20 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

İnsan kanı ile atılan temeller “Immurement ve Vakıf Kurbanlarının” acı sonları

Tarihte acımasız cezalandırma ve insan kurban etmenin oldukça doğal kabul edildiği bir çok zaman vardır. İmmurement ve Vakıf kurbanı bu acımasız yöntemlerin başında gelir. İsimleri farklı gibi görünse de bu iki öldürme şekli birbirine çok benzer. İnsanın insana yaptığı zulmün tarihte çok gerilere gittiğini gösterir.

Immurement, adını Latince im (in ) murus ( duvar ) kelimesinden alır Yani ‘duvarda’ veya ‘duvarın içinde’ anlamına gelir. Kurbanın esasen diri diri gömüldüğü ve nihai açlık ve susuzluk ölümle sonuçlanana kadar boğulmaya veya acı içinde kıvranmaya bırakıldığı korkunç derecede acımasız bir ceza biçimidir.

Vakıf kurbanı ise bir yapının (ev, kale, köprü vs.) ayakta kalmasını sağlamak adına yapının temeline insan gömme pratiğini ifade eder. Bunu yapan geleneklerde bir yapı inşa etmenin toprağın ruhuna ve tanrılarına hakaret olduğu düşünülür. Buna karşılık bir fedakarlık yapılmalıdır. Buna karşılık, kurbanlar ölüm tarafından dönüştürüldü. Muhafız oldular, kaderinde mezarları haline gelen binayı korumak vardır.

Britanya’dan Hindistan’a, Japonya’dan Balkanlar’a pek çok vakıf kurbanı hikayesi var. Immurement ise geçtiğimiz birkaç yüzyıla kadar hala yaygın olan bir cezalandırma sistemiydi.

Korkunç prosedür genellikle şanssız ruhu tabut benzeri bir kutuya kilitleyerek veya başka durumlarda onları bir tür duvar veya başka bir yapıya mühürleyerek gerçekleştirildi.

Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868.
Bir rahibenin öldürülmesinin tasviri, 1868. Photo: Wikipedia

Bu uygulamayla ilgili ortak fikir, bir ev, kale veya köprü olsun, yapının sağlamlığını ve dayanıklılığını korumak için böyle bir fedakarlığın gerekli olduğu gibi görünüyor. Kurban, onu ayakta tutmak için kilit bir destek sütununun veya temel taşının altına gömüldü. Bazı durumlarda diri diri gömülürler ya da yaşayan birey taş bir duvara kapatılır; diğerlerinde ise bir kişi bir çukura veya temele konulur ve üzerine büyük bir sütun veya temel taşları kondurularak öldürülür. Ustaca şeytanlık, insanın insanlık dışılığını insana gerçekten ayırt ettirdi.

Immurement geleneğinin en eski kullanımlarından biri ise Roma imparatorluğuna kadar uzanır. Bir rahibe sınıfı olan Vestal bakirelerine verilen bir cezadır.

Vestaller, zihinsel ve fiziksel kusurlardan yoksun oldukları düşünülen, varlıklı Roma hanelerinden gelen kızlardı. Sıkı bir bekaret yeminini kabul etmişler ve kendilerini ev ve aile tanrıçası Vesta’nın onuruna kutsal bir ateşi sürdürmeye adamışlardı.

Bir Vesta Bakiresi bekaret yeminini ihlal ederse idam edilecek ve şehre gömülecekti. Bir Vestal’in kanını dökmek yasaktı ve Roma yasalarına göre hiç kimsenin şehir sınırları içinde gömülmesine izin verilmedi, bu yüzden Romalılar yaratıcı olmalıydı.

Bir Vesta rahibesinin cezalandırılışı.
Cornelia’nın Ölümü (G. Machetti /  CC BY 4.0 )

Vestal Bakire soyulur, dövülür, bir ceset kıyafeti giydirilir ve ardından bir yeraltı mezarlığına veya mağaraya yerleştirilirdi. Tipik olarak, küçük bir yiyecek, su ve mum veya lamba kaynağı ile kilitlenir veya tuğlalarla kapatılırdı.

Orta Çağ’da, Roma Katolik Kilisesi, bekaret yeminlerini ihlal eden veya sapkın inançlarını dile getiren rahibelere ve keşişlere benzer cezalar verdi.

Tüm Avrupa’da Orta Çağ’dan kalma binalarda ve köprülerde gömülü cesetlerin efsaneleri ve keşifleri var. Bazı halk türküleri, bir inşaat projesindeki sorunları çözmek veya projeye güç vermek için insan kurban etmenin kullanımına atıfta bulunur.

