3 December 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İranlı arkeologlar, Doğu İran’da erken idari yönetimin ilk kanıtını keşfettiler.

İranlı arkeologlar, İran’ın doğusundaki Horasan eyaletinde 6.000 yıl önce yaşayan insanlar hakkında yeni bilgiler sağlayacağını düşündükleri erken idari yönetimin ilk kanıtlarını keşfettiklerine inanıyorlar.

Keşif, Güney Horasan ilinin Sarayan ilçesinde yer alan Kale Kub’da halen sürmekte olan üçüncü arkeolojik kazı sezonunda yapıldı.

Kale Kub, İran’ın doğusunda, Güney Horasan Eyaleti, Sarayan Bölgesi’ndeki Ayask kasabasında bulunan tarih öncesi bir sitedir.

Bu keşif çok önemlidir çünkü Doğu İran, özellikle tarih öncesi dönemde, İran arkeolojik haritasında tamamen bilinmeyen bir bölgedir. İran’da arkeolojik kazıların başlamasından yüz yıldan fazla bir süre sonra, doğu bölgeleri çeşitli nedenlerle arkeologlardan çok az ilgi gördü veya hiç ilgi görmedi ve bu nedenle bölge hakkında çok sınırlı yayın bulunuyor.

Kale-Kub kazıları
İranlı arkeologlar, Kale Kub kazılarında üç döneme ait izler buldular.

CHTN’den alıntı yapan arkeolog Mohammad-Hossein Azizi Kharanaghi, “Kazı başlangıcından on günden fazla bir süre sonra, endüstriyel mimari, kerpiç duvarlar ve çömlek kalıntıları bulduk, bunlar sosyal karmaşıklığın ve idari bir yönetim sisteminin kanıtlarını sunuyor” dedi.

Araştırmayı yöneten Azizi Kharanaghi, Kale Kub’un, M. Ö. beşinci yüzyıldan ikinci binyıla kadar farklı kültürlerin dizilimlerine dair arkeolojik kanıtlara sahip bölgedeki birkaç tarihi yerden biri olduğunu açıkladı.

Arkeolog, çalışmalarının, bulunan çanak çömleklerin sınıflandırılması ve tipolojisi aracılığıyla “Eğimli ağızlı çanak çömlek stilinin” dağılım bölgesini belirlemek için Kale Kub alanının önemini ve ardından bu alandaki çanak çömlek stilini diğerleriyle karşılaştırması yönünde olacak.”

Kale-Kub kalıntıları
Kale Kub kalıntıları

“Ayrıca, bu çömlek tarzının Doğu’ya ve İran’ın doğusu ile batısı arasındaki etkileşime olası rotalarını izlemeye çalışıyoruz. Kale Kub’daki kazıdan çıkan çanak çömlek koleksiyonunda yüksek miktarda eğimli ağızlı kaseler, Banesh tepsisi ve M. Ö. 4. binyıldan itibaren iyi bilinen burun sapı ve emzikli çanak çömlek çeşitleri yer alıyor” dedi.

Modern İran’da, bu çanak çömlek stilleri güneybatı, orta Zagros, merkezi plato ve güneydoğudan çıkarılmaktadır. Uzmanlar, Kale Kub’daki bulguların bu kültürün İran’ın doğusuna kadar uzandığını gösterdiğine inanıyor.

M. Ö. 4. binyılın sonlarına ait Mezopotamya eğimli ağız kenarlı kase: iki elle kolayca kavranan ve eğimli bir ağızda sona eren düz kenarları olan ham bir çanak çömlek parçası. Eğimli ağız kenarlı kaseler (kısaltılmış BRB), tekerlek yerine bir kalıpla yapıldıkları için çirkin, sağlam ve ucuz bir yapıya sahiptir. Çömleğin kaba olması nedeniyle kase gözeneklidir ve sıvı tutmaz. Boyutları şaşırtıcı derecede kararlıdır.

Kenarları eğimli kaseden bir örnek. Fotoğraf: Vikipedi
Kenarları eğimli kaseden bir örnek. Fotoğraf: Vikipedi

Arpa ve yağın porsiyonlarını ölçmek için eğimli ağızlı kaseler kullanıldığı sanılmaktadır. Arpa ve yağlar, hizmetleri için işçilere ödeme olarak verilecekti. Ayrıca Mezopotamya’da Uruk döneminde bulunan en ikonik seramik türlerinden biri de Eğimli ağızlı kaselerdir.

Bölgeler arası etkileşimler, geniş alanda hammadde ve üretim hareketi üzerinde önemli bir etkiye sahipti. Kale Kub’un İran’ın doğusundaki coğrafi konumu ve bölgedeki metal madenlerinin varlığı nedeniyle, bu site muhtemelen M. Ö. 4. binyılda İran’ın güneybatısındaki etkileşim ağlarında bir tedarikçi yer olarak ortaya çıktı.

II. Susa ufkuna ya da geç Uruk kültürlerine ait olduğu düşünülebilecek bu kültürel deliller arasında eğimli ağızlı kaseler, kaba Banesh tepsileri, boru biçimli ve burun kulplu çömlekler, ince ve boyalı çarklı çömlekler gibi bu dönemin tipik çanak çömleği sayılabilir. İran’ın güney-batı, batı, kuzey-batı, güney-doğu bölgelerinde ve orta platosunda iyi bilinen, ancak şimdi doğu İran’da ilk kez tanımlanıp tanıtılan çanak çömlek yapımı.

