20 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ’da Kıta Avrupası’ndan İngiltere’ye Yaşanan Büyük Göç Dalgasını Gösteriyor

Roma İmparatorluğu’nun İngiltere topraklarını terk etmesi sonrası bölgeye Kıta Avrupası’ndan özellikle Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki bölgelerinden yoğun göç dalgasının yaşandığını gösteren yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Central Lancashire Üniversitesi liderliğindeki genetikçiler ve arkeologlardan oluşan disiplinlerarası bir ekip, eski İngiltere, İrlanda, Almanya, Danimarka ve Hollanda’dan 400’den fazla kişiyi analiz etti. Sonuçlar, Roma sonrası dünyadaki en büyük nüfus dönüşümlerinden birini ayrıntılı olarak göstermektedir.

Araştırma sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

Angles, Saksonlar ve İngiliz Adaları’na göçleri hakkında Bede gibi bilim insanları notlar tuttular. Bu notlar, Romalılar ayrıldıktan yaklaşık üç yüz yıl sonra tutulmuştu. Arkeoloji, tarih, dilbilimciler ve genetik de dahil olmak üzere birçok disiplinden bilim insanları, bugüne kadar bölgeye doğru oluşan insan göçünün ölçeğinin, doğasının ve etkisinin ne olduğunu tartıştılar.

Yeni genetik sonuçlar, Doğu ve Güney İngiltere’deki nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin, ataları Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki kıta bölgelerinden gelmiş olması gereken göçmen ailelerden oluştuğunu göstermektedir. Dahası, bu aileler İngiltere’nin mevcut nüfusu ile iç içe geçti, ancak daha da önemlisi bu entegrasyon bölgeden bölgeye ve toplumdan topluma değişiyordu.

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ'da Kıta Avrupası'ndan Britanya Topraklarına Yaşanan Göç Dalgasını Gösteriyor
Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletindeki Issendorf mezarlığındaki 3532 numaralı mezardan çıkarılan ölü eşyaları. Orta Çağ’da Issendorf mezarlığına gömülen bireyler, Anglo-Sakson döneminde İngiltere’ye göç eden insanlarla genetik olarak yakından ilişkilidir. © Landesmuseum Hannover

“İngiltere’den 278 antik genom ve Avrupa’dan yüzlerce antik genomla, Roma sonrası zamanlarda nüfus ölçeği ve bireysel tarihler hakkında gerçekten büyüleyici bilgiler edindik” diyor çalışmanın baş yazarı Joscha Gretzinger. “Artık sadece göçün ölçeği hakkında değil, aynı zamanda topluluklarda ve ailelerde nasıl bir rol oynadığı hakkında da bir fikrimiz var.” Gretzinger ve meslektaşları, 4.000’den fazla antik ve 10.000’den fazla günümüz Avrupalısından yayınlanmış genetik verileri kullanarak, eski Kuzey Denizi bölgesinde yaşayan yakından ilişkili gruplar arasında ince genetik farklılıklar tespit ettiler.

Göçmenler yerel nüfusla karıştı. Bir vakada, Dover yakınlarındaki Buckland’dan bir Anglo-Sakson mezarlığında, araştırmacılar en az dört nesil boyunca bir aile ağacını yeniden inşa edebildiler ve göçmenlerin ve yerlilerin evlendiği tarihleri belirleyebildiler. Bu aile, iki gen havuzu arasında büyük ölçüde etkileşim gösterdi. Genel olarak, araştırmacılar hem yerel hem de göçmen kökenli çalışılan mezarlıklarda belirgin statüdeki mezarlıklara tanık oldular.

Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire'dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·
Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire’dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·

70’ten fazla yazardan oluşan disiplinlerarası ekip, arkeolojik verileri bu yeni genetik sonuçlarla bütünleştirmeyi başardı ve bu da göçmen kökenli kadınların, özellikle broşlar ve boncuklar gibi öğeler göz önüne alındığında, yerel kökenli kadınlardan daha sık eserlerle gömüldüğünü ortaya koydu. İlginçtir ki, silahlı erkeklerin her iki genetik kökene de eşit sıklıkta sahip oldukları bulunmuştur. Bu farklılıklar, yerel olarak, köken yelpazesinde görülen belirgin mezarlar veya zengin mezarlarla aracılık etti. Örneğin, Cambridgeshire’da tam bir inekle gömülen bir kadın, çoğunluğu yerel atalarla genetik olarak karıştırılmıştı.

