30 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Smyrna Antik Tiyatrosu’nda 2000 yıllık vomitoryum bulundu

Smyrna Antik Tiyatrosu’nda 2021 yılı kazı çalışmalarında “sanatçı tuvaleti” olarak nitelendirilen latrina bulunmuştu. Arkeologlar şimdi de 2000 yıllık antik geçit, vomitoryum keşfettiler.

Kadifekale ile Smyrna Agorası arasında kalan yamaçta inşa edilmiş tiyatroda 13 kişinin bir arada kullanabileceği “sanatçı tuvaleti” latrinanın ortaya çıkarılmasıyla arkeoloji dünyasında ses getiren bir keşfe imza atan kazı ekibi şimdi de 2000 yıllık L tipi geçit, vomitoryum ortaya çıkardılar.

26 metre uzunluğunda 4 metre genişliğinde inşa edilmiş vomitoryumun oturma sıralarını güçlendirecek kemer ve tonoz bilgisiyle inşa edildiği tespit edildi.

Kazı Heyeti Başkanlığını yürüten İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Türk İslam Arkeolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Ersoy, AA muhabirine, 2021 yılındaki kazılarda çok önemli 2 buluntuya rastladıklarını söyledi.

Buluntulardan ilkinin sahne binasındaki tuvalet mekanı olduğunu ifade eden Ersoy, çalışmalarına ilişkin şunları kaydetti:

Smyrna Antik Tiyatrosu
Fotoğraf: Ömer Evren Atalay/AA

“Arkeoloji terminolojisiyle ifade edersek latrina yani bir tuvalet tespit etmiştik. Sahne binasında tuvaleti olan bir tiyatro örneğine Akdeniz Havzası’ndaki başka hiçbir tiyatroda rastlanmamıştı. Devamında da vomitoryum yani bir alt geçit bulduk. 1950’li yıllarda alanda çekilmiş bazı fotoğraflarda onu fark etmiştik. Tespitlerimiz üzerine çalışmalarımızı tiyatronun giriş bölümünde yoğunlaştırdık. Oldukça iyi kondisyonda bir yapı ortaya çıkardık. Tiyatroya dışarıdan gelen izleyicilerin oturma yerlerine ulaşmak için kullandığı bir alt geçide ulaştık.”

Ersoy, geçidi “Batı Vomitoryum” olarak adlandırdıklarını ifade ederek, “Doğu Vomitoryumu da olması gerekir. Umarız ki 2022 kazılarında da onu ortaya çıkarız ve böylece İzmir tiyatrosunun 20 bin seyirci kapasitesini vurgulayacak bir başka mimari buluntuyla karşılaşmış oluruz.” dedi.

Smyrna Antik Tiyatrosunda alt geçit vomitoryum bulundu
Fotoğraf: Ömer Evren Atalay/AA

Smyrna Tiyatrosu’ndaki geçidin kemer ve tonoz sistemleri ile inşa edildiğine dikkati çeken Ersoy, şöyle konuştu:

“Kemer ve tonoz sistemleri Anadolu ve Akdeniz coğrafyasında birkaç örnek dışında Roma Dönemi öncesinde kullanılmıyordu. Roma Dönemi ile örnekler ortaya çıkıyor. Matematik ve statik bilimini buluşturan yeni inşaat teknolojileri söz konu. Aynı dönemde yapılan hamam ve diğer tiyatro yapılarında da tonoz ve kemer sistemlerinin rahatlıkla kullanılabildiğini, buna bağlı olarak da çok büyük ve yüksek yapılar inşa edilebildiğini görüyoruz. Bu yapılar aynı zamanda insanların kötü hava koşullarından kendilerini korumaları ve sığınmaları amacıyla da kullanılmış.”

Doç. Dr. Akın Ersoy, yeni buluntularla İzmir’in tarihi zenginliğinin bir kez daha ortaya çıktığını ifade ederek, “Anadolu’daki Roma Dönemi başlarında Vitruvius adlı bir mimar buradaki tiyatrodan övgüyle söz eder. Bu övgüyü hak eden bir tiyatroyla karşılaşacağımızı kazı çalışmaları öncesinde biliyorduk. Çalışmalarımız bu övgüleri boşa çıkarmadı. Tiyatro yavaş yavaş şekilleniyor.” diye konuştu.

Banner
Benzer Yazılar

Hititlerde Su Kültü ve Eflatunpınar Hitit Su Anıtı

30 Ocak 2021

30 Ocak 2021

Anadolu’da tunç çağı dönemine damgasını vuran Hititler, su kaynaklarına verdikleri önem ile de dikkat çeken bir toplumdur. Bir tarım toplumu...

