2 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsanların Büyük Beyinlerinin Gelişimini Ne Tetikledi?

İnsanların büyük beyinlerinin gelişimi bilim insanları tarafından hala tam anlamıyla çözümlenemeyen bir olaydır. Bu yüzden her yıl farklı hipotezler geliştiren araştırmacılardan makaleler okuyoruz. Peki insanlar büyük beyinlerinin gelişimini tam olarak neyi borçludur?

Büyük beyinler, türümüzün belirleyici özelliğidir. Sadece hayvanlar alemindeki en karmaşık organlar değil, aynı zamanda bazı bilim adamları onları ” bilinen evrendeki en karmaşık nesne ” olarak ilan ettiler.

Ancak insan beyni, vücut boyutumuza göre beklediğinizden çok daha büyüktür. Evrimin neden bu kadar büyük beyinleri tercih ettiğini anlamak, tüm antropolojideki en büyük soruyu yanıtlamamıza yardımcı olacaktır: İnsan olmak ne demektir ve bizi benzersiz kılan nedir?

Pleistosen dönemi boyunca, 2,6 milyon yıl ile 11,700 yıl önce, insanların ve akrabalarının beyinleri büyüdü. Şimdi, Tel Aviv Üniversitesi’nden bilim adamlarının bu büyümenin neden olduğuna dair yeni bir hipotez var: Bilim adamları, yeryüzündeki büyük hayvanlar ortadan kaybolurken, insan beyninin daha küçük, daha hızlı avları avlamak için büyümesi gerektiğini öne sürüyor.

Bu hipotez, ilk insanların, filler gibi , bol yağlı yiyecekler sağlayacak en büyük hayvanları avlamada uzmanlaştığını savunuyor . Bu hayvanların sayıları azaldığında, muhtemelen daha fazla beyin gücüne sahip olan daha büyük beyinli insanlar, daha küçük avları adapte etmede ve yakalamada daha iyiydi, bu da onların daha iyi hayatta kalmasına yol açtı.

Nihayetinde, yetişkin insan beyni 2 milyon yıl önceki ortalama 40 kübik inçten (650 santimetre küp) yaklaşık 10.000 yıl önceki tarım devriminin zirvesinde yaklaşık 92 kübik inç’e (1.500 santimetre küp) genişledi. Hipotez ayrıca, çiftçilik başladıktan sonra beyin boyutunun neden biraz küçüldüğünü açıklıyor: Yaklaşık 80 kübik inç (1.300 kübik cm): Av başarısını en üst düzeye çıkarmak için artık ekstra dokuya ihtiyaç yoktu.

Pleistosen dönem
Pleistosen dönem

Bu yeni hipotez, insan kaynakları araştırmalarında bir eğilimi ortaya çıkarıyor. Bu alandaki pek çok bilim insanı, insan beyninin büyük bir baskı yerine çok sayıda küçük baskıya tepki olarak büyüdüğünü iddia ediyor. Ancak Tel Aviv Üniversitesi arkeologları Miki Ben-Dor ve Ran Barkai, çevredeki büyük bir değişikliğin daha iyi bir açıklama sağlayacağını savunuyorlar.

Ran Barkai live Science yazdığı bir epostada, “Av boyutundaki düşüşü yalnızca beynin genişlemesi için değil, insan biyolojisi ve kültüründeki diğer birçok dönüşüm için birleştirici bir açıklama olarak görüyoruz ve bunun bu değişiklikler için iyi bir teşvik sağladığını iddia ediyoruz. [İnsan kökenli bilim adamları], çeşitli uyarlamaları kapsayacak tek bir açıklama aramaya alışkın değiller. Başka türlü düşünmenin zamanı geldiğine inanıyoruz” dedi.

Büyük avla birlikte büyüyen beyinler

İnsan beyninin büyümesi evrimsel olarak olağanüstüdür, çünkü beyin maliyetli bir organdır. Sırasıyla Homo sapiens , beyin, vücut ağırlığının sadece% 2 oluşturan ancak istirahat vücudun oksijen% 20 kullanır. Bugün ortalama bir insan beyni 2,98 lbs ağırlığındadır. (1,352 gram), en yakın yaşayan akrabalarımız olan şempanzelerin beyinlerini 384 gram ile çok aşıyor.

Barkai ve Ben-Dor’un hipotezi, Homo habilis ile başlayıp Homo erectus ile zirveye çıkan insan atalarının, Pleistosen dönemini uzman etoburlar olarak Afrika’nın sunduğu en büyük, en yavaş avı öldürerek geçirdikleri fikrine dayanıyor. Araştırmacılar, 5 Mart’ta Fiziksel Antropoloji Yıllığı dergisinde yayınlanan bir makalede Megaherbivorların, bitkileri taramaktan veya daha küçük avları takip etmekten daha az çabayla bol miktarda kalori ve besin sağlayacağını iddia ediyorlar.

