15 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Smyrna Antik Tiyatrosu’nun kulisinde latrina bulundu

2400 yıllık Smyrna Antik Kenti’nin kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan ilginç buluntular heyecan yaratmaya devam ediyor.

İzmir’in Kadifekakale semti yakınlarında yer alan Smyrna Antik Kenti tiyatrosunun kazısı sırasında kulis içinde latrina (tuvalet) bulundu.

Antik tiyatroların çevrelerinde seyirciler için tuvaletlerin yapıldığının görüldüğü ancak Smyrna’da bulunan latrina yapısının kulis içerisinde yer almasının ilk olduğunu dile getiren kazı başkanı Doç. Dr. Akın Ersoy, Akdeniz’de ilk kez bir tiyatro sahne binası içerisinde bir mekanın tuvalet olarak kullanılmış olduğuna şahitlik ettiklerini söyledi.

Ersoy; “Kulis içerisinde bulunan latrina bir ilk

Smyrna Antik Kenti Kazı Başkanı, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Türk-İslam Arkeolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Ersoy, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle İzmir Katip Çelebi Üniversitesi adına yürütülen çalışmalarda hiç beklemedikleri buluntularla karşılaştıklarını, heyecanlı olduklarını söyledi. Kazı esnasında latrinaya rastladıklarını ifade eden Doç. Dr. Ersoy, “Bizim bildiğimiz tiyatroların yakınlarında, gelen izleyicilere hizmet eden latrinalar var ama böyle tiyatronun sahne binası içerisinde bir mekanın tuvalet olarak kullanılıyor olması bir ilk” dedi.

Smyrna Antik Kenti
Fotoğraf İzmir Büyükşehir Belediyesi

Doç. Dr. Ersoy buldukları latrinanın özelliklerini şöyle anlattı:

“12-13 kişinin birlikte kullanabileceği, Anadolu’da daha sık gördüğümüz şekliyle U planlı oturma düzenine sahip bir tuvalet. Çok sayıda kişinin bir arada bu tuvalet mekanını kullanması aynı zamanda sosyalleşmeyi de beraberinde getiriyordu. Sadece sahne binasında çalışan ve yine tiyatroda performans gösteren sanatçılar tarafından kullanıldığını düşünüyoruz. Çünkü sahne binası izleyiciye kapalı. Kapalı alanda bulunduğu için bunu ‘sanatçı tuvaleti’ olarak değerlendirmek mümkündür. Bu da Akdeniz coğrafyasındaki tiyatrolarda bir ilk olarak karşımıza çıkıyor.”

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Türk-İslam Arkeolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Ersoy
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Türk-İslam Arkeolojisi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Ersoy

Tiyatronun tarihinin M.Ö. 2inci yüzyıla dayandığını, latrinanın ise M.S. 2’inci yüzyılda tiyatroda yapılan büyük çaplı değişiklikler sırasında inşa edildiğini değerlendirdiklerini belirten Doç. Dr. Ersoy, latrina ve tiyatronun M.S. 5’inci yüzyıla kadar kullanıldığı da sözlerine ekledi.

Romalıların tuvalet temizlik anlayışı görülüyor

Smyrna Antik Tiyatrosu’nda bulunan latrina, yaklaşık 40 santimetre yüksekliğinde, 60 ile 70 santimetre aralıklarla kişilerin yan yana oturabilecekleri bir yapıya sahip. Bankın önünde taban seviyesinde sürekli temiz su akan, U planlı 8-10 santimetre derinliğinde bir su oluğu yer alıyor. Sürekli akan temiz su oluğu kişilerin sopaya bağlı bir sünger yardımıyla temizlenmesini sağlıyor. Oturma bankları çoğunlukla olduğu gibi Smyrna örneğinde de ahşap. Tuvalet delikleri ise anahtar kilidi formunda.

Öte yandan, Smyrna Antik Kenti’ndeki kazı çalışmalarının ana destekçisi olan İzmir Büyükşehir Belediyesi‘nin 2012 yılından bu yana kazıya verdiği destek miktarının 12 milyon lirayı aştığı bildirildi.

Banner
Benzer Yazılar

İsviçre’de Keşfedilen Olağan Üstü Büyük Roma Binası

21 Ekim 2020

21 Ekim 2020

Arkeologlar, güneybatı İsviçre’de boyutları ve yapım yöntemi bölgede hiç görülmeyen bir Roma binası ortaya çıkardılar. İsviçre’nin Brig kasabası yakınlarındaki Valais...

Arkeologlar Kırım Dağları’nda 1.600 yıllık asil kadınlara ait mezarlar ve altın takılar buldu

4 Aralık 2024

4 Aralık 2024

Arkeologlar, Kırım Dağları’nda Bahçesaray bölgesinin Mangup yaylasında, altın ve gümüş takılarla dolu soylu kadınlara ait mezarlar buldular. Rusya Bilimler Akademisi’ne...

