18 May 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni araştırma; Levant’ta tarım, 12.800 yıl önce yaşanan göktaşı felaketi ile başladı

Tarih öncesi Dünya üzerinde yaşam göktaşların kaderine bağlıydı. Milyonlarca yıl önce devasa bir göktaşının yeryüzüne düşmesi ile dinozor nesli ortadan kalkmış ve Dünya, Buzul Çağı’na girmişti.

Sodom ve Gomora felaketi yine bir kozmik çarpışmanın neticesiydi.

Uluslararası bilimsel çalışma Levant Bölgesi’nde avcı toplacı insan gruplarının tarıma geçişini yine bir göktaşı çarpması ile başladığını gösterdi.

12800 yıl önce meydana gelen atmosferdeki kozmik patlama Abu Hureyra yerleşimindeki avcı-toplayıcıları hayatta kalma şanslarını artırmak için tarım uygulamalarını benimsemeye zorladı.

Dinozorlar göktaşı düşmesi ile yok oldular

Bu görüş, Science Open: Airbursts and Cratering Impacts dergisinde yer alan ilgili dört araştırma makalesinden birinde ele alındı. Makaleler, Dünya’nın neredeyse 13 bin yıl önce anormal bir şekilde soğumasının kozmik bir çarpışmanın sonucu olduğunu öne süren Genç Dryas Etkisi Hipotezi’nin araştırılmasının en son sonuçları olduğunu gösteriyor.

Yer bilimcisi James , “Bu genel bölgede, avcı-toplayıcılar için çeşitli yiyecek kaynaklarının bulunduğu, ormanlık ve daha nemli koşullardan, artık yalnızca avcı-toplayıcı olarak geçinemedikleri daha kuru, daha serin koşullara bir geçiş oldu. Abu Hureyra’daki yerleşim, arkeologlar arasında toplayıcılıktan çiftçiliğe bilinen en eski geçişe dair kanıtları nedeniyle ünlüdür. Köylüler arpa, buğday ve bakliyat yetiştirmeye başladı. Kanıtların açıkça gösterdiği şey bu” dedi.

Bugünlerde Abu Hureyra ve onun zengin arkeolojik kayıtları, 1970’lerde Fırat Nehri üzerinde inşa edilen Taqba Barajı’nın oluşturduğu bir rezervuar olan Assad Gölü’nün altında yatıyor. Ancak bu selden önce arkeologlar çalışmak için çok sayıda malzeme çıkarmayı başardılar.

Araştırmacılar makalede şöyle belirtiyor: “Köy sakinleri tohumlar, baklagiller ve diğer yiyeceklerden oluşan bol miktarda ve sürekli bir kayıt bıraktılar.” Bilim insanları, bu kalıntı katmanlarını inceleyerek, iklim değişmeden önceki daha sıcak, nemli günlerde ve şimdi Genç Dryas olarak bildiğimiz şeyin başlangıcından sonraki daha serin, daha kuru günlerde toplanan bitki türlerini ayırt edebildiler.

Araştırmacılar, çarpışmadan önce, bölge sakinlerinin tarih öncesi beslenmelerinin yabani baklagiller ve yabani tip tahıllar ile “küçük ama önemli miktarda yabani meyve ve yemişlerden” oluştuğunu buldu. Soğuduktan sonraki zamana karşılık gelen katmanlarda meyveler ve yemişler ortadan kalktı ve insanlar erken yetiştirme yöntemlerini denedikçe diyetleri daha çok evcil tipte tahıllara ve mercimeğe yöneldi. Yaklaşık 1000 yıl sonra, Neolitik “kurucu mahsullerin” tamamı – emmer buğdayı, siyez buğdayı, kabuklu arpa, çavdar, bezelye, mercimek, kudret fiğ, nohut ve keten – şimdi Bereketli Hilal olarak adlandırılan yerde yetiştiriliyordu. Hem yenilebilir hem de yenmez olan kuraklığa dayanıklı bitkiler, Genç Dryas’ın başlangıcındaki ani kışın ardından gelen daha kuru bir iklimi yansıtarak kayıtlarda daha belirgin hale geliyor.

Suriye'de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita
Suriye’de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita Fotoğraf CREATIVE COMMONS

Kanıtlar aynı zamanda bölgenin nüfusunda önemli bir düşüş olduğunu ve yerleşim yerinin mimarisinde daha tarımsal bir yaşam tarzını yansıtacak şekilde değişiklikler yapıldığını gösteriyor; buna çiftlik hayvanlarının ilk kez barınması ve hayvanların evcilleştirilmesinin diğer işaretleri de dahil.

