7 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ’da Kıta Avrupası’ndan İngiltere’ye Yaşanan Büyük Göç Dalgasını Gösteriyor

Roma İmparatorluğu’nun İngiltere topraklarını terk etmesi sonrası bölgeye Kıta Avrupası’ndan özellikle Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki bölgelerinden yoğun göç dalgasının yaşandığını gösteren yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Central Lancashire Üniversitesi liderliğindeki genetikçiler ve arkeologlardan oluşan disiplinlerarası bir ekip, eski İngiltere, İrlanda, Almanya, Danimarka ve Hollanda’dan 400’den fazla kişiyi analiz etti. Sonuçlar, Roma sonrası dünyadaki en büyük nüfus dönüşümlerinden birini ayrıntılı olarak göstermektedir.

Araştırma sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

Angles, Saksonlar ve İngiliz Adaları’na göçleri hakkında Bede gibi bilim insanları notlar tuttular. Bu notlar, Romalılar ayrıldıktan yaklaşık üç yüz yıl sonra tutulmuştu. Arkeoloji, tarih, dilbilimciler ve genetik de dahil olmak üzere birçok disiplinden bilim insanları, bugüne kadar bölgeye doğru oluşan insan göçünün ölçeğinin, doğasının ve etkisinin ne olduğunu tartıştılar.

Yeni genetik sonuçlar, Doğu ve Güney İngiltere’deki nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin, ataları Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki kıta bölgelerinden gelmiş olması gereken göçmen ailelerden oluştuğunu göstermektedir. Dahası, bu aileler İngiltere’nin mevcut nüfusu ile iç içe geçti, ancak daha da önemlisi bu entegrasyon bölgeden bölgeye ve toplumdan topluma değişiyordu.

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ'da Kıta Avrupası'ndan Britanya Topraklarına Yaşanan Göç Dalgasını Gösteriyor
Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletindeki Issendorf mezarlığındaki 3532 numaralı mezardan çıkarılan ölü eşyaları. Orta Çağ’da Issendorf mezarlığına gömülen bireyler, Anglo-Sakson döneminde İngiltere’ye göç eden insanlarla genetik olarak yakından ilişkilidir. © Landesmuseum Hannover

“İngiltere’den 278 antik genom ve Avrupa’dan yüzlerce antik genomla, Roma sonrası zamanlarda nüfus ölçeği ve bireysel tarihler hakkında gerçekten büyüleyici bilgiler edindik” diyor çalışmanın baş yazarı Joscha Gretzinger. “Artık sadece göçün ölçeği hakkında değil, aynı zamanda topluluklarda ve ailelerde nasıl bir rol oynadığı hakkında da bir fikrimiz var.” Gretzinger ve meslektaşları, 4.000’den fazla antik ve 10.000’den fazla günümüz Avrupalısından yayınlanmış genetik verileri kullanarak, eski Kuzey Denizi bölgesinde yaşayan yakından ilişkili gruplar arasında ince genetik farklılıklar tespit ettiler.

Göçmenler yerel nüfusla karıştı. Bir vakada, Dover yakınlarındaki Buckland’dan bir Anglo-Sakson mezarlığında, araştırmacılar en az dört nesil boyunca bir aile ağacını yeniden inşa edebildiler ve göçmenlerin ve yerlilerin evlendiği tarihleri belirleyebildiler. Bu aile, iki gen havuzu arasında büyük ölçüde etkileşim gösterdi. Genel olarak, araştırmacılar hem yerel hem de göçmen kökenli çalışılan mezarlıklarda belirgin statüdeki mezarlıklara tanık oldular.

Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire'dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·
Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire’dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·

70’ten fazla yazardan oluşan disiplinlerarası ekip, arkeolojik verileri bu yeni genetik sonuçlarla bütünleştirmeyi başardı ve bu da göçmen kökenli kadınların, özellikle broşlar ve boncuklar gibi öğeler göz önüne alındığında, yerel kökenli kadınlardan daha sık eserlerle gömüldüğünü ortaya koydu. İlginçtir ki, silahlı erkeklerin her iki genetik kökene de eşit sıklıkta sahip oldukları bulunmuştur. Bu farklılıklar, yerel olarak, köken yelpazesinde görülen belirgin mezarlar veya zengin mezarlarla aracılık etti. Örneğin, Cambridgeshire’da tam bir inekle gömülen bir kadın, çoğunluğu yerel atalarla genetik olarak karıştırılmıştı.