Müzekart GNS ile Efes Antik Kenti ücretsiz gezilebilecek

5 Temmuz 2022

5 Temmuz 2022

Gençler, Müzekart GNS uygulaması ile UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Efes Antik Kenti’ni ücretsiz gezebilecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı...

Avrupa’da keşfedilen türünün en büyük deniz kaplumbağası fosili İspanya’da ortaya çıkarıldı

22 Kasım 2022

22 Kasım 2022

Kuzey İspanya’da, bilim adamları yeni bir muazzam deniz kaplumbağası türünün kalıntılarını keşfettiler. Tarih öncesi yaratık, Avrupa’da şimdiye kadar bulunan, yaklaşık...

Büyük İskender’in Kaybolan Mezarı Venedik’de mi?

16 Mart 2021

16 Mart 2021

Makedonyalı III. Aleksandros namı değer Büyük İskender’in kaybolan mezarının Venedik’de olabileceği teorisi konuşulmakta. Büyük İskender’in kaybolan mezarı Venedik’te olabileceğine dair...

Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde yer alan bilgilerle başlayan Divriği Kalesi kazılarında 2000 yıllık bir Urartu eseri gün yüzüne çıkarıldı

4 Ocak 2024

4 Ocak 2024

Sivas’ın Divriği ilçesindeki Divriği Kalesi’nde yapılan kazılarda, 2000 yıllık bir Urartu metal objesi başta olmak üzere birçok buluntu ortaya çıkarıldı....

“Gladyatörler Kenti” olarak bilinen Stratonikeia Antik Kenti’nin ana caddesinin kazı çalışmaları başladı

7 Nisan 2023

7 Nisan 2023

Muğla’nın Yatağan ilçesinde “Gladyatörler kenti” olarak bilinen Stratonikeia Antik Kenti’nin ana caddesinin kazı çalışmaları başladı. Stratonikeia Antik Kenti kazı başkanlığını...

Hitit İmparatorluğu döneminden günümüze ulaşan nadir 3 bin 300 yıllık bronz miğfer

17 Temmuz 2022

17 Temmuz 2022

Hitit İmparatorluğu’nun önemli kült merkezlerinden biri olan Şapinuva’da 2002 yılında gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan 3 bin 300 yıllık bronz...

Kleopatra Güzel Bir Kadın mıydı?

11 Ocak 2021

11 Ocak 2021

Mö. 48 ‘de erkek kardeşi ile taht için savaş vermekteydi. Bir iç savaşın göbeğinde kendine müttefik arayan Kleopetra’nın destekçisi Roma...

Kral Tutankhamun’un hançerinin gizemi çözüldü

25 Şubat 2022

25 Şubat 2022

Arkeologlar, 3400 yıl önce keşfedilen Kral Tutankhamun’un hançerinin gizemini çözdüler. 1922’de firavunun mezarında bulunan hançer üzerinde yeni bir kimyasal çalışma...

Mustatillerin ritüel geçmişini ortaya çıkarmak: Kuzeybatı Arabistan’ın Geç Neolitik Çağı’nda kült, çobanlık ve ‘hac’

22 Mart 2023

22 Mart 2023

Mustatiller – ritüel amaçlar için kullanıldığı düşünülen Geç Neolitik dönemden kalma taş anıtlar – Suudi Arabistan’daki bir arkeolojik alanın kapsamlı...

Hitit Tableti Troya’nın Düşüşü Üzerine Luvi Şarkılarını Ortaya Çıkarıyor

1 Nisan 2025

1 Nisan 2025

Troya Savaşı, Yunan mitolojisinin en ünlü efsanelerinden biridir, ancak tarihsel gerçekliği akademisyenler arasında yoğun bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir....

Ben-Hur Filmine Konu Olan Antik Hipodrom “Arkeo Spor Park” Olacak

7 Ağustos 2021

7 Ağustos 2021

Kudüs’te yaşayan varlıklı prens olan Ben-Hur, Roma döneminde Yahudilerin özgürlüğü için uğraş veren bir tarihi kişiliktir. Charlton Heston’un başrolünü oynadığı...

Aberdeen Üniversitesi Benin Bronzunu Geri Veriyor

5 Nisan 2021

5 Nisan 2021

Nijerya 1960 yılında bağımsızlığını kazandığından beri, Nijerya’dan çalınan Benin bronzlarının (pirinç rölyefler, bronz heykeller ve bir dizi fildişi oymalar dahil)...

Pompei’de olağanüstü natürmort fresklerine sahip sütunlu bir salon bulundu

29 Aralık 2024

29 Aralık 2024

Dünyanın en önemli arkeolojik alanlarından biri olan ünlü antik Roma kenti Pompei’deki arkeologlar, görkemli sütunlu bir salondaki gösterişli natürmort freskler...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]