4 December 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Küllüoba Höyük’te yapılan kazılarda 4500 yıllık kapların içinde ağrı kesici kalıntıları bulundu

Anadolu’da 5000 yıl öncesine ait ilk kentleşme yapısının ortaya çıkarıldığı Eskişehir’deki Erken Tunç Çağı Küllüoba Höyük kazılarında, ağrı kesici ilaç içerdiği tespit edilen 4.500 yıl öncesine ait kaplar bulundu.

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Küllüoba Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Murat Türkteki, çift kulplu içecek kabının analizinde, çeşitli ağrı kesicilerin hazırlanmasında ve içilmesinde kullanıldığını gösteren veriler bulduklarını söyledi.

Küllüoba kazıları 1996 yılında başladı. Kazı alanında bugüne kadar Erken Tunç Çağı’nın kültürel özelliklerini ortaya koyan objelerin yanı sıra hayvan kemikleri ve yerleşimlere de rastlandı. Yapılan kazılarda M.Ö. 3 bine tarihlenen taş cist ve çanak çömleklerden oluşan mezar alanları tespit edildi. Aynı zamanda, 5.000 yıl önce Anadolu’da kentleşmenin kanıtları ortaya çıkarıldı.

Bu yıl gerçekleştirilen kazılarda, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) öncülüğünde Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü, Batman ve Konya Selçuk Üniversitesi’nden 30 öğretim üyesi ve öğrenciden oluşan bir ekip görev alıyor.

Depas formu kap parçaları
Depas formu kap parçaları

Arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan kaplar detaylı olarak incelendi. Damarlardan birinde 4500 yıl önce ağrı kesici olarak kullanıldığı düşünülen ilaç kalıntılarına rastlandı.

Doç. Dr. Murat Türkteki, mezarlık çalışmalarının yanı sıra 4 bin 500 yıl önce yerleşimin uluslararası ilişkilerini ve bölgelerarası ilişkilerini anlamak amacıyla çalışmalar yapıldığını söyledi.

Bu çalışmalarda bölgelerarası ticaretle ilgili bazı buluntular bulduklarını belirten Türkteki, “Bu ticaretle birlikte yayılan bir diğer olgu da ritüel çukurlar, tören çukurları veya adak çukurları dediğimiz çukurlardı. Bu çukurlarda çeşitli eşyalar buluyoruz. Buluntular arasında, çift kulplu içecek kabı olarak adlandırabileceğimiz bir ‘depas formu’ da var. Bu form üzerinde yaptığımız analizlerden bazıları bize bu kapların çeşitli ağrı kesicileri depolamak için kullanıldığını gösteriyor” dedi.

Küllüoba Höyük

“Analizlerimizde ağrı kesici kalıntıları içerdiğini tespit ettiğimiz depas formu, M.Ö. 2.500 yılından bu yana, özellikle İç Batı Anadolu’da ve daha çok Eskişehir bölgesinde yoğun olarak görülen bir formdur. Bir yandan İç Anadolu’nun güney bağlantısı üzerinden Suriye’ye, diğer yandan Kuzeybatı Anadolu, Truva ve Ege dünyasına ulaşan bir formdur. Daha sonra Ege bölgesinde çok popüler hale gelen bir formdur. Ancak menşe bölgesinin Eskişehir veya İç Batı Anadolu olduğunu söyleyebiliriz. Şu ana kadar tespit ettiğimiz örnekler Eskişehir Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor” dedi.

Kazı ekibinde yer alan Konya Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Tarhan, bulunan kapta ilk kez ağrı kesici kalıntılarının bulunduğunu söyledi.

Bu sonucun detaylı analizlerle ortaya çıktığını belirten Tarhan, şunları kaydetti:

4500 yıllık depas formu çanak

“Arkeolojik kazılarda en yaygın bulunan eserler seramik eserlerdir. Bu seramik eserler gözenekli bir yapıya sahip olduklarından, gözeneklerinde taşınan veya korunan ürünleri bir şekilde hapsedebilirler. Bu şekilde, bu moleküler kalıntılar binlerce yıl boyunca toprağın altında kalsalar bile bozulmadan kalabilirler.”

“Sahip olduğumuz biyokimyasal tekniklerle, bu seramik eserlerde sıkışıp kalan molekülleri analiz edebilir ve neler olduğunu yorumlayabiliriz.”

“Küllüoba’da bulunan bu 4 bin 500 yıllık depas kapları üzerinde de analizlerimizi gerçekleştirdik ve günlük kullanımdan çok tıbbi amaçlı diyebileceğimiz moleküller tespit ettiğimiz için çok ilginç sonuçlar elde ettik. Bu moleküllerde özellikle yeşil yapraklı bitkilerden gelen biyomoleküller haşhaş ve zeytinyağı baskındı. Bu kaplarda çok bilinen bir ağrı kesicinin aktif bileşeni olan salisilik asidi bile tespit ettik” dedi.

Küllüoba höyüğü Eskişehir’in 35 km güneydoğusunda, Seyitgazi’nin 15 km kuzeydoğusunda ve Yenikent köyünün 1,3 km güneyindedir.