Central Lancashire Üniversitesi’nden arkeolog ve çalışmanın baş yazarı Duncan Sayer, “Bu büyük göç toplulukları nasıl etkilediği konusunda önemli farklılıklar görüyoruz. Bazı yerlerde, Dover yakınlarındaki Buckland veya Cambridgeshire’daki Oakington örneğinde olduğu gibi, yerliler ve göçmenler arasında aktif entegrasyonun açık işaretlerini görüyoruz. Yine de Batı Sussex’teki Apple Down gibi diğer durumlarda, göçmen ve yerel atalara sahip insanların mezarlığa ayrı ayrı gömüldüğünü görüyoruz. Belki de bu, bu alandaki bir dereceye kadar sosyal ayrılığın kanıtıdır. “

Dover-Buckland_daki-13-bireyin-genetik-soyağacı

Yeni verilerle, ekip bugün bu tarihi göçün etkisini de göz önünde bulundurabilir. Özellikle günümüz İngilizleri, DNA’larının sadece yüzde 40’ını bu tarihi kıtasal atalardan elde ederken, genetik profillerinin yüzde 20 ila 40’ı muhtemelen Fransa veya Belçika’dan geldi. Bu genetik bileşen, arkeolojik bireylerde ve erken Ortaçağ mezarlarında, özellikle de Kent’te bulunan Frank nesnelerinin bulunduğu mezarlarda görülebilir.

“Demir Çağı Fransa’sı ile ilgili bu ek soyun Norman fethi gibi birkaç noktalı göç olayıyla mı bağlantılı olduğu yoksa İngiliz Kanalı’ndaki yüzyıllarca süren hareketliliğin sonucu mu olduğu belirsizliğini koruyor” diyor çalışmanın baş yazarı Stephan Schiffels. “Özellikle ortaçağ dönemini ve daha sonrasını hedef alan gelecekteki çalışmalar, bu ek genetik sinyalin doğasını ortaya çıkaracaktır.

Kaynak mpg.de

Makaleyi okumak için tıklayınız

Banner
Benzer Yazılar

Yeni araştırma sonucu; M. Ö. İkinci binyılda Batı Anadolu’da Luvi kültürü egemendi

5 Eylül 2022

5 Eylül 2022

Türk ve İsveçli arkeologlardan oluşan ekip, M. Ö. İkinci binyıllarında siyasi ve ekonomik olarak önemsiz olduğu düşünülen Batı Anadolu’da Luvi...

Araştırma, Orta Sahra’da 7.000 Yıl Önceye Ait Uzun Süreli İzole Edilmiş Bir Kuzey Afrika İnsan Soyunu Ortaya Çıkardı

6 Nisan 2025

6 Nisan 2025

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden kıdemli yazar Johannes Krause ve ilk yazar Nada Salem’in de dahil olduğu bir araştırma ekibi...

Arkeologlar Kırım Dağları’nda 1.600 yıllık asil kadınlara ait mezarlar ve altın takılar buldu

4 Aralık 2024

4 Aralık 2024

Arkeologlar, Kırım Dağları’nda Bahçesaray bölgesinin Mangup yaylasında, altın ve gümüş takılarla dolu soylu kadınlara ait mezarlar buldular. Rusya Bilimler Akademisi’ne...

500 yaşındaki İnka mumyası, sanki derin bir uykuda “La Doncella”

24 Ağustos 2021

24 Ağustos 2021

1999’da Arjantin’deki yüksek Volcán Llullaillaco zirvesinin yakınında bulunan üç İnka mumyası tüm bilim adamlarını hayrete düşürdü. Bulunan 3 İnka o...

