1 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Van’da Moğol İlhanlı Hükümdarı Hülagü Han’ın yazlık sarayının kalıntılarına ulaşıldı

Türk ve Moğolistanlı bilim insanlarından oluşan arkeoloji çalışma ekibi, Van’ın Çaldıran ilçesinde 1260’lı yıllarda Moğol İlhanlı Devleti hükümdarı Hülagü Han’ın inşa ettirdiği düşünülen yazlık saray ve şehir kalıntılarına ulaştı. 

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil başkanlığında Moğolistan Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve İKÇÜ-MUIS Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Ankbayar Danuu ve Türk ve Moğolistanlı tarihçi, arkeolog, Sinolog ve Türkologlardan oluşan ekip, Eski Pers ve Ermeni tarihi kaynaklarında bahsedilen Hülagü Han’ın 1261-1265 yılları arasında yaptırdığı yazlık sarayının kalıntıları hakkında yeni bulgulara ulaştı.

Moğol İlhanlı Devleti

Ekip, Van Müzesi’nde bulunan ve İlhanlı hükümdarı Hülagü Han tarafından inşa ettirildiği düşünülen sarayda kullanıldığı tespit edilen eserleri inceledi. Çalışmalarını eserlerin bulunduğu tahmin edilen bölgede yoğunlaştıran ekip İlhanlılar dönemine ait olabileceğini düşündükleri bir kervansaray ve seramik fırını kalıntıları tespit etti.

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil, “Moğolistan’dan gelen ekibin bilgi ve tecrübeleriyle de müzede yaptığımız incelemelerde bazı eserlerin Moğol İlhanlı Devleti yapısına ait çatı kiremitleri olduğunu fark ettik. Bu kiremitlerin müzeye nereden geldiğinden yola çıkarak bir araştırma yaptık. Aslında dedektif gibi birtakım ipuçlarını birleştirerek bir bütüne ulaşmaya çalışıyoruz. Elde ettiğimiz verilerle de önemli bir sonuca ulaştık kanısındayız” diye konuştu.

Moğol İlhanlı Devleti yapısına ait çatı kiremit parçaları

Çatı kiremitlerinin çok sayıda örneğini alana yayılmış bir şekilde gördüklerini ve bir kervansaray bulduklarını belirten Ersel Çağlıtütüncigil , “Burada belki de bir kent olduğunu gösteren bir takım yapı kalıntıları var. Araştırmalar şimdilik yerleşimin kervansarayın doğusuna doğru yayıldığını gösteriyor. Nitekim o bölgede yoğun seramik buluntusuyla karşılaştık. Bu seramikler arasında yer alan ve Van Müzesi envanterinde de benzerleri bulunan çatı kiremitlerinin birebir örneklerini ise Moğolistan’da (Karakurum) görüyoruz” dedi.

Hülagü Han’ın bölgede hanımı için kilise inşa ettirdiğinden bahsediliyor

“Anadolu’da bu tarz kiremit bildiğimiz kadarıyla şimdilik yok. Dolayısıyla bu veriler Anadolu’da doğrudan bir İlhanlı yapısı olduğunu bize gösteriyor. Ayrıca burada bir Budist tapınağının olması gerektiğini de düşünüyoruz. Müze envanterindeki bir eser de bu görüşümüzü destekler yönde. Kaldı ki sarayla beraber bir Budist tapınağı da yapılıyordu. Kaynaklar Hülagü Han’nın hanımı Dokuz Hatun için de bir kilise inşa ettirdiğini söylüyor.”

Moğol İlhanlı Hükümdarı Hülagü Han'ın yazlık saray kalıntıları
Bölgede bulunan Moğol İlhanlı dönemi kiremit parçaları Fotoğraf İzmir Katip Çelebi Üniversitesi

“Muhtemelen o kilise de buralarda. Ayrıca bölgede yaşayan Müslümanlar için de bir ibadet yapısı yaptırmış olmalı. Kervansarayın ilerisinde seramiklerin pişirildiği bir fırın ve henüz anlamlandıramadığımız birçok yapı kalıntısı bulunuyor.”

