29 March 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Sudan’da Ortaçağ İslam mezarlarının düzenlenmesinde bulunan gizli desenler

Doğu Sudan ‘ın Kassala bölgesinde araştırma yapan arkeologlar burada bulunan mezarların kozmolojik bir düzenle gömüldüklerini tespit ettiler.

Mezarları kozmoloji için tasarlanmış bir yöntemle inceleyen arkeologlara göre, doğu Sudan’daki binlerce ortaçağ İslam mezarı, tespit edilmesi zor desenlerde düzenlenmiştir ve kutsal sayılan mezarlarda kozmoloji için tasarlanmış bir yöntemle alt kümelere bölünen mezarlara ev sahipliği yapmaktadır. 

Anıtlar arasında taştan yapılmış ve “Afrika tarih öncesi ve tarihi boyunca yaygın olan nispeten basit yükseltilmiş yapılar” olan tümülüsler ve pan-Arap dünyasında İslami türbe ve türbelere atıfta bulunan bir terim olan “kubbeler” yer alıyor. 

Araştırma ekibi, PLOS One dergisinde 7 Temmuz’da yayınlanan bir makalede yazdı bu araştırmaların sonuçlarını yayınladılar.

Ekip, mezar anıtlarının haritasını çıkardıktan sonra, anıtların çok azının kazıldığı göz önüne alındığında, verileri yorumlamada bir çok sorun yaşadılar. 

İtalya’daki Napoli L’Orientale Üniversitesi’nde arkeoloji alanında doktora öğrencisi ve dergi makalesinin baş yazarı Stefano Costanzo, Live Science’e verdiği demeçte:  “Neredeyse hiç geleneksel arkeolojik veri olmadan mezar desenlemelerinin yaratılmasını yorumlama zorluğuyla karşı karşıya kaldık, ancak hem bölgesel hem de yerel ölçekte karmaşık süreçlerin varlığını varsaymak için yeterince büyük bir veri setimiz vardı” dedi.

Jebel Maman olarak bilinen bir bölgenin etrafındaki qubba mezarlarının bir manzara görünümü. (Stefano Costanzo)
Jebel Maman olarak bilinen bir bölgenin etrafındaki qubba mezarlarının bir manzara görünümü. (Stefano Costanzo)

Costanzo, “Çıplak gözle, kümelenmiş mezarların çevre tarafından şartlandırıldığı açıktı, ancak mekansal düzenlemelerinde daha derin anlamlar ima edilmiş olabilir.” Dedi. O ve ekibin diğer üyeleri, kalıpları tespit etmelerine yardımcı olabilecek istatistiksel modelleme teknikleri aradı. Sonunda, yıldızların ve galaksilerin uzaysal modellerini incelemek için geliştirilen Neyman-Scott küme süreci adı verilen bir yöntem üzerinde karar verdiler. Ekibin bildiği kadarıyla arkeologlar bu tekniği hiç kullanmadı. 

Costanzo, “Bu modelin en büyük özelliği, [kazı verileri ve tarihi kayıtlardan yoksun] ancak çok sayıda öğeden oluşan ve anlamlı istatistiksel analizlerin temeli olan arkeolojik veri kümeleriyle başa çıkabilmesidir.” 

Costanzo, modelleme tekniğinin, İslami mezarların “görünüşte konumun genel kutsallığı ve hala var olan hareketli grupların sosyal yörüngeleri tarafından yönlendirilen, sonraki cenazeler için cazibe merkezleri olarak hareket eden tanımlanamayan ‘ata’ mezarlar etrafında dönen birkaç alt kümeyi sakladığını” ortaya koydu.

 Çalışma ayrıca, yapı malzemesinin kolayca bulunabildiği alanların daha fazla mezara sahip olma eğiliminde olduğunu ve peyzajın topografyası gibi çevresel faktörlerin de mezarların bulunduğu yeri etkileyebileceğini doğruladı.

