11 October 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni araştırma; Levant’ta tarım, 12.800 yıl önce yaşanan göktaşı felaketi ile başladı

Tarih öncesi Dünya üzerinde yaşam göktaşların kaderine bağlıydı. Milyonlarca yıl önce devasa bir göktaşının yeryüzüne düşmesi ile dinozor nesli ortadan kalkmış ve Dünya, Buzul Çağı’na girmişti.

Sodom ve Gomora felaketi yine bir kozmik çarpışmanın neticesiydi.

Uluslararası bilimsel çalışma Levant Bölgesi’nde avcı toplacı insan gruplarının tarıma geçişini yine bir göktaşı çarpması ile başladığını gösterdi.

12800 yıl önce meydana gelen atmosferdeki kozmik patlama Abu Hureyra yerleşimindeki avcı-toplayıcıları hayatta kalma şanslarını artırmak için tarım uygulamalarını benimsemeye zorladı.

Dinozorlar göktaşı düşmesi ile yok oldular

Bu görüş, Science Open: Airbursts and Cratering Impacts dergisinde yer alan ilgili dört araştırma makalesinden birinde ele alındı. Makaleler, Dünya’nın neredeyse 13 bin yıl önce anormal bir şekilde soğumasının kozmik bir çarpışmanın sonucu olduğunu öne süren Genç Dryas Etkisi Hipotezi’nin araştırılmasının en son sonuçları olduğunu gösteriyor.

Yer bilimcisi James , “Bu genel bölgede, avcı-toplayıcılar için çeşitli yiyecek kaynaklarının bulunduğu, ormanlık ve daha nemli koşullardan, artık yalnızca avcı-toplayıcı olarak geçinemedikleri daha kuru, daha serin koşullara bir geçiş oldu. Abu Hureyra’daki yerleşim, arkeologlar arasında toplayıcılıktan çiftçiliğe bilinen en eski geçişe dair kanıtları nedeniyle ünlüdür. Köylüler arpa, buğday ve bakliyat yetiştirmeye başladı. Kanıtların açıkça gösterdiği şey bu” dedi.

Bugünlerde Abu Hureyra ve onun zengin arkeolojik kayıtları, 1970’lerde Fırat Nehri üzerinde inşa edilen Taqba Barajı’nın oluşturduğu bir rezervuar olan Assad Gölü’nün altında yatıyor. Ancak bu selden önce arkeologlar çalışmak için çok sayıda malzeme çıkarmayı başardılar.

Araştırmacılar makalede şöyle belirtiyor: “Köy sakinleri tohumlar, baklagiller ve diğer yiyeceklerden oluşan bol miktarda ve sürekli bir kayıt bıraktılar.” Bilim insanları, bu kalıntı katmanlarını inceleyerek, iklim değişmeden önceki daha sıcak, nemli günlerde ve şimdi Genç Dryas olarak bildiğimiz şeyin başlangıcından sonraki daha serin, daha kuru günlerde toplanan bitki türlerini ayırt edebildiler.

Araştırmacılar, çarpışmadan önce, bölge sakinlerinin tarih öncesi beslenmelerinin yabani baklagiller ve yabani tip tahıllar ile “küçük ama önemli miktarda yabani meyve ve yemişlerden” oluştuğunu buldu. Soğuduktan sonraki zamana karşılık gelen katmanlarda meyveler ve yemişler ortadan kalktı ve insanlar erken yetiştirme yöntemlerini denedikçe diyetleri daha çok evcil tipte tahıllara ve mercimeğe yöneldi. Yaklaşık 1000 yıl sonra, Neolitik “kurucu mahsullerin” tamamı – emmer buğdayı, siyez buğdayı, kabuklu arpa, çavdar, bezelye, mercimek, kudret fiğ, nohut ve keten – şimdi Bereketli Hilal olarak adlandırılan yerde yetiştiriliyordu. Hem yenilebilir hem de yenmez olan kuraklığa dayanıklı bitkiler, Genç Dryas’ın başlangıcındaki ani kışın ardından gelen daha kuru bir iklimi yansıtarak kayıtlarda daha belirgin hale geliyor.

Suriye'de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita
Suriye’de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita Fotoğraf CREATIVE COMMONS

Kanıtlar aynı zamanda bölgenin nüfusunda önemli bir düşüş olduğunu ve yerleşim yerinin mimarisinde daha tarımsal bir yaşam tarzını yansıtacak şekilde değişiklikler yapıldığını gösteriyor; buna çiftlik hayvanlarının ilk kez barınması ve hayvanların evcilleştirilmesinin diğer işaretleri de dahil.

