31 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir ürünü olan müzecilik o dönemlerde Anadolu’da Bursa ve Sivas illerinde de kendini göstermiştir.

Erken dönem müzeciliğe bir halka da Çanakkale Müzesi eklendi.

Troya Müzesi uzmanlarının geçtiğimiz yıl Eylül ayından bu yana devam eden Devlet Arşivleri belgelerini tarama çalışmalarında, Çanakkale’de ilk kamu binasının 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulan Çanakkale Müzesi olduğu belgelendi.

Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, “Çanakkale Müzesi’nin kuruluşuna ilişkin çok önemli bir belgeye rastladık. 1911 yılına ait belge. Bu belge ile ilk müze binası olarak kullanılan yerin bilinen Ermeni Kilisesi olmadığını tespit etmiş olduk. İlk müze binası, bugün öğretmen evi olan Çanakkale İdadisi, yani Çanakkale Lisesi olduğunu tespit etmiş olduk” dedi.

Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük

Müze 10 bin kuruşluk belge ile kurulmuş

DHA’da yer alan haberde, Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, Çanakkale’deki müzecilik tarihçesi üzerine çalışmalar yaptıklarını belirterek, “Kurumsal geçmişimizi daha iyi öğrenmeye çabaladık. Birçok yayında Çanakkale Müzesi’nin kuruluş tarihi ve yeri farklı gösteriliyordu. Çalışmalarımızın büyük bir kısmını devlet arşivlerinde yürüttük. Çanakkale Müzesi’nin kuruluşuna ilişkin çok önemli bir belgeye rastladık. 1911 yılına ait belge, Çanakkale Müze Şubesi’nin kurulmasından bahsediyor. Hatta ilk belge, Çanakkale Müze Şubesi’nin kurulabilmesi için bir ödenek talebine ilişkin. 10 bin kuruşluk bir ödenek talebinde bulunuyor. Ardından bu bütçenin sağlandığını gördük. İlk müze binası olarak kullanılan yerin bilinen Ermeni Kilisesi olmadığını tespit etmiş olduk. İlk müze binası, bugün öğretmen evi olan Çanakkale İdadisi, yani Çanakkale Lisesi olduğunu tespit etmiş olduk” dedi.

Çanakkale Müzesi kuruluş belgesi
Fotoğraf: Mustafa Suiçmez/DHA

Devlet arşivlerinde ortaya çıkan müze ile ilgili belgeler hakkında bilgi veren Troya Müzesi Müdürü Rıdvan Gölcük, şöyle devam etti:

“Müze-i Osmaniye Müdürlüğü’nden Maarif Nezareti’ne, yani Milli Eğitime gönderilen 15/07/1911 tarih ve 506 sayılı yazıda, Çanakkale Müze hademeliğine 100 kuruş maaşla Hamza Ağa’nın atandığı belgeleniyor. Yani müzenin ilk hademesi 1911 yılı temmuzunda işe giren Hamza Ağa. O dönemdeki Maarif Müdürümüz Sermet Efendi. Çanakkale Müzesi’nin de ilk müdürü oluyor. Müzenin kuruluş tarihinin 1911 yılı olduğu tespit edildi. Osmanlı döneminde 1911 yılında başlayan müzecilik neye tekabül ediyor. İlk müzemiz bugünkü İstanbul Arkeoloji Müzesi, ardından Bursa ve Sivas açılıyor.

Çanakkale Müzesi'nin kuruluş belgelerinden
Fotoğraf: Mustafa Suiçmez/DHA

Çanakkale Müzesi’nin ise Osmanlı topraklarında yapılmış en erken müzecilik uygulamalarından, müzecilik girişimlerinden biri olduğunu görüyoruz. Anadolu’da, Bursa ve Sivas’tan sonra Çanakkale Müzesi en erken tarihlerde açılan müze olarak karşımıza çıkıyor.

Çanakkale Müzesi'nin 1911 yılında kurulduğuna dair belge
Fotoğraf: Mustafa Suiçmez/DHA

Çanakkale Müzesi’nin 111’inci yılını bu yıl hep beraber kutluyor olacağız. Bu belge aynı zamanda Türk müzeciliğinin ne kadar eskiye ve geçmişe uzandığını, fakat üzerindeki tozu atmamız gerektiğini, üzerinde çalışma yapmamız gerektiğini bizlere gösterdi. Dolayısıyla Çanakkale müzeciliği için olduğu kadar Türk müzeciliği için de son derece önemli bir belge. Çanakkale’de en eski kamu kurumlarından birisinin de Çanakkale Müzesi olduğu belgelenmiş oldu.”

Banner
Benzer Yazılar

Roma Nasıl Düştü?

2 Kasım 2020

2 Kasım 2020

Kavimler göçünün başladığı sırada Roma İmparatorluğu dini mücadeleler, bitmek bilmeyen iç ayaklanmalar ve Sasani devletiyle savaşlarla mücadele etmekteydi. Halk bütün...