Vakıf kurban uygulaması zaman içerisinde şekil değiştirerek uygulanmaya devam etmiştir. Evin altına gömülü boş bir tabut, bir ceset yerine geçebilir. Bir kişinin boyunu bir iple ölçüp ölçülen ip yapının tabanına gömülür. Yumurtalar, mumlar, şarap şişeleri, madeni paralar ve iskambil destelerinin tümü soyutta kurban ikameleri olarak kullanılmıştır.

Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli.
Arnavutlukta bulunan Rozafa Kalesinin temeline gömüldüğü düşünülen Rozafa adlı kadının heykeli. Birçok Halk türküsünde dile getirilmiştir.

Immurement ise daha büyük bir tehlike olarak yakın bir tarihe kadar gelmiştir. Uzak geçmişin uygulaması olarak bu tür işkenceli ölüm cezalarını reddetmek uygun olsa da, immurasyon, tahmin edebileceğinizden çok daha yakın bir zamanda kullanılmıştır. Moğolistan’da ve o zamanlar Pers İmparatorluğu’nun (şimdi İran) olduğu yerde, 20. yüzyılın başlarında kadar yakın tarihli immurement olayları kaydedilmiştir.

İran’daki en erken ölüm kayıtlarından biri, 17. yüzyılda bir mücevher tüccarı olan Jean Baptiste Tavernier’den gelir.

Gezgin ME Hume-Griffith , Behind the Veil in Persia and Turkish Arabia,  adlı kitabında , 1900 ile 1903 yılları arasında İran’da seyahat etmeyi ve taş sütunlara mühürlenip ölüme terk edilen insanların rahatsız edici görüntülerini ve seslerini şöyle yazmıştır :

“Çölde bazen görülen bir diğer üzücü manzara, talihsiz bir kurbanın diri diri örüldüğü tuğla sütunlardır… Bu şekilde tuğlalanan adamların üç günün sonunda iniltileri ve su çağrıları duyuldu.”

Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913
Ölüme mahkûm edilen Moğol bir kadın, 1913. Photo: Stephane Passet/Wikimedia Commons

Benzer cezalandırma olayları, 1913 gibi yakın bir tarihte Moğolistan’da, insanların rahatça oturmalarını veya uzanmalarını engelleyen tahta sandıklara kilitlendiği belgelenmiştir. 

Ne yazık ki, fiziksel kanıtlar gerçekten de Avrupa’nın çeşitli yerlerinde bu uygulamayı doğrulamaktadır. 1800’lü yıllarda Almanya’nın Bremen kentinde bir köprünün yıkılmasıyla ilgili anlatılanlar, yapının temelinde bir çocuğun iskeletinin bulunduğunu bildirdi. Ve 1885’te İngiltere’nin Holsworthy’deki bir kilisenin duvarlarında yetişkin bir iskelet bulundu.

İster bir ölüm cezası, ister insan kurban etme biçimi olarak kullanılsın, Immurement çok sayıda kültürün çok uzun süredir uygulamakla suçlu olduğu bir gaddarlık örneği olarak özetlenebilir.

Banner
Benzer Yazılar

Dispilio tablet bilinen ilk yazılı metin olabilir mi?

8 Ocak 2022

8 Ocak 2022

Şimdiye kadar elde edilen arkeolojik buluntulara göre yazının, Mezopotamya uygarlığında MÖ 3000 yıllarında bulunduğu biliniyor. Yazı serüveni Sümerlerin Uruk şehrinde...

Orman Yangınları 800 Yıllık Tarihi Mezarlara da Zarar Verdi

4 Ağustos 2021

4 Ağustos 2021

Ülkemizin gözbebeği ormanlarımız bir haftadır yanıyor. Yangına müdahale ederken yaşamlarını yitiren yurttaşlarımız bizleri derin acılara boğarken, yüzlerce yurttaşımızda evlerini, mallarını...

Kuzey Kutup Dairesi yakınlarında 6.500 yıllık bir Taş Devri mezarlığı olduğuna inanılan gizemli bir tarih öncesi alan keşfedildi

4 Aralık 2023

4 Aralık 2023

Arkeologlar, Kuzey Kutup Dairesi’nin sadece 50 mil (80 kilometre) güneyinde 6.500 yıllık bir Taş Devri mezarlığı olduğuna inanılan gizemli bir...

