3 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ’da Kıta Avrupası’ndan İngiltere’ye Yaşanan Büyük Göç Dalgasını Gösteriyor

Roma İmparatorluğu’nun İngiltere topraklarını terk etmesi sonrası bölgeye Kıta Avrupası’ndan özellikle Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki bölgelerinden yoğun göç dalgasının yaşandığını gösteren yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Central Lancashire Üniversitesi liderliğindeki genetikçiler ve arkeologlardan oluşan disiplinlerarası bir ekip, eski İngiltere, İrlanda, Almanya, Danimarka ve Hollanda’dan 400’den fazla kişiyi analiz etti. Sonuçlar, Roma sonrası dünyadaki en büyük nüfus dönüşümlerinden birini ayrıntılı olarak göstermektedir.

Araştırma sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

Angles, Saksonlar ve İngiliz Adaları’na göçleri hakkında Bede gibi bilim insanları notlar tuttular. Bu notlar, Romalılar ayrıldıktan yaklaşık üç yüz yıl sonra tutulmuştu. Arkeoloji, tarih, dilbilimciler ve genetik de dahil olmak üzere birçok disiplinden bilim insanları, bugüne kadar bölgeye doğru oluşan insan göçünün ölçeğinin, doğasının ve etkisinin ne olduğunu tartıştılar.

Yeni genetik sonuçlar, Doğu ve Güney İngiltere’deki nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin, ataları Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki kıta bölgelerinden gelmiş olması gereken göçmen ailelerden oluştuğunu göstermektedir. Dahası, bu aileler İngiltere’nin mevcut nüfusu ile iç içe geçti, ancak daha da önemlisi bu entegrasyon bölgeden bölgeye ve toplumdan topluma değişiyordu.

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ'da Kıta Avrupası'ndan Britanya Topraklarına Yaşanan Göç Dalgasını Gösteriyor
Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletindeki Issendorf mezarlığındaki 3532 numaralı mezardan çıkarılan ölü eşyaları. Orta Çağ’da Issendorf mezarlığına gömülen bireyler, Anglo-Sakson döneminde İngiltere’ye göç eden insanlarla genetik olarak yakından ilişkilidir. © Landesmuseum Hannover

“İngiltere’den 278 antik genom ve Avrupa’dan yüzlerce antik genomla, Roma sonrası zamanlarda nüfus ölçeği ve bireysel tarihler hakkında gerçekten büyüleyici bilgiler edindik” diyor çalışmanın baş yazarı Joscha Gretzinger. “Artık sadece göçün ölçeği hakkında değil, aynı zamanda topluluklarda ve ailelerde nasıl bir rol oynadığı hakkında da bir fikrimiz var.” Gretzinger ve meslektaşları, 4.000’den fazla antik ve 10.000’den fazla günümüz Avrupalısından yayınlanmış genetik verileri kullanarak, eski Kuzey Denizi bölgesinde yaşayan yakından ilişkili gruplar arasında ince genetik farklılıklar tespit ettiler.

Göçmenler yerel nüfusla karıştı. Bir vakada, Dover yakınlarındaki Buckland’dan bir Anglo-Sakson mezarlığında, araştırmacılar en az dört nesil boyunca bir aile ağacını yeniden inşa edebildiler ve göçmenlerin ve yerlilerin evlendiği tarihleri belirleyebildiler. Bu aile, iki gen havuzu arasında büyük ölçüde etkileşim gösterdi. Genel olarak, araştırmacılar hem yerel hem de göçmen kökenli çalışılan mezarlıklarda belirgin statüdeki mezarlıklara tanık oldular.

Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire'dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·
Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire’dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·

70’ten fazla yazardan oluşan disiplinlerarası ekip, arkeolojik verileri bu yeni genetik sonuçlarla bütünleştirmeyi başardı ve bu da göçmen kökenli kadınların, özellikle broşlar ve boncuklar gibi öğeler göz önüne alındığında, yerel kökenli kadınlardan daha sık eserlerle gömüldüğünü ortaya koydu. İlginçtir ki, silahlı erkeklerin her iki genetik kökene de eşit sıklıkta sahip oldukları bulunmuştur. Bu farklılıklar, yerel olarak, köken yelpazesinde görülen belirgin mezarlar veya zengin mezarlarla aracılık etti. Örneğin, Cambridgeshire’da tam bir inekle gömülen bir kadın, çoğunluğu yerel atalarla genetik olarak karıştırılmıştı.

Central Lancashire Üniversitesi’nden arkeolog ve çalışmanın baş yazarı Duncan Sayer, “Bu büyük göç toplulukları nasıl etkilediği konusunda önemli farklılıklar görüyoruz. Bazı yerlerde, Dover yakınlarındaki Buckland veya Cambridgeshire’daki Oakington örneğinde olduğu gibi, yerliler ve göçmenler arasında aktif entegrasyonun açık işaretlerini görüyoruz. Yine de Batı Sussex’teki Apple Down gibi diğer durumlarda, göçmen ve yerel atalara sahip insanların mezarlığa ayrı ayrı gömüldüğünü görüyoruz. Belki de bu, bu alandaki bir dereceye kadar sosyal ayrılığın kanıtıdır. “

Dover-Buckland_daki-13-bireyin-genetik-soyağacı

Yeni verilerle, ekip bugün bu tarihi göçün etkisini de göz önünde bulundurabilir. Özellikle günümüz İngilizleri, DNA’larının sadece yüzde 40’ını bu tarihi kıtasal atalardan elde ederken, genetik profillerinin yüzde 20 ila 40’ı muhtemelen Fransa veya Belçika’dan geldi. Bu genetik bileşen, arkeolojik bireylerde ve erken Ortaçağ mezarlarında, özellikle de Kent’te bulunan Frank nesnelerinin bulunduğu mezarlarda görülebilir.

“Demir Çağı Fransa’sı ile ilgili bu ek soyun Norman fethi gibi birkaç noktalı göç olayıyla mı bağlantılı olduğu yoksa İngiliz Kanalı’ndaki yüzyıllarca süren hareketliliğin sonucu mu olduğu belirsizliğini koruyor” diyor çalışmanın baş yazarı Stephan Schiffels. “Özellikle ortaçağ dönemini ve daha sonrasını hedef alan gelecekteki çalışmalar, bu ek genetik sinyalin doğasını ortaya çıkaracaktır.

Kaynak mpg.de

Makaleyi okumak için tıklayınız

Banner
Benzer Yazılar

Karabük’te Hz. Süleyman’ı tasvir eden 1600 yıllık eşsiz bir kolye keşfedildi

12 Kasım 2024

12 Kasım 2024

Karadeniz’in Zeugması olarak bilinen Hadrianopolis Antik Kenti’nde yapılan arkeolojik kazılarda, yaklaşık 1600 yıllık, Hz. Süleyman’ı tasvir eden eşsiz bir kolye...

Shigir İdolü, Stonehenge’den Yaşlı Çıktı

24 Mart 2021

24 Mart 2021

1890’da Rusya’da bir turba bataklığında keşfedilen ahşap bir heykelin düşünülenden tam 12.100 yıllık olduğunu öner sürüyorlar. Bu tarihe göre ahşap...

4000 Yıllık Çivi Yazılı Tablet, Asurlu Bir Tüccarın Miras Planını Gün Yüzüne Çıkarıyor

19 Mayıs 2025

19 Mayıs 2025

Kayseri ili sınırlarında yer alan Kültepe-Kaniš yerleşimi, Anadolu’nun en erken yazılı belgelerinin bulunduğu bir arkeolojik alan olarak öne çıkar. Burada,...

Mahkeme, Kıbrıs Vadisi için verilen statü değişikliği kararını iptal etti

24 Nisan 2022

24 Nisan 2022

Ankara’nın doğa harikası Kıbrıs Vadisi için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verdiği statü değişiklik kararını mahkeme iptal etti. Mimarlar...

