22 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Sayı Saymayı Ne Zaman Öğrendik!

Neandertal insanı sayı saymayı ne zaman öğrendi. Yazının bulunuşundan binlerce yıl önce Neandertal insanının sayı saymayı öğrendiği ve sayıları kullandığına dair yeni bulgulara ulaşılıyor.

Elde edilen yeni arkeolojik bulgular sayı saymanın on binlerce yıl önce kullanıldığına dair işaretler veriyor.

Yaklaşık 60.000 yıl önce, günümüz Batı Fransa’sında bulunan bir parça sırtlan uyluk kemiğine çarpıcı biçimde benzer ve yaklaşık olarak paralel olan dokuz çentik atılmış olduğu ve bu işlemi yapan Neandertal insanının bunun bir anlam vermek için yaptığı düşünüldü.

Bulunan bu sırtlan kemiği parçası üzerine yapılan çalışma ile ilgili Nature.com da Colin Barras yazdığı makalesinde;

“Fransa, Bordeaux Üniversitesi’nde arkeolog olan Francesco d’Errico, işaretler hakkında bir fikre sahip. Kariyeri boyunca birçok antik oyma eseri inceledi ve 1970’lerde Angoulême yakınlarındaki Les Pradelles bölgesinde bulunan sırtlan kemiğinin olağandışı olduğunu düşünüyor. D’Errico, antik oyma eserler genellikle sanat eseri olarak yorumlansa da, Les Pradelles kemiğinin daha işlevsel olduğunu söylüyor” dedi.

Bir Neandertal tarafından sırtlan kemiğine yapılan işaretler
Bir Neandertal tarafından sırtlan kemiğine yapılan işaretler, sayısal bilgilerini kaydetmiş olabileceğini gösteriyor. Foto: F. d’Errico

Francesco d’Errico, Neandertal insanın sayısal bilgileri kodlayabileceğini savunuyor. Francesco d’Errico, “ve eğer bu doğruysa, anatomik olarak modern insanlar bir sayısal gösterim sistemi geliştirmede yalnız olmayabilirler. Neandertaller de bunu yapmaya başlamış olabilir” diye konuştu.

D’Errico 2018’de fikirlerini yayınladığında, birkaç bilim insanının keşfettiği bir alana, sayıların eski köklerine girmeye çalışıyordu. Almanya, Leipzig’deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nde evrimsel bir biyolog olan Russell Gray, “Sayıların kökeni, bilimsel araştırmalarda hala nispeten boş bir niş” ifadesini kullanmıştı.

2017 yılında yapılan bir araştırmada, onları kelimeler ve işaretler şeklinde sembollerle temsil edilen kesin değerlere sahip ayrı varlıklar olarak tanımlamasına rağmen, araştırmacılar bazen sayıların ne olduğu konusunda hemfikir olmadıkları görülmekte…

Şimdi, çeşitli alanlardan araştırmacılar sorunu farklı bakış açılarından ele aldıkça, sayıların kökeni giderek artan bir ilgi görüyor.

Bilişsel bilim adamları, antropologlar ve psikologlar, bir toplumun sayıları saymak ve işlemek için kullandığı semboller olarak tanımlanan mevcut sayı sistemleri arasındaki farklılıkları anlamak için çağdaş kültürlere bakıyorlar. Araştırmaların ortak amacı; modern sistemlerde gömülü ipuçlarının kökenlerinin ayrıntılarını aydınlatabilmesidir.

Bu arada, arkeologlar eski sayısal gösterimlerin kanıtlarını aramaya başladılar ve dile ilgi duyan evrimsel biyologlar, sayı sözcüklerinin derin kökenlerini araştırıyorlar. Bu çalışmalar, araştırmacıları sayı sistemlerinin tarih öncesi gelişimi için ilk ayrıntılı hipotezlerden bazılarını formüle etmeye teşvik etti.

 

Banner
Benzer Yazılar

Moğol Tehdidine Karşı İnşa Edilen 12 Kapıdan Biri: Konya’da Larende Kapısı’nın Temeli Ortaya Çıktı

1 Kasım 2025

1 Kasım 2025

Konya’nın tarihi dokusunu yeniden şekillendiren arkeolojik kazılarda, Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat döneminde inşa edilen kalenin 12 kapısından biri olan...

Side Antik Kenti tapınaklar ile anılacak

10 Haziran 2022

10 Haziran 2022

Geçtiğimiz yıl Side Antik Kenti’nde kaçak yapıların yıkılması ile başlayan arkeolojik kazı çalışmaları tüm hızı ile devam ediyor. Kasım ayında...