Central Lancashire Üniversitesi’nden arkeolog ve çalışmanın baş yazarı Duncan Sayer, “Bu büyük göç toplulukları nasıl etkilediği konusunda önemli farklılıklar görüyoruz. Bazı yerlerde, Dover yakınlarındaki Buckland veya Cambridgeshire’daki Oakington örneğinde olduğu gibi, yerliler ve göçmenler arasında aktif entegrasyonun açık işaretlerini görüyoruz. Yine de Batı Sussex’teki Apple Down gibi diğer durumlarda, göçmen ve yerel atalara sahip insanların mezarlığa ayrı ayrı gömüldüğünü görüyoruz. Belki de bu, bu alandaki bir dereceye kadar sosyal ayrılığın kanıtıdır. “

Dover-Buckland_daki-13-bireyin-genetik-soyağacı

Yeni verilerle, ekip bugün bu tarihi göçün etkisini de göz önünde bulundurabilir. Özellikle günümüz İngilizleri, DNA’larının sadece yüzde 40’ını bu tarihi kıtasal atalardan elde ederken, genetik profillerinin yüzde 20 ila 40’ı muhtemelen Fransa veya Belçika’dan geldi. Bu genetik bileşen, arkeolojik bireylerde ve erken Ortaçağ mezarlarında, özellikle de Kent’te bulunan Frank nesnelerinin bulunduğu mezarlarda görülebilir.

“Demir Çağı Fransa’sı ile ilgili bu ek soyun Norman fethi gibi birkaç noktalı göç olayıyla mı bağlantılı olduğu yoksa İngiliz Kanalı’ndaki yüzyıllarca süren hareketliliğin sonucu mu olduğu belirsizliğini koruyor” diyor çalışmanın baş yazarı Stephan Schiffels. “Özellikle ortaçağ dönemini ve daha sonrasını hedef alan gelecekteki çalışmalar, bu ek genetik sinyalin doğasını ortaya çıkaracaktır.

Kaynak mpg.de

Makaleyi okumak için tıklayınız

Banner
Benzer Yazılar

Karadeniz’in Antik kenti Tios’a İnşaat Yolu Açılıyor

7 Temmuz 2021

7 Temmuz 2021

Karadeniz’in önemli antik kenti Tios, 1. derece sit alanından 3. derece sit alanına düşürülerek; Tios Antik Kenti’ne inşaat yapılmasının önü...

Aşıklı Höyük’ten sonra bir başka sıradışı trepanasyon (beyin ameliyatı) buluntusu Van’da keşfedildi

12 Kasım 2022

12 Kasım 2022

Anadolu’da ilk defa trepanasyon (beyin ameliyatı) buluntusuna Aşıklı Höyük kazılarında ulaşılması arkeoloji dünyasında büyük ses getirmişti. Aşıklı Höyük’ten sonra Anadolu’da...

Olimpiyat oyunlarının da düzenlendiği Antakya Antik Hipodrom’unda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı

29 Eylül 2022

29 Eylül 2022

M. Ö. 67 yıllarında inşa edilen Roma Dönemi Antakya Antik Hipodromu’nda eğlence ve oyun mekanları ortaya çıkarıldı. Helenistik Dönem yapılarının...

Viyana’da Futbol Sahası Kazısında Roma Dönemine Ait Asker Mezarlığı Bulundu

5 Nisan 2025

5 Nisan 2025

Avusturya’nın başkenti Viyana’nın eteklerinde, bir futbol sahasının yenilenmesi sırasında beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan toplu mezar, Roma İmparatorluğu’nun erken dönemlerine...

Kaçak Kazı Yapılan Evin Altında Yer Altı Şehri Ortaya Çıktı!

