1 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan kanı ile atılan temeller “Immurement ve Vakıf Kurbanlarının” acı sonları

Tarihte acımasız cezalandırma ve insan kurban etmenin oldukça doğal kabul edildiği bir çok zaman vardır. İmmurement ve Vakıf kurbanı bu acımasız yöntemlerin başında gelir. İsimleri farklı gibi görünse de bu iki öldürme şekli birbirine çok benzer. İnsanın insana yaptığı zulmün tarihte çok gerilere gittiğini gösterir.

Immurement, adını Latince im (in ) murus ( duvar ) kelimesinden alır Yani ‘duvarda’ veya ‘duvarın içinde’ anlamına gelir. Kurbanın esasen diri diri gömüldüğü ve nihai açlık ve susuzluk ölümle sonuçlanana kadar boğulmaya veya acı içinde kıvranmaya bırakıldığı korkunç derecede acımasız bir ceza biçimidir.

Vakıf kurbanı ise bir yapının (ev, kale, köprü vs.) ayakta kalmasını sağlamak adına yapının temeline insan gömme pratiğini ifade eder. Bunu yapan geleneklerde bir yapı inşa etmenin toprağın ruhuna ve tanrılarına hakaret olduğu düşünülür. Buna karşılık bir fedakarlık yapılmalıdır. Buna karşılık, kurbanlar ölüm tarafından dönüştürüldü. Muhafız oldular, kaderinde mezarları haline gelen binayı korumak vardır.

Britanya’dan Hindistan’a, Japonya’dan Balkanlar’a pek çok vakıf kurbanı hikayesi var. Immurement ise geçtiğimiz birkaç yüzyıla kadar hala yaygın olan bir cezalandırma sistemiydi.

Korkunç prosedür genellikle şanssız ruhu tabut benzeri bir kutuya kilitleyerek veya başka durumlarda onları bir tür duvar veya başka bir yapıya mühürleyerek gerçekleştirildi.

Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868.
Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868. Photo: Wikipedia

Bu uygulamayla ilgili ortak fikir, bir ev, kale veya köprü olsun, yapının sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için böyle bir fedakarlığın gerekli olduğu gibi görünüyor. Kurban, onu ayakta tutmak için kilit bir destek sütununun veya temel taşının altına gömüldü. Bazı durumlarda diri diri gömülürler ya da yaşayan birey taş bir duvara kapatılır; diğerlerinde ise bir kişi bir çukura veya temele konulur ve üzerine büyük bir sütun veya temel taşları kondurularak öldürülür. Ustaca şeytanlık, insanın insanlık dışılığını insana gerçekten ayırt ettirdi.

Immurement geleneğinin en eski kullanımlarından biri ise Roma imparatorluğuna kadar uzanır. Bir rahibe sınıfı olan Vestal bakirelerine verilen bir cezadır.

Vestaller, zihinsel ve fiziksel kusurlardan yoksun oldukları düşünülen, varlıklı Roma hanelerinden gelen kızlardı. Sıkı bir bekaret yeminini kabul etmişler ve kendilerini ev ve aile tanrıçası Vesta’nın onuruna kutsal bir ateşi sürdürmeye adamışlardı.

Bir Vesta Bakiresi bekaret yeminini ihlal ederse idam edilecek ve şehre gömülecekti. Bir Vestal’in kanını dökmek yasaktı ve Roma yasalarına göre hiç kimsenin şehir sınırları içinde gömülmesine izin verilmedi, bu yüzden Romalılar yaratıcı olmalıydı.

Bir Vesta rahibesinin cezalandırılışı.
Cornelia’nın Ölümü (G. Machetti /  CC BY 4.0 )

Vestal Bakire soyulur, dövülür, bir ceset kıyafeti giydirilir ve ardından bir yeraltı mezarlığına veya mağaraya yerleştirilirdi. Tipik olarak, küçük bir yiyecek, su ve mum veya lamba kaynağı ile kilitlenir veya tuğlalarla kapatılırdı.

Orta Çağ’da, Roma Katolik Kilisesi, bekaret yeminlerini ihlal eden veya sapkın inançlarını dile getiren rahibelere ve keşişlere benzer cezalar verdi.

Tüm Avrupa’da Orta Çağ’dan kalma binalarda ve köprülerde gömülü cesetlerin efsaneleri ve keşifleri var. Bazı halk türküleri, bir inşaat projesindeki sorunları çözmek veya projeye güç vermek için insan kurban etmenin kullanımına atıfta bulunur.

