30 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan kanı ile atılan temeller “Immurement ve Vakıf Kurbanlarının” acı sonları

Tarihte acımasız cezalandırma ve insan kurban etmenin oldukça doğal kabul edildiği bir çok zaman vardır. İmmurement ve Vakıf kurbanı bu acımasız yöntemlerin başında gelir. İsimleri farklı gibi görünse de bu iki öldürme şekli birbirine çok benzer. İnsanın insana yaptığı zulmün tarihte çok gerilere gittiğini gösterir.

Immurement, adını Latince im (in ) murus ( duvar ) kelimesinden alır Yani ‘duvarda’ veya ‘duvarın içinde’ anlamına gelir. Kurbanın esasen diri diri gömüldüğü ve nihai açlık ve susuzluk ölümle sonuçlanana kadar boğulmaya veya acı içinde kıvranmaya bırakıldığı korkunç derecede acımasız bir ceza biçimidir.

Vakıf kurbanı ise bir yapının (ev, kale, köprü vs.) ayakta kalmasını sağlamak adına yapının temeline insan gömme pratiğini ifade eder. Bunu yapan geleneklerde bir yapı inşa etmenin toprağın ruhuna ve tanrılarına hakaret olduğu düşünülür. Buna karşılık bir fedakarlık yapılmalıdır. Buna karşılık, kurbanlar ölüm tarafından dönüştürüldü. Muhafız oldular, kaderinde mezarları haline gelen binayı korumak vardır.

Britanya’dan Hindistan’a, Japonya’dan Balkanlar’a pek çok vakıf kurbanı hikayesi var. Immurement ise geçtiğimiz birkaç yüzyıla kadar hala yaygın olan bir cezalandırma sistemiydi.

Korkunç prosedür genellikle şanssız ruhu tabut benzeri bir kutuya kilitleyerek veya başka durumlarda onları bir tür duvar veya başka bir yapıya mühürleyerek gerçekleştirildi.

Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868.
Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868. Photo: Wikipedia

Bu uygulamayla ilgili ortak fikir, bir ev, kale veya köprü olsun, yapının sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için böyle bir fedakarlığın gerekli olduğu gibi görünüyor. Kurban, onu ayakta tutmak için kilit bir destek sütununun veya temel taşının altına gömüldü. Bazı durumlarda diri diri gömülürler ya da yaşayan birey taş bir duvara kapatılır; diğerlerinde ise bir kişi bir çukura veya temele konulur ve üzerine büyük bir sütun veya temel taşları kondurularak öldürülür. Ustaca şeytanlık, insanın insanlık dışılığını insana gerçekten ayırt ettirdi.

Immurement geleneğinin en eski kullanımlarından biri ise Roma imparatorluğuna kadar uzanır. Bir rahibe sınıfı olan Vestal bakirelerine verilen bir cezadır.

Vestaller, zihinsel ve fiziksel kusurlardan yoksun oldukları düşünülen, varlıklı Roma hanelerinden gelen kızlardı. Sıkı bir bekaret yeminini kabul etmişler ve kendilerini ev ve aile tanrıçası Vesta’nın onuruna kutsal bir ateşi sürdürmeye adamışlardı.

Bir Vesta Bakiresi bekaret yeminini ihlal ederse idam edilecek ve şehre gömülecekti. Bir Vestal’in kanını dökmek yasaktı ve Roma yasalarına göre hiç kimsenin şehir sınırları içinde gömülmesine izin verilmedi, bu yüzden Romalılar yaratıcı olmalıydı.

Bir Vesta rahibesinin cezalandırılışı.
Cornelia’nın Ölümü (G. Machetti /  CC BY 4.0 )

Vestal Bakire soyulur, dövülür, bir ceset kıyafeti giydirilir ve ardından bir yeraltı mezarlığına veya mağaraya yerleştirilirdi. Tipik olarak, küçük bir yiyecek, su ve mum veya lamba kaynağı ile kilitlenir veya tuğlalarla kapatılırdı.

Orta Çağ’da, Roma Katolik Kilisesi, bekaret yeminlerini ihlal eden veya sapkın inançlarını dile getiren rahibelere ve keşişlere benzer cezalar verdi.