Ekip, dergi makalesinde Kassala bölgesinde, birçoğu hala yarı göçebe bir yaşam tarzı yaşayan Beja halkının yaşadığını söyledi. Ekip makalede, “Yerel kümeler büyük olasılıkla Beja halkının kabile/aile mezarlıklarıdır” diye yazdı. “Ata” mezarlarının kesin yerlerini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Daha fazla araştırma, bu ata mezarlarına kimin gömüldüğünü ve onları bu kadar özel yapan şeyin ne olduğunu da ortaya çıkarabilir.

İlginç arkeolojik yöntem

Araştırmaya bağlı olmayan bilim adamları, ekibin yöntem ve bulgularının ilginç olduğunu söyledi. 

Sudan’da kapsamlı arkeolojik araştırmalar yapmış olan British Museum’da yardımcısı (küratöre benzer) olan Derek Welsby, “Yaklaşım, geniş topraklara yayılmış göçebe grupların araştırılmasına çok uygun” dedi. Welsby, araştırmanın bölgedeki gelecekteki kazıları kolaylaştırması gerektiğini söyledi. 

Southampton Üniversitesi’nde arkeoloji profesörü olan David Wheatley, ekibin kullandığı kozmolojik teknik “arkeolojinin bu tür manzaraların gelişimine ilişkin iç görü kazanmak için zaten oldukça geniş istatistiksel yöntemler cephaneliğine oldukça ilginç ve potansiyel olarak değerli bir katkı gibi görünüyor” dedi.

Ayrıca orada yaşayan insanların tarihi hakkında bilgi verir. Connecticut’taki Fairfield Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Giovanni Ruffini, “Beja halkının derin tarihi için nicel destek sağlıyor” dedi.

 Orta çağ Sudan’ı hakkında kapsamlı araştırmalar yürüten Ruffini, “Modern bilim adamları, Beja tarihini yazmak için edebi metinlerdeki dağınık referanslara güvendiler ve sonuçlar tatmin edici değil” dedi. 

Bununla birlikte, bir bilim adamı, çalışmanın bir sınırlamasını önerdi. Birleşik Krallık’taki Bournemouth Üniversitesi’nde arkeolojik ve paleo-çevresel modellemede öğretim görevlisi olan Philip Riris, ekibin aynı modelde çok farklı zaman dilimlerine ait mezarları içermesinden duyduğu endişeyi dile getirdi. Riris, “Bu riskli çünkü farklı cenaze gelenekleri bir araya getiriliyor” dedi.

Banner
Benzer Yazılar

Arkeologlar, Çin’de türünün en küçük Neolitik çömleğini keşfettiler

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

Çin’in doğusundaki Henan Eyaleti, Xinzheng’deki Peiligang bölgesinde kazı yapan arkeologlar, türünün en küçüğü olan Neolitik bir çömlek keşfettiler. Bu tür...

“Göremediklerinizi Göreceksiniz” Sergisinde Bu Ay “Kilia İdoller”

2 Mayıs 2021

2 Mayıs 2021

Kültür Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Göremediklerinizi Göreceksiniz” sergisinde bu ay Kilia idoller sergileniyor. “12 Ay...

Kayıp Atlantis Kıtası Ege Denizi’nde Olabilir mi?

21 Aralık 2020

21 Aralık 2020

Gizemini koruyan efsanevi iki kayıpk ıtası Atlantis ve Mu için lokalizasyon çalışmaları devam ediyor. Kayıp kıta Atlantis‘in, günümüz Yunan adalarından...

Anadolu arkeolojisinin duayen ismi Prof. Dr. Refik Duru hayatını kaybetti

27 Şubat 2024

27 Şubat 2024

Anadolu arkeolojisinin duayen ismi Hacılar Höyük kazısı Onursal Başkanı Prof. Dr. Refik Duru hayatını kaybetti. Arkeolojiye adanmış 92 yıllık bir...