Vakıf kurban uygulaması zaman içerisinde şekil değiştirerek uygulanmaya devam etmiştir. Evin altına gömülü boş bir tabut, bir ceset yerine geçebilir. Bir kişinin boyunu bir iple ölçüp ölçülen ip yapının tabanına gömülür. Yumurtalar, mumlar, şarap şişeleri, madeni paralar ve iskambil destelerinin tümü soyutta kurban ikameleri olarak kullanılmıştır.

Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli.
Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli. Birçok Halk türküsünde dile getirilmiştir.

Immurement ise daha büyük bir tehlike olarak yakın bir tarihe kadar gelmiştir. Uzak geçmişin uygulaması olarak bu tür işkenceli ölüm cezalarını reddetmek uygun olsa da, immurasyon, tahmin edebileceğinizden çok daha yakın bir zamanda kullanılmıştır. Moğolistan’da ve o zamanlar Pers İmparatorluğu’nun (şimdi İran) olduğu yerde, 20. yüzyılın başlarında kadar yakın tarihli immurement olayları kaydedilmiştir.

İran’daki en erken ölüm kayıtlarından biri, 17. yüzyılda bir mücevher tüccarı olan Jean Baptiste Tavernier’den gelir.

Gezgin ME Hume-Griffith , Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia,  adlı kitabında , 1900 ile 1903 yılları arasında İran’da seyahat etmeyi ve taş sütunlara mühürlenip ölüme terk edilen insanların rahatsız edici görüntülerini ve seslerini şöyle yazmıştır :

“Çölde bazen görülen bir diğer üzücü manzara, talihsiz bir kurbanın diri diri örüldüğü tuğla sütunlardır… Bu şekilde tuğlalanan adamların üç günün sonunda iniltileri ve su çağrıları duyuldu.”

Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913
Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913. Photo: Stephane Passet/Wikimedia Commons

Benzer cezalandırma olayları, 1913 gibi yakın bir tarihte Moğolistan’da, insanların rahatça oturmalarını veya uzanmalarını engelleyen tahta sandıklara kilitlendiği belgelenmiştir. 

Ne yazık ki, fiziksel kanıtlar gerçekten de Avrupa’nın çeşitli yerlerinde bu uygulamayı doğrulamaktadır. 1800’lü yıllarda Almanya’nın Bremen kentinde bir köprünün yıkılmasıyla ilgili anlatılanlar, yapının temelinde bir çocuğun iskeletinin bulunduğunu bildirdi. Ve 1885’te İngiltere’nin Holsworthy’deki bir kilisenin duvarlarında yetişkin bir iskelet bulundu.

İster bir ölüm cezası, ister insan kurban etme biçimi olarak kullanılsın, Immurement çok sayıda kültürün çok uzun süredir uygulamakla suçlu olduğu bir gaddarlık örneği olarak özetlenebilir.

Banner
Benzer Yazılar

Finlandiya’da arazi sahibinin dikkati Haçlı Seferi dönemi mezarlık ve bir kılıcın keşfedilmesini sağladı

16 Ekim 2023

16 Ekim 2023

Finlandiya’da eski bir belediye olan Salo Perttel’deki bir Orta Çağ taş kilisesinin yakınında Haçlı Seferi zamanından kalma büyük bir mezarlık...

Korsika adasında bulunan 6.000 yıllık yerleşim yeri

5 Mayıs 2023

5 Mayıs 2023

Fransa’nın Sotta kasabasında sosyal konut yapılacak alanda çalışan arkeologlar Punta Campana’nın (Korsika adası) yamaçlarını kazdılar ve geniş bir Neolitik alan...

Danimarka’da yaklaşık 2000 yıllık benzersiz bir runik yazıtlı küçük bir bıçak bulundu

22 Ocak 2024

22 Ocak 2024

Arkeologlar, yaklaşık 2000 yıl öncesine tarihlenebilen tamamen benzersiz runik yazıtlı küçük bir bıçak keşfettiler. Odense Müzesi’nden arkeologlar, Danimarka’nın en eski...

