20 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan kanı ile atılan temeller “Immurement ve Vakıf Kurbanlarının” acı sonları

Tarihte acımasız cezalandırma ve insan kurban etmenin oldukça doğal kabul edildiği bir çok zaman vardır. İmmurement ve Vakıf kurbanı bu acımasız yöntemlerin başında gelir. İsimleri farklı gibi görünse de bu iki öldürme şekli birbirine çok benzer. İnsanın insana yaptığı zulmün tarihte çok gerilere gittiğini gösterir.

Immurement, adını Latince im (in ) murus ( duvar ) kelimesinden alır Yani ‘duvarda’ veya ‘duvarın içinde’ anlamına gelir. Kurbanın esasen diri diri gömüldüğü ve nihai açlık ve susuzluk ölümle sonuçlanana kadar boğulmaya veya acı içinde kıvranmaya bırakıldığı korkunç derecede acımasız bir ceza biçimidir.

Vakıf kurbanı ise bir yapının (ev, kale, köprü vs.) ayakta kalmasını sağlamak adına yapının temeline insan gömme pratiğini ifade eder. Bunu yapan geleneklerde bir yapı inşa etmenin toprağın ruhuna ve tanrılarına hakaret olduğu düşünülür. Buna karşılık bir fedakarlık yapılmalıdır. Buna karşılık, kurbanlar ölüm tarafından dönüştürüldü. Muhafız oldular, kaderinde mezarları haline gelen binayı korumak vardır.

Britanya’dan Hindistan’a, Japonya’dan Balkanlar’a pek çok vakıf kurbanı hikayesi var. Immurement ise geçtiğimiz birkaç yüzyıla kadar hala yaygın olan bir cezalandırma sistemiydi.

Korkunç prosedür genellikle şanssız ruhu tabut benzeri bir kutuya kilitleyerek veya başka durumlarda onları bir tür duvar veya başka bir yapıya mühürleyerek gerçekleştirildi.

Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868.
Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868. Photo: Wikipedia

Bu uygulamayla ilgili ortak fikir, bir ev, kale veya köprü olsun, yapının sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için böyle bir fedakarlığın gerekli olduğu gibi görünüyor. Kurban, onu ayakta tutmak için kilit bir destek sütununun veya temel taşının altına gömüldü. Bazı durumlarda diri diri gömülürler ya da yaşayan birey taş bir duvara kapatılır; diğerlerinde ise bir kişi bir çukura veya temele konulur ve üzerine büyük bir sütun veya temel taşları kondurularak öldürülür. Ustaca şeytanlık, insanın insanlık dışılığını insana gerçekten ayırt ettirdi.

Immurement geleneğinin en eski kullanımlarından biri ise Roma imparatorluğuna kadar uzanır. Bir rahibe sınıfı olan Vestal bakirelerine verilen bir cezadır.

Vestaller, zihinsel ve fiziksel kusurlardan yoksun oldukları düşünülen, varlıklı Roma hanelerinden gelen kızlardı. Sıkı bir bekaret yeminini kabul etmişler ve kendilerini ev ve aile tanrıçası Vesta’nın onuruna kutsal bir ateşi sürdürmeye adamışlardı.

Bir Vesta Bakiresi bekaret yeminini ihlal ederse idam edilecek ve şehre gömülecekti. Bir Vestal’in kanını dökmek yasaktı ve Roma yasalarına göre hiç kimsenin şehir sınırları içinde gömülmesine izin verilmedi, bu yüzden Romalılar yaratıcı olmalıydı.

Bir Vesta rahibesinin cezalandırılışı.
Cornelia’nın Ölümü (G. Machetti /  CC BY 4.0 )

Vestal Bakire soyulur, dövülür, bir ceset kıyafeti giydirilir ve ardından bir yeraltı mezarlığına veya mağaraya yerleştirilirdi. Tipik olarak, küçük bir yiyecek, su ve mum veya lamba kaynağı ile kilitlenir veya tuğlalarla kapatılırdı.

Orta Çağ’da, Roma Katolik Kilisesi, bekaret yeminlerini ihlal eden veya sapkın inançlarını dile getiren rahibelere ve keşişlere benzer cezalar verdi.

