Muğla iline bağlı Selimiye’nin 4 km güneydoğusunda bulunan antik şehrin Milasa olan uzaklığı 12 kilometredir. Euromos antik kenti, oldukça iyi korunmuş Zeus tapınağı ile dikkat çekmektedir.
Karya bölgesinde bulunan antik şehir MÖ. 5 yy. Cyramos (Hyramos) olarak bilinmekteydi. Kral Mausolos hükümdarlığında ise Milas’ bağlıydı. Kral Mausolos şehrin ismini daha sonradan güçlü anlamına gelen Euromos olarak değiştirmiştir. Roma döneminde ise özerk şehirlerden biri olan Euromos, sonrasında terk edilmiştir. Muhtemelen bu terk edilişin nedeni MS. 166 civarında görülen veba salgını olduğu düşünülmektedir.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Euromos kazı başkanı Abuzer Kızıl, 2011 yılından beri antik şehirde çalışmalarını sürdürmektedir.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Euromos Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Doç. Dr. Abuzer Kızıl, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2011’de başladıkları kazı çalışmalarıyla eserleri yüzeyde görünür hale getirdiklerini, amaçlarının tarihi kalıntıları gün ışığına çıkarmak olduğunu söyledi.
Antik kentte son yıllarda temizlik, sondaj, jeofizik, harita, menfez ve kazı çalışmalarının tapınak, agora, tiyatro, hamam ile surlarda yürütüldüğüne değinen Kızıl, Euromos’un konumu itibarıyla “Anadolu’nun en şanslı antik kentleri arasında yer aldığını” dile getirdi.
Euromos’un Karya’nın önemli kentlerinden olduğunu anlatan Kızıl, Zeus Tapınağı ile ilgili önemli projeleri hayata geçirmeyi düşündüklerini bildirdi.
Kızıl, çok sayıda mimari kalıntının yerinde durduğu yapının, Anadolu’nun en iyi korunan tapınaklarından olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Öncelikli olarak tapınakta kısmi kazı ve temizlik çalışması yaptık. Aynı alanda belgeleme çalışması gerçekleştirdik. Ciddi anlamda çok büyük restorasyon yapılması için proje hazırladık. Gerekli ödenek için başvurduk. Ödeneğin onaylanmasının ardından çalışmaya başlayacağız. Çünkü mimari bloklar, sütunlar burada mevcut. En büyük sıkıntımız, tapınağın kuzey cephesinde bir eğim söz konusu. O cepheyi tamamen aşağıya indirip, olası bir deprem karşısında tekrar kuracağız ve iyice sağlamlaştıracağız. Bu çalışma tamamlandığında bir rüyamızda gerçekleşmiş olacak. Zeus Tapınağı hak ettiği yeri fazlasıyla alacak. Anadolu’nun en iyi, en ilgi çekici ve en çok ziyaret edilen tapınaklarından biri olacak. Tapınağı kendi malzemesiyle ayağa kaldırmayı hedefliyoruz. Modern taşla burada bir çalışma yapmayacağız. Bunun için gerekli projeler hazırlandı.”
Yıl boyu süren çalışmalarda çıkan malzemeleri yerinde korumayı istediklerini anlatan Kızıl, “Burası arkeolojik ve bilimsel öneminin yanı sıra ülke turizmi ile bölgenin tanıtımı açısından büyük önem arz ediyor.” ifadesini kullandı.