20 August 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Tüm Neandertaller Erkek Değildi “Sheanderthal”

Zamanın lahitinden çıkan ilk Neandertal yüzü bir kadına aitti. 1848 Cebelitarık’ta Forbes taş ocağında bulunmuştu. İlk tanınan Neandertal, Alfred Russel Wallace ve Charles Darwin’in evrim teorilerini doğal seleksiyon yoluyla sunmasından sadece iki yıl önce, 1856’da Almanya’daki Feldhofer mağarasında bulunan farklı bir kafatasıydı.

Bununla birlikte, daha önceki Cebelitarık bulgusunun şimdi bilinen adıyla Forbes kafatası, ilgi odağı olması için 1863’e kadar beklemek zorunda kaldı. Antropolojik ilgi alanlarına sahip bir doktorun dikkatini çekerek, Britanya’ya götürüldü.Genel anatomisi büyük ilgi uyandırsa da, potansiyel cinsiyeti pek dikkate alınmadı. Bunun yerine Forbes ve Feldhofer fosillerinin dünyayı sarsan asıl önemi, tamamen başka bir tür eski insanın ilk kanıtı olmalarıydı.

Forbes ‘Quarry, Gibraltar’da keşfedilen yetişkin dişi Neandertal kafatası. Fotoğraf, Natural History Museum

19. yüzyıl  yerini 20. yüzyıla bırakırken ve daha fazla Neandertal kemikleri keşfedilmeye başlanırken, bilim insanları Forbes kafatasının dişi olduğundan şüphelenmeye başladılar. Öne çekilmiş yüzüne ve kavernöz burun açıklığına rağmen, kafatası küçüktü ve kaşları Feldhofer kafatasından biraz daha az çıkıntılıdır. Ancak, onun bir kadın olduğunu doğrulayabilmemiz, antik genetik analizin gelişmesiyle mümkün oldu. İç kulağından alınan ince toz, genetik iplere kadar damıtıldı, sonra bir silika zar üzerine takıldı. Araştırmacılar büyük ölçüde onun yaşı ve diğer Neandertal genetik soylarıyla ilgilendiğinden, kadın olması sadece bir yan göstergeydi. Peki onun temsil ettiği ve Neandertal dünyasının yarısını temsil eden kadınların hayatı nasıldı?

Reoloji, bilim ve beşeri bilimler genelinde kadınların çıkarlarına karşı önyargılar için bir istisna değildir. İlk günlerden beri, insanlığın derin kökenlerini kelimenin tam anlamıyla ‘mağara adamları ‘ tarafından doldurulmuş olarak kavramsallaştırma eğilimi varsayılan erkek etkinliklerinin en görünür ve ilginç olarak sunulmasına yol açtı. Bunun açık bir kanıtı, bu vizyonların hem çizilmiş hem de yontulmuş rekonstrüksiyonlar olarak somutlaştırılmasında bulunur. Yaşayan bir Neandertal’in ilk taslağı, Forbes kafatasının sahibinin, 1864’te biyolog Thomas Huxley tarafından (bir toplantı sırasında görünüşe göre tesadüfen) karaladığı hayal edildi. Kesin maymun özelliklerinin kadın karakterine dair hiçbir ipucu yok. Aslında, sonraki 160 yılın çoğunda, kadın Neandertaller sayı olarak daha az olma eğilimindedirler, çevresel konumları çocuk bakımı ve deri işçiliği dahil ‘evcilleştirilmiş’ faaliyetlerle sınırlıdırlar. Antropolog Diane Gifford-Gonzalez’in sözlerine göre bunlar, taş yontma veya avcılık üzerine çalışan aktif tedarikçilerden ziyade, genellikle karanlık mağaralarda saklanmış korkuyla gizlenirler.

Çoğu zaman 40.000 yıl önce ortadan kaybolmalarının potansiyel bir nedeni olarak doğurganlık teorileri aracılığıyla dolaylı olarak tartışılan Neandertal kadınları, son araştırmalarda yalnızca birkaç kez ‘baş kahraman’ oldular. Yeni doğan bebek kalıntılarını ve nadiren korunmuş pelvik kemikleri birleştiren 2008 ve 2009’daki rekonstrüksiyonlar, bize Neandertal doğumunun kesin mekanizmaları hakkında fikir verirken, 2006’daki başka önemli çalışma doğrudan cinsiyet temelli faaliyetler olarak değerlendirildi veya daha doğrusu bunların eksik olduğu iddia edildi. Bununla birlikte, genel olarak, her zamankinden daha yaratıcı arkeolojik yöntemlere ve analizlere rağmen, Neandertal kadınlarının yaşam deneyimleri nispeten az ilgi gördü.

Son yapılan araştırmalar Neandertal kadınlarında tıpkı erkekler gibi avlandıklarını ortaya koydu. Kol kaslarının daha fazla hareket etmesinden kaynaklı olan gelişmeler onların iyi bir deri işlemecisi olduklarınıda ortaya koydu. Tıpkı Homo Sapiens çocukları gibi çocuklarına uzun bir süre baktıklarını ve onların ihtiyaçlarını giderdikleri de belirlendi. Avcılık ve toplayıcılıkta belli bir iş bölümü yerine herkesin her işi yaptıkları kısmen de olsa tanımlamalara girdi. Kısacası Neandertal kadınların çokta erkeklerden farklı olmadığı ve tıpkı Homo Sapienslere benzediği artık bir sır değil!

Makale ilginizi çektiyse tamamını okumak için https://aeon.co/essays/what-do-we-know-about-the-lives-of-neanderthal-women adresini ziyaret edebilirsiniz.

