29 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Hititli Matiya Hitit Tarihine Işık Tutacak

Günümüz Türkiye ve Suriye sınırları içerisinde yer alan Karkamış Antik Kenti, Asur, Hitit, Mitanni ve Mısır için stratejik konuma sahip toprakların üzerine kurulmuştur.

Hitit İmparatorluğu’nun en önemli vassal krallığı olan Karkamış, I. Suppiluliuma’nın krallığı zamanında Hitit topraklarına katılmıştır.

Hititlerin güvenlik kapısı olan Karkamış, Geç Hitit Devletleri dönemine kadar varlığını sürdürmüş zamanla etkisini kaybetmiştir.

Hitit idari yapısı hakkında bilgiler kazandıran Karkamış Antik Kent kazı çalışmalarında bu yıl 100 mühür baskı (bulla) ele geçirildi.

Başkanlığını İtalya’nın Bolonya Üniversitesinden Prof. Dr. Nicolo Marchetti’nin yardımcılığını da İstanbul Üniversitesinden Doç. Dr. Hasan Peker’in üstlendiği Karkamış Antik Kent 2021 yılı kazılarında Hitit idari yapısı ve idare de kadının yeri hakkında bilgiler kazandıracak 100 mühür baskısı (bulla) bulundu.

Matiya’nın Mührü Hitit İdari Yapısı Hakkında İpuçları Kazandıracak

Güçlü Kahraman Kral III. Hattuşili’nin karısı Puduhepa Hitit tarihine damga vurmuş bir isimdir. Güçlü kişiliği, dini ve diplomatik yönü ile Hititi etkilemiş, çivi yazılı tabletlerde sıkça kendisinden söz edilmiştir. Özellikle tarihte bilinen ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması’nda Hattuşili ile birlikte kendi mührünün bulunması Puduhepa’nın güçlü kadın yönetici yanını gözler önüne sermektedir.

Hitit arşivlerinde çok fazla kadın adı geçmemektedir. Çoğunlukla, Puduhepa, II. Murşili’nin karısı Gaşşulaviya gibi kraliçe adları yer almaktadır.

Karkamış kazılarında elde edilen mühürlerde okunan Matiya adı bu noktada önemli bir buluntu olmuştur.

AA muhabirinin aktardığı bilgilere göre; kazılar, Karkamış kent tarihini detaylı şekilde aydınlatacak alanlarda yürütüldü. Aşağı saray alanının doğu kısmında gerçekleştirilen çalışmalarda, “Mühür Evi” olarak adlandırılan idari yapıda Hitit idaresinin en yüksek görevlilerine ait 100’ün üzerinde baskılı kil mühür bulundu.

Anadolu hiyeroglif yazılı mühür baskılarından üçte ikisinin “Matiya” adlı bir kadına ait olduğu belirlenirken, bu keşif, ilgili dönemde kadınların da devlet yönetiminde önemli bir ekonomik role sahip olabileceğini gösterdi.

Bu mühürlemeler doğrultusunda yapılacak çalışmalarda kadınların devlet yönetimindeki geçmişi de araştırılacak.

Bu yılki kazılarda ayrıca Anadolu’da ilk kez karşılaşılan, bir çömlek üzerinde boyayla çizilmiş “Kentin İdarecisi, …patu” yazan Anadolu hiyeroglife de ulaşıldı.

Banner
Benzer Yazılar

Çivi yazılı iki kil tablet kayıp Kenan dilinin çözülmesini sağladı

5 Şubat 2023

5 Şubat 2023

Eski Babil çivi yazısıyla Akad dilinin Eski Babil lehçesi ile yazılmış iki kil tableti inceleyen araştırmacılar kayıp Kenan dilinin çözümünü...

Oluz Höyük’te 2 Bin 600 Yıllık Tandır Ortaya Çıkarıldı

19 Aralık 2025

19 Aralık 2025

Amasya yakınlarındaki Oluz Höyük’te yürütülen kazılarda gün yüzüne çıkarılan bir tandır, Anadolu’nun binlerce yıldır süren mutfak geleneğine ışık tutacak. Toprağın...

İki amatör arkeolog, Danimarka’nın Zealand Adası’nda Büyük İskender’in eşsiz antik bronz minyatür portresini buldular

13 Nisan 2024

13 Nisan 2024

İki amatör arkeolog, Danimarka’nın Zealand adasındaki Ringsted yakınlarında eşsiz bir keşif yaptı. Tarihin en büyük imparatorlarından Büyük İskender’in eşsiz minyatür...

