İsrail Eski Eserler Kurumu, Sha’ar Hagolan Yarmukian arkeolojik alanında devam eden kazılarda 8.000 yıllık Yarmukian dönemi Ana Tanrıça heykelciği keşfedildiğini duyurdu.
Levant Bölgesi’nde Neolitik Çömlek Neolitik A (PNA) kültür izlerinin görüldüğü Yarmukian, doğurganlık kültünün parçası olduğuna inanılan esrarengiz ve ikonik “Ana Tanrıça” heykelcikleriyle de tanınan bir kültürdür.
Yarmukian aynı zamanda Levant’ta çanak çömlek kullanan en eski kültürlerden biridir.
2015 yılı kazılarında tipik bir Yarmukian tarzı pişmiş Ana Tanrıça kil heykelciği ele geçmişti. Bu yıl da Sha’ar Hagolan kazı alanında, “Ana Tanrıça”nın alışılmadık derecede büyük ve etkileyici bir seramik heykelciği ortaya çıkarıldı.
Judea bölgesi arkeologu Eirikh-Rose, “Bu kadın seramik heykelcik Yarmukian kültürünün bir özelliğidir. Bu, bulunan heykelciklerin en büyük örneklerinden biridir. Büyük kalçalı, benzersiz sivri şapkalı ve ‘kahve çekirdeği’ olarak bilinen gözleri ve büyük bir burnu olan iri, oturan bir kadın. Bir eli kalçasında, diğeri göğsünün altında” dedi.
Eirikh-Rose, heykelciğin tüm küçük detaylarının kült sembolizmi için önemli olduğunu ve böyle bir heykelcik yaratma sürecinin, kili merkezi bir silindirik çekirdeğin etrafına sarmak ve katmanlamak için karmaşık bir yöntem içerdiğini söyledi.
Sha’ar HaGolan Yarmukian Kültürü
Yarmukian kültürü adını, Golan Tepeleri’nin eteğindeki Kibbutz Sha’ar HaGolan yakınında bulunan Yarmuk Nehri’nden alıyor.
Yarmukian, avcı toplayıcı kültürün yerleşik düzene geçiş aşamasını oluşturuyor.
Sha’ar HaGolan, 1949 yılında İbrani Üniversitesi Profesörü Moshe Stekelis tarafından başlatılan kazılara sonrası Yarmukian kültür sahasına dahil edilmiştir.
Sha’ar HaGolan sakinlerinin 8.000 yıl önce çömlek kapları kullanmaya ve bunları seri üretmeye başladığı görülüyor.
Bu kültür, Lodian veya Jericho IX kültürü ve güneydeki Nizzanim kültürü ile birlikte var olmuştur.
Sha’ar Hagolan sahasındaki önceki kazılarda planlı sokaklar, avlulu evler ve daha küçük ana tanrıça figürinlerinin yanı sıra kazıma çakıl yüz figürinleri ve göz figürinleri ortaya çıkarılmıştır.
Kapak fotoğrafı Anna Eirikh-Rose/Jerusalem Post