5 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan Ne Zaman Dik Yürümeye Başladı

Darwin’in, insanların şempanzeler ve goriller arasında yakın bir evrimsel ilişki olduğu teorisi bilim dünyasında hararetli tartışmaların devam ettiği bir alandır. Darwin, 1838 yılında geliştirdiği doğal seçilim teorisi ile bağlantılı olarak insanların şempanzeler ve goriller arasındaki akrabalık bağları düşüncesi için bazı büyük sorular ortaya attı: İnsanlar diğer primatlarla nasıl ilişkilidir ve ilk insanlar tam olarak nasıl hareket etti? Bizde bu sorulara ek olarak şunu ekliyoruz. Eğer, insan, şempanze ve goril ile yakın akrabalık bağı içinde ise, insan ne zaman dik yürümeye başladı?

Darwin‘in doğal seçilim teorisini destekleyen bilim insanlarının gerçekleştirdiği çalışmalardan elde edilen birçok kanıt bilim dünyasına kazandırılmıştır. Afrika, Avustralya ve Asya’nın güney kısımlarında elde edilen fosil, iskelet ve parçaları kopuk zincirlerin birleşmesine yardımcı olmaktadır. En son olarak antropoloji profesörü yardımcı doçent Thomas Cody Prang ve meslektaşlarının Etiyopya’da elde ettikleri iskelet kalıntısı insanın ne zaman dik yürümeye başladığına dair ipucu olabilir.

Antropoloji profesörü yardımcı doçent Thomas Cody Prang ve meslektaşları, Etiyopya’da bulunan 4,4 milyon yıllık Ardipithecus ramidus’un (“Ardi”) iskelet kalıntılarını inceledi. Ardi’nin ellerinden biri son derece iyi korunduğu gözlemlendi.

Araştırmacılar, en eski homininler (fosil insan akrabaları) tarafından kullanılan lokomotor davranış türleri hakkında karşılaştırmalar yapmak için, Ardi’nin elinin şeklini, son zamanlardaki insanları, maymunları ve maymunları temsil eden yüzlerce başka el örneğiyle karşılaştırdı.

Etiyopya’da bulunan 4,4 milyon yıllık Ardipithecus ramidus’un (“Ardi”) iskelet kalıntıları Foto: Wikimedia Commons

Sonuçlar, insanların ne kadar erken dik yürümeye başladığına ve bugün tüm insanların yaptığı benzer hareketler yapmaya başladığına dair ipuçları sağlayabilir.

Science Advances’ın güncel sayısında yayınlanan bir çalışmada Thomas Cody Prang, keşif ile ilgili şu bilgileri paylaştı.

“Kemik şekli, belirli alışkanlıklara veya yaşam tarzlarına – örneğin primatların hareketine – adaptasyonu yansıtır ve kemik şekli ile canlı formları arasındaki davranış arasındaki bağlantıları kurarak, Ardi gibi soyu tükenmiş türlerin davranışları hakkında çıkarımlar yapabiliriz. Ek olarak, Ardi’nin temsil ettiği türden bir el ile Lucy’nin türününki (aynı bölgede bulunan, 3.2 milyon yıllık ünlü, iyi korunmuş bir iskelet Bu ‘evrimsel sıçrama’, homininlerin daha insana benzer bir dik yürüme biçimine adaptasyonlarını geliştirdikleri kritik bir zamanda gerçekleşir ve hominin taş alet üretimi ve kesme gibi taş alet kullanımı için en eski kanıttır.”

Prang, Ardi’nin insanın evrim tarihinin daha önceki bir aşamasını temsil etmenin önemli olduğunu, çünkü potansiyel olarak insanların ve şempanzelerin evrimleştiği ata türüne ışık tutması gerektiğini söyledi.

Ardi, insanın ne zaman dik yürüdüğüne cevap bulunmasında yardımcı olabilir

Çalışmanın, Charles Darwin tarafından fosilleri veya genetik anlayışı olmadığı zaman ilk kez 1871’de öne sürülen, ellerin ve üst uzuvların manipülasyon için kullanımının dik yürüme ile bağlantılı olarak erken insan akrabalarında ortaya çıktığı şeklindeki klasik bir fikri desteklediğini ifade eden Prang,”İnsan ellerinin ve ayaklarının evrimi muhtemelen bağlantılı bir şekilde gerçekleşti. Potansiyel olarak bizi, insanların nasıl ve neden dik yürüme şeklimizi geliştirdiklerine dair bir açıklamaya bir adım daha yaklaştırıyor” dedi.

Ardi ve sonraki tüm homininler arasındaki el anatomisindeki büyük değişikliğin, kabaca 4,4 ila 3,3 milyon yıl önce meydana geldiğini ve insan evriminde kavrayan ayak başparmağının kaybının en erken kanıtına denk geldiğine işaret eden Prang, Ardi bu kadar eski bir tür olduğu için, insan ve şempanzelerin son ortak atasında bulunan iskelet özelliklerini koruyabilir. Eğer bu doğruysa, araştırmacıların dik yürümeye ek olarak insan soyunun kökenini daha net bir ışığa yerleştirmelerine yardımcı olabilir diyerek “Bunun, insan ellerinin, muhtemelen taş aletler içeren gelişmiş manuel manipülasyon için evrimsel süreçle değiştirilmesine olanak tanıyan daha gelişmiş dik yürüyüşün evrimini içerdiğini öneriyoruz” bilgisini verdi.

