27 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ’da Kıta Avrupası’ndan İngiltere’ye Yaşanan Büyük Göç Dalgasını Gösteriyor

Roma İmparatorluğu’nun İngiltere topraklarını terk etmesi sonrası bölgeye Kıta Avrupası’ndan özellikle Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki bölgelerinden yoğun göç dalgasının yaşandığını gösteren yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Central Lancashire Üniversitesi liderliğindeki genetikçiler ve arkeologlardan oluşan disiplinlerarası bir ekip, eski İngiltere, İrlanda, Almanya, Danimarka ve Hollanda’dan 400’den fazla kişiyi analiz etti. Sonuçlar, Roma sonrası dünyadaki en büyük nüfus dönüşümlerinden birini ayrıntılı olarak göstermektedir.

Araştırma sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

Angles, Saksonlar ve İngiliz Adaları’na göçleri hakkında Bede gibi bilim insanları notlar tuttular. Bu notlar, Romalılar ayrıldıktan yaklaşık üç yüz yıl sonra tutulmuştu. Arkeoloji, tarih, dilbilimciler ve genetik de dahil olmak üzere birçok disiplinden bilim insanları, bugüne kadar bölgeye doğru oluşan insan göçünün ölçeğinin, doğasının ve etkisinin ne olduğunu tartıştılar.

Yeni genetik sonuçlar, Doğu ve Güney İngiltere’deki nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin, ataları Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki kıta bölgelerinden gelmiş olması gereken göçmen ailelerden oluştuğunu göstermektedir. Dahası, bu aileler İngiltere’nin mevcut nüfusu ile iç içe geçti, ancak daha da önemlisi bu entegrasyon bölgeden bölgeye ve toplumdan topluma değişiyordu.

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ'da Kıta Avrupası'ndan Britanya Topraklarına Yaşanan Göç Dalgasını Gösteriyor
Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletindeki Issendorf mezarlığındaki 3532 numaralı mezardan çıkarılan ölü eşyaları. Orta Çağ’da Issendorf mezarlığına gömülen bireyler, Anglo-Sakson döneminde İngiltere’ye göç eden insanlarla genetik olarak yakından ilişkilidir. © Landesmuseum Hannover

“İngiltere’den 278 antik genom ve Avrupa’dan yüzlerce antik genomla, Roma sonrası zamanlarda nüfus ölçeği ve bireysel tarihler hakkında gerçekten büyüleyici bilgiler edindik” diyor çalışmanın baş yazarı Joscha Gretzinger. “Artık sadece göçün ölçeği hakkında değil, aynı zamanda topluluklarda ve ailelerde nasıl bir rol oynadığı hakkında da bir fikrimiz var.” Gretzinger ve meslektaşları, 4.000’den fazla antik ve 10.000’den fazla günümüz Avrupalısından yayınlanmış genetik verileri kullanarak, eski Kuzey Denizi bölgesinde yaşayan yakından ilişkili gruplar arasında ince genetik farklılıklar tespit ettiler.

Göçmenler yerel nüfusla karıştı. Bir vakada, Dover yakınlarındaki Buckland’dan bir Anglo-Sakson mezarlığında, araştırmacılar en az dört nesil boyunca bir aile ağacını yeniden inşa edebildiler ve göçmenlerin ve yerlilerin evlendiği tarihleri belirleyebildiler. Bu aile, iki gen havuzu arasında büyük ölçüde etkileşim gösterdi. Genel olarak, araştırmacılar hem yerel hem de göçmen kökenli çalışılan mezarlıklarda belirgin statüdeki mezarlıklara tanık oldular.

Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire'dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·
Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire’dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·

70’ten fazla yazardan oluşan disiplinlerarası ekip, arkeolojik verileri bu yeni genetik sonuçlarla bütünleştirmeyi başardı ve bu da göçmen kökenli kadınların, özellikle broşlar ve boncuklar gibi öğeler göz önüne alındığında, yerel kökenli kadınlardan daha sık eserlerle gömüldüğünü ortaya koydu. İlginçtir ki, silahlı erkeklerin her iki genetik kökene de eşit sıklıkta sahip oldukları bulunmuştur. Bu farklılıklar, yerel olarak, köken yelpazesinde görülen belirgin mezarlar veya zengin mezarlarla aracılık etti. Örneğin, Cambridgeshire’da tam bir inekle gömülen bir kadın, çoğunluğu yerel atalarla genetik olarak karıştırılmıştı.

Central Lancashire Üniversitesi’nden arkeolog ve çalışmanın baş yazarı Duncan Sayer, “Bu büyük göç toplulukları nasıl etkilediği konusunda önemli farklılıklar görüyoruz. Bazı yerlerde, Dover yakınlarındaki Buckland veya Cambridgeshire’daki Oakington örneğinde olduğu gibi, yerliler ve göçmenler arasında aktif entegrasyonun açık işaretlerini görüyoruz. Yine de Batı Sussex’teki Apple Down gibi diğer durumlarda, göçmen ve yerel atalara sahip insanların mezarlığa ayrı ayrı gömüldüğünü görüyoruz. Belki de bu, bu alandaki bir dereceye kadar sosyal ayrılığın kanıtıdır. “

Dover-Buckland_daki-13-bireyin-genetik-soyağacı

Yeni verilerle, ekip bugün bu tarihi göçün etkisini de göz önünde bulundurabilir. Özellikle günümüz İngilizleri, DNA’larının sadece yüzde 40’ını bu tarihi kıtasal atalardan elde ederken, genetik profillerinin yüzde 20 ila 40’ı muhtemelen Fransa veya Belçika’dan geldi. Bu genetik bileşen, arkeolojik bireylerde ve erken Ortaçağ mezarlarında, özellikle de Kent’te bulunan Frank nesnelerinin bulunduğu mezarlarda görülebilir.

“Demir Çağı Fransa’sı ile ilgili bu ek soyun Norman fethi gibi birkaç noktalı göç olayıyla mı bağlantılı olduğu yoksa İngiliz Kanalı’ndaki yüzyıllarca süren hareketliliğin sonucu mu olduğu belirsizliğini koruyor” diyor çalışmanın baş yazarı Stephan Schiffels. “Özellikle ortaçağ dönemini ve daha sonrasını hedef alan gelecekteki çalışmalar, bu ek genetik sinyalin doğasını ortaya çıkaracaktır.

Kaynak mpg.de

Makaleyi okumak için tıklayınız

Banner
Benzer Yazılar

“Trumpington Haçı” ile gömülmüş 7. yüzyıl Anglo-Sakson genç bir kızın yüzü yeniden canlandırdı

21 Haziran 2023

21 Haziran 2023

İngiltere yakınlarındaki dikkat çekici bir arkeolojik keşifte, “Trumpington Haçı” olarak bilinen nadir bir altın garnet haçı ile gömülmüş 7. yüzyıldan...

Antik dünyanın en geniş imparatorluğu “Ahameniş Pers İmparatorluğu”

17 Aralık 2023

17 Aralık 2023

Ahameniş Pers İmparatorluğu’nun kökeni, İran ve Doğu Anadolu’nun (Türkiye) çoğuna hakim olan Med Kralı Astyages’in Pers kralı II. Cyrus tarafından...

5500 Yıllık Mezarda Bulunan Çubukların En Eski Bira İçme Kamışları Olduğu Belirlendi

19 Ocak 2022

19 Ocak 2022

Rus arkeologlar, Kuzey Kafkasya’da erken tunç çağına ait bir mezarda ortaya çıkarılan çubukların bilinen en eski bira içminde kullanılan kamışlar...

Korsika adasında bulunan 6.000 yıllık yerleşim yeri

5 Mayıs 2023

5 Mayıs 2023

Fransa’nın Sotta kasabasında sosyal konut yapılacak alanda çalışan arkeologlar Punta Campana’nın (Korsika adası) yamaçlarını kazdılar ve geniş bir Neolitik alan...