Ana sayfa çizimi: Tom Björklund’a aittir.

Banner
Benzer Yazılar

Cova de les Dones’te Yazıtlı Roma Tapınağı Keşfedildi

31 Ocak 2025

31 Ocak 2025

Alicante Üniversitesi (UA) ve Zaragoza Üniversitesi (Unizar) araştırma ekibi, İber Yarımadası’nın en büyük kaya sanatı alanlarından biri olan Cova de...

Arkeologlar, Sina bölgesinde 3 bin 300 yıllık su kuyuları keşfetti

1 Mart 2022

1 Mart 2022

Mısır’ın Kuzey Sina Bölgesi’nde, Mısır’ı Filistin’e bağlayan Horus Askeri Yolu üzerinde MÖ 13. yüzyıldan kalma su kuyuları keşfedildi. Mısırlı arkeologlardan...

Uzmanlar daha önce bilinmeyen Vincent van Gogh otoportresini ortaya çıkardılar

9 Ağustos 2022

9 Ağustos 2022

Edinburgh sanat tarihçisi tarafından yapılan araştırma sonucunda Hollandalı Post-Empresyonist ressam Vincent Willem van Gogh’a (Mart 1853 – 29 Temmuz 1890)...

Arkeologlar Kırım Dağları’nda 1.600 yıllık asil kadınlara ait mezarlar ve altın takılar buldu

4 Aralık 2024

4 Aralık 2024

Arkeologlar, Kırım Dağları’nda Bahçesaray bölgesinin Mangup yaylasında, altın ve gümüş takılarla dolu soylu kadınlara ait mezarlar buldular. Rusya Bilimler Akademisi’ne...

Hollanda’da arkeologlar asker Flaccus’a ait 2 bin yıllık Roma mezarı ortaya çıkardı

9 Aralık 2024

9 Aralık 2024

Arkeologlar, Hollanda’nın Heerlen kentindeki Roma yerleşiminden 2,000 yıllık bir mezar ortaya çıkardı. Yapılan son analizler, bu mezarın ‘Flaccus’ adında bir...

Kıbrıs, Tunç Çağı’nda Akdeniz’in en büyük bakır üreticisiydi

17 Mart 2023

17 Mart 2023

Kıbrıs adasının güneyinde yer alan günümüz Larnaka şehri yakınlarındaki Hala Sultan Tekkesi ve çevresinde yapılan kazılar Kıbrıs’ın Tunç Çağı’nda Akdeniz’in...

8200 yıllık mezar insan kemiklerinden yapılmış ölü hediyesini barındırıyor

4 Temmuz 2022

4 Temmuz 2022

Taş Devri’nde insanlar, kaybettikleri yakınlarını çeşitli hayvan kemiklerinden yaptıkları kolye, yüzük ve buna benzer eşyalar ile gömüyorlardı. 8200 yıllık mezar...

Trian Çeşmesi 1900 Yıl Sonra Tekrar Canlandırılacak

17 Nisan 2021

17 Nisan 2021

Denizli’de yer alan Laodikeia antik kenti içindeki Trian çeşmesi 1900 yıl sonra tekrar canlandırılacak. Trian çeşmesi için gerçekleştirilecek çalışmalara  CHP’li...

Aziz Thaddeus’un mezarının Eğil Kalesi kazılarında bulunduğu düşünülüyor

15 Kasım 2024

15 Kasım 2024

Diyarbakır’da bulunan Eğil Kalesi’nde sürdürülen arkeolojik kazılarda 1600-1900 yıl öncesine ait mezarlar bulundu. Kazı başkanı Prof. Dr. Vecihi Özkaya, mezarlardan...

Korsika adasında bulunan 6.000 yıllık yerleşim yeri

5 Mayıs 2023

5 Mayıs 2023

Fransa’nın Sotta kasabasında sosyal konut yapılacak alanda çalışan arkeologlar Punta Campana’nın (Korsika adası) yamaçlarını kazdılar ve geniş bir Neolitik alan...

Brakisefalik, düz yüzlü köpeklerin ilk sahipleri Romalılar olabilir

15 Nisan 2023

15 Nisan 2023

Brakisefalik, basık bir burun ve düz yüze sahip soluk alıp verirken hırıltılar çıkaran köpek ırkına verilen addır. Sevimli görüntüleri ile...

Berenike Antik Kenti Volkanik Bir Patlama Sonucu Terkedilmiş

30 Mart 2021

30 Mart 2021

Mısır’ın antik dönemlerdeki en önemli limanlarından olan Berenike antik şehrinin kaynağı bilinmeyen bir volkanik patlama sonucu şehrin terkedildiği öne sürülüyor....

Korku Mağarası’nda Yeni Ölü Deniz Parşömenleri Bulundu

16 Mart 2021

16 Mart 2021

İsrail’de Korku Mağarası’nda tarihlenen en eski ölü deniz parşömenleri bulundu. İsrailli arkeologların keşfettikleri ölü deniz parşömenler yaklaşık 2000 yılına tarihlendi....

20 bin yıllık kolyede insan DNA’sı tespit edildi

3 Mayıs 2023

3 Mayıs 2023

Paleolitik Çağ insanı hakkında bilgiler sunan Denisova Mağarası’nda keşfedilen 20 bin yıllık bir kolyede insan DNA’sı bulundu. Paleolitik Çağ mezar...

Kırgızistan’da nadir bir antik kılıç keşfedildi

6 Ağustos 2023

6 Ağustos 2023

Eski bir kılıç (uzun bir kesici kenara sahip ağır askeri kılıç ve genellikle kavisli bir bıçak), Kırgızistan’ın Talas Bölgesi’ndeki bir...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]