18 August 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ’da Kıta Avrupası’ndan İngiltere’ye Yaşanan Büyük Göç Dalgasını Gösteriyor

Roma İmparatorluğu’nun İngiltere topraklarını terk etmesi sonrası bölgeye Kıta Avrupası’ndan özellikle Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki bölgelerinden yoğun göç dalgasının yaşandığını gösteren yeni bir araştırmanın sonuçları yayınlandı.

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü ve Central Lancashire Üniversitesi liderliğindeki genetikçiler ve arkeologlardan oluşan disiplinlerarası bir ekip, eski İngiltere, İrlanda, Almanya, Danimarka ve Hollanda’dan 400’den fazla kişiyi analiz etti. Sonuçlar, Roma sonrası dünyadaki en büyük nüfus dönüşümlerinden birini ayrıntılı olarak göstermektedir.

Araştırma sonuçları Nature dergisinde yayınlandı.

Angles, Saksonlar ve İngiliz Adaları’na göçleri hakkında Bede gibi bilim insanları notlar tuttular. Bu notlar, Romalılar ayrıldıktan yaklaşık üç yüz yıl sonra tutulmuştu. Arkeoloji, tarih, dilbilimciler ve genetik de dahil olmak üzere birçok disiplinden bilim insanları, bugüne kadar bölgeye doğru oluşan insan göçünün ölçeğinin, doğasının ve etkisinin ne olduğunu tartıştılar.

Yeni genetik sonuçlar, Doğu ve Güney İngiltere’deki nüfusun yaklaşık yüzde 75’inin, ataları Hollanda, Almanya ve Danimarka da dahil olmak üzere Kuzey Denizi sınırındaki kıta bölgelerinden gelmiş olması gereken göçmen ailelerden oluştuğunu göstermektedir. Dahası, bu aileler İngiltere’nin mevcut nüfusu ile iç içe geçti, ancak daha da önemlisi bu entegrasyon bölgeden bölgeye ve toplumdan topluma değişiyordu.

Yeni Arkeogenetik Araştırma Orta Çağ'da Kıta Avrupası'ndan Britanya Topraklarına Yaşanan Göç Dalgasını Gösteriyor
Almanya’nın Aşağı Saksonya eyaletindeki Issendorf mezarlığındaki 3532 numaralı mezardan çıkarılan ölü eşyaları. Orta Çağ’da Issendorf mezarlığına gömülen bireyler, Anglo-Sakson döneminde İngiltere’ye göç eden insanlarla genetik olarak yakından ilişkilidir. © Landesmuseum Hannover

“İngiltere’den 278 antik genom ve Avrupa’dan yüzlerce antik genomla, Roma sonrası zamanlarda nüfus ölçeği ve bireysel tarihler hakkında gerçekten büyüleyici bilgiler edindik” diyor çalışmanın baş yazarı Joscha Gretzinger. “Artık sadece göçün ölçeği hakkında değil, aynı zamanda topluluklarda ve ailelerde nasıl bir rol oynadığı hakkında da bir fikrimiz var.” Gretzinger ve meslektaşları, 4.000’den fazla antik ve 10.000’den fazla günümüz Avrupalısından yayınlanmış genetik verileri kullanarak, eski Kuzey Denizi bölgesinde yaşayan yakından ilişkili gruplar arasında ince genetik farklılıklar tespit ettiler.

Göçmenler yerel nüfusla karıştı. Bir vakada, Dover yakınlarındaki Buckland’dan bir Anglo-Sakson mezarlığında, araştırmacılar en az dört nesil boyunca bir aile ağacını yeniden inşa edebildiler ve göçmenlerin ve yerlilerin evlendiği tarihleri belirleyebildiler. Bu aile, iki gen havuzu arasında büyük ölçüde etkileşim gösterdi. Genel olarak, araştırmacılar hem yerel hem de göçmen kökenli çalışılan mezarlıklarda belirgin statüdeki mezarlıklara tanık oldular.

Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire'dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·
Çanak çömlek kabı ve broşları ile gömülmüş erken bir Anglo-Sakson mezarı. Mezar, Oakington Cambridgeshire’dan 66 yaşındaki bir kişiye ait. © Duncan Sayer ·

70’ten fazla yazardan oluşan disiplinlerarası ekip, arkeolojik verileri bu yeni genetik sonuçlarla bütünleştirmeyi başardı ve bu da göçmen kökenli kadınların, özellikle broşlar ve boncuklar gibi öğeler göz önüne alındığında, yerel kökenli kadınlardan daha sık eserlerle gömüldüğünü ortaya koydu. İlginçtir ki, silahlı erkeklerin her iki genetik kökene de eşit sıklıkta sahip oldukları bulunmuştur. Bu farklılıklar, yerel olarak, köken yelpazesinde görülen belirgin mezarlar veya zengin mezarlarla aracılık etti. Örneğin, Cambridgeshire’da tam bir inekle gömülen bir kadın, çoğunluğu yerel atalarla genetik olarak karıştırılmıştı.

Central Lancashire Üniversitesi’nden arkeolog ve çalışmanın baş yazarı Duncan Sayer, “Bu büyük göç toplulukları nasıl etkilediği konusunda önemli farklılıklar görüyoruz. Bazı yerlerde, Dover yakınlarındaki Buckland veya Cambridgeshire’daki Oakington örneğinde olduğu gibi, yerliler ve göçmenler arasında aktif entegrasyonun açık işaretlerini görüyoruz. Yine de Batı Sussex’teki Apple Down gibi diğer durumlarda, göçmen ve yerel atalara sahip insanların mezarlığa ayrı ayrı gömüldüğünü görüyoruz. Belki de bu, bu alandaki bir dereceye kadar sosyal ayrılığın kanıtıdır. “

Dover-Buckland_daki-13-bireyin-genetik-soyağacı

Yeni verilerle, ekip bugün bu tarihi göçün etkisini de göz önünde bulundurabilir. Özellikle günümüz İngilizleri, DNA’larının sadece yüzde 40’ını bu tarihi kıtasal atalardan elde ederken, genetik profillerinin yüzde 20 ila 40’ı muhtemelen Fransa veya Belçika’dan geldi. Bu genetik bileşen, arkeolojik bireylerde ve erken Ortaçağ mezarlarında, özellikle de Kent’te bulunan Frank nesnelerinin bulunduğu mezarlarda görülebilir.

“Demir Çağı Fransa’sı ile ilgili bu ek soyun Norman fethi gibi birkaç noktalı göç olayıyla mı bağlantılı olduğu yoksa İngiliz Kanalı’ndaki yüzyıllarca süren hareketliliğin sonucu mu olduğu belirsizliğini koruyor” diyor çalışmanın baş yazarı Stephan Schiffels. “Özellikle ortaçağ dönemini ve daha sonrasını hedef alan gelecekteki çalışmalar, bu ek genetik sinyalin doğasını ortaya çıkaracaktır.

Kaynak mpg.de

Makaleyi okumak için tıklayınız

Banner
Benzer Yazılar

Çin’in Sanxingdui harabelerinde bir metre boyunda bronz heykel bulundu

17 Haziran 2022

17 Haziran 2022

Çinli arkeologlar, Çin’in güneybatısındaki Sichuan Eyaletindeki antik Sanxingdui harabeleri alanında bir metre boyunda bronz heykel keşfettiler. Sichuan Eyaleti Kültürel Kalıntıları...

Hititlerden Selçukluya Ev Sahipliği Yapan Beyşehir Müze İstiyor

3 Şubat 2021

3 Şubat 2021

Tarihi M.Ö. 7 bine dayanan Hitit, Selçuklu, Bizans ve Osmanlıya ev sahipliği yapmış birçok tarihi kültürel mekana sahip Konya’nın ilçesi...

Suriye’de Amazon savaşçılarının tasvir edildiği nadir Roma mozaiği bulundu

12 Ekim 2022

12 Ekim 2022

Suriye iç savaşının başlamasından bu yana 11 yıl geçti. Binlerce insanın ölmesine ve büyük yıkımlara yol açan çatışma yıllarında kültürel...

İnsanlar ekmek yapmayı 14.400 yıl önce biliyorlardı

15 Mayıs 2022

15 Mayıs 2022

Ürdün’ün Kara Çölü’ndeki arkeolojik buluntular, insanların 14.400 yıl önce ekmek pişirmek için taş fırınları kullandığını gösteriyor. Araştırmacılar, 14.400 yıl önce...

