2 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Yeni araştırma; Levant’ta tarım, 12.800 yıl önce yaşanan göktaşı felaketi ile başladı

Tarih öncesi Dünya üzerinde yaşam göktaşların kaderine bağlıydı. Milyonlarca yıl önce devasa bir göktaşının yeryüzüne düşmesi ile dinozor nesli ortadan kalkmış ve Dünya, Buzul Çağı’na girmişti.

Sodom ve Gomora felaketi yine bir kozmik çarpışmanın neticesiydi.

Uluslararası bilimsel çalışma Levant Bölgesi’nde avcı toplacı insan gruplarının tarıma geçişini yine bir göktaşı çarpması ile başladığını gösterdi.

12800 yıl önce meydana gelen atmosferdeki kozmik patlama Abu Hureyra yerleşimindeki avcı-toplayıcıları hayatta kalma şanslarını artırmak için tarım uygulamalarını benimsemeye zorladı.

Dinozorlar göktaşı düşmesi ile yok oldular

Bu görüş, Science Open: Airbursts and Cratering Impacts dergisinde yer alan ilgili dört araştırma makalesinden birinde ele alındı. Makaleler, Dünya’nın neredeyse 13 bin yıl önce anormal bir şekilde soğumasının kozmik bir çarpışmanın sonucu olduğunu öne süren Genç Dryas Etkisi Hipotezi’nin araştırılmasının en son sonuçları olduğunu gösteriyor.

Yer bilimcisi James , “Bu genel bölgede, avcı-toplayıcılar için çeşitli yiyecek kaynaklarının bulunduğu, ormanlık ve daha nemli koşullardan, artık yalnızca avcı-toplayıcı olarak geçinemedikleri daha kuru, daha serin koşullara bir geçiş oldu. Abu Hureyra’daki yerleşim, arkeologlar arasında toplayıcılıktan çiftçiliğe bilinen en eski geçişe dair kanıtları nedeniyle ünlüdür. Köylüler arpa, buğday ve bakliyat yetiştirmeye başladı. Kanıtların açıkça gösterdiği şey bu” dedi.

Bugünlerde Abu Hureyra ve onun zengin arkeolojik kayıtları, 1970’lerde Fırat Nehri üzerinde inşa edilen Taqba Barajı’nın oluşturduğu bir rezervuar olan Assad Gölü’nün altında yatıyor. Ancak bu selden önce arkeologlar çalışmak için çok sayıda malzeme çıkarmayı başardılar.

Araştırmacılar makalede şöyle belirtiyor: “Köy sakinleri tohumlar, baklagiller ve diğer yiyeceklerden oluşan bol miktarda ve sürekli bir kayıt bıraktılar.” Bilim insanları, bu kalıntı katmanlarını inceleyerek, iklim değişmeden önceki daha sıcak, nemli günlerde ve şimdi Genç Dryas olarak bildiğimiz şeyin başlangıcından sonraki daha serin, daha kuru günlerde toplanan bitki türlerini ayırt edebildiler.

Araştırmacılar, çarpışmadan önce, bölge sakinlerinin tarih öncesi beslenmelerinin yabani baklagiller ve yabani tip tahıllar ile “küçük ama önemli miktarda yabani meyve ve yemişlerden” oluştuğunu buldu. Soğuduktan sonraki zamana karşılık gelen katmanlarda meyveler ve yemişler ortadan kalktı ve insanlar erken yetiştirme yöntemlerini denedikçe diyetleri daha çok evcil tipte tahıllara ve mercimeğe yöneldi. Yaklaşık 1000 yıl sonra, Neolitik “kurucu mahsullerin” tamamı – emmer buğdayı, siyez buğdayı, kabuklu arpa, çavdar, bezelye, mercimek, kudret fiğ, nohut ve keten – şimdi Bereketli Hilal olarak adlandırılan yerde yetiştiriliyordu. Hem yenilebilir hem de yenmez olan kuraklığa dayanıklı bitkiler, Genç Dryas’ın başlangıcındaki ani kışın ardından gelen daha kuru bir iklimi yansıtarak kayıtlarda daha belirgin hale geliyor.