 

Banner
Benzer Yazılar

Şamuha Kenti Tanrıçası İştar’ın tapınağı çıkarılacak

11 Eylül 2021

11 Eylül 2021

Hitit İmparatorluğu’nun başkenti Hattuşa dışında bir dönem başkentlik yapan Şamuha (Kayalıpark-Sivas) idari kent olma dışında dini özelliği ile de dikkat...

Hitit İmparatorluğu döneminden günümüze ulaşan nadir 3 bin 300 yıllık bronz miğfer

17 Temmuz 2022

17 Temmuz 2022

Hitit İmparatorluğu’nun önemli kült merkezlerinden biri olan Şapinuva’da 2002 yılında gerçekleştirilen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan 3 bin 300 yıllık bronz...

Norveç’te Bir Viking Pazar Yeri Bulunmuş Olabilir

21 Şubat 2024

21 Şubat 2024

Stavanger Üniversitesi’nden arkeologlar, Norveç’teki bir çiftlikte Viking Çağı’ndan kalma bir Viking pazar yeri kalıntılarını tespit ettiler. Çiftlik, Norveç’in güneybatı kıyısında...

Klazomenai’da 2500 yıllık mitolojik yaratıklar ve araba yarışlarıyla süslenmiş lavabo keşfedildi

28 Eylül 2022

28 Eylül 2022

İzmir’in Urla ilçesinde yer alan Klazomenai Antik Kenti arkeolojik kazılarında 2500 yıllık mitolojik yaratıklar ve araba yarışlarıyla süslenmiş lavabo (perirrhanterion)...

İtalya’nın Pavia Kentinde 7. Yüzyıla Ait Lombard Kral Mezarları Bulundu

30 Aralık 2024

30 Aralık 2024

Katolik Üniversitesi tarafından eylül-ekim ayları arasında yürütülen kazılarda, bir yandan Lombard Hanedanı üyelerine, diğer yandan Geç Orta Çağ döneminde yaşayan...

Arkeologlar Ostia Antica’da Yahudi Ritüel Hamamı Mikveh Keşfetti

15 Mart 2025

15 Mart 2025

Roma İmparatorluğu’nun kalbinde yer alan Ostia Antica’da yapılan son arkeolojik kazılar, bu önemli liman kentinde antik Yahudi toplumunun varlığına dair...

Pompeii’de Bulunan Büyük İskender Mozaiği Restore Edilecek

7 Ocak 2021

7 Ocak 2021

Pompeii’de bulunan en önemli eserlerden biri olan Büyük İskender mozaiği restore edilecek. Napoli Arkeoloji Müzesi yetkililerinin yaptığı açıklamada, Pompeii’de bulunan...

Mayın temizleme dalgıçları MÖ 3. yüzyıldan kalma gemi enkazı keşfettiler

25 Haziran 2023

25 Haziran 2023

Hırvat ve İtalyan deniz mayın temizleme dalgıçları arasındaki işbirliğine dayalı eğitim tatbikatlarının bir sonucu olarak, doğu Adriyatik deniz tabanındaki en...

Çatalhöyük kazılarında 8 bin 500 yıllık ahşap merdiven parçası bulundu

12 Nisan 2022

12 Nisan 2022

Neolitik dönem ilk yerleşim izlerinin görüldüğü Çatalhöyük’te sürdürülen kazılarda 8 bin 500 yıllık ahşap merdivene ait parça bulundu. Çatalhöyük yerleşiminde...

Arkeologlar Başur Höyük’te Genç Kızların Törensel Olarak Kurban Edildiği 4.800 Yıllık Tunç Çağı Mezarlarını Ortaya Çıkardı

31 Mart 2025

31 Mart 2025

Mezopotamya ve Anadolu’da ilk uygarlıklar ortaya çıkmaya başlarken, sosyal yapı, ekonomi ve kültürde önemli dönüşümler yaşandı. Bu döneme ışık tutan...

Göbeklitepe Monoliti Birleşmiş Milletler’de Sergilenecek

15 Mayıs 2021

15 Mayıs 2021

Yerleşik tarihi baştan aşağı değiştiren devrim niteliğinde ki Dünyanın en eski inanç merkezi Göbeklitepe Birleşmiş Milletler’e gidiyor.  Göbeklitepe’de bulunan bir...

Galler’de “Tuvalet Kaşığı” olarak da kullanılan gümüş “ligula” bulundu

31 Ocak 2024

31 Ocak 2024

Galler’deki bir metal dedektör kullanıcısı, yaygın olarak “tuvalet kaşığı” olarak da kullanılan bir Roma gümüş “ligula” ortaya çıkardı. Haziran 2020’de...

Yapılan Araştırmalar Neandertal Bebeklerin Vücut Yapısını Ortaya Çıkarıyor

10 Ekim 2020

10 Ekim 2020

İspanya, Burgos’taki İnsan Evrimi Ulusal Araştırma Merkezi’nden paleobiyolog Daniel Garcia-Martínez liderliğindeki bir ekip, Neandertallerin bebeklikten çocukluğa doğru geçiş aşamaları hakkında...

Vikinglerde Kan Kartalı İşkencesi

14 Haziran 2021

14 Haziran 2021

Vikingler hakkında anlatılan bir çok hikaye var ve bu hikayeleri gerçekte olanlarla aslında hiç olmamış olanları birbirinden ayırt etmek bazen...

Arkeologlar, Son Akşam Yemeği’nin Yendiği Bölgede Antik Kilise Buldu

30 Aralık 2020

30 Aralık 2020

Arkeologlar, Hz. İsa ve havarilerinin son akşam yemeğini yediği evin yeri olduğuna inanılan bölgede bir Bizans kilisesi ve 2.000 yıllık...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]