İtalya’nın Pavia Kentinde 7. Yüzyıla Ait Lombard Kral Mezarları Bulundu

30 Aralık 2024

30 Aralık 2024

Katolik Üniversitesi tarafından eylül-ekim ayları arasında yürütülen kazılarda, bir yandan Lombard Hanedanı üyelerine, diğer yandan Geç Orta Çağ döneminde yaşayan...

Paris’teki Luksor Dikilitaşı’nda 3300 Yıllık Gizli Mesajlar Ortaya Çıktı

1 Mayıs 2025

1 Mayıs 2025

Fransa’nın başkenti Paris’te yer alan ve 1830’larda Mısır’dan getirilen 3.300 yıllık Luksor Dikilitaşı, son restorasyon çalışmaları sırasında yepyeni sırlarını, gizli...

Batı Azerbaycan’da 1.300’den fazla tarih öncesi mezar höyüğü ilk kez sistematik olarak araştırıldı

4 Ocak 2025

4 Ocak 2025

Azerbaycan’daki 1.300’den fazla tarih öncesi mezar höyüğü, Kiel Üniversitesi ROOTS Mükemmeliyet Kümesi’nden araştırmacılar ve Azerbaycan Bilimler Akademisi’nden meslektaşları tarafından 2021...

Bilim insanları İngiltere’de bir plajda 9 bin yıllık insan ayak izleri ile karşılaştı

3 Ekim 2022

3 Ekim 2022

Bilim insanları, Liverpool’daki Formby Plajı’nda 9 bin yıllık insan ayak izleri keşfettiler. İnsan ayak izlerinin dışında çeşitli hayvanlara ait ayak...

Eridu’da Binlerce Yıllık Sulama Sistemi Keşfedildi

10 Mart 2025

10 Mart 2025

Arkeologlar ve jeologlardan oluşan uluslararası bir ekip, Irak’ın güneyindeki Eridu bölgesinde, MÖ 6. binden MÖ 1. bine kadar uzanan, olağanüstü...

Norveç’te Bir Viking Pazar Yeri Bulunmuş Olabilir

21 Şubat 2024

21 Şubat 2024

Stavanger Üniversitesi’nden arkeologlar, Norveç’teki bir çiftlikte Viking Çağı’ndan kalma bir Viking pazar yeri kalıntılarını tespit ettiler. Çiftlik, Norveç’in güneybatı kıyısında...

Kıbrıs, Tunç Çağı’nda Akdeniz’in en büyük bakır üreticisiydi

17 Mart 2023

17 Mart 2023

Kıbrıs adasının güneyinde yer alan günümüz Larnaka şehri yakınlarındaki Hala Sultan Tekkesi ve çevresinde yapılan kazılar Kıbrıs’ın Tunç Çağı’nda Akdeniz’in...

Türk Arkeoloji Öğrencisi Likya Araştırmasıyla Uluslararası Ödüle Layık Görüldü

28 Temmuz 2025

28 Temmuz 2025

Durham Üniversitesi’nden Batuhan Özdemir, 19. yüzyılda Britanya’daki Likya koleksiyonlarını merkeze alan çalışmasıyla prestijli BIAA-Bilkent doktora sonrası bursuna değer görüldü. İngiltere...

Konya’nın Kapadokyası Kilistra Antik Kenti

26 Ocak 2021

26 Ocak 2021

Peribacaları, kiliseler, yer altı şehirleri denilince aklımıza ilk gelen yer Nevşehir, Aksaray arasında kalan Kapadokya olur. Eşsiz tarihi zenginliği ile...

Hindistan’ın İndus Vadisi bölgesindeki Rakhi Garhi’de 5000 yıllık Kuyumcu Atölyesi bulundu

9 Mayıs 2022

9 Mayıs 2022

Hindistan Arkeoloji Araştırmaları (ASI), İndus Vadisi’nin en eski bölgelerinden biri olan Haryana’nın Rakhigarhi köyünde 5000 yıllık bir kuyumcu atölyesinin kalıntılarını...

İstanbul Valiliği’nden Ayasofya Belgeseli

24 Temmuz 2022

24 Temmuz 2022

İstanbul Valiliği, Ayasofya’nın ibadete açılışının ikinci yıl dönümü dolayısıyla “Geçmişten Geleceğe Miras: Ayasofya” belgeseli hazırladı. İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, “Geçmişten...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]