3 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Hititli Matiya Hitit Tarihine Işık Tutacak

Günümüz Türkiye ve Suriye sınırları içerisinde yer alan Karkamış Antik Kenti, Asur, Hitit, Mitanni ve Mısır için stratejik konuma sahip toprakların üzerine kurulmuştur.

Hitit İmparatorluğu’nun en önemli vassal krallığı olan Karkamış, I. Suppiluliuma’nın krallığı zamanında Hitit topraklarına katılmıştır.

Hititlerin güvenlik kapısı olan Karkamış, Geç Hitit Devletleri dönemine kadar varlığını sürdürmüş zamanla etkisini kaybetmiştir.

Hitit idari yapısı hakkında bilgiler kazandıran Karkamış Antik Kent kazı çalışmalarında bu yıl 100 mühür baskı (bulla) ele geçirildi.

Başkanlığını İtalya’nın Bolonya Üniversitesinden Prof. Dr. Nicolo Marchetti’nin yardımcılığını da İstanbul Üniversitesinden Doç. Dr. Hasan Peker’in üstlendiği Karkamış Antik Kent 2021 yılı kazılarında Hitit idari yapısı ve idare de kadının yeri hakkında bilgiler kazandıracak 100 mühür baskısı (bulla) bulundu.

Matiya’nın Mührü Hitit İdari Yapısı Hakkında İpuçları Kazandıracak

Güçlü Kahraman Kral III. Hattuşili’nin karısı Puduhepa Hitit tarihine damga vurmuş bir isimdir. Güçlü kişiliği, dini ve diplomatik yönü ile Hititi etkilemiş, çivi yazılı tabletlerde sıkça kendisinden söz edilmiştir. Özellikle tarihte bilinen ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması’nda Hattuşili ile birlikte kendi mührünün bulunması Puduhepa’nın güçlü kadın yönetici yanını gözler önüne sermektedir.

Hitit arşivlerinde çok fazla kadın adı geçmemektedir. Çoğunlukla, Puduhepa, II. Murşili’nin karısı Gaşşulaviya gibi kraliçe adları yer almaktadır.

Karkamış kazılarında elde edilen mühürlerde okunan Matiya adı bu noktada önemli bir buluntu olmuştur.

AA muhabirinin aktardığı bilgilere göre; kazılar, Karkamış kent tarihini detaylı şekilde aydınlatacak alanlarda yürütüldü. Aşağı saray alanının doğu kısmında gerçekleştirilen çalışmalarda, “Mühür Evi” olarak adlandırılan idari yapıda Hitit idaresinin en yüksek görevlilerine ait 100’ün üzerinde baskılı kil mühür bulundu.

Anadolu hiyeroglif yazılı mühür baskılarından üçte ikisinin “Matiya” adlı bir kadına ait olduğu belirlenirken, bu keşif, ilgili dönemde kadınların da devlet yönetiminde önemli bir ekonomik role sahip olabileceğini gösterdi.

Bu mühürlemeler doğrultusunda yapılacak çalışmalarda kadınların devlet yönetimindeki geçmişi de araştırılacak.

Bu yılki kazılarda ayrıca Anadolu’da ilk kez karşılaşılan, bir çömlek üzerinde boyayla çizilmiş “Kentin İdarecisi, …patu” yazan Anadolu hiyeroglife de ulaşıldı.

Banner
Benzer Yazılar

Almanya’nın Unutulmuş Roma Köşesi: Delbrück-Bentfeld Kazılarında Şaşırtıcı Keşifler

9 Nisan 2025

9 Nisan 2025

Kuzeybatı Almanya’nın sakin kırsalında, Delbrück-Bentfeld bölgesinde yapılan arkeolojik kazılar, Roma İmparatorluğu’nun sınırlarının ötesinde, beklenmedik bir Roma varlığını ortaya çıkardı. Bu...

Amasya’da Kayıp Tapınak Ortaya Çıktı: Antik Kaynaklarda Bile Geçmiyor

22 Eylül 2025

22 Eylül 2025

Amasya’daki Oluz Höyük kazılarında, antik tarihçilerin kayıtlarında dahi adı geçmeyen 2 bin 600 yıllık kayıp bir tapınak gün yüzüne çıkarıldı....

Almanya’da Osmanlı Dönemine Ait Eserlerinde Bulunduğu 1000 Yıllık Kilise Ortaya Çıkarıldı

2 Temmuz 2021

2 Temmuz 2021

Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletindeki Eisleben’de keşfedilen Helfta Kraliyet Sarayı’nın büyük kilisesinin temel duvarları arkeologlar tarafından gün ışığına çıkarıldı. Kilise bu ayın...