Pompeii’de Keşfedilen Dünyanın İlk Mağazaları

26 Aralık 2020

26 Aralık 2020

Arkeolojik keşifler arttıkça eski kültürler hakkında ki bilgilerimizde artıyor. Eğlence anlayışımızın kökenlerinde eski kültürlerin olması bir çok bakımdan şaşırtıcı bir...

78.000 Yıllık Mtoto Çocuğu Cenazesi Afrika’da Bulundu

6 Mayıs 2021

6 Mayıs 2021

İnsan, tarih sahnesine çıktığı andan itibaren yeryüzüne izler bırakmaya başlamıştır. Diğer yaşam formlarından insanı ayıran en önemli özellik ürettiği maddi...

İsviçre’de yol çalışmasında 8.500 yıllık mezarlar bulundu

30 Ekim 2021

30 Ekim 2021

İsviçre’nin Pully kasabasında devam eden yol çalışmaları sırasında yaklaşık M. Ö. 6500 ila M. Ö. 5500 yıllarına tarihlendirilen sekiz mezar...

Afyonkarahisar’da Tanrı Apollon Heykeli Bulundu

30 Mayıs 2021

30 Mayıs 2021

Afyonkarahisar’da kanalizasyon çalışmaları sırasında Tanrı Apollon‘a ait olduğu düşünülen heykel bulundu. Afyonkarahisar Sinanpaşa Belediyesi’nin sınırları içerisinde yer alan Sinanpaşa Höyüğü...

Bizans sikkelerinde SN 1054 yıldızının patlamasına mı yer veriliyordu?

25 Haziran 2022

25 Haziran 2022

Bundan tam 968 yıl önce gökyüzünde büyük bir astronomik olay meydana geldi. SN 1054 yıldızı patlamış ve M1 Yengeç Bulutsusu’nun...

Aztekler, Tlaloc Dağı’nda kurdukları gözlemevi ile tarım takvimi oluşturdular

6 Ocak 2023

6 Ocak 2023

Yerleşik hayatta geçen insan grupları tarım ve hayvancılıkta en üst rekolteyi alabilmek, artan nüfusu besleyebilmek için doğa olaylarını ve zamanını...

Cadılar Bayramı ilk defa Roscommon mağarasında mı kutlandı

1 Kasım 2022

1 Kasım 2022

Ekim ayının son günü dünyanın birçok ülkesinde kutlanan Cadılar Bayramı ilk defa nerede kutlandı. Kutlamaların ilk yapıldığı yer hakkında birçok...

Homo bodoensis, modern insanın atası olabilir mi?

28 Ekim 2021

28 Ekim 2021

Modern insanın atasını bulma üzerine çalışmalar aralıksız sürüyor. En son çalışma günümüzden yarım milyon yıl önce yaşamış Homo bodoensis üzerine...

Verona yakınlarında Büyük Theodoric’e ait villanın taban mozaiği bulundu

18 Nisan 2022

18 Nisan 2022

İtalya’nın kuzeyindeki Verona kenti yakınlarında, Ostrogoth kralı Büyük Theodoric’in villasındaki (MS 5) antik Roma mozaik döşemesinin bir bölümü keşfedildi. Mozaik,...

Hırvatistan’ın Split Şehrine Bağlı Manuš Bölgesinde Antik Roma Pazarı Bulundu!

10 Ekim 2020

10 Ekim 2020

Tarihçi ve arkeolog Luka Jelić 1897 gibi erken bir tarihte antik yerleşiminin Diocletianus Sarayı’nın inşasından önce Split bölgesinde var olduğu...

Karaköy Sen Piyer Han Bakıma Alınıyor

8 Temmuz 2021

8 Temmuz 2021

İstanbul’un güzide mimari yapılarından Karaköy Sen Piyer Han İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bakıma alınıyor. Karaköy semtinde yer alan İstanbul’un ünlü...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]