Dünyanın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Harran’da bilinen ilk medreselerden biri açığa çıkarılıyor

21 Kasım 2021

21 Kasım 2021

Şanlıurfa ilinde bulunan Harran, dünyada bilinen en eski yerleşim yerlerden birisidir. Birçok kültürel katmana ev sahipliği yapan Harran ören yerinde...

Karahantepe Prehistorik dönemin gizemlerine ışık tutacak

10 Ekim 2021

10 Ekim 2021

Dünyaca ünlü Göbeklitepe’de görülen Neolitik döneme ait T biçimli dikilitaşlara ev sahipliği yapan Karahantepe ören yeri, dönemin gizemlerine ışık tutması...

Anadolu’da Muşki Sorunsalı ve Muşki Seramiği

6 Ocak 2021

6 Ocak 2021

Muşkiler, Demir Çağı döneminde Anadolu’da yaşamış,  Kafkasyadan gelmiş bir halktır. Muşkiler yazılı kaynaklara bakıldığında Assur kaynaklarında görülseler de Hitit yazılı...

Boncuklu Höyük, Anadolu’da ilk yerleşik hayatın izlerini taşıyor

12 Eylül 2022

12 Eylül 2022

Konya’nın Karatay ilçesinde yer alan 11 bin 200 yıllık geçmişe sahip Boncuklu Höyük, Anadolu’da ilk yerleşik hayatın izlerini taşıyor. Boncuklu...

Doç. Dr. Erkan Fidan “Luvilere ait bir kent olabilir”

27 Kasım 2021

27 Kasım 2021

Anadolu üzerinde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış eşsiz bir coğrafyadır. Prehistorya ve Protohistorya dönemlere ait Hatti, Hitit, Urartu, Frig, Lidya...

Murat Höyük Kazılarında Bulunan “Çeç Damga Mühür”

4 Mayıs 2021

4 Mayıs 2021

Arkeoloji literatürüne 1945 yılında İsmail Kılıç Kökten tarafından tanımlanan “Çeç Damga Mühür” Doğu Anadolu Bölgesi kazılarında bulunmuştur. Çeç Damga Mührün,...

Aizanoi Antik Kenti’nde Eros, Dionysos ve Herakles heykel başları bulundu

23 Aralık 2022

23 Aralık 2022

Aizanoi Antik Kenti’nde devam eden kazılarda Yunan tanrılarından Eros, Dionysos ve yarı tanrı Herakles’e ait heykel başları ortaya çıkarıldı. Kütahya’nın...

Hitit Mutfağı ve Kültürü

19 Kasım 2020

19 Kasım 2020

Hitit mutfağında öncelikle ekmeğin çok özel bir yeri vardır. Sadece yiyecek olarak değil adak olarak da ekmeğin kullanıldığını görmek mümkündür....

Urartu Kralı II. Rusa Döneminde Yapılan Sarayın Fil Ayakları Çıkarılacak

15 Ekim 2021

15 Ekim 2021

M. Ö. 685-645 yılları arasında hüküm süren Urartu Kralı II. Rusa tarafından inşa edilen sarayın fil ayaklarının çıkarılması için çalışmalar...

Eski Çağda Kütüphane Savaşları!

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

Biri dünyanın en eski ve büyük kütüphanesi diğeri 100 yıl sonra ona rakip olarak doğmuş. Bu iki eşsiz kütüphanenin ilginç...

Antandros Antik Kentinde ki Kazılar Yıl Boyu Devam Edecek

28 Ocak 2021

28 Ocak 2021

Antandros Antik Kenti Balıkesir’in Edremit ilçesine bağlı Altınoluk Mahallesi’ne 2 km uzaklıkta yer almaktadır. Mysia ile Troas şehirleri arasında önemli konumda...

Türkiye’nin İlk Kadın Arkeoloğu “Jale İnan”

8 Mart 2021

8 Mart 2021

Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu olan Jale İnan, Türk arkeoloji dünyası adına çok güzel işlere imza atmış, alanında ilk kadın uzman olarak ismini...

Porsuk Höyük kazılarında yeni surlar ortaya çıkarıldı

10 Ağustos 2021

10 Ağustos 2021

Yerleşim kalıntı izlerinin Neolitik çağla görüldüğü ve önemli bir Hitit yerleşim yeri olan Porsuk Höyük kazılarında demir çağına ait surlar...

Lagina Hekate Kutsal Alanı’nda Bulunan Sütunlar Yeniden Yükseliyor

19 Şubat 2021

19 Şubat 2021

Lagina Hekate Kutsal Alanı Muğla’nın Yatağan ilçesinde bulunmaktadır. Leyne ismiyle anılan yörede Karialılara ait önemli bir kutsal alandır. Ünü günümüze...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]