Açık olmak gerekirse Kennett, tarımın Neolitik Çağ’da Dünya’nın çeşitli yerlerinde ortaya çıktığını, ancak ilk olarak şiddetli iklimin etkisiyle Levant’ta (bugünkü Suriye, Ürdün, Lübnan, Filistin, İsrail ve Türkiye’nin bazı bölgeleri) ortaya çıktığını söyledi.

Avcılık, toplayıcılık ve tarım arasındaki geçişe karşılık gelen 12.800 yıllık katmanlarda, Abu Hureyra’daki kayıtlar büyük bir yangının kanıtlarını gösteriyor. Kanıtlar arasında yüksek konsantrasyonlarda platin, nanoelmaslar ve yalnızca aşırı yüksek sıcaklıklarda – daha yüksek sıcaklıklarda – oluşabilen küçük metalik kürecikler içeren, karbon açısından zengin bir “siyah mat” katman yer alıyor.

O dönemde insan teknolojisinin üretebileceğinden çok daha fazlası. Hava patlaması ağaçları ve saman kulübeleri dümdüz etti, eriyen camı tahılların ve tahılların yanı sıra tümsekte bulunan eski binaların, aletlerin ve hayvan kemiklerinin üzerine ve büyük olasılıkla insanların üzerine sıçrattı.

Erimiş camın (ten rengi) sıçradığı küçük kemik parçaları (mavi)

Bu olay, bir insan yerleşimindeki kozmik hava patlamasının tek kanıtı değil. Yazarlar daha önce daha küçük ama benzer bir olayın MÖ 1600 civarında Ürdün Vadisi’ndeki Tall el-Hammam’da İncil’de adı geçen şehri yok ettiğini bildirmişlerdi.

Siyah mat tabaka, nanoelmaslar ve erimiş mineraller Kuzey ve Güney Amerika ile Avrupa’da yaklaşık 50 başka bölgede de bulundu; bunların koleksiyonuna Genç Dryas dağınık alanı adı verildi. Araştırmacılara göre bu, parçalanmış bir kuyruklu yıldızın Dünya atmosferine çarpmasıyla tutarlı, yaygın, eş zamanlı yıkıcı bir olayın kanıtı. Patlamalar, yangınlar ve ardından gelen kış darbesinin, mamutlar, kılıç dişli kediler, Amerikan atları ve Amerikan develeri dahil olmak üzere çoğu büyük hayvanın neslinin tükenmesine ve ayrıca Kuzey Amerika Clovis kültürünün çöküşüne neden olduğunu söylüyorlar.

Çarpma havadan bir patlamaya neden olmuş gibi göründüğünden, yerde krater olduğuna dair bir kanıt yok. Kennett, “Fakat kratere gerek yok” dedi. “Kabul edilen çarpmaların çoğunda görünür bir krater yoktur.” Bilim insanları, şok dalgasının havadan çıkıp Dünya yüzeyine doğru indiğinde meydana gelen nispeten daha düşük basınçlı kozmik patlamalara ilişkin kanıtları derlemeye devam ediyor.

Banner
Benzer Yazılar

Dünyanın En Eski Cinayeti

14 Şubat 2021

14 Şubat 2021

Araştırmacılar İspanya’da bir mağarada, şimdilerde Sima de los Huesos veya Pit of Bones olarak bilinen yerde bir toplu mezar buldular....

En Eski Primat Türü Dinozorlardan Sonraki Yaşamı Anlamanın Anahtarı Olabilir 

25 Şubat 2021

25 Şubat 2021

66 milyon yıldan daha eski olan primat fosiller, eski atalarımızın en eski örnekleri ve dinozorlardan sonraki yaşamı anlamanın anahtarı olabilir....

İran’ın batısındaki Anahita Tapınağı Restore Ediliyor

12 Haziran 2021

12 Haziran 2021

İran’ın batısındaki Kangavar şehrinde bulunan antik Anahita tapınağının restorasyon projesine başlandı. Anahita Tapınağı, Kermanşah ili, Kangavar Şehri’nin ortasında, Hamedan’dan Kirmanşah’a giden...