İnsanda Toplama Biriktirme Duygusu 100.000 Yıl Öncesine Dayanıyor

1 Nisan 2021

1 Nisan 2021

Güney Afrika’da kazı çalışmalarına devam eden arkeologlar, insanda toplama ve biriktirme duygusunu gösteren bulgulara ulaştılar. Arkeologlar ayrıca, deniz kenarında ve...

6.500 yıllık İnönü Mağarası Anadolu Tarihine Işık Tutuyor

21 Ağustos 2021

21 Ağustos 2021

Kuzey Anadolu’da bilinen en eski Protohistorik insan yerleşim izleri görülen 6.500 yıllık İnönü Mağarası, Erken Tunç Çağı dönemi kültürü hakkında...

Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde Sergileniyor

17 Eylül 2021

17 Eylül 2021

Mısır inancında ölen kişiye öbür alemde hizmet etmesi için yanına konulan Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açıldı. Mısır Uşabti...

Arkeologlar, Kıpti, Yunanca ve Arapça olarak yazılmış metinler içeren ostraca (kil kap parçası) koleksiyonu buldu

20 Aralık 2021

20 Aralık 2021

Mısır ve Alman arkeologlardan oluşan bir ekip Sohag Tel Atribis’teki Al-Sheikh Hamad arkeolojik sahasında demotik, hiyeratik, Kıpti, Yunanca ve Arapça...

İsveç’te bulunan 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi

1 Kasım 2022

1 Kasım 2022

Arkeologlar, Stockholm’un dışındaki Täby, Viggbyholm’da 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi hazinesi keşfettiler. Hazine, Täby’deki bir Viking Çağı yerleşiminin arkeolojik kazısı...

Kültepe’de bulunan 2000 yıllık Anisa Levhası, o dönemde Anadolu’da Yunanca konuşulduğunu gösteriyor

13 Nisan 2024

13 Nisan 2024

Asur ticaret koloni çağının en önemli karumu olan Kültepe/Kanesh de yapılan kazılarda bulunan 2000 yıllık meclis kararına sahip Anisa Levhası,...

Beş yıl boyunca uzmanlar Esna kentindeki tapınak tavanında çok sayıda kabartma ortaya çıkardılar

20 Ekim 2023

20 Ekim 2023

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı ve Tübingen Üniversitesi’nin ortak projesi olan Esna kentindeki tapınak tavanında astronomik temsillere sahip çok...

İsveç’te arkeologlar Viking Demir Bilezik ve Altın Boyun Halkası Keşfetti

23 Mart 2025

23 Mart 2025

İsveç’te arkeologlar Öland adasındaki Löt yakınlarında bir bataklıkta bulunan nadir bir Viking demiri bilezik ve Trollhättan’da 2.000 yıllık altın boyun...

İran’ın batısındaki Anahita Tapınağı Restore Ediliyor

12 Haziran 2021

12 Haziran 2021

İran’ın batısındaki Kangavar şehrinde bulunan antik Anahita tapınağının restorasyon projesine başlandı. Anahita Tapınağı, Kermanşah ili, Kangavar Şehri’nin ortasında, Hamedan’dan Kirmanşah’a giden...

İsveç’in Pryssgården kentinde sıra dışı bir Demir Çağı kadın mezarı bulundu

9 Kasım 2024

9 Kasım 2024

İsveç’in Pryssgården kentinde bir Demir Çağı mezarlığında arkeologlar, kadının doğrudan mezarın içine küçük bir iğne ve demir bir çakı ile...

Arslantepe Höyüğü’nde 3 Bin Yıllık Geç Hitit Et Pişirme Fırını Keşfedildi

3 Eylül 2025

3 Eylül 2025

Arslantepe Höyüğü’nde arkeologlar, yaklaşık 3.000 yıllık bir yer altı et pişirme fırını keşfetti. Yapı, geleneksel tandıra benzer görünmesine rağmen farklı...

Altay’da Keşfedilen Erken Türk Çağı’na Ait Nadir Petroglifler

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Devlet Arkeoloji Üniversitesi tarafından yapılan bir arkeolojik yüzey araştırması, Ulazhonsky Bölgesi’ndeki Pazyryk mezar höyüklerinin yakınında bulunan ortaçağ kaya sanatı incelendi....

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]