14 November 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Mezopotamya’da keşfedilen silindirik mühürler yazının kökenine dair ipuçları sağlıyor

Bologna Üniversitesi’nden araştırmacılar, proto-çivi yazısı ile Uruk’ta MÖ 3000 civarından kalma antik silindir mühürlere oyulmuş eski taş resimler arasında bir bağlantı keşfettiler.

Çalışma, Mezopotamya’daki yazının kökenlerinin antik taş silindir mühürlere basılmış resimlerde yattığını buldu.

Dünyanın en eski yazı sisteminin MÖ 3200 civarında, şu anda Irak olarak bilinen bölgede ortaya çıktığına inanılıyor. Çivi yazısı olarak bilinen yazı, hem bir sesi hem de bir anlamı temsil ediyordu. MÖ 3350’den 3000’e kadar kullanılan proto-çivi yazısı adı verilen daha basit bir sistemden önce geldi.

Bu silindirik mühürler, kil tabletlerin üzerine yuvarlanarak bir iz bırakan karmaşık oymalara sahip küçük taş nesnelerdi. MÖ dördüncü binyılın ortalarından itibaren silindir mühürler , Uruk’ta çeşitli tüketim mallarının, özellikle tekstil ve tarım ürünlerinin üretimi, depolanması ve taşınmasını takip etmek için bir muhasebe sisteminin parçası olarak kullanıldı.

Antiquity dergisinde yayımlanan bir araştırma, Mezopotamya’nın en eski ve en önemli şehirlerinden biri olan Uruk’ta MÖ 3 binli yıllarda ortaya çıkan proto-çivi yazısı sembolleri ile bazılarının yaklaşık 6 bin yıllık olduğu tahmin edilen antik mühürler üzerine kazınmış resimler arasındaki bağlantıları ortaya koyuyor.

Silindirik mühürler, bir izlenim bırakmak için kil tabletlerin üzerine yuvarlanmış, karmaşık oymalara sahip küçük taş nesnelerdi. Proto-çivi yazısıyla işaretler içeren bir tabletin fotoğrafı. Fotoğraf : CDLI – Cuneiform Digital Library Initiative

‘Sembolizmden gerçek yazıya geçişi sağlayan kavramsal sıçrama , insan teknolojileri için temel bir gelişmedir,’ diye açıklıyor Bologna Üniversitesi Klasik Filoloji ve İtalyan Çalışmaları Bölümü profesörü ve araştırma grubunu koordine eden baş araştırmacı Silvia Ferrara. ‘Bu çalışmanın sonuçları, tarih öncesinden tarihe geçişte bir köprü noktasıdır: Hala tarih öncesi dönemden bazı imgelerin, insan tarafından icat edilen ilk yazı sistemlerinden birine nasıl dahil edildiğini gösteriyorlar.’

Proto-çivi yazısı işaretleri ve silindirik mühürlerdeki öncülleri. Fotoğraf: K. Kelley ve diğerleri.

Silvia Ferrara, mühürlerdeki resimlerin ilk yazıyla yakın ilişki içinde kullanıldığını söyledi. Ancak ikisi arasındaki ilişki hakkında bilmedikleri çok şey var.

“Araştırmaya başladıklarında araştırmacılar bazı ortak şekiller bulmayı umuyorlardı. Ancak geç tarih öncesi mühürler ile proto-çivi yazısı işaretleri arasında doğrudan paralellikler keşfettiler,” dedi Prof. Ferrara.

Ferrara ve ekibi, bu mühürlerde tekstil ve seramiklerin taşınmasıyla ilişkili desenler gibi bir dizi tekrar eden tema keşfetti. Erken proto-çivi yazısı işaretlerinin aynı temaları paylaşması, mühürlerin sembollerinin proto-çivi yazısı sistemini doğrudan etkilemiş veya ona ilham kaynağı olmuş olabileceğini düşündürmektedir.

Araştırmacılar, daha erken tarih öncesi mühür motiflerinin, daha sonraki tarih öncesi dönemdekiler kadar proto-çivi yazısı ikonlarına benzemediğini gözlemlediler ve yazının icadını etkileyen sembol geleneklerinin evriminin zaman çerçevesi hakkında değerli bilgiler edindiler.

Ayrıca, mühür motiflerinin belirli idari işlevlerden yapılandırılmış bir yazı sistemine evrildiği fikrini destekleyen şey, araştırma ekibinin mühür motiflerini proto-çivi yazısı işaretleriyle metodik bir şekilde karşılaştırmasıdır. Ortak araştırmacılar Kathryn Kelley ve Mattia Cartolano’nun belirttiği gibi, Mezopotamya’nın erken kentsel ve ekonomik büyümesiyle birlikte gelişen sembolik temsilin bir soyu, bu imgelerin proto-çivi yazısı işaretlerine evrimini izleyerek görülebilir.

Çalışma Antiquity dergisinde yayımlandı.

Bologna Üniversitesi

DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2024.165

Kapak Fotoğrafı: Franck Raux / GrandPalaisRmn – Musée du Louvre

Banner
Benzer Yazılar

Knossos Sarayı Görkemli Günlerinde Nasıl Görünüyordu

9 Mayıs 2021

9 Mayıs 2021

Knossos Sarayı, Minos Uygarlığı’na başkentlik yapan antik Knossos’un, ünlü bir mimari yapısıdır. Girit’in kuzeyinde, Kandiye şehri yakınlarında yer alan Knossos’un...