Tibet Platosu’na kalıcı olarak ilk yerleşenler: Denisovalılar veya Homo sapiens

8 Aralık 2021

8 Aralık 2021

Tibet Platosu, uzun zamandır dünyanın dört bir yanına göç eden insanlar tarafından doldurulan son yerlerden biri olarak kabul edildi. Davis,...

3200 yıllık mezar içinde Miken bronz kılıçları bulundu

15 Mart 2023

15 Mart 2023

Yunan arkeologlar, Mora Yarımadası’nın Achaia bölgesindeki Aegio şehri yakınlarında MÖ 12. yüzyıla dayanan Miken nekropolünde yer alan bir mezarda Miken...

Tapınak olduğu düşünülen yapının anıtsal bir çeşme olduğu ortaya çıktı

26 Kasım 2024

26 Kasım 2024

Hyllarima antik kentinde bir zamanlar tapınak olduğu düşünülen yapının aslında anıtsal bir çeşme olduğu belirlendi. Muğla’ya yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda...

Danimarka’da yaklaşık 2000 yıllık benzersiz bir runik yazıtlı küçük bir bıçak bulundu

22 Ocak 2024

22 Ocak 2024

Arkeologlar, yaklaşık 2000 yıl öncesine tarihlenebilen tamamen benzersiz runik yazıtlı küçük bir bıçak keşfettiler. Odense Müzesi’nden arkeologlar, Danimarka’nın en eski...

Karpat mağaralarında Avrupa’daki en eski insan izleri aranacak

30 Ekim 2022

30 Ekim 2022

Doğu Avrupa’da yer alan Karpat Dağları’nda bulunan mağaralarda Avrupa’daki en eski insan izleri aranacak. Karpat Dağları, Çekya Cumhuriyeti, Slovakya, Polonya,...

Dante’nin Ölümünden 700 Yıl Sonra El Yazısı Notları Bulundu

12 Temmuz 2021

12 Temmuz 2021

İtalyan şair ve bilim insanı Dante Alighieri, evrensel edebiyatın en büyük başyapıtlarından biri olarak kabul edilen La Commedia (İngilizce’de İlahi...

Great Northern Museum da renkli yedi Roma sunağı

13 Kasım 2021

13 Kasım 2021

Antik dünyanın artık çok renkli olduğunu biliyoruz. Ancak bu renkler sadece cübbeler ve diğer giysilerle sınırlı kalmamış, heykeller ve binalar...

İtalya’da imparator Augustus’a ait olduğu düşünülen bir villanın kalıntılarına rastlandı

20 Nisan 2024

20 Nisan 2024

Güney İtalya’nın volkanik kül kaplı bir bölgesinde yapılan kazılar, 2.000 yıllık bir binanın kalıntılarını ortaya çıkardı. Kazı ekibi, yapının imparator...

İskoç tarihinin en önemlisi olarak nitelendirilen 2000 yıllık antik Roma Yolu keşfedildi

3 Kasım 2023

3 Kasım 2023

İskoçya’nın Stirling kenti yakınlarındaki Old Inn Cottage’ın bahçesinde 2000 yıllık bir antik Roma Yolu ortaya çıkarıldı. Site, Stirling şehir merkezinden...

Fransız Nekropolü’nde, nesli tükenmiş Kelt dili Galyaca’da yazılmış bir tablet de dahil olmak üzere 21 Roma “lanet tableti” keşfedildi

18 Ocak 2025

18 Ocak 2025

Fransa’nın kuzeybatısındaki Orléans Arkeoloji Servisi (Service Archéologie Orléans) (SAVO) araştırmacıları tarafından 18. yüzyıldan kalma bir hastanenin kazısı sırasında, 2.000 yıllık...

Thor’un ünlü çekici İsveç’te bulundu ama düşündüğünüz gibi değil

23 Ekim 2022

23 Ekim 2022

İsveç’in güneybatısındaki Halland eyaletindeki Ysby’de arkeologlar tarafından “türünün tek örneği” olarak adlandırılan Thor’un ünlü çekici ortaya çıkarıldı. Thor’un ünlü çekici,...

İsveç’te bulunan 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi

1 Kasım 2022

1 Kasım 2022

Arkeologlar, Stockholm’un dışındaki Täby, Viggbyholm’da 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi hazinesi keşfettiler. Hazine, Täby’deki bir Viking Çağı yerleşiminin arkeolojik kazısı...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]