4 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan Ne Zaman Dik Yürümeye Başladı

Darwin’in, insanların şempanzeler ve goriller arasında yakın bir evrimsel ilişki olduğu teorisi bilim dünyasında hararetli tartışmaların devam ettiği bir alandır. Darwin, 1838 yılında geliştirdiği doğal seçilim teorisi ile bağlantılı olarak insanların şempanzeler ve goriller arasındaki akrabalık bağları düşüncesi için bazı büyük sorular ortaya attı: İnsanlar diğer primatlarla nasıl ilişkilidir ve ilk insanlar tam olarak nasıl hareket etti? Bizde bu sorulara ek olarak şunu ekliyoruz. Eğer, insan, şempanze ve goril ile yakın akrabalık bağı içinde ise, insan ne zaman dik yürümeye başladı?

Darwin‘in doğal seçilim teorisini destekleyen bilim insanlarının gerçekleştirdiği çalışmalardan elde edilen birçok kanıt bilim dünyasına kazandırılmıştır. Afrika, Avustralya ve Asya’nın güney kısımlarında elde edilen fosil, iskelet ve parçaları kopuk zincirlerin birleşmesine yardımcı olmaktadır. En son olarak antropoloji profesörü yardımcı doçent Thomas Cody Prang ve meslektaşlarının Etiyopya’da elde ettikleri iskelet kalıntısı insanın ne zaman dik yürümeye başladığına dair ipucu olabilir.

Antropoloji profesörü yardımcı doçent Thomas Cody Prang ve meslektaşları, Etiyopya’da bulunan 4,4 milyon yıllık Ardipithecus ramidus’un (“Ardi”) iskelet kalıntılarını inceledi. Ardi’nin ellerinden biri son derece iyi korunduğu gözlemlendi.

Araştırmacılar, en eski homininler (fosil insan akrabaları) tarafından kullanılan lokomotor davranış türleri hakkında karşılaştırmalar yapmak için, Ardi’nin elinin şeklini, son zamanlardaki insanları, maymunları ve maymunları temsil eden yüzlerce başka el örneğiyle karşılaştırdı.

Etiyopya’da bulunan 4,4 milyon yıllık Ardipithecus ramidus’un (“Ardi”) iskelet kalıntıları Foto: Wikimedia Commons

Sonuçlar, insanların ne kadar erken dik yürümeye başladığına ve bugün tüm insanların yaptığı benzer hareketler yapmaya başladığına dair ipuçları sağlayabilir.

Science Advances’ın güncel sayısında yayınlanan bir çalışmada Thomas Cody Prang, keşif ile ilgili şu bilgileri paylaştı.

“Kemik şekli, belirli alışkanlıklara veya yaşam tarzlarına – örneğin primatların hareketine – adaptasyonu yansıtır ve kemik şekli ile canlı formları arasındaki davranış arasındaki bağlantıları kurarak, Ardi gibi soyu tükenmiş türlerin davranışları hakkında çıkarımlar yapabiliriz. Ek olarak, Ardi’nin temsil ettiği türden bir el ile Lucy’nin türününki (aynı bölgede bulunan, 3.2 milyon yıllık ünlü, iyi korunmuş bir iskelet Bu ‘evrimsel sıçrama’, homininlerin daha insana benzer bir dik yürüme biçimine adaptasyonlarını geliştirdikleri kritik bir zamanda gerçekleşir ve hominin taş alet üretimi ve kesme gibi taş alet kullanımı için en eski kanıttır.”

Prang, Ardi’nin insanın evrim tarihinin daha önceki bir aşamasını temsil etmenin önemli olduğunu, çünkü potansiyel olarak insanların ve şempanzelerin evrimleştiği ata türüne ışık tutması gerektiğini söyledi.

Ardi, insanın ne zaman dik yürüdüğüne cevap bulunmasında yardımcı olabilir

Çalışmanın, Charles Darwin tarafından fosilleri veya genetik anlayışı olmadığı zaman ilk kez 1871’de öne sürülen, ellerin ve üst uzuvların manipülasyon için kullanımının dik yürüme ile bağlantılı olarak erken insan akrabalarında ortaya çıktığı şeklindeki klasik bir fikri desteklediğini ifade eden Prang,”İnsan ellerinin ve ayaklarının evrimi muhtemelen bağlantılı bir şekilde gerçekleşti. Potansiyel olarak bizi, insanların nasıl ve neden dik yürüme şeklimizi geliştirdiklerine dair bir açıklamaya bir adım daha yaklaştırıyor” dedi.

Ardi ve sonraki tüm homininler arasındaki el anatomisindeki büyük değişikliğin, kabaca 4,4 ila 3,3 milyon yıl önce meydana geldiğini ve insan evriminde kavrayan ayak başparmağının kaybının en erken kanıtına denk geldiğine işaret eden Prang, Ardi bu kadar eski bir tür olduğu için, insan ve şempanzelerin son ortak atasında bulunan iskelet özelliklerini koruyabilir. Eğer bu doğruysa, araştırmacıların dik yürümeye ek olarak insan soyunun kökenini daha net bir ışığa yerleştirmelerine yardımcı olabilir diyerek “Bunun, insan ellerinin, muhtemelen taş aletler içeren gelişmiş manuel manipülasyon için evrimsel süreçle değiştirilmesine olanak tanıyan daha gelişmiş dik yürüyüşün evrimini içerdiğini öneriyoruz” bilgisini verdi.