Assur Saraylarından Osmanlıya Kalan Miras “Harem ve Saray Planı”

25 Aralık 2020

25 Aralık 2020

Dünya’da ilk emperyalist yayılımı gerçekleştiren Akad devletinden sonra tarih sahnesine çıkan Assur devleti Akadlıların yayılım hayallerini gerçeğe dönüştürmüştür. MÖ.9 yüzyılda...

Mısır’da kraliyet sfenks heykeli ortaya çıkarıldı

6 Mart 2023

6 Mart 2023

Bir Mısır arkeolojik misyonu, Mısır’ın güneyinde Roma dönemi kireçtaşı kabininin içinde bir kraliyet sfenks heykeli keşfetti. Eski Eserler Bakanlığı Pazartesi...

Kıbrıs, Tunç Çağı’nda Akdeniz’in en büyük bakır üreticisiydi

17 Mart 2023

17 Mart 2023

Kıbrıs adasının güneyinde yer alan günümüz Larnaka şehri yakınlarındaki Hala Sultan Tekkesi ve çevresinde yapılan kazılar Kıbrıs’ın Tunç Çağı’nda Akdeniz’in...

Hollandalı balıkçılar, Texel kıyılarında asırlık oyulmuş ahşap kafa heykeli çıkardılar

17 Ağustos 2022

17 Ağustos 2022

Hollanda Wadden Adaları’nın Texel kıyılarında balık ağlarına olağanüstü işçilikle oyulmuş ahşap kafa heykeli takıldı. 1 Ağustos Salı günü, karides teknesi...

Duman arkeolojisi Nerja Mağarası’nın Avrupa’nın en çok ziyaret edilen mağarası olduğunu kanıtladı

26 Nisan 2023

26 Nisan 2023

Córdoba Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yapılan yeni bir çalışma, Nerja Mağarası’nın Tarih Öncesi dönemde Avrupa’nın en çok ziyaret edilen mağarası...

Arkeologlar, Orkney’de “şaşırtıcı” olarak tanımladıkları 5.000 yıllık bir tahta parçası buldular.

11 Ağustos 2021

11 Ağustos 2021

Arkeologlar Orkney’de şaşırtıcı keşifler yapmaya devam ediyor. Organik materyalleri bulmak oldukça zor olsa da arkeologlar Orkney’de 5.000 yıllık bir tahta...

Deprem, Karakuş Tümülüsü’nde bulunan tokalaşma sütununu yıktı

12 Şubat 2023

12 Şubat 2023

Kahramanmaraş merkezli yaşanan iki büyük depremde etkilenen kültürel varlıklardan birisi de Adıyaman Karakuş Tümülüsü’nde bulunan tokalaşma sütunu oldu. Kommagene Krallığı...

Portekiz’in Balsa antik Roma kentinde antik balık işleme atölyeleri keşfedildi

19 Temmuz 2022

19 Temmuz 2022

Güney Portekiz’deki en önemli ve sembolik arkeolojik alanlardan biri olan Roma kenti Balsa’da, arkeologlar M. S. 1. ve 2. yüzyıllarda...

Demir Çağında La Hoya’da Yapılan Katliamın Kurbanlarını Bilim Adamları Analiz etti.

6 Ekim 2020

6 Ekim 2020

MÖ. Dördüncü yüzyılın ortalarında veya üçüncü yüzyılın sonlarına tarihlenen Demir Çağı yerleşmesi İspanya’nın kuzeyinde bulunan Rioja Alavesa bölgesinde bulunan, La...

Çavuştepe Höyüğü’nde Urartulu kadın yöneticinin mezarına ulaşıldı

8 Eylül 2021

8 Eylül 2021

Geçtiğimiz günlerde atı, sığırı, köpeği ile gömülen Urartulu üst düzey insanının mezarı haberini yapmıştık. Bugünde yine aynı yerde Çavuştepe Höyüğü...

İranlı arkeologlar, Doğu İran’da erken idari yönetimin ilk kanıtını keşfettiler.

21 Haziran 2022

21 Haziran 2022

İranlı arkeologlar, İran’ın doğusundaki Horasan eyaletinde 6.000 yıl önce yaşayan insanlar hakkında yeni bilgiler sağlayacağını düşündükleri erken idari yönetimin ilk...

Yunan adası Kythnos’taki antik kutsal alanda keşfedilen sayısız adak figürün

11 Haziran 2023

11 Haziran 2023

Yunanistan’ın Kiklad adası Kythnos’ta (genellikle Thermia olarak adlandırılır) bir tepenin üstündeki tapınak kompleksini kazan arkeologlar, eski ibadet edenler tarafından adanmış...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]