24 Haziran 2021

24 Haziran 2021

Afyonkarahisar’ın İscehisar ilçesinde bir evin içinde kaçak kazı yapıldığı bilgisi üzerine eve baskın düzenleyen ekipler, kaçak kazı yapanların evin altında...

Arkeologlar Ermenistan’daki kazılar sırasında altın kolye dolu mezar ortaya çıkardılar

27 Mart 2023

27 Mart 2023

Polonyalı ve Ermeni bilim insanlarından oluşan bir arkeolog ekibi, Ermenistan’ın Metsamor kentinde içinde iki iskelet bulunan altın kolye dolu bir...

İngiltere’nin kutsal adasında bulunan somon omurlarından yapılmış en eski tespih

29 Haziran 2022

29 Haziran 2022

İngiltere’de “Kutsal Ada” (Holy Islands) olarak bilinen Northumberland kıyılarının hemen dışındaki Lindisfarne adasında, arkeologlar İngiltere’de somon omurlarından yapılmış şimdiye kadar...

BAE’de 3.000 Yıllık İlk Büyük Demir Çağı Nekropol Keşfedildi

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Abu Dabi Kültür ve Turizm Departmanı (DCT Abu Dabi), Al Ain Bölgesi’nde BAE’nin Demir Çağı’na ait ilk büyük nekropolün keşfedildiğini...

Viking Kadınlarında Keşfedilen Üç Garip Kafatası Modifikasyonu

1 Nisan 2024

1 Nisan 2024

Son yıllarda araştırmalar Viking Çağı’nda kalıcı vücut modifikasyonu için kanıtlar sağladı. Bu araştırmaların sonuncusu, Baltık Denizi’ndeki Gotland adasından kafatasları uzatılmış...

İngiliz kaşif James Cook’un ünlü gemisi Endeavour’un enkazı bulunmuş olabilir

3 Şubat 2022

3 Şubat 2022

Avustralya Ulusal Denizcilik Müzesi (ANMM) Perşembe günü yaptığı açıklamada, Kaptan James Cook’un ünlü gemisi Endeavour’un enkazının ABD’nin Rhode Island eyaleti...

Arkeologlar, Sina bölgesinde 3 bin 300 yıllık su kuyuları keşfetti

1 Mart 2022

1 Mart 2022

Mısır’ın Kuzey Sina Bölgesi’nde, Mısır’ı Filistin’e bağlayan Horus Askeri Yolu üzerinde MÖ 13. yüzyıldan kalma su kuyuları keşfedildi. Mısırlı arkeologlardan...

Bilinmeyen Büyük İmparatorluklar “Aksum İmparatorluğu”

27 Kasım 2020

27 Kasım 2020

Aksumite/Aksum İmparatorluğu, Etiyopya’da MS 100’den MS 940’a kadar var olan eski bir krallıktı. Axum / Aksum antik kentine odaklanan ulus,...

Kendini demir halkalarla zincirleyen Bizans keşişe ait iskelet bulundu

5 Ocak 2023

5 Ocak 2023

Kudüs yakınlarında 2017 yılında gerçekleştirilen kazılar sırasında kendini demir halkalarla zincirleyen Bizans keşişe ait iskelet bulundu. Kilolarca ağırlıkta demir halkalarla...

İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü; “Ayasofya Paylaşımı Gerçeği Yansıtmıyor”

9 Mayıs 2022

9 Mayıs 2022

Ayasofya Camii’nin Osmanlı dönemi tarihi su haznesinin kapağı kırılarak ayakkabı konulduğuna dair yapılan haberler üzerine İstanbul İl Kültür ve Turizm...

Gizemli Çıplak Süvari Neyi Temsil Ediyor?

30 Haziran 2021

30 Haziran 2021

Kuzey İngiltere‘deki Hadrian Duvarı’nın yakınında, arkeologlar çıplak süvari tasvirinin oyulmuş bir kumtaşı levhasını keşfettiler. Northumberland’deki Hadrian Duvarı yakınındaki Vindolanda’daki Roma...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]