Bilinen en eski Bask dili ile yazılmış metin keşfedildi

15 Kasım 2022

15 Kasım 2022

İspanya’da arkeologlar, ülkenin kuzeyindeki Navarre bölgesi Irulegi arkeolojik alanında, “bilinen en eski Bask dili metni” içerdiğine inandıkları bir buluntu keşfettiler....

Dünya’nın ikonik mimari harikaları nasıl görünüyordu?

16 Ocak 2022

16 Ocak 2022

Dünya’nın ikonik mimari harikaları Parthenon, Güneş Piramidi, Largo Arjantin Tapınağı, Knossos Sarayı ve Luksor Tapınağı gibi anıtların ilk günlerindeki ihtişamlı hallerini...

“Görmediklerinizi Göreceksiniz” Projesinde Bu Ay Gladyatör Strigil’i Sergileniyor

22 Temmuz 2021

22 Temmuz 2021

 İzmir Arkeoloji Müzesi bu ay farklı bir sergiye ev sahipliği yapıyor.  Her ay yeni ve özel bir eserin ziyaretçilerle buluştuğu “Görmediklerinizi göreceksiniz”...

Kuzeydoğu Fransa’da keşfedilen Geç Antik Çağ nekropolü

5 Kasım 2022

5 Kasım 2022

Inrap arkeologları, kuzeydoğu Fransa’daki Sainte-Marie-aux-Chênes’te MS 5. yüzyılın sonlarına tarihlenen Geç Antik Çağ nekropolü ortaya çıkardılar. Antik bir yol üzerinde...

Almanya’da yol yapım işçileri asırlık tahta kaldırım keşfettiler

25 Aralık 2023

25 Aralık 2023

Kasım 2023’teki inşaat çalışmaları sırasında Fürth’teki yol yapım işçileri asırlık bir tahta kaldırım keşfettiler. Erken modern dönemin Franklarının bir zamanlar...

Çanakkale Müzesi 1911 yılında 10 bin kuruş ödenekle kurulmuş

5 Ocak 2022

5 Ocak 2022

Osmanlı Devleti müzecilik tarihi denilince akla Osman Hamdi Bey ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri gelir. Osman Hamdi Bey’in özverili çalışmalarının bir...

Arkeologlar, Carlisle kazılarında nadir görülen Tyrian moru buldu

5 Mayıs 2024

5 Mayıs 2024

2023’te arkeologlar, Carlisle Kriket Kulübü’nün arazisindeki bir Roma Hamamı’nda yapılan kazılar sırasında nadir görülen bir Tyrian moru yumrusu keşfettiler. Roma...

Polonya’daki en eski bakır ürünü bir balta keşfedildi

30 Mart 2024

30 Mart 2024

Polonya’nın Hrubieszów bölgesindeki Horodło belediyesinde MÖ 4. ila 3. binyıla ait Trypillia kültürüyle özdeşleşmiş bir bakır balta bulundu. Hrubieszów bölgesinde...

İspanyol arkeologlar 2.600 yıllık antik gemi batığını çıkarmayı başardılar

25 Aralık 2024

25 Aralık 2024

İspanyol arkeologlar, ülkenin güneydoğu kıyılarındaki sularda ilk kez keşfedilen 2.600 yıllık bir gemi batığını, 20 yıl süren çalışmaların ardından başarıyla...

Lavların altında kalan Pompeii kentindeki kazılarda Truvalı Helen’i tasvir eden çarpıcı bir fresk bulundu

11 Nisan 2024

11 Nisan 2024

Arkeologlar, Vezüv Yanardağı’nın lavları altında kalan Pompeii’nin en uzun caddelerinden biri olan Via di Nola’daki büyük bir evin ziyafet salonundaki...

Antik Roma’da İkizlerin Dokunaklı Hikayesi: Hırvatistan’da Keşfedilen Roma Mezarı

12 Mart 2025

12 Mart 2025

Hırvatistan’ın Trogir (antik Tragurium) kentinde yapılan son arkeolojik kazılar, Roma dönemine ait, 1. ve 2. yüzyıllara tarihlenen olağanüstü ve yürek...

Çekya’da bir çiftçi tarlasında Tunç Çağı dönemi altın kemer buldu

16 Kasım 2022

16 Kasım 2022

Çekya’nın kuzeydoğusundaki Opava bölgesinde bir çiftçi tarlasında çalışırken eşsiz Tunç Çağı dönemine ait olduğu düşünülen altın kemer buldu. Tunç Çağı...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]