7 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan kanı ile atılan temeller “Immurement ve Vakıf Kurbanlarının” acı sonları

Tarihte acımasız cezalandırma ve insan kurban etmenin oldukça doğal kabul edildiği bir çok zaman vardır. İmmurement ve Vakıf kurbanı bu acımasız yöntemlerin başında gelir. İsimleri farklı gibi görünse de bu iki öldürme şekli birbirine çok benzer. İnsanın insana yaptığı zulmün tarihte çok gerilere gittiğini gösterir.

Immurement, adını Latince im (in ) murus ( duvar ) kelimesinden alır Yani ‘duvarda’ veya ‘duvarın içinde’ anlamına gelir. Kurbanın esasen diri diri gömüldüğü ve nihai açlık ve susuzluk ölümle sonuçlanana kadar boğulmaya veya acı içinde kıvranmaya bırakıldığı korkunç derecede acımasız bir ceza biçimidir.

Vakıf kurbanı ise bir yapının (ev, kale, köprü vs.) ayakta kalmasını sağlamak adına yapının temeline insan gömme pratiğini ifade eder. Bunu yapan geleneklerde bir yapı inşa etmenin toprağın ruhuna ve tanrılarına hakaret olduğu düşünülür. Buna karşılık bir fedakarlık yapılmalıdır. Buna karşılık, kurbanlar ölüm tarafından dönüştürüldü. Muhafız oldular, kaderinde mezarları haline gelen binayı korumak vardır.

Britanya’dan Hindistan’a, Japonya’dan Balkanlar’a pek çok vakıf kurbanı hikayesi var. Immurement ise geçtiğimiz birkaç yüzyıla kadar hala yaygın olan bir cezalandırma sistemiydi.

Korkunç prosedür genellikle şanssız ruhu tabut benzeri bir kutuya kilitleyerek veya başka durumlarda onları bir tür duvar veya başka bir yapıya mühürleyerek gerçekleştirildi.

Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868.
Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868. Photo: Wikipedia

Bu uygulamayla ilgili ortak fikir, bir ev, kale veya köprü olsun, yapının sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için böyle bir fedakarlığın gerekli olduğu gibi görünüyor. Kurban, onu ayakta tutmak için kilit bir destek sütununun veya temel taşının altına gömüldü. Bazı durumlarda diri diri gömülürler ya da yaşayan birey taş bir duvara kapatılır; diğerlerinde ise bir kişi bir çukura veya temele konulur ve üzerine büyük bir sütun veya temel taşları kondurularak öldürülür. Ustaca şeytanlık, insanın insanlık dışılığını insana gerçekten ayırt ettirdi.

Immurement geleneğinin en eski kullanımlarından biri ise Roma imparatorluğuna kadar uzanır. Bir rahibe sınıfı olan Vestal bakirelerine verilen bir cezadır.

Vestaller, zihinsel ve fiziksel kusurlardan yoksun oldukları düşünülen, varlıklı Roma hanelerinden gelen kızlardı. Sıkı bir bekaret yeminini kabul etmişler ve kendilerini ev ve aile tanrıçası Vesta’nın onuruna kutsal bir ateşi sürdürmeye adamışlardı.

Bir Vesta Bakiresi bekaret yeminini ihlal ederse idam edilecek ve şehre gömülecekti. Bir Vestal’in kanını dökmek yasaktı ve Roma yasalarına göre hiç kimsenin şehir sınırları içinde gömülmesine izin verilmedi, bu yüzden Romalılar yaratıcı olmalıydı.

Bir Vesta rahibesinin cezalandırılışı.
Cornelia’nın Ölümü (G. Machetti /  CC BY 4.0 )

Vestal Bakire soyulur, dövülür, bir ceset kıyafeti giydirilir ve ardından bir yeraltı mezarlığına veya mağaraya yerleştirilirdi. Tipik olarak, küçük bir yiyecek, su ve mum veya lamba kaynağı ile kilitlenir veya tuğlalarla kapatılırdı.

Orta Çağ’da, Roma Katolik Kilisesi, bekaret yeminlerini ihlal eden veya sapkın inançlarını dile getiren rahibelere ve keşişlere benzer cezalar verdi.

Tüm Avrupa’da Orta Çağ’dan kalma binalarda ve köprülerde gömülü cesetlerin efsaneleri ve keşifleri var. Bazı halk türküleri, bir inşaat projesindeki sorunları çözmek veya projeye güç vermek için insan kurban etmenin kullanımına atıfta bulunur.

