Yangtze Nehri vadisinde bulunan kaz kemikleri üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, kazlar 7000 yıl kadar önce Çin’de evcilleştirilmiş olabilir. Tavukların evcilleştirilme zamanı belirsiz olduğundan, bu onları Neolitik Çağ’da tavuklardan önce evcilleştirilen ilk kuş yapabilir.
Masaki Eda ve meslektaşları, erken evcilleştirme kanıtlarını ortaya çıkarmak için Çin’deki Yangtze Nehri vadisindeki 7.000 yıllık bir pirinç ekim köyünden kaz kemikleri üzerinde histolojik, jeokimyasal, biyokimyasal ve morfolojik analizler yaptılar.
Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan makalelerinde grup, Doğu Çin’deki bir kazı alanı olan Tianluoshan’da bulunan kaz kemikleriyle ilgili çalışma verilerini yayınladılar.
Araştırmacılar, Tianluoshan bölgesi olan çalışma alanında olgunlaşmamış kaz kemikleri buldular. Bölgede dördü 8 ila 16 haftalık kazlara ait 232 kaz kemiği ele geçti. Uzmanlar, kemiklerin, kuşların sahanın yakınında yumurtadan çıktığını gösterdiğini öne sürüyorlar, çünkü kuşların hayatta olduğu sırada o bölgede yaban kazlarının yaşamadığına inanılıyor.
Oksijen izotop analizi, göçmen olmayan, yerel olarak yetiştirilmiş kazlara ait kemiklerin tanımlanmasına yardımcı oldu. Biyokimyasal analizler, yerel kazların diyetinin göçmen kazlardan farklı olduğunu ve ekili pirinci içerebileceğini öne sürdü.
Morfolojik analiz, yaban kazlarına kıyasla tutarlı bir vücut büyüklüğüne sahip oldukları göz önüne alındığında, yerel kazların birden fazla nesil boyunca tutulduğunu ileri sürdü. Ayrıca, kuşların kemiklerinde bulunan ve muhtemelen yerel bir su kaynağından gelen kimyasallara dayalı olarak yerel olarak yetiştirildiğini gösteren kanıtlar buldular. Ve tüm yetişkinler yaklaşık olarak aynı boyuttaydı, bu da kapalı bir alanda üremeyi gösterir.
Radyokarbon yöntemi ile 7150-6670 yıl öncesine tarihlenen kemikler, erken kaz evcilleştirme belirtilerini de sergiledi. Yazarlar, kemiklerdeki kasaplık ve imalat işaretlerine dayanarak, kazların, yabani, göçmen kazların bulunmadığı zamanlarda et ve kemik alet malzemelerine olan talebi karşılamak için yerel olarak yetiştirildiğini öne sürüyorlar.
Araştırmacılar, buldukları kanıtların, yaklaşık 7.000 yıl önce Neolitik Çağ’da Çin’de kazların evcilleştirilme için güçlü kanıtlar sağladığını öne sürüyorlar. Kazların evcilleştirilen ilk kuşlar olduğu anlamına gelebilecek bir bulgu.
Kapak Fotoğrafı: Modern Çin yerli kazları (Anser cygnoides domesticus). Masaki Eda.