 

Banner
Benzer Yazılar

Hitit Çivi Yazısı Metinleri Yakında Çevrimiçi Olarak Erişilebilir Olacak

17 Ekim 2020

17 Ekim 2020

En eski Anadolu Uygarlıklarından biri olan Hititler günümüzden 3500 yıl önce yaşadılar. Kurdukları büyük İmparatorluklarıyla çevrelerindeki her yeri hatta en...

Roopkund Gölündeki Yüzlerce İskelet DNA Analizleriyle Şaşırttı

25 Şubat 2021

25 Şubat 2021

Himalayalar’ın yüksek kesimlerinde  Roopkund adı verilen bir buzul gölü bulunmaktadır. Bu göl yöresel halk tarafından Gizem gölü ya da İskeletler gölü...

İki Kültür Varlığımız Daha UNESCO Dünya Miras Geçici Listesinde

30 Nisan 2021

30 Nisan 2021

Kültür Bakanlığı’nın ülkemizin önemli tarihi yerlerini UNESCO’nun miras listesine aldırma gayretleri meyvelerini vermeye devam ediyor. Kültür Bakanlığı’nın UNESCO nezdinde yaptığı...

Aztekler, Tlaloc Dağı’nda kurdukları gözlemevi ile tarım takvimi oluşturdular

6 Ocak 2023

6 Ocak 2023

Yerleşik hayatta geçen insan grupları tarım ve hayvancılıkta en üst rekolteyi alabilmek, artan nüfusu besleyebilmek için doğa olaylarını ve zamanını...

İngiltere’nin 3000 yıllık en eski deri ayakkabısı Kent sahilinde keşfedildi

26 Şubat 2023

26 Şubat 2023

Kent şehrinin sahilinde bulunan bir Tunç Çağı kalıntısının Birleşik Krallık’ta bulunan en eski ayakkabı olduğuna inanılıyor. Deriden yapılan ayakkabı 3000 yaşında...

Delikkemer Su Yolu: Patara’ya Uzanırken Zamanın İçinden Geçen Bir Yolculuk

14 Mayıs 2025

14 Mayıs 2025

Antalya’nın Kaş ilçesinde, doğayla iç içe uzanan ve kökeni Helenistik döneme kadar dayanan Delikkemer Su Yolu, ziyaretçilerini binlerce yıl öncesine...

Çatalhöyük’ten 84 yıl önce çalınan ana tanrıça heykelciği Konya’da sergileniyor

14 Kasım 2024

14 Kasım 2024

Anadolu’nun önemli Neolitik yerleşim yeri olan Çatalhöyük’te 1960 yılında yapılan kazılarda bulunan ve yasadışı yollarla kaçırılan ana tanrıça heykelciği Türkiye’ye getirildi. Kültür...

2400 yıllık nadir görülen ahşap aks parçası keşfedildi

27 Ocak 2023

27 Ocak 2023

İngiltere Sulfolk nükleer santral bölgesinin ağaçlandırma çalışması öncesi gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda 2400 yıllık nadir görülen ahşap aks parçası keşfedildi. Muhtemelen...

Balawat (Imgur Enlil) Kapı Kabartmaları

2 Mart 2021

2 Mart 2021

Balawat, Dicle ve Zap Irmağının keşiştiği yani Assur üçgeni adı verilen bölgede yer almaktadır. Birinci başkent Kalhu güneyde, Durşarrukin en...

Arkeologlar Ermenistan’daki kazılar sırasında altın kolye dolu mezar ortaya çıkardılar

27 Mart 2023

27 Mart 2023

Polonyalı ve Ermeni bilim insanlarından oluşan bir arkeolog ekibi, Ermenistan’ın Metsamor kentinde içinde iki iskelet bulunan altın kolye dolu bir...

Radyokarbon tarihleme,”Filistin” kültürünün tarihlendirilmesi konusunda uzun süredir devam eden bir tartışmaya katkıda bulunuyor

17 Kasım 2023

17 Kasım 2023

Avusturya Bilimler Akademisi’nden araştırmacılar, Levant’daki en önemli Bronz ve Demir Çağı bölgelerinden biri olan Tel Gezer için yeni bir radyokarbon...

Berenike Antik Kenti Volkanik Bir Patlama Sonucu Terkedilmiş

30 Mart 2021

30 Mart 2021

Mısır’ın antik dönemlerdeki en önemli limanlarından olan Berenike antik şehrinin kaynağı bilinmeyen bir volkanik patlama sonucu şehrin terkedildiği öne sürülüyor....

Çiftçi Tarlasında Helenistik Döneme Ait Lahit Buldu

9 Nisan 2021

9 Nisan 2021

Manisa’nın Gölmarmara ilçesinde bir çiftçi tarlasını sürerken Helenistik Döneme lahit buldu. Manisa’nın Gölmarmara ilçesine bağlı Taşkuyucak Mahallesi Akçakoca mevkiinde E....

Ukrayna’nın Poltava bölgesinde bulunan benzersiz İskit cam kolyeler

8 Ekim 2021

8 Ekim 2021

Arkeologlar, orta Ukrayna’nın Poltava bölgesindeki Kotelva kasabası yakınlarında amfora şeklinde benzersiz İskit cam kolyeler ortaya çıkardılar. Ukrayna Ulusal Bilimler Akademisi...

Hz. İsa’nın monogramıyla süslenmiş bir mezar odasının üzerindeki iki dilli yazıt tabula ansata restore edildi

2 Aralık 2024

2 Aralık 2024

Şanlıurfa’daki Kızılkoyun Nekropolü’nde bulunan, üzerinde Hz. İsa’nın monogramının bulunduğu mezar odasının üzerindeki iki dilli yazıt tabula ansata restore edilerek orijinal...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]