Tüm Avrupa’da Orta Çağ’dan kalma binalarda ve köprülerde gömülü cesetlerin efsaneleri ve keşifleri var. Bazı halk türküleri, bir inşaat projesindeki sorunları çözmek veya projeye güç vermek için insan kurban etmenin kullanımına atıfta bulunur.

Vakıf kurban uygulaması zaman içerisinde şekil değiştirerek uygulanmaya devam etmiştir. Evin altına gömülü boş bir tabut, bir ceset yerine geçebilir. Bir kişinin boyunu bir iple ölçüp ölçülen ip yapının tabanına gömülür. Yumurtalar, mumlar, şarap şişeleri, madeni paralar ve iskambil destelerinin tümü soyutta kurban ikameleri olarak kullanılmıştır.

Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli.
Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli. Birçok Halk türküsünde dile getirilmiştir.

Immurement ise daha büyük bir tehlike olarak yakın bir tarihe kadar gelmiştir. Uzak geçmişin uygulaması olarak bu tür işkenceli ölüm cezalarını reddetmek uygun olsa da, immurasyon, tahmin edebileceğinizden çok daha yakın bir zamanda kullanılmıştır. Moğolistan’da ve o zamanlar Pers İmparatorluğu’nun (şimdi İran) olduğu yerde, 20. yüzyılın başlarında kadar yakın tarihli immurement olayları kaydedilmiştir.

İran’daki en erken ölüm kayıtlarından biri, 17. yüzyılda bir mücevher tüccarı olan Jean Baptiste Tavernier’den gelir.

Gezgin ME Hume-Griffith , Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia,  adlı kitabında , 1900 ile 1903 yılları arasında İran’da seyahat etmeyi ve taş sütunlara mühürlenip ölüme terk edilen insanların rahatsız edici görüntülerini ve seslerini şöyle yazmıştır :

“Çölde bazen görülen bir diğer üzücü manzara, talihsiz bir kurbanın diri diri örüldüğü tuğla sütunlardır… Bu şekilde tuğlalanan adamların üç günün sonunda iniltileri ve su çağrıları duyuldu.”

Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913
Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913. Photo: Stephane Passet/Wikimedia Commons

Benzer cezalandırma olayları, 1913 gibi yakın bir tarihte Moğolistan’da, insanların rahatça oturmalarını veya uzanmalarını engelleyen tahta sandıklara kilitlendiği belgelenmiştir. 

Ne yazık ki, fiziksel kanıtlar gerçekten de Avrupa’nın çeşitli yerlerinde bu uygulamayı doğrulamaktadır. 1800’lü yıllarda Almanya’nın Bremen kentinde bir köprünün yıkılmasıyla ilgili anlatılanlar, yapının temelinde bir çocuğun iskeletinin bulunduğunu bildirdi. Ve 1885’te İngiltere’nin Holsworthy’deki bir kilisenin duvarlarında yetişkin bir iskelet bulundu.

İster bir ölüm cezası, ister insan kurban etme biçimi olarak kullanılsın, Immurement çok sayıda kültürün çok uzun süredir uygulamakla suçlu olduğu bir gaddarlık örneği olarak özetlenebilir.

Banner
Benzer Yazılar

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

5 Ocak 2022

5 Ocak 2022

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir...

Kayıp olduğu düşünülen 4.000 yıllık kama mezar İrlanda’da yeniden keşfedildi

22 Ocak 2024

22 Ocak 2024

İrlanda’nın güneybatı bölgesindeki County Kerry’de kayıp olduğu düşünülen 4.000 yıllık bir kama mezar yeniden keşfedildi. Altóir na Gréine (güneş sunağı)...

Fransa’da ‘Venus the Victorious’ oymalı 1.800 yıllık altın yüzük ve karolenj sikkeleri keşfedildi

26 Aralık 2024

26 Aralık 2024

Fransa Ulusal Önleyici Arkeolojik Araştırma Enstitüsü’nden (INRAP) arkeologlar, savaşta zaferle ilişkilendirilen Roma tanrıçası Venüs’ün yontulmuş portresinin bulunduğu 1.800 yıllık altın...

1100 yıl önce Konstantinopolis’i kuşatan Bulgar askerlerine ait amulet bulundu

1 Nisan 2023

1 Nisan 2023

Bulgaristan’da Büyük Çar Simeon zamanından kalma Kiril dilinde bir yazıt taşıyan kurşun plakalı bir amulet keşfedildi. Amulet, Bulgaristan’ın güneyindeki Ivaylovgrad...