Açık olmak gerekirse Kennett, tarımın Neolitik Çağ’da Dünya’nın çeşitli yerlerinde ortaya çıktığını, ancak ilk olarak şiddetli iklimin etkisiyle Levant’ta (bugünkü Suriye, Ürdün, Lübnan, Filistin, İsrail ve Türkiye’nin bazı bölgeleri) ortaya çıktığını söyledi.

Avcılık, toplayıcılık ve tarım arasındaki geçişe karşılık gelen 12.800 yıllık katmanlarda, Abu Hureyra’daki kayıtlar büyük bir yangının kanıtlarını gösteriyor. Kanıtlar arasında yüksek konsantrasyonlarda platin, nanoelmaslar ve yalnızca aşırı yüksek sıcaklıklarda – daha yüksek sıcaklıklarda – oluşabilen küçük metalik kürecikler içeren, karbon açısından zengin bir “siyah mat” katman yer alıyor.

O dönemde insan teknolojisinin üretebileceğinden çok daha fazlası. Hava patlaması ağaçları ve saman kulübeleri dümdüz etti, eriyen camı tahılların ve tahılların yanı sıra tümsekte bulunan eski binaların, aletlerin ve hayvan kemiklerinin üzerine ve büyük olasılıkla insanların üzerine sıçrattı.

Erimiş camın (ten rengi) sıçradığı küçük kemik parçaları (mavi)

Bu olay, bir insan yerleşimindeki kozmik hava patlamasının tek kanıtı değil. Yazarlar daha önce daha küçük ama benzer bir olayın MÖ 1600 civarında Ürdün Vadisi’ndeki Tall el-Hammam’da İncil’de adı geçen şehri yok ettiğini bildirmişlerdi.

Siyah mat tabaka, nanoelmaslar ve erimiş mineraller Kuzey ve Güney Amerika ile Avrupa’da yaklaşık 50 başka bölgede de bulundu; bunların koleksiyonuna Genç Dryas dağınık alanı adı verildi. Araştırmacılara göre bu, parçalanmış bir kuyruklu yıldızın Dünya atmosferine çarpmasıyla tutarlı, yaygın, eş zamanlı yıkıcı bir olayın kanıtı. Patlamalar, yangınlar ve ardından gelen kış darbesinin, mamutlar, kılıç dişli kediler, Amerikan atları ve Amerikan develeri dahil olmak üzere çoğu büyük hayvanın neslinin tükenmesine ve ayrıca Kuzey Amerika Clovis kültürünün çöküşüne neden olduğunu söylüyorlar.

Çarpma havadan bir patlamaya neden olmuş gibi göründüğünden, yerde krater olduğuna dair bir kanıt yok. Kennett, “Fakat kratere gerek yok” dedi. “Kabul edilen çarpmaların çoğunda görünür bir krater yoktur.” Bilim insanları, şok dalgasının havadan çıkıp Dünya yüzeyine doğru indiğinde meydana gelen nispeten daha düşük basınçlı kozmik patlamalara ilişkin kanıtları derlemeye devam ediyor.

Banner
Benzer Yazılar

Side Antik Kenti tapınaklar ile anılacak

10 Haziran 2022

10 Haziran 2022

Geçtiğimiz yıl Side Antik Kenti’nde kaçak yapıların yıkılması ile başlayan arkeolojik kazı çalışmaları tüm hızı ile devam ediyor. Kasım ayında...

Kanıtlar Neandertallerin Modern İnsanlardan Önce Teknelere Bindiğini Gösteriyor

27 Ekim 2020

27 Ekim 2020

Modern insanların bir alt türü veya tamamen ayrı bir tür olarak kabul edilen Neandertaller, yaklaşık 300.000 yıl öncesinden 24.000 yıl...

İsveç’te bulunan 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi

1 Kasım 2022

1 Kasım 2022

Arkeologlar, Stockholm’un dışındaki Täby, Viggbyholm’da 1000 yıllık Viking gümüş hazinesi hazinesi keşfettiler. Hazine, Täby’deki bir Viking Çağı yerleşiminin arkeolojik kazısı...