İki Kültür Varlığımız Daha UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde

30 Nisan 2021

30 Nisan 2021

Kültür Bakanlığı’nın ülkemizin önemli tarihi yerlerini UNESCO’nun miras listesine aldırma gayretleri meyvelerini vermeye devam ediyor. Kültür Bakanlığı’nın UNESCO nezdinde yaptığı...

Türkiye’de Arkeoloji Eğitimi Veren Üniversiteler

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Kazı bilimi olarak da tanımlanan arkeoloji, “arkhaios” yani eski ve “logos” bilim kelimelerinin birleşmesi ile türetilmiştir. Eskinin bilimi olarak da...

Idyma Antik Kenti’nin meclis binası ve tapınağı ortaya çıkarılıyor

11 Aralık 2022

11 Aralık 2022

Gökova Körfezi’nin kuzeyinde Akyaka beldesi sınırları içinde yer alan 2700 yıllık Attika-Delos Deniz Birliği üyesi Idyma Antik Kenti’nin meclis binası...

Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü “Ara Güler Fotoğraflarında Arkeoloji” sergisine ev sahipliği yapıyor

17 Nisan 2022

17 Nisan 2022

Duayen fotoğraf sanatçısı Ara Güler’in 21’i Türkiye’den 1’i Moğolistan’dan olmak üzere toplam 22 arkeolojik alanda çektiği 132 fotoğrafının yer aldığı...

İran’da 5000 yıllık taş eşya atölyesi bulundu

24 Ocak 2023

24 Ocak 2023

İranlı arkeologlar, İran’ın Kerman Eyaleti’ndeki Jiroft’ta yaptıkları kazılar sırasında MÖ 3. Binyıla kadar uzandığı tahmin edilen bir taş eşya atölyesinin...

İngiltere’de Orta Çağ Dönemine Ait Çin Parası Bulundu

1 Ocak 2021

1 Ocak 2021

İngiltere’de Orta Çağ dönemine ait Çin parası bulundu. Bu çağa ait paranın İngiltere’ye nasıl geldiği belli değil ancak paranın bulunması...

Arkeologlar, Rusya’daki antik Phanagoria’da altıncı yüzyıl bakır stater oluşan bir hazine keşfettiler.

2 Ağustos 2021

2 Ağustos 2021

Arkeologlar, Karadeniz kıyısındaki Phanagoria’da Bakır stater olarak bilinen altıncı yüzyıla ait 80 madeni para keşfettiler. Keşif, Rus arkeologların yangının neden...

Mezolitik Dönemde Kullanılan Dikenli Uçların Malzeme Seçimi Şaşırttı

22 Aralık 2020

22 Aralık 2020

Bir zamanlar İngiltere Avrupa kıtasına bağlıydı. Zaman içinde bu bağlantı koptu ve aradaki bölge sular altında kaldı. Modern insanlar şimdi...

İspanya’da 2 bin 500 yıl önce inşa edilen megalit yapı keşfedildi

21 Ağustos 2022

21 Ağustos 2022

İspanya’nın güneyinde günümüzden 2 bin 500 yıl önce inşa edilmiş megalit yapı keşfedildi. Keşif, dönem insanı ve kültürü hakkında yeni...

Türkçe, Korece, Moğolca ve Japonca 9.000 yıl önce yaşayan çiftçilerde izlendi

11 Kasım 2021

11 Kasım 2021

İletişim aracı dilin nasıl ve ne zaman ortaya çıktığına dair kesin bir bilgiye sahip değiliz. İnsanın ilk atasının, işaretler ve...

Assos Kazılarında 1650 Yıllık Toprak Izgara Ortaya Çıkarıldı

13 Ağustos 2021

13 Ağustos 2021

Çanakkale Ayvacık ilçesi’nin Behramkale Köyü sınırları içerisinde yer alan antik çağın ünlü düşünürlerine ev sahipliği yapan dönemin zengin yerleşim yeri...

Anadolu’da ilk kez Türk adının geçtiği yazıt bulundu

3 Eylül 2022

3 Eylül 2022

Konya’nın Karatay ilçesinde bulunan Savatra Antik Kenti kazı sahasında Anadolu’da ilk kez Türk adının geçtiği yazıt bulundu. Anadolu’da 1071 Malazgirt...

Pompeii Kenti Kazılarında Daha Önce Görülmemiş Dört Tekerlekli Araba Ortaya Çıkarıldı

27 Şubat 2021

27 Şubat 2021

M.Ö. 79 yılında yaşanan Vezüv yanardağının korkunç patlaması sonrası Pompeii kenti kül ve lav altında kalmıştı. İki gün boyunca yağan...

İnterpol Tarafından Aranan Mozaik Yasadışı Satış İçin Çevrimiçi Yayınlandı

24 Kasım 2020

24 Kasım 2020

Varşova Üniversitesi’nden araştırmacılar, günümüz Suriye’sinde Apamea’dan çalınan bir mozaiğin, bir Roma hidrolik su çarkının en eski temsili olduğunu belirlediler.  Apamea MÖ....

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]