Quaternary dergisinde 19 Şubat’ta yayınlanan başka bir makalede araştırmacılar, insan türünün araçlarının ve yaşam tarzının büyük avdan küçük ava geçişle tutarlı olduğunu savunuyorlar. Örneğin, Barkai’nin Afrika’daki saha çalışmasında, 200.000 ila 400.000 yıl önce daha sonraki yerlerde kaybolan fil kemikleriyle dolu Homo erectus bölgeleri buldu . Ben-Dor Live Science’a bir e-postada, daha yeni sitelerdeki insan atalarının çoğunlukla alageyik yiyor gibi göründüğünü yazdı.

Barkai ve Ben-Dor, modern insanların yağ sindirmede diğer primatlardan daha iyi olduğunu ve mide asiditesi ve bağırsak tasarımı da dahil olmak üzere insanların fizyolojisinin, yağlı et yemeye olan adaptasyonları gösterdiğini söyledi.

Pleistosen dönemde büyük hayvanlar

Genel olarak, 2,200 lbs’nin üzerinde ağırlığa sahip megaherbivorlar. (1.000 kilogram) Afrika’da yaklaşık 4.6 milyon yıl önce azalmaya başladı ve otoburlar 770 lbs’yi aştı. Araştırmacılar makalelerine, yaklaşık 1 milyon yıl önce (350 kg) düşüş gösterdiğini yazdı. Bu düşüşe neyin sebep olduğu net değil, ancak iklim değişikliği, insan avı veya ikisinin bir kombinasyonu olabilir. En büyük, en yavaş, en şişman hayvanlar manzaradan kaybolurken, insanlar daha küçük hayvanlara geçerek uyum sağlamak zorunda kalacaklardı. Araştırmacılar, bu değişimin insan beynine daha fazla büyümesi için evrimsel bir baskı uygulayacağını ileri sürüyor çünkü küçük hayvanları avlamak, daha küçük avların takip edilmesi ve yakalanmasının daha zor olduğu düşünüldüğünde daha karmaşık olurdu.

Bu büyüyen beyinler daha sonra Pleistosen’deki birçok davranış değişikliğini açıklayacaktı. Küçük, filo avlarının avcılarının, avın yerini başarılı bir şekilde iletmek ve onu izlemeyi koordine etmek için dil ve karmaşık sosyal yapılar geliştirmesi gerekebilir. Ateşi daha iyi kontrol etmek, insan atalarının kemiklerinden yağ ve yağ da dahil olmak üzere daha küçük hayvanlardan olabildiğince çok kalori almasına izin verirdi. Barkai ve Ben-Dor’a göre, avcıların küçük oyunları indirip giydirmelerine izin vermek için alet ve silah teknolojisinin gelişmesi gerekiyordu.

Hipotez genel olarak kendi içinde tutarlı görünse bile birçok araştırmacı tarafından doğru bulunmadı. Makale Pleistosen döneminde insan türlerinin gerçekten de büyük memelileri avlamış olabileceği gerçeğine dikkat çekse de bu durumun direk beyinle ilgili olması beyin boyutu ve megaherbivorların karmaşık yapısı direk ilişkili kurulabilecek türden bir ilişki değil gibi eleştiriler geldi.

Beynimiz hakkında bazı hipotezler var. Çevremiz zorlayıcı olabilirdi ve onu fethetmek için büyük beyinler geliştirdik. Ya da sosyal yaratıklar olarak en iyi gruplarda hayatta kaldığımız için karmaşık sosyal hayatlarımız için büyük beyinlere ihtiyacımız var.

Bunlar ve diğer teoriler muhtemelen evrimimizde bir rol oynamıştır, ancak hangisinin önce geldiğini veya hangisinin daha önemli olduğunu hala gerçekten bilmiyoruz.

Banner
Benzer Yazılar

Karadağ’ın zirvesinde Urartulara ait kale kalıntısına ulaşıldı

2 Temmuz 2022

2 Temmuz 2022

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığındaki kazı ekibi Urartulara ait en...

Topkapı Sarayı’nda 500 Yıllık Saz Yolu Bulundu

8 Aralık 2020

8 Aralık 2020

Fatih Sultan Mehmet‘in İstanbul’u fethettikten sonra inşaa edilen Topkapı Sarayı’nda 500 yıllık “Saz Yolu” bezemesi bulundu. İstanbul’un görkemli Osmanlı eserlerinden...