Suriye'de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita
Suriye’de Fırat Nehri yakınındaki Ebu Hureyra köyünün yerini gösteren harita Fotoğraf CREATIVE COMMONS

Kanıtlar aynı zamanda bölgenin nüfusunda önemli bir düşüş olduğunu ve yerleşim yerinin mimarisinde daha tarımsal bir yaşam tarzını yansıtacak şekilde değişiklikler yapıldığını gösteriyor; buna çiftlik hayvanlarının ilk kez barınması ve hayvanların evcilleştirilmesinin diğer işaretleri de dahil.

Açık olmak gerekirse Kennett, tarımın Neolitik Çağ’da Dünya’nın çeşitli yerlerinde ortaya çıktığını, ancak ilk olarak şiddetli iklimin etkisiyle Levant’ta (bugünkü Suriye, Ürdün, Lübnan, Filistin, İsrail ve Türkiye’nin bazı bölgeleri) ortaya çıktığını söyledi.

Avcılık, toplayıcılık ve tarım arasındaki geçişe karşılık gelen 12.800 yıllık katmanlarda, Abu Hureyra’daki kayıtlar büyük bir yangının kanıtlarını gösteriyor. Kanıtlar arasında yüksek konsantrasyonlarda platin, nanoelmaslar ve yalnızca aşırı yüksek sıcaklıklarda – daha yüksek sıcaklıklarda – oluşabilen küçük metalik kürecikler içeren, karbon açısından zengin bir “siyah mat” katman yer alıyor.

O dönemde insan teknolojisinin üretebileceğinden çok daha fazlası. Hava patlaması ağaçları ve saman kulübeleri dümdüz etti, eriyen camı tahılların ve tahılların yanı sıra tümsekte bulunan eski binaların, aletlerin ve hayvan kemiklerinin üzerine ve büyük olasılıkla insanların üzerine sıçrattı.

Erimiş camın (ten rengi) sıçradığı küçük kemik parçaları (mavi)

Bu olay, bir insan yerleşimindeki kozmik hava patlamasının tek kanıtı değil. Yazarlar daha önce daha küçük ama benzer bir olayın MÖ 1600 civarında Ürdün Vadisi’ndeki Tall el-Hammam’da İncil’de adı geçen şehri yok ettiğini bildirmişlerdi.

Siyah mat tabaka, nanoelmaslar ve erimiş mineraller Kuzey ve Güney Amerika ile Avrupa’da yaklaşık 50 başka bölgede de bulundu; bunların koleksiyonuna Genç Dryas dağınık alanı adı verildi. Araştırmacılara göre bu, parçalanmış bir kuyruklu yıldızın Dünya atmosferine çarpmasıyla tutarlı, yaygın, eş zamanlı yıkıcı bir olayın kanıtı. Patlamalar, yangınlar ve ardından gelen kış darbesinin, mamutlar, kılıç dişli kediler, Amerikan atları ve Amerikan develeri dahil olmak üzere çoğu büyük hayvanın neslinin tükenmesine ve ayrıca Kuzey Amerika Clovis kültürünün çöküşüne neden olduğunu söylüyorlar.

Çarpma havadan bir patlamaya neden olmuş gibi göründüğünden, yerde krater olduğuna dair bir kanıt yok. Kennett, “Fakat kratere gerek yok” dedi. “Kabul edilen çarpmaların çoğunda görünür bir krater yoktur.” Bilim insanları, şok dalgasının havadan çıkıp Dünya yüzeyine doğru indiğinde meydana gelen nispeten daha düşük basınçlı kozmik patlamalara ilişkin kanıtları derlemeye devam ediyor.

Banner
Benzer Yazılar

Umman’da Ziyaret Edilmesi Gereken Yerler

9 Ocak 2021

9 Ocak 2021

Umman’da ziyaret edilmesi gereken bir çok yer var. Bizde bu yazımızda pandemi dönemi boyunca evde çok sıkılanlar için tatil hayali...

Güney Afrika’da 130.000 yıllık vatoz kum heykeli dünyanın en eski hayvan sanatı olabilir

4 Nisan 2024

4 Nisan 2024

Araştırmacılar, Cape Town’dan yaklaşık 205 mil (330 kilometre) uzaklıkta, Still Bay’in doğusunda ilk bakışta simetrik bir kaya gibi görünen bir...

Hilar Mağaraları ve Çayönü Kazı Çalışmaları Başlıyor

13 Nisan 2021

13 Nisan 2021

Diyarbakır Ergani ilçesi’nde 12 bin yıllık geçmişe sahip Hilar Mağaraları ve Çayönü arkeolojik alanında kazı çalışmaları başlıyor. Yerleşik hayatın ilk...

