3 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Sayı Saymayı Ne Zaman Öğrendik!

Neandertal insanı sayı saymayı ne zaman öğrendi. Yazının bulunuşundan binlerce yıl önce Neandertal insanının sayı saymayı öğrendiği ve sayıları kullandığına dair yeni bulgulara ulaşılıyor.

Elde edilen yeni arkeolojik bulgular sayı saymanın on binlerce yıl önce kullanıldığına dair işaretler veriyor.

Yaklaşık 60.000 yıl önce, günümüz Batı Fransa’sında bulunan bir parça sırtlan uyluk kemiğine çarpıcı biçimde benzer ve yaklaşık olarak paralel olan dokuz çentik atılmış olduğu ve bu işlemi yapan Neandertal insanının bunun bir anlam vermek için yaptığı düşünüldü.

Bulunan bu sırtlan kemiği parçası üzerine yapılan çalışma ile ilgili Nature.com da Colin Barras yazdığı makalesinde;

“Fransa, Bordeaux Üniversitesi’nde arkeolog olan Francesco d’Errico, işaretler hakkında bir fikre sahip. Kariyeri boyunca birçok antik oyma eseri inceledi ve 1970’lerde Angoulême yakınlarındaki Les Pradelles bölgesinde bulunan sırtlan kemiğinin olağandışı olduğunu düşünüyor. D’Errico, antik oyma eserler genellikle sanat eseri olarak yorumlansa da, Les Pradelles kemiğinin daha işlevsel olduğunu söylüyor” dedi.

Bir Neandertal tarafından sırtlan kemiğine yapılan işaretler
Bir Neandertal tarafından sırtlan kemiğine yapılan işaretler, sayısal bilgilerini kaydetmiş olabileceğini gösteriyor. Foto: F. d’Errico

Francesco d’Errico, Neandertal insanın sayısal bilgileri kodlayabileceğini savunuyor. Francesco d’Errico, “ve eğer bu doğruysa, anatomik olarak modern insanlar bir sayısal gösterim sistemi geliştirmede yalnız olmayabilirler. Neandertaller de bunu yapmaya başlamış olabilir” diye konuştu.

D’Errico 2018’de fikirlerini yayınladığında, birkaç bilim insanının keşfettiği bir alana, sayıların eski köklerine girmeye çalışıyordu. Almanya, Leipzig’deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nde evrimsel bir biyolog olan Russell Gray, “Sayıların kökeni, bilimsel araştırmalarda hala nispeten boş bir niş” ifadesini kullanmıştı.

2017 yılında yapılan bir araştırmada, onları kelimeler ve işaretler şeklinde sembollerle temsil edilen kesin değerlere sahip ayrı varlıklar olarak tanımlamasına rağmen, araştırmacılar bazen sayıların ne olduğu konusunda hemfikir olmadıkları görülmekte…

Şimdi, çeşitli alanlardan araştırmacılar sorunu farklı bakış açılarından ele aldıkça, sayıların kökeni giderek artan bir ilgi görüyor.

Bilişsel bilim adamları, antropologlar ve psikologlar, bir toplumun sayıları saymak ve işlemek için kullandığı semboller olarak tanımlanan mevcut sayı sistemleri arasındaki farklılıkları anlamak için çağdaş kültürlere bakıyorlar. Araştırmaların ortak amacı; modern sistemlerde gömülü ipuçlarının kökenlerinin ayrıntılarını aydınlatabilmesidir.

Bu arada, arkeologlar eski sayısal gösterimlerin kanıtlarını aramaya başladılar ve dile ilgi duyan evrimsel biyologlar, sayı sözcüklerinin derin kökenlerini araştırıyorlar. Bu çalışmalar, araştırmacıları sayı sistemlerinin tarih öncesi gelişimi için ilk ayrıntılı hipotezlerden bazılarını formüle etmeye teşvik etti.

 

Banner
Benzer Yazılar

Bursa’nın 2.200 Yıllık Zindanı Müze Oldu

17 Ekim 2021

17 Ekim 2021

Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyonu tamamlanan M. Ö. 200 yıllarında inşa edilen zindan artık dijital müze ve sanat galerisi olarak...

İsrail’de 10.000 Yıl Öncesine Ait Tsunami İzleri

25 Aralık 2020

25 Aralık 2020

Arkeologlar, birçok eski sel olayını Tufan hikayesi ile ilgili olabileceğini teorileştirdiler. Ancak bu sel olaylarının çok azı kuzey İsrail’deki Tel...