Tüm Avrupa’da Orta Çağ’dan kalma binalarda ve köprülerde gömülü cesetlerin efsaneleri ve keşifleri var. Bazı halk türküleri, bir inşaat projesindeki sorunları çözmek veya projeye güç vermek için insan kurban etmenin kullanımına atıfta bulunur.

Vakıf kurban uygulaması zaman içerisinde şekil değiştirerek uygulanmaya devam etmiştir. Evin altına gömülü boş bir tabut, bir ceset yerine geçebilir. Bir kişinin boyunu bir iple ölçüp ölçülen ip yapının tabanına gömülür. Yumurtalar, mumlar, şarap şişeleri, madeni paralar ve iskambil destelerinin tümü soyutta kurban ikameleri olarak kullanılmıştır.

Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli.
Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli. Birçok Halk türküsünde dile getirilmiştir.

Immurement ise daha büyük bir tehlike olarak yakın bir tarihe kadar gelmiştir. Uzak geçmişin uygulaması olarak bu tür işkenceli ölüm cezalarını reddetmek uygun olsa da, immurasyon, tahmin edebileceğinizden çok daha yakın bir zamanda kullanılmıştır. Moğolistan’da ve o zamanlar Pers İmparatorluğu’nun (şimdi İran) olduğu yerde, 20. yüzyılın başlarında kadar yakın tarihli immurement olayları kaydedilmiştir.

İran’daki en erken ölüm kayıtlarından biri, 17. yüzyılda bir mücevher tüccarı olan Jean Baptiste Tavernier’den gelir.

Gezgin ME Hume-Griffith , Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia,  adlı kitabında , 1900 ile 1903 yılları arasında İran’da seyahat etmeyi ve taş sütunlara mühürlenip ölüme terk edilen insanların rahatsız edici görüntülerini ve seslerini şöyle yazmıştır :

“Çölde bazen görülen bir diğer üzücü manzara, talihsiz bir kurbanın diri diri örüldüğü tuğla sütunlardır… Bu şekilde tuğlalanan adamların üç günün sonunda iniltileri ve su çağrıları duyuldu.”

Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913
Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913. Photo: Stephane Passet/Wikimedia Commons

Benzer cezalandırma olayları, 1913 gibi yakın bir tarihte Moğolistan’da, insanların rahatça oturmalarını veya uzanmalarını engelleyen tahta sandıklara kilitlendiği belgelenmiştir. 

Ne yazık ki, fiziksel kanıtlar gerçekten de Avrupa’nın çeşitli yerlerinde bu uygulamayı doğrulamaktadır. 1800’lü yıllarda Almanya’nın Bremen kentinde bir köprünün yıkılmasıyla ilgili anlatılanlar, yapının temelinde bir çocuğun iskeletinin bulunduğunu bildirdi. Ve 1885’te İngiltere’nin Holsworthy’deki bir kilisenin duvarlarında yetişkin bir iskelet bulundu.

İster bir ölüm cezası, ister insan kurban etme biçimi olarak kullanılsın, Immurement çok sayıda kültürün çok uzun süredir uygulamakla suçlu olduğu bir gaddarlık örneği olarak özetlenebilir.

Banner
Benzer Yazılar

Anglosakson manastırları Viking saldırılarına karşı düşünülenden daha dirençliydi

1 Şubat 2023

1 Şubat 2023

Reading Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden araştırmacılar, Anglosakson manastır topluluklarının Viking baskınlarına karşı düşünülenden daha dirençli olduğuna dair yeni kanıtlar buldular. Kent’teki...

Suriye’de Batı Hun İmparatorluğu’na ait yazıt bulundu

18 Eylül 2021

18 Eylül 2021

Suriye’nin Rakka kenti yakınlarında bulunan Sura Antik Kenti’nde, Batı Hun İmparatorluğu’na ait bilinen en eski yazıt ortaya çıktı. Suriye’de yaşanan...

Arkeolog, İrlanda’daki kısmen batık bir yapının tarih öncesi bir mezar olduğunu söylüyor

25 Ekim 2022

25 Ekim 2022

Yeni araştırmalar, yıllar önce Güney İrlanda’daki küçük Rostellan köyünün kuzeyinde, Rostellan Ormanı’ndaki Cork Limanı’nın doğu kıyısında bulunan yapının tarih öncesi...

