24 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Hititli Matiya Hitit Tarihine Işık Tutacak

Günümüz Türkiye ve Suriye sınırları içerisinde yer alan Karkamış Antik Kenti, Asur, Hitit, Mitanni ve Mısır için stratejik konuma sahip toprakların üzerine kurulmuştur.

Hitit İmparatorluğu’nun en önemli vassal krallığı olan Karkamış, I. Suppiluliuma’nın krallığı zamanında Hitit topraklarına katılmıştır.

Hititlerin güvenlik kapısı olan Karkamış, Geç Hitit Devletleri dönemine kadar varlığını sürdürmüş zamanla etkisini kaybetmiştir.

Hitit idari yapısı hakkında bilgiler kazandıran Karkamış Antik Kent kazı çalışmalarında bu yıl 100 mühür baskı (bulla) ele geçirildi.

Başkanlığını İtalya’nın Bolonya Üniversitesinden Prof. Dr. Nicolo Marchetti’nin yardımcılığını da İstanbul Üniversitesinden Doç. Dr. Hasan Peker’in üstlendiği Karkamış Antik Kent 2021 yılı kazılarında Hitit idari yapısı ve idare de kadının yeri hakkında bilgiler kazandıracak 100 mühür baskısı (bulla) bulundu.

Matiya’nın Mührü Hitit İdari Yapısı Hakkında İpuçları Kazandıracak

Güçlü Kahraman Kral III. Hattuşili’nin karısı Puduhepa Hitit tarihine damga vurmuş bir isimdir. Güçlü kişiliği, dini ve diplomatik yönü ile Hititi etkilemiş, çivi yazılı tabletlerde sıkça kendisinden söz edilmiştir. Özellikle tarihte bilinen ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması’nda Hattuşili ile birlikte kendi mührünün bulunması Puduhepa’nın güçlü kadın yönetici yanını gözler önüne sermektedir.

Hitit arşivlerinde çok fazla kadın adı geçmemektedir. Çoğunlukla, Puduhepa, II. Murşili’nin karısı Gaşşulaviya gibi kraliçe adları yer almaktadır.

Karkamış kazılarında elde edilen mühürlerde okunan Matiya adı bu noktada önemli bir buluntu olmuştur.

AA muhabirinin aktardığı bilgilere göre; kazılar, Karkamış kent tarihini detaylı şekilde aydınlatacak alanlarda yürütüldü. Aşağı saray alanının doğu kısmında gerçekleştirilen çalışmalarda, “Mühür Evi” olarak adlandırılan idari yapıda Hitit idaresinin en yüksek görevlilerine ait 100’ün üzerinde baskılı kil mühür bulundu.

Anadolu hiyeroglif yazılı mühür baskılarından üçte ikisinin “Matiya” adlı bir kadına ait olduğu belirlenirken, bu keşif, ilgili dönemde kadınların da devlet yönetiminde önemli bir ekonomik role sahip olabileceğini gösterdi.

Bu mühürlemeler doğrultusunda yapılacak çalışmalarda kadınların devlet yönetimindeki geçmişi de araştırılacak.

Bu yılki kazılarda ayrıca Anadolu’da ilk kez karşılaşılan, bir çömlek üzerinde boyayla çizilmiş “Kentin İdarecisi, …patu” yazan Anadolu hiyeroglife de ulaşıldı.

Banner
Benzer Yazılar

Kayıp Çocuk Çemberi: Uşaklı Höyük’teki Gizemli Hitit Ritüel Yapısında Yedi Bebek Kalıntısı Ortaya Çıkarıldı

8 Ağustos 2025

8 Ağustos 2025

Arkeologlar, Uşaklı Höyük’ün kalbinde, yedi bebeğin kalıntılarının üç bin yıldan uzun süredir saklı kaldığı gizemli bir Hitit dönemi ritüel yapısı olan “Kayıp...

Anadolu insanı kuraklık ve iklim değişikliğine uyum sağlıyordu. Ancak, salgın, deprem ve savaşlar bu uyumu bozuyordu.

28 Haziran 2022

28 Haziran 2022

Anadolu coğrafyası, kuraklık ve iklim değişikliğinin getirdiği zorluklar ile sürekli savaşmak zorunda kalmıştır. Kuraklık, Hattiler, Hititler, Frigler ve daha birçok...

ABD ve İngiltere’ye kaçırılan 42 tarihi eser Türkiye’ye döndü

2 Şubat 2024

2 Şubat 2024

ABD’de ve İngiltere’de ele geçirilen ve aralarında ünlü Roma İmparatoru Caracalla’nın genç ve yaşlı halini tasvir eden başlarında bulunduğu Anadolu...