Çağlıtütüncigil, Hülagü Han’ın inşa ettirdiği yazlık sarayın da aynı bölgede olduğunu değerlendirdiklerini belirtti.

Türkoloji Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. D.Ankhbayar, “Bugüne kadar İç Moğol Özerk Bölgesi’ndeki Kubilay Han’ın sarayı, İran’daki Ambaghay Han’ın yazlık sarayı ve Mısır’ın Saray şehri olan üç Moğol Hanının saray kalıntıları bulunmaktadır. Altın Orda bulundu. Bu sefer dördüncü sarayı keşfettik. En az 1200×1200 metrelik bir alana sahip bir saray-şehir olduğuna inanılıyor” dedi.

Dr. D.Ankhbayar, arkeolojik araştırma kazılarının Türk bilim insanlarıyla iş birliği içinde yürütülmesinin planlandığını ifade ederek, kazılara yasal çerçeve içinde hazırlanmanın gerekli olduğunu belirterek, Başkan’dan bu konuda karar verme aşamasında destek vermesini istedi.

Çalışma İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Türkiyat Araştırma ve Uygulama Merkezi Prof. Dr. Şaban Doğan’ın koordinasyonunda, İKÇÜ Türk İslam Arkeolojisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ersel Çağlıtütüncigil başkanlığında Moğolistan Devlet Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve İKÇÜ-MUIS Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Dr. Ankbayar Danuu tarafından yürütülüyor.

Moğolistan Devlet Üniversitesi Türkoloji Araştırma Enstitüsü Müdürü Dr. D.Ankhbayar, “Bugüne kadar İç Moğol Özerk Bölgesi’ndeki Kubilay Han’ın sarayı, İran’daki Ambaghay Han’ın yazlık sarayı ve Mısır’ın Saray şehri olan üç Moğol Hanının saray kalıntıları bulunmaktadır. Altın Orda bulundu. Bu sefer dördüncü sarayı keşfettik. En az 1200×1200 metrelik bir alana sahip bir saray-şehir olduğuna inanılıyor” dedi.

Banner
Benzer Yazılar

Deprem, Karakuş Tümülüsü’nde bulunan tokalaşma sütununu yıktı

12 Şubat 2023

12 Şubat 2023

Kahramanmaraş merkezli yaşanan iki büyük depremde etkilenen kültürel varlıklardan birisi de Adıyaman Karakuş Tümülüsü’nde bulunan tokalaşma sütunu oldu. Kommagene Krallığı...

18.000 yıl önce, geç Pleistosen insanları “Dünyanın En Tehlikeli Kuşunu” yumurtadan çıkarıp büyütmüş olabilir.

2 Ekim 2021

2 Ekim 2021

Araştırmacılar, yumurta kabuğunun, insanlar ve kuşlar arasındaki geçmiş etkileşimleri netleştirme potansiyeline sahip, az çalışılmış bir arkeolojik malzeme olduğunu söylüyor. Bununla...

Suriye’de Maarat el-Numan’da 1500 Yıllık Bizans Mezar Kompleksi Ortaya Çıktı

11 Haziran 2025

11 Haziran 2025

Suriye’nin iç savaşla yerle bir olan kuzey kenti Maarat el-Numan’da, moloz kaldırma çalışmaları sırasında 1500 yıllık Bizans dönemine ait bir...

Tokat’ın Antik Comana Potica Kentinde Mısır’ın 18. Hanedanlığına Ait Mühür Bulundu

7 Ocak 2021

7 Ocak 2021

Tokatta bulunan antik Comana Potica kentinde Mısır’ın 18. Hanedanlığına ait bir mühür bulundu. Antik kent Tokat’ın Gümenek köyünde yer almaktadır....

Bin 700 Yıllık Lahidin Soyulmasını Lanet Bile Engelleyememiş

15 Şubat 2021

15 Şubat 2021

Antik dönemlerde bazı lahit sahipleri ebedi huzurların bozulmaması ve lahitlerinin soyulmaması için lanetleme yoluna gitmiştir. Çoğunlukla zengin ve üst sınıf...