Dünyanın en eski runik alfabesi ile yazılmış sözcüğün yer aldığı taş keşfedildi

18 Ocak 2023

18 Ocak 2023

Yazı, Sümerliler tarafından bulundu ve geliştirildi. Zamanla dünyanın birçok noktasında yazı kullanılmaya başladı. Norveç’te bilinen en eski yazı rün bunlardan...

İsveç’te iki adet çok iyi korunmuş Viking kılıcı keşfedildi

18 Kasım 2022

18 Kasım 2022

İsveç’te devam eden bir otoyol inşaatı sırasında iki adet çok iyi korunmuş Viking kılıcı keşfedildi. Viking kılıçları, yaklaşık 1200 yıllık...

Bilim insanları İngiltere’de bir plajda 9 bin yıllık insan ayak izleri ile karşılaştı

3 Ekim 2022

3 Ekim 2022

Bilim insanları, Liverpool’daki Formby Plajı’nda 9 bin yıllık insan ayak izleri keşfettiler. İnsan ayak izlerinin dışında çeşitli hayvanlara ait ayak...

Moğolların Güçlü Kılıcı Cengiz Han’ın Mezar Sırrı

12 Haziran 2022

12 Haziran 2022

Dünya askeri tarihine hiç bir savaşı kaybetmeyen Moğol hükümdarı olarak adını yazdıran Cengiz Han’ın (Temuçin) ölümünün üzerinden 800 yıl geçti....

Anadolu’da bulunmuş en eski lületaşı eser; Çavlum Mühürü

18 Temmuz 2021

18 Temmuz 2021

Eskişehir Alpu Ovası’nda yer alan Çavlum Köyü kurtarma kazılarında ortaya çıkarılan damga mühür, Anadolu’da bulunmuş en eski lületaşı eseri özelliği...

İran’ın efsanevi harap şehri “Susa”

12 Ağustos 2021

12 Ağustos 2021

Antik Susa, dünyanın en eski şehirlerinden biridir. Elam, Pers ve Part imparatorlukları eskiden, şimdi çağdaş Shush şehri tarafından sınırlanan şehre hükmetmişlerdi....

İslam Öncesi Arabistan’da Tapınılan Tanrıçalar

20 Aralık 2021

20 Aralık 2021

İslam öncesi Arabistan’da, Al-lat, Manat (Manah olarak da adlandırılır) ve Al-Uzza, Hubal ile birlikte Mekke panteonunun başlıca tanrıları olan üç...

Orman Yangınları 800 Yıllık Tarihi Mezarlara da Zarar Verdi

4 Ağustos 2021

4 Ağustos 2021

Ülkemizin gözbebeği ormanlarımız bir haftadır yanıyor. Yangına müdahale ederken yaşamlarını yitiren yurttaşlarımız bizleri derin acılara boğarken, yüzlerce yurttaşımızda evlerini, mallarını...

Dünyanın çatısında en eski insan izleri bulundu

21 Ekim 2021

21 Ekim 2021

Dünyanın çatısı olarak kabul edilen Tibet’te Çinli bilim insanları tarih öncesi çağlara ait bilinen en eski insan izlerini keşfettiler. 2018...

Ardahan Şeytan Kalesi Keşfedilmeyi Bekliyor

14 Ağustos 2021

14 Ağustos 2021

Eski adı Rabat olan Yıldırımtepe köyünde bulunan Ardahan Şeytan Kalesi keşfedilmeyi bekliyor. Ardahan Şeytan Kalesi her ne kadar Urartu döneminde...

Arkeolojik buluntu Çin çay kültürünün MÖ 400’e kadar izlenmesini sağladı

7 Şubat 2022

7 Şubat 2022

Doğu Çin’in Shandong Eyaleti’ndeki Shandong Üniversitesi’nden bir arkeoloji ekibinin elde ettiği arkeolojik buluntu, yaklaşık 2.400 yıl öncesine dayanan dünyada bilinen...

Danimarka Kralı Hans’ın baharat dolabı Gribshunden gemisinde bulundu. Baharatlar döneme ışık tutuyor.

13 Şubat 2023

13 Şubat 2023

Danimarka Kralı Hans’ın savaş gemisi Gribshunden’ın, Orta Çağ İskandinavyası’ndaki safran, zencefil ve karanfilin ilk arkeolojik kanıtları da dahil olmak üzere...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]