Şamuha Kenti Tanrıçası İştar’ın tapınağı çıkarılacak

11 Eylül 2021

11 Eylül 2021

Hitit İmparatorluğu’nun başkenti Hattuşa dışında bir dönem başkentlik yapan Şamuha (Kayalıpark-Sivas) idari kent olma dışında dini özelliği ile de dikkat...

Aizanoi Antik Kenti’nde 651 Adet Roma Sikkesi Bulundu

27 Ocak 2021

27 Ocak 2021

Aizanoi Antik Kenti’nde yapılan kazılar neticesinde Roma dönemine tarihlendirilen 651 adet sikke bir testi içinde bulundu. Bilindiği üzere Aizanoi Antik...

Colossae Antik Kenti Kazı Çalışmaları Başlıyor

5 Eylül 2021

5 Eylül 2021

Denizli ilinin Honaz ilçesinde yer alan Colossae Antik Kenti, yüzey araştırmaları sonrası kazı çalışmaları başlıyor. Dünyanın yedi büyük kilisesinden birisi...

Hititlerin sonunu kuraklık getirdi

9 Şubat 2023

9 Şubat 2023

Hititlerin Anadolu’ya nereden geldikleri hala bilinmemekle beraber tarih sahnesinden bir anda çekilmeleri de bir bilinmezlik taşımaya devam ediyor. Bazı uzmanlara...

Truva’nın 3.500 yıllık Kemerdere Su Kemeri Restore Ediliyor

8 Ocak 2021

8 Ocak 2021

Truva (Troya), tarih ve mitolojinin baskın antik kenti… Günümüz Çanakkale il sınırları içerisinde Kaz Dağları’nın eteklerinde konumlanan tarihin refah, zenginlik,...

6000 yıllık yerleşim yerindeki kazılar, Irak’taki en eski devlet kurumlarının ortaya çıkışına ve reddedilmesine dair kanıtlar ortaya çıkarıyor

6 Aralık 2024

6 Aralık 2024

Irak’ın kuzeyinde Shakhi Kora arkeolojik alanında M. Ö. 4. binyıla ait yerleşim yerinde yapılan yeni kazılar, ilk devlet kurumlarına dair...

Beçin Antik Kentinde Bulunan Tarihi Bey Hamamı, Restorasyonun Ardından Misafir Kabulüne Başlayacak

4 Kasım 2020

4 Kasım 2020

Beçin kalesi Türk İslam dönemi yerleşmelerinin önemli merkezlerinden biridir. Antik şehrin tarihi M.Ö 2000’lere kadar gitmesine rağmen, burayı kendilerine başkent...

Urfa Başbük Köyü’nde Asur Tanrılarını Betimleyen Kaya Resmi Bulundu

11 Mayıs 2022

11 Mayıs 2022

Asur Dönemi tanrılarının geçit törenini betimleyen kaya resmi 2017 yılında Urfa’nın Başbük köyünde kaçak kazı yapan kişiler tarafından açılan iki...

Araştırmacılar, Linear Elamit yazısını deşifre ettiklerini iddia ediyorlar

4 Eylül 2022

4 Eylül 2022

Araştırmacılar, İran’ın güneybatısında yer alan Susa şehrinde 1903 yılında yapılan kazılarda bulunan Linear Elamit yazı sistemi ile yazılmış kil tabletin...

Arkeologlar, Haltern’deki Roma askeri kampının bulunduğu yerde iki küçük Roma tapınağı keşfettiler

12 Kasım 2023

12 Kasım 2023

Almanya’nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde yer alan Haltern bölgesinde eski Roma askeri kampının bulunduğu yerde iki küçük Roma tapınağı temel kalıntıları...

Kibyra Antik Kentinde Yeni Keşifler

27 Kasım 2020

27 Kasım 2020

Burdur ilindeki Kibyra antik kentinde ait iki tanrı heykeli ortaya çıkarıldı. Kibyra (veya Cibyra Magna), MÖ ikinci yüzyılda dört şehir...

Batman Müzesi’nde Altın Sikkeler Kayboldu İddiası

20 Haziran 2021

20 Haziran 2021

Batman Müzesi’nde tarihi eser kaçakçıların elinden 2017 yılında kurtarılan  20’ye yakın Roma ve İslam dönemine ait altın sikkenin kaybolduğu iddia...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]