Boncuklu Tarla’da 12.000 yıllık anıtsal bir stel keşfedildi

18 Aralık 2024

18 Aralık 2024

Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı Ilısu Mahallesi’nde bulunan Boncuklu Tarla’da yapılan kazılarda, 12 bin yıllık, 2 metre 20 santim uzunluğunda oyma...

Antandros Antik Kenti’nde 2.400 Yıllık Mezar Ortaya Çıkarıldı

31 Temmuz 2021

31 Temmuz 2021

2000 yılında yüzey araştırması ile başlayan  Antandros Antik Kenti kazılarının bu yılki çalışmalarında 2.400 yıllık pitos mezar ortaya çıkarıldı. Mysia...

İstanbul Boğazı Donunca İstanbullular Avrupa’dan Asya’ya Yürüyerek Geçiyordu

17 Ocak 2021

17 Ocak 2021

Takvimler 1954 yılını gösteriyordu. İstanbul, uzun yıllardan sonra aşırı dondurucu bir kışı yaşıyordu. Yoğun kar yağışı, uçan kuşu bile havada...

Asur Tanrılarını Betimleyen Devasa Kabartma, Ninova’da Gün Yüzüne Çıkarıldı

15 Mayıs 2025

15 Mayıs 2025

Heidelberg Üniversitesi’nden arkeologlar, Kral Asurbanipal’in taht odasında eşsiz bir kabartma ortaya çıkardı. Heidelberg Üniversitesi bünyesindeki arkeologlar, Kuzey Mezopotamya’nın kalbinde, Musul...

Milion Taşı Kazı Alanında İnsan Kabartması Bulundu

18 Temmuz 2021

18 Temmuz 2021

Doğu Roma döneminden kalan Milion Taşı (Milyon Taşı olarak da bilinir) İstanbul’un tarihi miraslarından birisidir. İstanbul’un Fatih ilçesi Cağaloğlu semtinde...

İzlanda’da insan yapımı Viking mağarası keşfedildi

2 Haziran 2022

2 Haziran 2022

İzlanda Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeologlar, İzlanda’nın Rangárvellir kentindeki Oddi köyü yakınlarında Viking döneminden kalma insan yapımı mağara keşfetti. Arkeologlar, insan yapımı...

4500 yaşında Tunç Çağı Çiftçisinin Mezarı Ortaya Çıkarıldı

8 Ağustos 2021

8 Ağustos 2021

İngiltere’de Cambridgeshire arkeolojik kazısında yaklaşık 4500 yıllık tunç çağı çiftçisinin mezarı ortaya çıkarıldı. Tunç çağı çiftçisine ait iskelet, Cambridgeshire Burwell’de,...

Fatih Belediyesi Hitit Çivi Yazısı Atölyesi Düzenliyor

5 Aralık 2023

5 Aralık 2023

Fatih Belediyesi, Anadolu’nun kadim medeniyetlerinden Hititlerin kullandığı çivi yazısının uygulamasını öğrenmek isteyenler için Hitit Çivi Yazısı atölyesi düzenliyor. Hititlerin özellikle...

İngiltere’de 4000 yıllık veba DNA’sı bulundu

30 Mayıs 2023

30 Mayıs 2023

İngiltere’de iki toplu mezarda ele geçen 34 iskelet üzerinde yapılan araştırmalarda 4000 yıllık veba DNA’sı keşfedildi. Keşif, İngiltere’deki vebanın bugüne...

Arkeologlar Van İremir Höyük’te Erken Tunç Çağına Ait Yaşam Alanı Buldu!

11 Ekim 2020

11 Ekim 2020

Van’ın Gürpınar ilçesindeki İremir Höyük’te (Höyük) Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kazılarda, muhtemelen erken Tunç Çağı’na ait bir dizi...

Kudüs Tepeleri’nde Roma dönemi nekromansi kanıtları; yağ lambaları, mızrak uçları ve kafatasları

14 Temmuz 2023

14 Temmuz 2023

Kudüs Tepeleri’ndeki Te’omim Mağarası, bir zamanlar insanların gelecek hakkında bilgi edinme umuduyla ölülerle iletişim kurduğu yer olarak hizmet etmiş olabilir....

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]