Vakıf kurban uygulaması zaman içerisinde şekil değiştirerek uygulanmaya devam etmiştir. Evin altına gömülü boş bir tabut, bir ceset yerine geçebilir. Bir kişinin boyunu bir iple ölçüp ölçülen ip yapının tabanına gömülür. Yumurtalar, mumlar, şarap şişeleri, madeni paralar ve iskambil destelerinin tümü soyutta kurban ikameleri olarak kullanılmıştır.

Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli.
Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli. Birçok Halk türküsünde dile getirilmiştir.

Immurement ise daha büyük bir tehlike olarak yakın bir tarihe kadar gelmiştir. Uzak geçmişin uygulaması olarak bu tür işkenceli ölüm cezalarını reddetmek uygun olsa da, immurasyon, tahmin edebileceğinizden çok daha yakın bir zamanda kullanılmıştır. Moğolistan’da ve o zamanlar Pers İmparatorluğu’nun (şimdi İran) olduğu yerde, 20. yüzyılın başlarında kadar yakın tarihli immurement olayları kaydedilmiştir.

İran’daki en erken ölüm kayıtlarından biri, 17. yüzyılda bir mücevher tüccarı olan Jean Baptiste Tavernier’den gelir.

Gezgin ME Hume-Griffith , Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia,  adlı kitabında , 1900 ile 1903 yılları arasında İran’da seyahat etmeyi ve taş sütunlara mühürlenip ölüme terk edilen insanların rahatsız edici görüntülerini ve seslerini şöyle yazmıştır :

“Çölde bazen görülen bir diğer üzücü manzara, talihsiz bir kurbanın diri diri örüldüğü tuğla sütunlardır… Bu şekilde tuğlalanan adamların üç günün sonunda iniltileri ve su çağrıları duyuldu.”

Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913
Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913. Photo: Stephane Passet/Wikimedia Commons

Benzer cezalandırma olayları, 1913 gibi yakın bir tarihte Moğolistan’da, insanların rahatça oturmalarını veya uzanmalarını engelleyen tahta sandıklara kilitlendiği belgelenmiştir. 

Ne yazık ki, fiziksel kanıtlar gerçekten de Avrupa’nın çeşitli yerlerinde bu uygulamayı doğrulamaktadır. 1800’lü yıllarda Almanya’nın Bremen kentinde bir köprünün yıkılmasıyla ilgili anlatılanlar, yapının temelinde bir çocuğun iskeletinin bulunduğunu bildirdi. Ve 1885’te İngiltere’nin Holsworthy’deki bir kilisenin duvarlarında yetişkin bir iskelet bulundu.

İster bir ölüm cezası, ister insan kurban etme biçimi olarak kullanılsın, Immurement çok sayıda kültürün çok uzun süredir uygulamakla suçlu olduğu bir gaddarlık örneği olarak özetlenebilir.

Banner
Benzer Yazılar

İskandinav Bölgesinde Bilinen En Eski Carvel Yapımı Gemi Batığı Bulundu

8 Mart 2025

8 Mart 2025

İsveç’in Stockholm kentindeki Museum of Wrecks (Vrak Batıklar Müzesi) nden deniz arkeologları, Baltık Denizi’nin derinliklerinde tarihe ışık tutan çığır açıcı...

Arkeologlar, Frankfurt Roma kenti NIDA’da en eski Hristiyan muskasını ortaya çıkardı

14 Aralık 2024

14 Aralık 2024

Frankfurt’ta ortaya çıkarılan antik bir gümüş muska, bölgedeki Hıristiyanlık tarihini 50 ila 100 yıl geriye götürüyor. Gümüş muska artık Kuzey...

İskandinavya’nın Trøndelag’daki en eski gemi mezarı “Tarihi Yeniden Yazıyor”

16 Kasım 2023

16 Kasım 2023

Norveç’in Trøndelag ilçesindeki bir belediye olan Leka’da arkeologlar, İskandinavya’nın MS 700 yıllarına kadar uzanan en eski gemi mezarını ortaya çıkardılar....

Avusturya’da 4 bin yıllık iskeletlerde veba gözlemlendi

24 Haziran 2023

24 Haziran 2023

Aşağı Avusturya’da ortaya çıkarılan Tunç Çağı mezar alanındaki iki erkek iskeletinde veba gözlemlendi. 22 ile 27 ve 23-30 yaşları arasında...

