8 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Memlükler’in kale kuşatmasında attıkları taşın üzerindeki ilginç Arapça yazıt

Günümüzde, topçu birlikleri düşman mevzilerine atacakları bombaların üzerine bir iki kelimeden oluşan mesajlar yazarlar. Hava saldırılarında da bu tip mesajlar kullanılır.

Bu mesajlar, çoğunlukla bir önceki operasyonda ya da savaşta ölen şehitleri anma veyahut karşı tarafa korku salmak için uygulanan bir psikolojik yöntem.

Bombayı atacak askeri personel içinde moral kaynağı olacağı düşünülen bu uygulama, Arsuf’ta bulunan Haçlı kalesinin kuşatmasında Memlük askerler tarafından kullanıldığı görüldü.

Orta Çağ'a kadar kullanılan mancınık (balista) sistemi
Orta Çağ’a kadar kullanılan mancınık (balista) sistemi

Arsuf Kalesi’nde gülle üzerinde Arapça yazı

Kale kuşatmalarında surları yerle bir etmek ve suru koruyan askerleri etkisiz hale getirmek ve psikolojik baskı yapmak için icat edilen mancınık (balista) sistemi Antik Çağ’dan başlayarak Orta Çağ’a kadar saldırı için etkin kullanılan bir savaş aleti olmuştu.

Mancınık ile atılan taş gülleler, ateşli toplar hatta vebalı fareler savaşın seyrini değiştirmekteydi.

Antik çağda Apollonia olarak bilinen yıkık Arsuf kasabasında bulunan Haçlı Kalesi kazılarında ortaya çıkarılan taş gülle üzerinde görülen Arapça yazıt, güllelerin psikolojik baskı ya da gülleyi atan askerler için moral kaynağı olarak da kullanıldığını gösterdi.

İsrail, Tel Aviv’in hemen kuzeyinde yer alan Arsuf kasabasında bulunan Haçlı Kalesi, Haçlı ordusunun Kutsal Topraklar’a ulaşmada en son kalesidir.

Kalede kazılara devam eden arkeologlar yaklaşık 800 yıl önce Memlükler tarafından kalenin kuşatılmasında atılan gülleler üzerinde bir takım Arapça yazıt keşfettiler.

Memlukler tarafından atılan taş gülle üzerinde yazılı Arapça kelime

Metin kesin olarak yorumlanamayacak kadar yıpranmış, ancak açıkça “nişan” ve “saldırı” gibi bir şeyi ifade ettiğini (niyya/niyet, amaç ya da ve el-ghuzat) söyleyen araştırmacılar, muhtemelen saldıran birliklerinin moralini yükseltmeyi amaçladıklarını söylediler.

Yazıtlı gülle Baybars’ın ordusu tarafından atılmış

Arsuf Haçlı Kalesi, uzun yıllar Kutsal Topraklar’ın korunması için duran son kaledir. Tarih boyunca kale birçok kanlı kuşatmalara sahne olmuş ve son olarak M. S. 1230’larda Haçlıların nihai sınır dışı edilmesi için zemin hazırlayan Memluk sultanı Baybars tarafından 40 günlük kanlı bir kuşatmanın altında kalmış.

Bu kuşatma sırasında, Memlükler, Haçlı tahkimatlarına binlerce taş gülle fırlatmış. Bu taş güllelerin çoğu 1990’larda bulunarak düzgün yığınlar halinde düzenlenmiş.

Bir zaman sonra bu taş gülle yığınları içinde Arapça yazılı bir gülle olduğunu fark eden araştırmacılar, bu buluntuyu incelemeye başladılar.

Arsuf kazılarını yöneten Tel Aviv Üniversitesi’nden arkeolog Prof. Oren Tal, Tel Aviv Üniversitesi’ndeki bir arkeoloji konferansında elde edilen bulguyu sundu. Tal, “Bu taş güllenin gözden kaçan bir yazıtı olduğunu fark ettik” dedi. “Elbette bu, diğer tüm yığınları sökmemize ve yaklaşık 2.500 taş gülleyi kontrol etmemize neden oldu, ancak sadece bir metin bulduk” diye sözlerine ekledi.

Memlük zamanında Arapça yazılı taş gülle

Yazılı kireçtaşı küre yaklaşık 36 kilogram ağırlığındaydı ve o sırada yaygın olarak kullanılan el yazısı Arapça bir yazı olan Neshi’de yontulmuş iki satır yazı taşıyordu.

Tal, Haaretz’e “Bunun atılan ilk taş olduğuna ve balistaları (mancınıkları) yöneten askerler arasında morali artırma arzusu olduğuna bahse girerim. Mesaj Memlüklere hizmet etti. Onu okumayan veya anlamayan Haçlılara yönelik değildi” dedi.

Yazıt, metnin kendisi genellikle düşmana hitap etse bile, genellikle saldırganlar arasında morali desteklemek için tasarlanan bin yıl boyunca mühimmat yazma modelini gösteriyor. Belki de bunun en bilinen örnekleri, “Adolph”a veya diğer yüksek rütbeli düşmanlara adanmış bombalar ve mermiler üzerine mesajlar yazan II. Dünya Savaşı askerleridir.

Banner
Benzer Yazılar

Mısır’da Ölüler Kitabı’nı içeren bir papirüs keşfedildi

17 Ekim 2023

17 Ekim 2023

Mısır’ın Minya Valiliği’ndeki Tuna Al-Gabal arkeolojik alanında devam eden arkeolojik kazılarda Ölüler Kitabı’nı içeren bir papirüs keşfedildi. Papirüs, MÖ 16....