Lavların altında kalan Pompeii kentindeki kazılarda Truvalı Helen’i tasvir eden çarpıcı bir fresk bulundu

11 Nisan 2024

11 Nisan 2024

Arkeologlar, Vezüv Yanardağı’nın lavları altında kalan Pompeii’nin en uzun caddelerinden biri olan Via di Nola’daki büyük bir evin ziyafet salonundaki...

Yazı sistemlerinin evrimine ışık tutan Afrika Vai Dili

5 Şubat 2022

5 Şubat 2022

Yaklaşık 5 bin yıllık bir geçmişe sahip yazının gelişimi üzerine çalışmalar devam ediyor. Mezopotamya’da ortaya çıkan yazı, günümüzde bilindiği kadarıyla...

380 milyon yıllık bir kalbin keşfi, vücudumuzun evrimine yeni bir ışık tutuyor.

16 Eylül 2022

16 Eylül 2022

Curtin Üniversitesi’nden araştırmacılar, dünyanın en eski kalbini, 380 milyon yıllık ‘güzel korunmuş’ eski çeneli balık fosilinde keşfettiler. Kalp, ayrı bir...

17. Yüzyılda İngiltere erkekleri kelliği önlemek için ayı yağı kullanıyordu

18 Ocak 2022

18 Ocak 2022

Erkekler için en büyük fiziksel görünüş problemleri göbek ve kelliktir. Kel kalmak çoğu erkek için üzücü bir durum ve hoş...

Danimarka’da yaklaşık 2000 yıllık benzersiz bir runik yazıtlı küçük bir bıçak bulundu

22 Ocak 2024

22 Ocak 2024

Arkeologlar, yaklaşık 2000 yıl öncesine tarihlenebilen tamamen benzersiz runik yazıtlı küçük bir bıçak keşfettiler. Odense Müzesi’nden arkeologlar, Danimarka’nın en eski...

Arkeolog, İrlanda’daki kısmen batık bir yapının tarih öncesi bir mezar olduğunu söylüyor

25 Ekim 2022

25 Ekim 2022

Yeni araştırmalar, yıllar önce Güney İrlanda’daki küçük Rostellan köyünün kuzeyinde, Rostellan Ormanı’ndaki Cork Limanı’nın doğu kıyısında bulunan yapının tarih öncesi...

Sırbistan’da büyülü Roma fallus rüzgar çanı ortaya çıkarıldı

15 Kasım 2023

15 Kasım 2023

Arkeologlar, Sırbistan’ın doğusundaki Kostolac bölgesindeki Viminacium antik kentinde yapılan kazılar sırasında tintinnabulum olarak bilinen bir Roma fallus rüzgar çanı ortaya...

İngiltere’nin 3000 yıllık en eski deri ayakkabısı Kent sahilinde keşfedildi

26 Şubat 2023

26 Şubat 2023

Kent şehrinin sahilinde bulunan bir Tunç Çağı kalıntısının Birleşik Krallık’ta bulunan en eski ayakkabı olduğuna inanılıyor. Deriden yapılan ayakkabı 3000 yaşında...

Stonehenge taşları güneş takviminin yaprakları olabilir

2 Mart 2022

2 Mart 2022

Dünya üzerinde gizemi hala tam olarak çözülememiş yapılar bulunuyor. Bunlardan birisi, İngiltere’deki Stonehenge taşlarıdır. Yaklaşık 5000 yıl öncesine dayanan bu...

Ardahan Şeytan Kalesi Keşfedilmeyi Bekliyor

14 Ağustos 2021

14 Ağustos 2021

Eski adı Rabat olan Yıldırımtepe köyünde bulunan Ardahan Şeytan Kalesi keşfedilmeyi bekliyor. Ardahan Şeytan Kalesi her ne kadar Urartu döneminde...

500 yıllık tarihi Surp Sargis Ermeni Kilisesi restore edilecek

6 Şubat 2022

6 Şubat 2022

Diyarbakır’da 16. yüzyılda inşa edilen, cemaati olmadığı için harap durumda bulunan Surp Sargis Ermeni Kilisesi restore edilecek. Diyarbakır’ın merkez Sur...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]