Polonya’da 4.000 yıldan daha eski bir bakır hançer bulundu

24 Şubat 2024

24 Şubat 2024

Polonya’da bir metal dedektör kullanıcısı 4.000 yıldan daha eski bir bakır hançer buldu. Podkarpackie Voyvodalığı’nda bir ormanlık alanda keşfedilen bakırdan...

Polonyalı arkeologlar, Łysa Góra’da nadir bir Kelt trepanasyon aleti ve demir döküm izleri keşfetti

24 Ekim 2025

24 Ekim 2025

Polonya’nın Mazowsze bölgesindeki “Łysa Góra” arkeolojik alanında çalışan arkeologlar, kafatası trepanasyonunda kullanılan nadir bir cerrahi alet ile demir döküm faaliyetlerine...

Prag yakınlarında 7.000 yıllık bir yerleşim yeri ortaya çıkarıldı

24 Aralık 2024

24 Aralık 2024

Arkeologlar, Nupak yakınlarındaki Prag çevre yolunun planlanan tamamlanma güzergahında, yaklaşık 7.000 yıl öncesine ait yerleşim yeri keşfetti. Keşif, Prag Çek...

Arkeologlar, İngiltere’de bir asilzadenin mezarını ararken Neolitik henge keşfettiler

9 Nisan 2024

9 Nisan 2024

Newcastle Üniversitesi’nden arkeologlar, 714 yılında Crowland, Lincolnshire’da ölen ve bir asilzadenin oğlu olarak varlıklı bir hayattan vazgeçerek yalnızlık hayatıyla ünlenen...

Paris Tren İstasyonu’nun yakınında kayıp antik nekropolde 2.000 yıllık mezarlar bulundu

24 Nisan 2023

24 Nisan 2023

Arkeologlar, Paris’in merkezindeki bir tren istasyonunun sadece birkaç metre uzaklıktaki antik nekropolde 50 mezar keşfettiler ve bu mezarlar, günümüz Paris’inin...

“Görmediklerinizi Göreceksiniz” Projesinde Bu Ay Gladyatör Strigil’i Sergileniyor

22 Temmuz 2021

22 Temmuz 2021

 İzmir Arkeoloji Müzesi bu ay farklı bir sergiye ev sahipliği yapıyor.  Her ay yeni ve özel bir eserin ziyaretçilerle buluştuğu “Görmediklerinizi göreceksiniz”...

I. Mansa Musa Döneminde Timbuktu, İslam medeniyetinin önemli bir entelektüel merkeziydi

1 Ağustos 2022

1 Ağustos 2022

Abbasi Halifeliği döneminden 14. yüzyılın sonlarına kadar devam eden İslam’ın Altın Çağı’nda İslam dünyasının bilimsel, ekonomik ve kültürel başkenti Bağdat’tır....

Danimarka’da Neolitik Döneme Işık Tutan “Woodhenge” Keşfedildi

1 Mart 2025

1 Mart 2025

Danimarka’nın Aars kasabasında yapılan son arkeolojik keşif, Avrupa’nın Neolitik dönemine dair bildiklerimizi kökten değiştirecek nitelikte. Vesthimmerland Müzesi arkeologları, MÖ 2600-1600...

İsveç’te bir Orta Çağ mezarında 4 metreden uzun kılıç bulundu

3 Ocak 2024

3 Ocak 2024

İsveç’in batı kıyısındaki liman kenti Halmstad’daki Lilla Torg’da yapılan arkeolojik araştırmalar sırasında alışılmadık ve heyecan verici bir keşif yapıldı. 6...

Arkeologlar deniz altında Neolitik Dönem yol keşfettiler

8 Mayıs 2023

8 Mayıs 2023

Arkeologlar, Adriyatik Denizi’nde yer alan Hırvat adası Korčula’yı yapay kara kütlesine bağlayan deniz altında Neolitik Dönem yol keşfettiler. Yol, Neolitik...

Arkeolojik buluntu Çin çay kültürünün MÖ 400’e kadar izlenmesini sağladı

7 Şubat 2022

7 Şubat 2022

Doğu Çin’in Shandong Eyaleti’ndeki Shandong Üniversitesi’nden bir arkeoloji ekibinin elde ettiği arkeolojik buluntu, yaklaşık 2.400 yıl öncesine dayanan dünyada bilinen...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]