Suriye’de Maarat el-Numan’da 1500 Yıllık Bizans Mezar Kompleksi Ortaya Çıktı

11 Haziran 2025

11 Haziran 2025

Suriye’nin iç savaşla yerle bir olan kuzey kenti Maarat el-Numan’da, moloz kaldırma çalışmaları sırasında 1500 yıllık Bizans dönemine ait bir...

Asilzade Khuwy’nin Keşfi Mısır tarihini yeniden yazabilir

25 Ekim 2021

25 Ekim 2021

2019’da keşfedilen Khuwy adlı eski bir Mısır asilzadesinin mumyalanmış cesedi, eski Mısırlıların daha önce düşünülenden 1000 yıl önce ölülerinin karmaşık...

Arabistan’da Mustatil Yapılar Sığır Kültünün 7.000 Yıllık Taş Kalıntıları Olabilir

1 Mayıs 2021

1 Mayıs 2021

Arabistan’ın kuzeybatısında mustatil taş kalıntılarını inceleyen arkeologlar, bu taş kalıntıların 7.000 yıllık sığır kültü için kullanılan alanlar olabileceğini düşünüyorlar. Arapça...

İsrailli arkeologlar, Hz. İsa’nın sembolü “iyi çoban” yüzüğü buldular

24 Aralık 2021

24 Aralık 2021

İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA) Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrailli arkeologların Caesarea kıyılarında deniz tabanındaki iki geminin enkazları arasında antik...

Umman’da 5.000 yıllık Erken Tunç Çağı yerleşim alanı keşfedildi

3 Ocak 2023

3 Ocak 2023

Ummanlı arkeologlar, Al Gharyein arkeolojik alanında devam eden kazılarda 5 bin yıllık Erken Tunç Çağı yerleşim alanı keşfettiler. Al Gharyein...

Mısır’daki Marea Antik Kenti’nde keşfedilen binlerce ‘Nummi Minimi’ sikkesi incelendi

20 Aralık 2023

20 Aralık 2023

Varşova Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi’nden nümismatistler, İskenderiye’nin 45 kilometre güneybatısında bulunan Marea Antik Kenti’nde keşfedilen; önce göz ardı edilen binlerce küçük...

Kudüs İslam Eserleri Müzesi İslami Sanat Eserleri Satışını Erteledi!

27 Ekim 2020

27 Ekim 2020

Kudüs İslam Eserleri Müzesi, Londra’daki Sotheby’s müzayede evinde bugün ve yarın için satışa çıkarılacak olan İslami sanat eserlerinin satışını erteledi....

Kudüs Tepeleri’nde Roma dönemi nekromansi kanıtları; yağ lambaları, mızrak uçları ve kafatasları

14 Temmuz 2023

14 Temmuz 2023

Kudüs Tepeleri’ndeki Te’omim Mağarası, bir zamanlar insanların gelecek hakkında bilgi edinme umuduyla ölülerle iletişim kurduğu yer olarak hizmet etmiş olabilir....

Esna Tapınağı’nın tavanında canlı renklerde 46 kartal ortaya çıktı

16 Mayıs 2022

16 Mayıs 2022

Mısır’da Luksor’un 35 mil güneyinde, Nil’in batı kıyısında bulunan Esna Tapınağı’nda Alman/Mısır uzmanlarının yaptıkları restorasyon çalışmaları sırasında tapınak kompleksinin bir...

Golan Tepelerinde Kral Davut Dönemine Ait 3000 Yıllık Kale

28 Kasım 2020

28 Kasım 2020

İsrail Eski Eserler Kurumu’ndan bir arkeolog ekibi, MÖ 11. veya 10. yüzyılda Kral David’in (Kral Davut)  müttefiki Geshurites tarafından kurulduğuna...

Arkeologlar, Son Akşam Yemeği’nin Yendiği Bölgede Antik Kilise Buldu

30 Aralık 2020

30 Aralık 2020

Arkeologlar, Hz. İsa ve havarilerinin son akşam yemeğini yediği evin yeri olduğuna inanılan bölgede bir Bizans kilisesi ve 2.000 yıllık...

Antik Mısır mühürlü hayvan adak kutuları

21 Nisan 2023

21 Nisan 2023

Antik Mısır’da, hayvanlar genellikle tapınaklarda ve evlerde beslendi. Bazı hayvanlar tanrı ve tanrıçaların sembolü olarak kabul edildi. Bu nedenle, özellikle...

Güney Arabistan’da Taş Bıçak Üretiminin En Eski Kanıtı: 80.000 Yıllık Taş Bıçaklar Keşfedildi

21 Şubat 2025

21 Şubat 2025

Friedrich Schiller Üniversitesi Jena’dan Knut Bretzke liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, Şarika Emirliği’ndeki Jebel Faya kaya sığınağında 80.000 yıllık taş...

Suudi Arabistan’da Keşfedilen Neolitik Döneme Ait Kaya Oyma Tapınak ve Yazıtlar

7 Ağustos 2022

7 Ağustos 2022

Suudi Miras Komisyonu tarafından yönetilen bir projede, çok uluslu bir arkeolog ekibi, en son teknolojileri kullanarak Al-Faw bölgesinde Neolitik Döneme...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]