Konya’da 5 Bin Yıllık İnsan Yüzlü Çömlek Parçası Ortaya Çıkarıldı

17 Eylül 2025

17 Eylül 2025

Konya’nın Seydişehir ilçesindeki Gökhöyük’te yürütülen kazılarda, yaklaşık 5 bin yıl öncesine tarihlenen ve üzerinde insan yüzü betimlemesi bulunan çömlek parçası...

Erek Dağı eteklerinde Urartulara ait onlarca çivi yazılı pithos bulundu

10 Kasım 2024

10 Kasım 2024

Van’ın İpekyolu ilçesinde Erek Dağı eteklerindeki kale kalıntısında yapılan arkeolojik kazılarda, Urartular döneminde yağ, tahıl ve içeceklerin muhafaza edildiği çivi...

İspanyol arkeologlar 2.600 yıllık antik gemi batığını çıkarmayı başardılar

25 Aralık 2024

25 Aralık 2024

İspanyol arkeologlar, ülkenin güneydoğu kıyılarındaki sularda ilk kez keşfedilen 2.600 yıllık bir gemi batığını, 20 yıl süren çalışmaların ardından başarıyla...

Altay’da Keşfedilen Erken Türk Çağı’na Ait Nadir Petroglifler

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Devlet Arkeoloji Üniversitesi tarafından yapılan bir arkeolojik yüzey araştırması, Ulazhonsky Bölgesi’ndeki Pazyryk mezar höyüklerinin yakınında bulunan ortaçağ kaya sanatı incelendi....

Vahiy Kitabı ile büyü tabletleri arasında benzerlikler bulundu

11 Şubat 2023

11 Şubat 2023

Johannes Gutenberg Üniversitesi Mainz’dan (JGU) Dr. Michael Hölscher başkanlığındaki bir araştırma projesi, vahiy kitabının büyü tabletleri ile benzer bazı ifadelere...

Arkeoloji Kazı Çalışmaları İçin 64 Milyon TL Destek

20 Haziran 2021

20 Haziran 2021

2021 yılı arkeoloji kazı çalışmaları için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile Türk Tarih Kurumu Başkanlığı tarafından 64 milyon...

Kuzey Fransa’da 3.000 Yıllık Devasa Yerleşim Yeri Keşfedildi

24 Mart 2025

24 Mart 2025

Arkeologlar Kuzey Fransa’nın Hauts-de-France bölgesinde yaklaşık 3000 yıl öncesine Geç Tunç Çağı ve Erken Demir Çağı’na tarihlenen önemli bir yerleşim...

Amastris Antik Kenti’nde 1800 yıllık bir su perisi heykeli bulundu

8 Eylül 2023

8 Eylül 2023

Bartın’ın Amasra ilçesindeki Amastris Antik Kenti’nde, yapılan kazılarda 1800 yıllık olduğuna inanılan bir su perisi heykeli ortaya çıkarıldı. 1800 yıllık...

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda ilk arkeolojik deney başladı

19 Ocak 2022

19 Ocak 2022

Uluslararası Uzay İstasyonu’nda arkeologlar Flinders Üniversitesi’nden Doçent Doktor Alice Gorman ve California’daki Chapman Üniversitesi’nden Doçent Doktor Justin Walsh uzayda ilk...

8.000 yıllık Yarmukian dönemi Ana Tanrıça heykelciği keşfedildi

8 Temmuz 2022

8 Temmuz 2022

İsrail Eski Eserler Kurumu, Sha’ar Hagolan Yarmukian arkeolojik alanında devam eden kazılarda 8.000 yıllık Yarmukian dönemi Ana Tanrıça heykelciği keşfedildiğini...

Diyarbakır Surları’nın iki burcunun restorasyonu tamamlandı

19 Ocak 2023

19 Ocak 2023

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından “Surlar’da Diriliş” mottosuyla başlatılan çalışmalarda Dağkapı 1 ve 2 nolu burçların restorasyonu tamamlandı. UNESCO Dünya Kültür...

Ayanis Kalesi’nde ilk kez Urartulara ait çöplük alanı ortaya çıkarıldı

3 Eylül 2022

3 Eylül 2022

Van Tuşpa sınırlarında Urartu Krallığı’nın görkemli yapılarından biri olan Ayanis Kalesi’nde devam eden kazılarda ilk kez Urartulara ait çöplük alanı...

Karahantepe’de tarihte bir ilk: İnsan yüzlü T biçimli dikilitaş bulundu

6 Ekim 2025

6 Ekim 2025

Şanlıurfa’daki Neolitik yerleşim alanı Karahantepe’de, arkeoloji dünyasında yankı uyandıran bir keşif yapıldı. İlk kez insan yüzü betimli bir T biçimli...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]