“Cehennem Kapısı”nın bu yıl ziyaretçilere açılması bekleniyor

26 Temmuz 2021

26 Temmuz 2021

Denizli Pamukkale ilçesinde bulunan Hierapolis antik kentinde yer alan “Cehennem Kapısı”nın bu yıl içinde ziyaretçilere açılması bekleniyor. 2 bin 200...

Liangzhu Müzesi, Arttırılmış Gerçeklik Deneyimi İle Genç Müze Severleri Kendine Çekiyor

5 Kasım 2020

5 Kasım 2020

Liangzhu Müzesi, AR, VR teknolojileriyle gençleri etkileyecek bir sistem kurdu.1 Kasım’dan bu yana AR gözlükleri resmi olarak Liangzhu Müzesi’ndeki rehberli...

Orta Çağ’da milyonlarca insanın ölümüne neden olan kara veba Orta Asya’dan yayılmış olabilir

16 Haziran 2022

16 Haziran 2022

Covid-19 pandemisi yaklaşık 2 yıl boyunca Dünya’yı kapattı. Az da olsa etkisini hala devam ettiren Covid-19 salgını tarih boyunca Dünya’da...

Yeni araştırmalar, bugün yaşayan birçok hayvan türünün atalarının Çin’de bir deltada yaşamış olabileceğini öne sürüyor.

20 Nisan 2022

20 Nisan 2022

Yeni araştırmalar, bugün yaşayan birçok hayvan türünün atalarının Çin’de bir deltada yaşamış olabileceğini öne sürüyor. Araştırmacılar, Çin’in dağlık Yunnan eyaletindeki...

İkinci Dünya Savaşında “Ölüm Vadisi” Olarak Adlandırılan yerde Kemikler ve Mermiler Bulundu

26 Ekim 2020

26 Ekim 2020

Polonya’da İkinci Dünya Savaşı sırasında toplu bir infaz yerini araştırmakta olan  araştırmacılar, Alman ölüm birliklerinin cesetleri ateşe vermeden önce binlerce...

Adıyaman’da 1.500 Yıllık Kaya Mezar Tesadüfen Bulundu

22 Nisan 2021

22 Nisan 2021

İş makinesinin geçişi sırasında oluşan göçükte ilk incelemelere göre M. S. 500 yılından kalma kaya mezar içinde iskeletler bulundu. Adıyaman...

Arkeologlar, 4.300 yıllık bir Çin Piramidi’nde taşa oyulmuş bir kralın portresini ortaya çıkardılar.

11 Ağustos 2022

11 Ağustos 2022

Arkeologlar, Çin’in kuzeybatısındaki Shaanxi eyaletindeki Shenmu bölgesinde 4.300 yıllık Shimao Piramidi’nin eteklerinde taşa oyulmuş bir kralın portresini ortaya çıkardılar. Shimao...

Perre kazılarında medusa başlıklı askeri madalya ortaya çıkarıldı

5 Ekim 2022

5 Ekim 2022

Adıyaman’da bulunan Perre Antik Kenti’nde devam eden kazılarda medusa başlıklı askeri madalya ortaya çıkarıldı. 20 yıldan bu yana devam eden...

İskandinav tanrısı Odin’e atıfta bulunan bilinen en eski yazıt

8 Mart 2023

8 Mart 2023

Bilim insanları, 2020 yılında iki amatör arkeolog tarafından bulunan Vindelev hazinesinde ortaya çıkarılan altın bir diskin parçası üzerinde İskandinav tanrısı...

Tozkoparan Höyüğü 50 Yıl Aradan Sonra Tekrar Kazılıyor

28 Haziran 2021

28 Haziran 2021

Tunceli’nde yer alan Tozkoparan Höyüğü’nde yapılacak arkeolojik kazıların , Tunceli kentini binlerce yıllık keşfedilmeyi bekleyen Doğu Anadolu’nun tarihi turizm merkezlerinden...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]