Bu sitede şimdiye kadar üç kültürel dönem tespit edilmiştir. Bakir toprağın alt seviyesinden ve üst seviyesinden sınıflandırılmışlardır: 1: KALE KUB I (Kalkolitik dönem, MÖ beşinci binyıl), 2: KALE KUB II (Susa II horizonu, MÖ dördüncü binyıl) ve 3: KALE KUB III (Bronz çağı, MÖ üçüncü ve ikinci binyıl).

AFM

Banner
Benzer Yazılar

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinler Roma dünyası hakkında yeni bilgiler veriyor

11 Ocak 2023

11 Ocak 2023

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinleri deşifre eden araştırmacılar, Roma dünyası hakkında yeni bilgilere ulaştılar. Roma toplumunun ve eğitiminin nasıl bir...

Şili’nin kuzeyinde bir İnka soylusuna ait tunik veya unku bulundu

15 Şubat 2023

15 Şubat 2023

Şili’nin kuzeyindeki Caleta Vítor Körfezi boyunca yer alan mezar alanını kazan araştırmacılar, Inka İmparatorluğu’nda saygı ve prestije sahip soyluya ait...

Orta Don’da benzersiz bir keşif: Gümüş bir plakada İskit tanrıları

20 Kasım 2021

20 Kasım 2021

Rusya Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü arkeologları, Voronej bölgesinin Ostrogozhsky Bölgesi’ndeki Devitsa V mezarlığındaki kazıları sırasında, griffinlerle çevrili kanatlı İskit tanrıları...

Arkeologlar, Gloucestershire’daki bir kazıda yedi mezarda yedi çift Anglo-Sakson broş buldular

5 Nisan 2022

5 Nisan 2022

Arkeologlar, İngiltere’nin güneybatısındaki Gloucestershire’da yapılan bir kazıda ortaya çıkarılan yedi mezarın her birinde birer çift olmak üzere yedi çift Anglo-Sakson...

Aizanoi kazılarında kemik atölyesi ortaya çıkarıldı

13 Kasım 2021

13 Kasım 2021

UNESCO Dünya Geçici Miras Listesi’nde yer alan Aizanoi Antik Kenti’nde gerçekleştirilen kazı çalışmalarında kemik atölyesi ve kandil dükkanı ortaya çıkarıldı. İkinci...

Hollandalı balıkçılar, Texel kıyılarında asırlık oyulmuş ahşap kafa heykeli çıkardılar

17 Ağustos 2022

17 Ağustos 2022

Hollanda Wadden Adaları’nın Texel kıyılarında balık ağlarına olağanüstü işçilikle oyulmuş ahşap kafa heykeli takıldı. 1 Ağustos Salı günü, karides teknesi...

“Anadolu” operasyonu ile tarihi eser kaçakçılarına darbe

10 Ağustos 2021

10 Ağustos 2021

Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı ile Adana Cumhuriyet Başsavcılığı koordinesinde 30 ilde uluslararası tarihi eser...

İzmir’de 1500 Yıllık Mozaik Kaçak Kazı Yapanların Elinden Kurtarıldı

3 Nisan 2021

3 Nisan 2021

Neredeyse her gün kaçak kazı yapıldığına dair haberleri bültenlerde okuyoruz. Kaçak kazı haberlerini okuyunca duyunca mutlaka üzülüyoruz. Ama, kimi haberlerde...

8.000 yıllık Yarmukian dönemi Ana Tanrıça heykelciği keşfedildi

8 Temmuz 2022

8 Temmuz 2022

İsrail Eski Eserler Kurumu, Sha’ar Hagolan Yarmukian arkeolojik alanında devam eden kazılarda 8.000 yıllık Yarmukian dönemi Ana Tanrıça heykelciği keşfedildiğini...

Fatsa’nın Gaga Gölün de Kilise Kalıntıları Bulundu

20 Ekim 2020

20 Ekim 2020

Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Gaga Gölü’nün derinliklerinde batık bir kilisenin kalıntılarına rastlandı. Yüzeyin 15 metre altında (50 fit) altında kalan...

Macaristan’da ortaya çıkarılan eşsiz cerrahi aletlerle gömülmüş Romalı bir doktorun mezarı

29 Nisan 2023

29 Nisan 2023

Macar arkeologlar, Budapeşte’ye yaklaşık 1 km uzaklıktaki Jászberény şehri yakınlarında yüksek kaliteli cerrahi aletlerle gömülmüş 8. yüzyıldan kalma bir Romalı...

Side’de 1300 yıllık Sinagog ortaya çıkarıldı

27 Aralık 2021

27 Aralık 2021

Antalya’nın Manavgat ilçesinin Side bölgesinde yaşadığı bilinen ilk Yahudi topluluğa ait 1300 yıllık sinagog ortaya çıkarıldı. Bir evin altında bulunan...

Bulgar arkeologlar 2500 yıllık İskit asası keşfettiler

14 Ekim 2023

14 Ekim 2023

Kuzeydoğu Bulgaristan’daki tarih öncesi tuz üretimi merkezi olan Provadia-Solnitsata’da yapılan kazılar sırasında MÖ 5. yüzyıldan kalma bir İskit savaşcısına ait...

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

5 Ocak 2022

5 Ocak 2022

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir...

Musul’da Asur dönemi anıtsal kaya oyma kabartması ortaya çıkarıldı

18 Ekim 2022

18 Ekim 2022

Iraklı arkeologlar tarafından Musul’da Maşki Kapısı’nda başlatılan kazı çalışmalarında Asur dönemi anıtsal kaya oyma kabartması ortaya çıkarıldı. Oymalar, M.Ö. 705’ten...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]