Banner
Benzer Yazılar

Hititlerde Bira Tutkusu

29 Eylül 2020

29 Eylül 2020

Biranın keşfi günümüzden binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Mezopotamya kültürlerinden başlayarak hemen hemen bir çok uygarlıkta biranın karşılığına denk gelen kelimelerin...

Girnavaz Höyüğün Cinleri

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Girnavaz höyük Mardin iline bağlı Nusaybin ilçesinin kuzeyinde ve 4 km uzaklığındadır. Suriye sınırına çok yakın bir konumdadır. Kuzey Mezopotamya’dan...

İran’da 5000 yıllık taş eşya atölyesi bulundu

24 Ocak 2023

24 Ocak 2023

İranlı arkeologlar, İran’ın Kerman Eyaleti’ndeki Jiroft’ta yaptıkları kazılar sırasında MÖ 3. Binyıla kadar uzandığı tahmin edilen bir taş eşya atölyesinin...

Silla Prensesine Ait 1500 Yıllık Takılar Göz Kamaştırdı

12 Aralık 2020

12 Aralık 2020

Arkeologlar, Güney Kore’nin Kuzey Gyeongsang Eyaletindeki Gyeongju kentinde gömülü bir Silla Prensesinin mezarında yüzlerce mezar eşyası keşfettiler. Silla, MÖ 57’de...

Tavşanlı Höyük’te 3 bin 300 yıllık eşsiz mühür ve Miken benzeri kılıç keşfedildi

18 Temmuz 2022

18 Temmuz 2022

8 bin yıllık geçmişe sahip olan Tavşanlı Höyük’te devam eden kazılarda 3 bin 300 yıllık eşsiz mühür ve Miken dönemi...

Çivi yazılı iki kil tablet kayıp Kenan dilinin çözülmesini sağladı

5 Şubat 2023

5 Şubat 2023

Eski Babil çivi yazısıyla Akad dilinin Eski Babil lehçesi ile yazılmış iki kil tableti inceleyen araştırmacılar kayıp Kenan dilinin çözümünü...

Pakistan’da 1300 Yıllık Hindu Tapınağı Keşfedildi

21 Kasım 2020

21 Kasım 2020

Pakistan’ın Swat bölgesinde bir dağda Hindulara ait bir tapınak keşfedildi. Bölgede daha önce bu tarz bir tapınağa rastlanmamıştı. Pakistan ve...

Mersin’de 8 Bin Yıllık Kaya Resimleri Bulundu

28 Şubat 2021

28 Şubat 2021

Son günlerde birçok kaya resmi bulundu haberleri ile karşılaştık. Bu haberlerden Avustralya’da bulunan 17 bin 500 yıllık gerçek boyutlu kanguru...

Van’da Demir Çağı’na ait insan kemikleri bulundu

17 Kasım 2021

17 Kasım 2021

Van Gölü kıyısında insan kemikleri, çanak çömlek ve seramik parçaları bulundu. İlk izlenim buluntuların Demir Çağı dönemine ait olduğu yönünde…...

Yeni araştırma; Hint-Avrupa dillerinin Anadolu kökeni hakkında yeni bir bakış açısı getiriyor

31 Temmuz 2023

31 Temmuz 2023

Anadolu’nun kadim medeniyetleri Hitit, Luvi, Likya ve Friglerin kullandığı ve günümüzde dünyanın yarısının konuştuğu Hint-Avrupa dillerinin Anadolu kökeni hakkında yeni...

Meksikalı Arkeologlar Kafatası Kulesinin Yeni Bölümlerini Ortaya Çıkardı

12 Aralık 2020

12 Aralık 2020

Meksikalı yetkililer yaptıkları açıklamada, arkeologların Mexico City merkezinin altında 1400’lerden kalma ünlü bir Aztek insan kafatası kulesinin yeni bölümlerini ortaya...

Athena Tapınağı’nın 2 bin 600 yıllık koruyucuları İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açılıyor

18 Nisan 2022

18 Nisan 2022

İzmir’in Foça ilçesindeki Phokaia Antik Kenti’nde yer alan 2 bin 600 yıllık Athena Tapınağı’nın 2 at ve 2 griffon büstünden...

Yeni araştırma Mezopotamya’da güveç yemekleri yendiğini gösteriyor

23 Kasım 2022

23 Kasım 2022

Mezopotamya… İki nehrin arasında medeniyetin yeşerdiği topraklar… İlk kentsel oluşumlarının görüldüğü bu topraklarda arkeologlar gerçekleştirdikleri kazılarla günümüz yaşantısının ilklerini bulmaya...

Orkney Adası’na yapılan Tunç Çağı göçlerinin liderleri kadınlardı

8 Şubat 2022

8 Şubat 2022

Kuzey İskoçya’nın Orkney Adası’na, Avrupa’dan Tunç Çağı’nda başlayan göçlerin liderliğini kadınların yaptığına dair yeni kanıtlara ulaşıldı. İskoçya’nın kuzey kıyısında yer...

Tuzu Para Olarak Sadece Romalılar Kullanmıyordu

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Tuz, her dönem değerli bir madendi. Gıdaların korunmasında, yemeklerin lezzetli olmasında, hayvanların beslenmesinde, sağlık alanında kullanılmasına kadar birçok alanda tuza...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]