Cam boncukların kimyasal bileşimi ve morfolojik özellikleri nereden geldiklerini ortaya çıkarabilir.
Cenevre Üniversitesi’nden arkeologlar, Mali ve Senegal’deki kırsal alanlarda MS 7. ve 13. yüzyıllar arasında bulunan cam boncukları analiz ettiler. Bilim adamları, yaptıkları camın muhtemelen Mısır, Levanten kıyısı ve Orta Doğu’dan geldiğini gösteriyor. Sonuçlar, Afrika’yı Avrupa ve Asya’ya bağlayan uluslararası ticaretin yerel ve bölgesel ticaretle bağlantılı olduğunu gösteriyor
Cam boncukların kökeni çok eski zamanlara dayanmaktadır . Boncukların kimyasal bileşimi ve morfolojik ve teknik özellikleri nereden geldiklerini ortaya çıkarabilir; Bu bilgiler daha sonra cam üretim alanları ile boncukların farklı zamanlarda kullanıldığı yerler arasındaki ticaret kanallarını yeniden yapılandırmak için kullanılabilir. Fransa’nın Orléans kentindeki Centre Ernest-Babelon’daki Institut de Recherche sur les Archéomatériaux ile ortaklaşa çalışan Cenevre Üniversitesi’nden (UNIGE) arkeologlar, Mali ve Senegal’deki 7 kırsal alanda bulunan 16 arkeolojik cam boncuk analiz etti.
Plos One dergisinde bilim adamları, yaptıkları camın muhtemelen Mısır, Levanten kıyısı ve Orta Doğu’dan geldiğini gösteriyor. Sonuçlar , büyük Batı Afrika devleti yapılanmalarının gelişimi sırasında Afrika’yı Avrupa ve Asya’ya bağlayan uluslararası ticaretin Nijer Nehri boyunca yer alan büyük kent merkezlerinde durmadığını gösteriyor: yerel ve bölgesel ticaretle de bağlantılı. Böylelikle Sahra altı kırsal alanları ve Sahra-ötesi ticaret yollarını içeren geniş bir ağ şekillendi.
Afrika’da ortaya çıkarılan cam boncuklar, 18. yüzyılda kölelerle takas edilmek üzere tekneyle taşınan meşhur hurda kargolardan gelmiyor. Kökenleri çok daha eskidir ve menşe yerleri çok ve çeşitlidir. Batı Sahra altı Afrika’da, boncuklar Nijer Nehri boyunca ortaçağ döneminden kalma kentsel arkeolojik alanlarda bulundu. Birkaç Arapça metin, Sahra’yı geçen ve Afrika kıtasını Avrupa ve Asya’ya bağlayan bu ticaret yollarını anlatıyor. UNIGE Fen Fakültesi Antropoloji Birimi’nde araştırmacı olan Anne Mayor, “Sahra-ötesi karavanları fildişi, altın ve köleler karşılığında atlar, silahlar, lüks nesneler ve tuz ticareti yaptılar,” diye açıklıyor.
UNIGE Afrika Arkeoloji ve Nüfus Laboratuvarı üyeleri, eski mezarlıklar ve köyler de dahil olmak üzere Mali’nin orta ve doğu Senegal’deki sahalarda onlarca yıldır arkeolojik kazılar yürütmektedir. Yaşam tarzlarının ve tekniklerin evrimini araştırdılar. Bu sitelerin üçünde MS 7. ve 13. yüzyıllardan kalma toplam 16 cam boncuk gün ışığına çıkarıldı. Arkeologlar, kökenlerini anlamak ve ilk Afrika krallıklarının geliştiği bir dönemde ticaretin nasıl olduğuna dair bir resim oluşturmak için, kimyasal bileşimleriyle birlikte morfolojik ve teknik özelliklerinin bir analizine girişti.