5.700 Yıllık Sakız İçindeki İnsan Hikayesi

5 Nisan 2021

5 Nisan 2021

Sakız, gündelik hayatta birçoğumuzun çiğnediği ürün… Eskilerin ağız ve diş sağlığı içinde kullandığı sakızın, 5.700 yıl öncesinden bir insanın hayat...

Kilis’teki Oylum Höyük’te 3.300 Yıllık Hitit Tabletleri ve Yönetici Mühürleri Ortaya Çıkarıldı

20 Ekim 2025

20 Ekim 2025

Türkiye–Suriye sınır hattında yer alan Oylum Höyük’te, 3.300 yıl öncesine tarihlenen Hitit ve Akad dillerinde yazılmış dört çivi yazılı tablet...

Arkeologlar, 1386 yıl önce aynı adı taşıyan ünlü savaşa tanık olan Jalula antik kentinin izlerini keşfetti

2 Aralık 2023

2 Aralık 2023

Irak Devlet Eski Eserler ve Miras Kurulu (SBAH), Jalula antik kentinin sınırlarının ve çeşitli yapılarının keşfedildiğini duyurdu. Irak Devlet Eski...

Zonguldak İnönü Mağarası’nda 5 Bin Yıllık Kömürle Tedavi ve Antibiyotik Direncine Dair Kanıtlar Bulundu

12 Eylül 2025

12 Eylül 2025

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜN) öncülüğünde yürütülen disiplinlerarası bir proje, Türkiye’nin Karadeniz kıyısındaki tarih öncesi topluluklara dair çarpıcı bulgular ortaya...

Mayın temizleme dalgıçları MÖ 3. yüzyıldan kalma gemi enkazı keşfettiler

25 Haziran 2023

25 Haziran 2023

Hırvat ve İtalyan deniz mayın temizleme dalgıçları arasındaki işbirliğine dayalı eğitim tatbikatlarının bir sonucu olarak, doğu Adriyatik deniz tabanındaki en...

Bilim insanları İngiltere’de bir plajda 9 bin yıllık insan ayak izleri ile karşılaştı

3 Ekim 2022

3 Ekim 2022

Bilim insanları, Liverpool’daki Formby Plajı’nda 9 bin yıllık insan ayak izleri keşfettiler. İnsan ayak izlerinin dışında çeşitli hayvanlara ait ayak...

Louvre Müzesinden 38 Yıl Önce Çalınmış Olan Rönesans Zırhı Bulundu

8 Mart 2021

8 Mart 2021

Louvre Müzesinden 38 yıl önce çalınmış olan Rönesans zırhı ve tören kaskı nihayet bulundu. Louvre Müzesinden 38 yıl önce çalınmış olan...

Patara Antik Kenti Deniz Feneri Yapay Zeka İle Yeniden İnşaa Ediliyor

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Patara Antik Kenti içinde yer alan, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve  M. S. 1481 yaşanan tsunamide yıkıldığı tahmin edilen deniz...

Fransa, el koyduğu 8 bin 659 tarihi eseri Türkiye’ye iade edecek

15 Mart 2024

15 Mart 2024

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, Fransa’da el konulan 8 bin 659 tarihi eserin Türkiye’ye...

İnsanda Toplama Biriktirme Duygusu 100.000 Yıl Öncesine Dayanıyor

1 Nisan 2021

1 Nisan 2021

Güney Afrika’da kazı çalışmalarına devam eden arkeologlar, insanda toplama ve biriktirme duygusunu gösteren bulgulara ulaştılar. Arkeologlar ayrıca, deniz kenarında ve...

1100 yıl önce Konstantinopolis’i kuşatan Bulgar askerlerine ait amulet bulundu

1 Nisan 2023

1 Nisan 2023

Bulgaristan’da Büyük Çar Simeon zamanından kalma Kiril dilinde bir yazıt taşıyan kurşun plakalı bir amulet keşfedildi. Amulet, Bulgaristan’ın güneyindeki Ivaylovgrad...

Bom Jesus: Namibya Çölü’nde Bulunan En Eski ve En Değerli Gemi Batığı

20 Mart 2025

20 Mart 2025

Dikkat çekici bir arkeolojik keşifte, 500 yıl önce batan Portekiz gemisi Bom Jesus (İyi İsa), Namibya çölünde bulundu ve altın...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]