bir mezarda iki gizemli taş top keşfettiler. Arkeologlar, Sanday, Tresness’te, İskoçya’nın en eski anıtlarından biri olduğu...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]