Boncuklar: Bir tür “kristal küre”
Cam üretimi için üç ana bileşen gereklidir. Birincil bileşen, kuvars cevheri veya kumdan elde edilen silikadır. Bunun eritilmesi gerekir, ancak erime noktası çok yüksek olduğu için, işleme yardımcı olmak için mineral veya bitkisel “akış” eklenir. Son olarak, kireçtaşı kayalarından veya kabuklarından elde edilen kireç, cam yapı için bir dengeleyici görevi görür. Çalışmanın ilk yazarı Miriam Truffa Giachet, “Camın kimyasal bileşimini analiz ederek, onu üretmek için kullanılan hammaddelerin kökenini ve bazı durumlarda üretildiği dönemi anlamaya başlayabiliriz” diyor. Bu çalışma UNIGE doktora tezinin ayrılmaz bir parçası olduğu için.
Cenevre merkezli araştırmacı, “Cam boncuk üretiminin genellikle farklı yerlerde bulunan birkaç aşamadan oluştuğunu anlamak da önemlidir” diye devam ediyor. İlk adım, daha sonra ham camın yapıldığı bir birincil üretim merkezine taşınan hammaddelerin toplanmasından oluşur. Bu daha sonra ticaret yoluyla çeşitli yerlere dağıtılmadan önce cam nesneler üretmek için ikincil merkezlere taşınır. Bilim adamları, boncukların kimyasal analizinin sonuçlarını tarihsel kaynaklar ve arkeolojik kazılardan elde edilen verilerle çapraz referanslandırdılar ve böylece boncukların kökeni hakkında kesin bilgiler elde ettiler.
Laboratuvar sahayla buluşuyor
Çalışmanın orijinalliği, Afrika arkeolojik nesnelerini daha iyi anlamamızı sağlamak için arkeolojik alan verilerinin ve laboratuvar verilerinin çapraz analizinde yatmaktadır. Bilim adamları , çok küçük miktarlarda malzemeyi test eden lazer örneklemesi sayesinde, boncukların kimyasal bileşimini onlara zarar vermeden değerlendirmek için lazer ablasyon endüktif olarak bağlanmış plazma kütle spektrometrisi (LA-ICP-MS) kullandılar. Böylelikle boncukların muhtemel kökenleri belirlendi: Mısır, Levant sahili ve Orta Doğu.
Bu, uzak kaynaklardan gelen nesnelerin varlığının ortaya çıkardığı gibi, Sahra altı agropastoralistlerin (konutları ve mezarları arkeolojik kazılarının izlerini bulduğu) çok geniş ticaret ağlarına dahil edildiğini takip ediyor. Bu yerler bölgesel güç merkezleriyle ilişkili olarak çevresel bir konumdaydı, ancak doğu Senegal’deki en az biri, servetlerine önemli bir katkı sağlayan bir kaynak olan altın madenlerine yakındı. İç doğu-batı ticareti olmasına rağmen, incelenen boncuklardan hiçbirinin o sırada Nijerya’da aktif olan tek Afrika birincil üretim merkezinin tipik özelliklerine sahip olmadığını belirtmek ilginçtir.
Sahra Altı Afrika: dünyanın geri kalanına bağlı
Çalışma, şu anda prestijli malların Sahra altı Afrika’yı dünyanın geri kalanına bağlayan ticaret yollarında dolaştığı fikrine ağırlık katıyor. “Batı’nın popüler tahayyülü, Afrika’nın Sahra’nın ötesinde bağlantısının kesildiğini düşünüyor, ancak durum böyle değildi! Afrika, Avrupa ve Asya’yı birbirine bağlayan büyük bir uluslararası ağa tamamen entegre edildi. Hinterlandin kökeni, uzak mallar getiren yerel ticaretle bağlantılıydı.
https://phys.org/news/2020-12-african-routes-mediaeval-beads.html Sitesinden çevrilmiştir
Bir önceki yazımız olan İncil'de Anlatılan Kral Davut'un Çarpıştığı Goliath Dev Olmayabilir! başlıklı makalemizde Dev Calut, dev Goliath ve Devler hakkında bilgiler verilmektedir.