Çanakkale’de 9 Milyon Yıllık Fosil Bulundu

11 Kasım 2020

11 Kasım 2020

Çanakkale‘de deniz kenarında 9 milyon yıllık fosil bulundu. Fosili bulan bir grup amatör balıkçı… İHA’nın haberine göre; Çanakkale’nin Yeniköy sahillerinde...

Akhenaton Tek Tanrılı Dinin Kurucusu ya da Akıllı Bir Politikacı

3 Ocak 2021

3 Ocak 2021

Mısır medeniyeti, dünya tarihine her alanda etki bırakan medeniyet olmuştur. Dünyanın yedi harikalarından birisi olan Mısır Piramitleri ile görkemliliğini günümüze...

Köylüler tarafından yıllarca ahır olarak kullanılan Roma hamamının tabanında mozaikler ortaya çıkarıldı

3 Ocak 2025

3 Ocak 2025

Muğla’nın Milas ilçesindeki Herakleia Antik Kenti’nde, köylüler tarafından uzun yıllar ahır olarak kullanılan Roma hamamının tabanında timsah, yunus, flamingo ve...

Mısır’daki Marea Antik Kenti’nde keşfedilen binlerce ‘Nummi Minimi’ sikkesi incelendi

20 Aralık 2023

20 Aralık 2023

Varşova Üniversitesi Arkeoloji Fakültesi’nden nümismatistler, İskenderiye’nin 45 kilometre güneybatısında bulunan Marea Antik Kenti’nde keşfedilen; önce göz ardı edilen binlerce küçük...

Norveç’te 9.000 Yıllık Taş Devri Çekici Bulundu

4 Ekim 2025

4 Ekim 2025

Norveç’in doğusundaki Horten kentinde yapılan arkeolojik kazılarda, yaklaşık 9.000 yıl öncesine ait nadir bir taş balta başı — yani bir...

Mısırda Güzelliğin Sembolü Kraliçe Nefertiti, Mitanni Prensesi Tadukhipa Olabilir mi?

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

Kraliçe Nefertiti’nin eski Mitanni Krallığından gelen bir prenses olduğu ve adının aslında prenses Tadukhipa olabileceği bazı bilim insanları tarafından öne...

Antik Trakya kenti Perperikon’da bir Nymphaeum keşfedildi

20 Ağustos 2023

20 Ağustos 2023

Yeni araştırmalar, Perperikon’un güney çeyreğindeki rezervuarın üzerinde büyük bir anıtsal su tapınağı (Nymphaeum) ortaya çıkardı. Kazı başkanı Profesör Nikolay Ovcharov,...

Çin’in Hebei bölgesinde antik şaraphane alanı ortaya çıkarıldı

6 Ocak 2022

6 Ocak 2022

Kuzey Çin’in Hebei bölgesinde, Ming Hanedanı sonlarına ve erken Qing Hanedanlıklarına kadar uzanan eski bir şaraphane ortaya çıkarıldı. 2021 yılının...

London Bridge yakınlarında nadir bir Roma mozaiği keşfedildi

22 Şubat 2022

22 Şubat 2022

Londra Arkeoloji Müzesi’nden bir arkeolog ekibi, Southwark’taki London Bridge yakınlarında ki bir alanda bir odayı süslemiş olabilecek iyi korunmuş nadir...

Panaztepe kazılarında Erken Tunç Çağı mimari yapılara ulaşıldı

7 Kasım 2021

7 Kasım 2021

İzmir’in Menemen ilçesinde yer alan 5000 yıllık Panaztepe yerleşiminde Erken Tunç Çağı mimari yapılarına ulaşıldı. M. Ö. 3000 yıllarına kadar...

Girit Adası’nda nadir görülen Minos Dönemi mezar ve ölü hediyeleri bulundu

23 Ekim 2022

23 Ekim 2022

Girit Adası’nın doğusunda yer alan Lasithi’de devam eden Sissi arkeoloji kazılarında adada nadir görülen Minos Dönemi mezar ve ölü hediyeleri...

Polonya’daki kazılar sırasında nadir görülen enkolpion keşfedildi

20 Ekim 2023

20 Ekim 2023

Arkeologlar, Polonya’nın Silezya Voyvodalığı’nın Lubliniec bölgesinde bulunan Woźniki’de, Doğu Ortodoks ve Doğu Katolik piskoposlar tarafından boyuna takılan, ortasında bir simge...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]