Son araştırmalara göre, Kral Alfred’in kuvvetleri Cerne Abbas Devi’ni toplanma noktası olarak kullandı

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

Oxford Üniversitesi’nden yapılan yeni bir araştırma, Cerne Abbas Devi’nin başlangıçta Batı Sakson orduları için bir toplanma istasyonunu işaretlemek için Herkül’ün...

İngiltere’de Orta Çağ Dönemine Ait Çin Parası Bulundu

1 Ocak 2021

1 Ocak 2021

İngiltere’de Orta Çağ dönemine ait Çin parası bulundu. Bu çağa ait paranın İngiltere’ye nasıl geldiği belli değil ancak paranın bulunması...

Japonya’nın muhtemelen en eski bronz döküm taş kalıpları Yoshinogari harabelerinde keşfedildi

7 Aralık 2023

7 Aralık 2023

Japonya’nın Saga bölgesinin batı vilayetindeki Yoshinogari Harabeleri’nde, bronz eserler için taş döküm kalıpları da dahil olmak üzere kalıntılar bulundu. Saga...

Tarihi Harran Sarayı’nın (9yy.) Kapısı Gün Işığına Çıkarıldı

20 Ekim 2020

20 Ekim 2020

Şanlıurfa’ya 44 km uzaklıkta olan Harran, Suriye sınırına oldukça yakın bir konumdadır. Harran da yapılan çalışmalar neticesinde Harran Sarayı’nın ana...

Van’da 2800 yıllık Urartu Kalesi Bulundu

17 Haziran 2021

17 Haziran 2021

Arkeologlar, Van ilinin Gürpnar bölgesinde deniz seviyesinden 2.500 metre (8.200 fit) yükseklikte bir dağda 2.800 yıl öncesine dayanan kale kalıntılarını...

İznik Gölü’ndeki batık bazilikada Aziz Nikolas (Noel Baba) figürlü kolye ucu ortaya çıkarıldı

6 Ekim 2022

6 Ekim 2022

İznik Gölü’nde 1.5 metre derinlikte kalıntıları bulunan bazilikada başlatılan su altı arkeolojik kazı çalışmalarında Aziz Nikolas (Noel Baba) figürlü kolye...

Golan Tepelerinde Kral Davut Dönemine Ait 3000 Yıllık Kale

28 Kasım 2020

28 Kasım 2020

İsrail Eski Eserler Kurumu’ndan bir arkeolog ekibi, MÖ 11. veya 10. yüzyılda Kral David’in (Kral Davut)  müttefiki Geshurites tarafından kurulduğuna...

Bilinmeyen Büyük İmparatorluklar “Aksum İmparatorluğu”

27 Kasım 2020

27 Kasım 2020

Aksumite/Aksum İmparatorluğu, Etiyopya’da MS 100’den MS 940’a kadar var olan eski bir krallıktı. Axum / Aksum antik kentine odaklanan ulus,...

Kültepe Kazıları Suriye’de Bilinmeyen Bazı Olayları Çözebilecek

26 Mayıs 2021

26 Mayıs 2021

Anadolu’nun yazılı tarihini başlatan Kültepe kazıları Haziran ayında başlıyor. Kültepe kazı başkanı Prof. Dr. Fikri Kulaklıoğlu, Haziran ayında başlayacak ve...

Maltaş Tapınağı Adım Adım Ortaya Çıkıyor

26 Haziran 2021

26 Haziran 2021

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Frig Vadisi destinasyon çalışmaları sırasında bulunan Maltaş Tapınağı adım adım ortaya çıkarılıyor. Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesi Kayıhan...

İspanya’da Müslümanlara ait 8yy. Mezarlığı Keşfedildi

20 Kasım 2020

20 Kasım 2020

Yol çalışmaları sırasında işçiler eski bir İslami mezarlık alanı keşfettiler. İspanya’da bulunan bu mezarlığın İslam dininin burada yayılması hakkında daha...

Yumuktepe Höyük’te ortaya çıkarılan 4500 yıllık yapıda tören yemekleri servis edilmiş olabilir.

3 Kasım 2021

3 Kasım 2021

Mersin’de yer alan Yumuktepe Höyük’te gerçekleştirilen 2021 kazılarında çok sayıda çömlek ve yemek fosillerinin bulunduğu 4500 yıllık bir yapı ortaya...

Diyarbakır Zerzevan Kalesi’nde ABD ulusal sembolünü taşıyan bir rozet bulundu

4 Ekim 2021

4 Ekim 2021

Daha önce Roma İmparatorluğu döneminde askeri bir yerleşim yeri olarak kullanılan Diyarbakır Zerzevan Kalesi’nde kazılara devam ediliyor. Kazılarda, ABD’nin Büyük...

Patara’da 2 bin 600 yıllık köpek balığı kemikleri bulundu

12 Ağustos 2022

12 Ağustos 2022

Patara Antik Kenti’nde 2 bin 600 yıllık köpek balığı ve vatoz omurga kemikleri bulundu. Kemikler Patara’da yaşayan halkın beslenme alışkanlıkları...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]