Arkeolog Mehmet Ali Polat, “Kabataş Kazılarında Antik Limana Ulaşacağız”

11 Nisan 2021

11 Nisan 2021

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü başkanlığında bir yıl önce başlayan Kabataş kazılarında yeni bulgulara ulaşıldı. Arkeolog Mehmet Ali Polat, “Kabataş kazılarında...

Efes’ten Gelen Ustanın Elleriyle Yükselen Stratonikeia Kütüphanesi Yeniden Ortaya Çıkarılıyor

24 Haziran 2025

24 Haziran 2025

Muğla’nın Yatağan ilçesinde, yüzyıllardır suskunluğa bürünen bir bilgi mabedi, arkeolojik kazılar sayesinde yeniden ortaya çıkarılıyor. “Gladyatörler Şehri” olarak bilinen Stratonikeia...

“Cehennem Kapısı”nın bu yıl ziyaretçilere açılması bekleniyor

26 Temmuz 2021

26 Temmuz 2021

Denizli Pamukkale ilçesinde bulunan Hierapolis antik kentinde yer alan “Cehennem Kapısı”nın bu yıl içinde ziyaretçilere açılması bekleniyor. 2 bin 200...

İngiltere’de Orta Çağ Dönemine Ait Çin Parası Bulundu

1 Ocak 2021

1 Ocak 2021

İngiltere’de Orta Çağ dönemine ait Çin parası bulundu. Bu çağa ait paranın İngiltere’ye nasıl geldiği belli değil ancak paranın bulunması...

2 Bin 700 Yıllık Dikilitaş Assur Kralı Sanherip’in Zafer Anıtı mı?

10 Şubat 2021

10 Şubat 2021

Mersin’in Akdeniz ilçesinde 2 bin 700 yıllık dikilitaş hakkında belirsizlik hala sürüyor. Portakal bahçesi içerisinde kalan 9 metre yüksekliğindeki anıtın...

Karaköy Sen Piyer Han Bakıma Alınıyor

8 Temmuz 2021

8 Temmuz 2021

İstanbul’un güzide mimari yapılarından Karaköy Sen Piyer Han İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından bakıma alınıyor. Karaköy semtinde yer alan İstanbul’un ünlü...

Side’de 1300 yıllık Sinagog ortaya çıkarıldı

27 Aralık 2021

27 Aralık 2021

Antalya’nın Manavgat ilçesinin Side bölgesinde yaşadığı bilinen ilk Yahudi topluluğa ait 1300 yıllık sinagog ortaya çıkarıldı. Bir evin altında bulunan...

18.000 Yıllık Müzik Aletinin Sesi Kayda Alındı

11 Şubat 2021

11 Şubat 2021

Tarihin en eski müzik aleti olarak kabul edilen deniz salyangozu kabuğu bize 18.000 yıl önceki sesi duymamızı sağladı. 1931 yılında...

Asırlık çınar Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ hayata veda etti

17 Kasım 2024

17 Kasım 2024

Sümer ve Asur uygarlıkları üzerine yaptığı kapsamlı çalışmalarla dünya çapında tanınan Muazzez İlmiye Çığ bugün hayata veda etti. Mersin’in Mezitli...

Fatih Sultan Mehmet madalyonu yeniden İstanbul’un oluyor

25 Ocak 2023

25 Ocak 2023

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 1481 yılında Costanza de Ferrara tarafından yapılan Fatih Sultan Mehmet madalyonunu satın aldı. Sultan Mehmet yaşarken Ferrara’nın...

Maya takviminin en eski kanıtı keşfedildi

14 Nisan 2022

14 Nisan 2022

Dünya’nın sonunun 2012 yılında geleceğine dair kehanet ile uzun yıllar gündemden düşmeyen Maya takviminin en eski kanıtı Guetamala’da keşfedildi. Guatemala’daki...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]