Bugüne Kadar Bulunmuş En Büyük Viking Gemi Mezarlığı

11 Kasım 2020

11 Kasım 2020

Arkeologlar radar taramaları sırasında bugüne kadar gömülmüş en büyük gemi mezarlığını buldular. Norveç’in güneydoğusundaki Gjellestad’da yere nüfuz eden radar (GPR)...

Çin’de Erkekler İçin “Ay Sütünden” Yapılmış 2700 Yıllık Yüz Kremi Bulundu

9 Şubat 2021

9 Şubat 2021

Çin ve Alman araştırmacıların görev aldığı Çin’deki bir kazı alanında, erkekler için yapılmış 2.700 yıllık bir yüz kremine dair kanıt...

Tayvanlı arkeologlar Pasifik Bölgesi’nin en eski kayrak taşından yapılmış mezar ve kabuk işleme atölyesine ulaştılar

28 Temmuz 2022

28 Temmuz 2022

Ulusal Tsing Hua Üniversitesi (NTHU) Antropoloji Enstitüsü’nden arkeologlar, Pasifik bölgesinin en eski kayrak taşından yapılmış mezar ve kabuk işleme atölyesine...

Athena Tapınağı’nın 2 bin 600 yıllık koruyucuları İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyarete açılıyor

18 Nisan 2022

18 Nisan 2022

İzmir’in Foça ilçesindeki Phokaia Antik Kenti’nde yer alan 2 bin 600 yıllık Athena Tapınağı’nın 2 at ve 2 griffon büstünden...

Doğum sırasında ölen mumyalanmış bir genç anne yeniden incelendi ve şaşırtıcı sonuçlar çıktı

29 Aralık 2023

29 Aralık 2023

Arkeologlar, 1500 yıl önce doğum sırasında ölen genç bir annenin mumyalanmış kalıntılarını yeniden incelediklerinde şaşırtıcı sonuçlara ulaştılar. Genç anne henüz...

İstinat Duvarı Çalışmasına Bakarken Roma Döneminden Kalma Stel Keşfetti

14 Ocak 2021

14 Ocak 2021

Erdoğan Tunaboylu, Bursa iline bağlı Nilüfer ilçesinde ki Evinin karşısında yapılan istinat duvarının yapımını izlerken Roma döneminden kalma steli keşfetti....

Hititlerin ünlü altın kabzalı demir hançeri dünya dışı kökenleri olan demirden dövülmüş

17 Nisan 2024

17 Nisan 2024

Anadolu medeniyet sahnesinin en büyük oyuncusu Hititler demiri işleme ve kullanımında da öncü toplumdu. Alacahöyük kazılarında ele geçen altın kabzalı...

İstanbul Boğazı Donunca İstanbullular Avrupa’dan Asya’ya Yürüyerek Geçiyordu

17 Ocak 2021

17 Ocak 2021

Takvimler 1954 yılını gösteriyordu. İstanbul, uzun yıllardan sonra aşırı dondurucu bir kışı yaşıyordu. Yoğun kar yağışı, uçan kuşu bile havada...

Tunç Çağı kalay bulmacasını kim çözecek? 

3 Ekim 2023

3 Ekim 2023

Uzmanlar, Tunç Çağı’nda kılıç, miğfer, bilezik, tabak veya sürahilerin yapımında kullanılan kalayın hangi madenlerden geldiği sorusunu 150 yıldır tartışıyorlar. Kalayın...

Doğu Çin’de 8 bin 200 yıllık lake eşya bulundu

9 Temmuz 2021

9 Temmuz 2021

Doğu Çin’in Zhejiang Eyaletindeki arkeologlar, Çin’de şimdiye kadar bulunan en eski olan, 8.200 yaşında olan iki cilalı eşya tespit ettiler....

Arkeologlar, 1.000 yıl önce ‘kocasının’ yanına gömülmüş, yüzünün üst kısmı oyulmuş soylu bir kadın buldular

4 Kasım 2023

4 Kasım 2023

Arkeologlar, Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletindeki Eisleben kasabası yakınlarında kocasının yanına gömülmüş, yüzü ve başı oyulmuş 1.000 yıllık bir kadın kalıntısını ortaya...

Neandertallerin güçlü parmakları varken, insanlar daha iyi kontrole sahipti…

28 Kasım 2020

28 Kasım 2020

Yeni bir araştırmaya göre, Neandertal parmaklarının saplı aletleri tutmaya daha iyi adapte olduğu bulundu. Neandertallere ait baş parmağın hareketinden sorumlu...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]