Brüksel metro hattındaki çalışmalar ikinci şehir duvarının kalıntılarını ortaya çıkardı

19 Nisan 2023

19 Nisan 2023

Belçika’nın başkenti Brüksel’deki yeni metro hattı-3 inşaat çalışmaları, ikinci sur duvarının bir kısmını ve yarım daire biçimli kulelerinden birini ortaya...

Rusya’da 2.100 yıllık Afrodit madalyonu ortaya çıkarıldı

29 Ekim 2022

29 Ekim 2022

Karadeniz ile Azak Denizi arasında kalan Taman yarımadasında devam eden kazılarda Tanrıça Afrodit rahibesi olduğu düşünülen bir genç kıza ait...

Arkeologlar Düzce’de 1500 yıllık Bizans su havuzu ortaya çıkardı

11 Kasım 2024

11 Kasım 2024

Düzce’nin Konuralp Mahallesi’ndeki antik tiyatroda yapılan arkeolojik kazılarda Bizans dönemine ait olduğu tespit edilen yaklaşık 1500 yıllık su havuzu bulundu....

İstanbul’un Fethi İlk Defa Fatih Sultan Mehmed Han-ı Gazi İhtifâli Olarak Kutlandı

29 Mayıs 2021

29 Mayıs 2021

Dünya tarihine bir çağ kapatıp bir çağ açan olarak geçen İstanbul’un fethi her yıl 29 Mayıs tarihinde çeşitli etkinliklerle kutlanıyor....

İngiltere’nin 3000 yıllık en eski deri ayakkabısı Kent sahilinde keşfedildi

26 Şubat 2023

26 Şubat 2023

Kent şehrinin sahilinde bulunan bir Tunç Çağı kalıntısının Birleşik Krallık’ta bulunan en eski ayakkabı olduğuna inanılıyor. Deriden yapılan ayakkabı 3000 yaşında...

Mezolitik Taş Devri’nde bir çocuk kuş tüyleri, bitki lifleri, kürkü ve köpeği ile gömülmüş

4 Kasım 2022

4 Kasım 2022

Finlandiya’nın doğusunda Outokumpu belediyesi sınırları içinde kalan Majoonsuo’da gerçekleştirilen kazılarda Mezolitik Taş Devri’ne ait bir mezar alanı keşfedildi. Mezar alanında...

Karakuş Tümülüsü’nün gizemi jeoradarla ortaya çıkarılacak

10 Ekim 2023

10 Ekim 2023

2 bin yıllık Karakuş Tümülüsü’nün gizemini ortaya çıkarmak için jeoradar çalışması başlatıldı. Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yusuf Kaan Kadıoğlu, “Bu çalışmayla...

Arkeologlar Uşaklı Höyük’teki Kazılarda Hititlerin Yemek Kültürünün İzini Sürüyor

16 Temmuz 2025

16 Temmuz 2025

Yozgat’ın Sorgun ilçesine bağlı Büyük Taşlık köyündeki Uşaklı Höyük kazılarında, arkeologlar Hitit mutfağına dair çarpıcı bulgulara ulaştı. Antik tohum kalıntıları...

Peru Nazca’da Yeni Bir Kedi Geoglifi Keşfedildi

18 Ekim 2020

18 Ekim 2020

Peru Kültür bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Nazca’da yeni bir geoglif bulunduğu bildirildi. Bilindiği üzere Geoglif; zeminde üretilen ve tipik olarak kırıntılı...

500 yaşındaki İnka mumyası, sanki derin bir uykuda “La Doncella”

24 Ağustos 2021

24 Ağustos 2021

1999’da Arjantin’deki yüksek Volcán Llullaillaco zirvesinin yakınında bulunan üç İnka mumyası tüm bilim adamlarını hayrete düşürdü. Bulunan 3 İnka o...

Mısır El-Ezher Üniversitesi Mumyaların Sergilenmesine Karşı Çıkıyor

27 Ocak 2021

27 Ocak 2021

Mısır’ın önde gelen dini kurumlarından biri olan El-Ezher Üniversitesi’nin, eski Mısır mezarlarının kazılması ve mezarlarından çıkartılan mumyaların sergilenmesini yasaklaması protestolara...

Arkeologlar, İspanya’da bir mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler

3 Aralık 2023

3 Aralık 2023

Arkeologlar, İspanya’nın Cantabria eyaletindeki Ribamontán al Monte belediyesinde bulunan La Garma mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler. La...

Yaramazlık Yapan Çocukları Cezalandıran Krampus Gecesi Şeytanı

3 Aralık 2020

3 Aralık 2020

Avrupa’nın bazı yörelerinde Hristiyanların 6 Aralık tarihinde kutladıkları Aziz Nicholas Günü‘nde,  yaramazlık yapan çocukları cezalandırdığına  inandıkları bir şeytan varmış. Bu...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]