İnsanlar ekmek yapmayı 14.400 yıl önce biliyorlardı

15 Mayıs 2022

15 Mayıs 2022

Ürdün’ün Kara Çölü’ndeki arkeolojik buluntular, insanların 14.400 yıl önce ekmek pişirmek için taş fırınları kullandığını gösteriyor. Araştırmacılar, 14.400 yıl önce...

5000 Yıllık Bedeviler Mağarası Bakıma Muhtaç Durumda

23 Şubat 2021

23 Şubat 2021

El Halil kentinde bulunan Bedeviler mağarası Roma işgaline karşı direnen Filistinlilerin tarihinin bir tanığıdır. İşgal altında bulunan Batı Şeria’daki El...

Glasgow’lu Sanatçı Plastik Poşet Müzesi Açtı!

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

İskoçyada ki Glasgow Üniversitesi mezunu Katrina Cobain plastik poşetlerden oluşan farklı bir sergiye ev sahipliği yapacak. Plastik poşetlerin dünyamıza ne...

3 Bin 500 Yıllık Hitit Kenti Büklükale Kazılarında Yeni Binaların Çıkarılması Hedefleniyor

1 Haziran 2022

1 Haziran 2022

Büklükale, Hitit İmparatorluğu’nun en önemli yerleşim alanlarından biri olarak dikkat çekiyor. Her yıl Mayıs ve Haziran aylarında devam eden Büklükale...

31.000 yaşında Paleolitik bir kadının çarpıcı yüz rekonstrüksiyonu

28 Eylül 2022

28 Eylül 2022

1881’de arkeologlar, şu anda Çek Cumhuriyeti’nde bulunan bir köy olan Mladeč’teki bir mağaranın içine gömülü bir insanın kafatasını ortaya çıkardılar....

Antik Yijin Şehri, Çin’deki En İyi 10 Arkeolojik Keşif Arasında

1 Şubat 2021

1 Şubat 2021

Hangzhou’nun Lin’an Bölgesi’nde bulunan Yijin Antik Kenti, 2020’nin Çin’deki en iyi 10 arkeolojik keşifleri arasına girdi. Yijin Antik Kenti, 2017...

İsrailli filologlar Akadca çivi yazılı tabletlerin okunmasında yapay zeka kullanıyor

4 Mayıs 2023

4 Mayıs 2023

İsrailli filologlar, Tunç Çağı devletleri arasında diplomatik dil (Lingua franca) kabul edilen Akadca ile yazılmış çivi yazılı tabletlerin okunmasında yapay...

Kınık Höyük’te Demir Çağı’na ait yerleşim alanları ortaya çıkarıldı

30 Ağustos 2022

30 Ağustos 2022

Niğde’nin Altunhisar ilçesine bağlı Yeşilyurt köyü yakınlarında Orta Tunç Çağı ve Erken Tunç Çağı dönemi yerleşim katmanlarına sahip Kınık Höyük’te...

Saqqara nekropolünde 4.000 yıllık beş mezar keşfedildi

19 Mart 2022

19 Mart 2022

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı, Kahire’nin güneybatısındaki Saqqara nekropolünde 4 bin yıllık beş antik mezarın keşfedildiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında...

İzmir’de 1500 Yıllık Mozaik Kaçak Kazı Yapanların Elinden Kurtarıldı

3 Nisan 2021

3 Nisan 2021

Neredeyse her gün kaçak kazı yapıldığına dair haberleri bültenlerde okuyoruz. Kaçak kazı haberlerini okuyunca duyunca mutlaka üzülüyoruz. Ama, kimi haberlerde...

Antik parşömenler, MS birinci yüzyılda Petra’da yaşayan Nebati bir kadının hayatı hakkında şaşırtıcı bilgiler ortaya koyuyor

19 Aralık 2023

19 Aralık 2023

Petra, iki bin yıl önce güçlü bir ticaret imparatorluğunun başkentiydi. Ticarette uzmanlaşmış ve uzun yıllar bölgenin siyasi, kültürel ve ekonomik...

Müzelerde sergilenen eserler hint yağı ile korunabilir mi?

22 Nisan 2023

22 Nisan 2023

Müzelerde sergilenen eserler üzerinde birçok potansiyel tehlike bulunuyor. Toprağın altında yüzlerce binlerce koruna gelmiş eserler, ışık, nem, sıcaklık, hava kirliliği,...

Sular çekilince Skepsis Antik Kenti’nin hamam ve kilise kalıntıları ortaya çıktı

26 Kasım 2022

26 Kasım 2022

Çanakkale’nin Bayramiç ilçesi Kurşunlu Tepesi’nde yer alan Skepsis Antik Kenti’nin hamam ve kilise kalıntıları Bayramiç barajının sularının çekilmesi ile tekrar...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]