Umman’da 4 Bin Yıllık Taş Oyun Tahtası Bulundu

10 Ocak 2022

10 Ocak 2022

Arkeologlar, Umman’daki Ayn Bani Saidah köyü yakınlarında yer alan Tunç Çağı ve Demir Çağı yerleşim kazılarında 4 bin yıllık taş...

Trabzon’da 700 Yıllık Kilise Müze Oluyor

31 Ocak 2021

31 Ocak 2021

St. Michael kilisesinin 2018 yılında başlayan restorasyonu tamamlandı. Trabzon’un Akçaabat beldesinde bulunan 7 asırlık kilisenin bundan sonra müze olarak hizmet...

Endonezya’da keşfedilen 7200 yıllık iskelette, bilinmeyen bir insan grubu ortaya çıktı

28 Ağustos 2021

28 Ağustos 2021

Bu hafta yayınlanan bir araştırmaya göre, arkeologlar Endonezya’da dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan “farklı bir insan soyuna” sahip bir kadın...

Urartu Arkeolojisine Adanmış Bir Ömür Altan Çilingiroğlu

19 Haziran 2021

19 Haziran 2021

Arkeoloji camiası çok değerli bir bilim insanını Prof. Dr. Altan Çilingiroğlu’nu kaybetti. Urartu, Doğu Anadolu, İran ve Kafkas tarihi ve...

Diyarbakır Amida Höyük’te El Cezeri’nin Geliştirdiği Sistemle Yapılmış 1800 yıllık Isıtma Sistemi Bulundu

22 Ekim 2020

22 Ekim 2020

Amida Höyükte yapılan kazı çalışmaları neticesinde 1800 yıllık ısıtma sistemi ve sulama kanalları ortaya çıkarıldı. Diyarbakır’ın Sur ilçesine bağlı Amida...

Moğolistan’da bir mezarda keşfedilen boyalı bir ahşap eyer, modern biniciliğin en eski kanıtlarını temsil ediyor

14 Aralık 2023

14 Aralık 2023

Araştırmacılar, Moğolistan’ın Khovd eyaletinin engebeli arazisinde halk arasında “atlılar mağarası” olarak bilinen Urd Ulaan Uneet’teki bir mezarda demir üzengi ile...

Knossos Sarayı Görkemli Günlerinde Nasıl Görünüyordu

9 Mayıs 2021

9 Mayıs 2021

Knossos Sarayı, Minos Uygarlığı’na başkentlik yapan antik Knossos’un, ünlü bir mimari yapısıdır. Girit’in kuzeyinde, Kandiye şehri yakınlarında yer alan Knossos’un...

1900 yıl öncesine ait av aletleri Meksika, Querétaro’da bir mağarada bulundu

27 Ocak 2024

27 Ocak 2024

Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) arkeologlar, Querétaro eyaletindeki bir mağarada yaklaşık 1.900 yıl öncesine ait av aletleri buldular. Federal...

Arkeologlar, İspanya’da bir mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler

3 Aralık 2023

3 Aralık 2023

Arkeologlar, İspanya’nın Cantabria eyaletindeki Ribamontán al Monte belediyesinde bulunan La Garma mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler. La...

Doğu Çin’de 1500 kilo bronz sikke bulundu

19 Aralık 2022

19 Aralık 2022

Doğu Çin’in Jiangsu Eyaleti’nde Tang (618-907) ve Song (960-1279) hanedanlarına ait 1500 kilo bronz sikke keşfedildi. Sikkeler saman ipleriyle birbirine...

Polonya’daki en eski bakır ürünü bir balta keşfedildi

30 Mart 2024

30 Mart 2024

Polonya’nın Hrubieszów bölgesindeki Horodło belediyesinde MÖ 4. ila 3. binyıla ait Trypillia kültürüyle özdeşleşmiş bir bakır balta bulundu. Hrubieszów bölgesinde...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]