23 May 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Sudan Piramitleri Tehlike Altında

Piramit kelimesi her ne kadar mısır ile eşanlamlı görülse de aslında Sudan’da Mısır’da olduğundan daha fazla piramit bulunmaktadır. Bu eşsiz yapılar ise uzun zamandır tehlike altındalar.

Sudan’ın eski Nubia uygarlığı, tapınaklar, mezarlar ve kraliyet mezar odalarına ek olarak, El Kurru, Jebel Barkal ve Meroe olmak üzere üç arkeolojik alanda  200’den fazla piramide ev sahipliği yapmakta.

Kumtaşı ve granitten inşa edilen dik eğimli piramitler, zengin bir Nil şehri ve eski bir krallık olan Kush’un iktidar merkezi olan Meroe’deki hükümdarların yaşamlarını anlatan hiyerogliflere ve Meroitik yazılarla oyulmuş ve yazılarla süslenmiş şapeller ve mezar odalarından oluşmaktadır.

Başkent Hartum’un yaklaşık 220 km kuzeyinde bulunan Meroe’nin kültürel cevheri, şu anda Sudan’ın en önemli Unesco dünya mirası alanlarından biridir. Bununla birlikte, koruma eksikliği, sert hava koşulları ve ihmalkar ziyaretçiler, anıtlara zarar vermiştir. Örneğin, 1880’lerde, İtalyan kaşif Giuseppe Ferlini , Kushite hazinesini ararken birkaç piramidi havaya uçurdu ve mezarların çoğunun sivri tepelerini eksik bıraktı. Sudan’ın diğer piramitlerinin birçoğu daha sonra yağmacılar tarafından yağmalandı ve yok edildi.

Sudan piramitleri
1880’lerde, İtalyan kaşif Giuseppe Ferlini , Kushite hazinesini ararken birkaç piramidi havaya uçurdu ve mezarların çoğunun sivri tepelerini eksik bıraktı. Wikimedia Commons

Kum Fırtınaları 

Bu günlerde kum fırtınaları ve değişen kum tepeleri, Sudan’ın antik miras alanları için en büyük tehdidi oluşturuyor. Bu aslında yeni bir şey değil ve hatta binlerce yıl öncede büyük bir sorundur. MÖ 5. yüzyıldan kalma bir tapınakta bulunan bir yazıtta, bir Kushite kralının patikadaki kumu temizlemek için emir verdiği anlatılmaktadır : 

Majesteleri, kumu götürmek için çok sayıda erkek ve kadın, ayrıca kraliyet çocukları ve şefleri getirdi; ve Majesteleri günlerce kalabalığın ön saflarında kumu el(ler)iyle kendisi taşıyordu.

Sudan’ın eski Nubia uygarlığı, tapınaklar, mezarlar ve kraliyet mezar odalarına ek olarak, El Kurru, Jebel Barkal ve Meroe olmak üzere üç arkeolojik alanda  200’den fazla piramide ev sahipliği yapmakta.

Ancak bugün tehdit, araziyi daha kurak ve kum fırtınalarını daha sık hale getiren iklim değişikliği ile daha da kötüleşti. Hareket eden kumlar, Sudan’ın kırsal kesimlerinde tüm evleri ve tarlaları, sulama kanallarını ve nehir kenarlarını kaplayacak şekilde ilerliyor.

Bazı arkeologlar kum hareketinin antik eserlerin hırsızlardan korunmasına yardımcı olduğuna inanırken, kazılmış alanlara zarar vererek onları çölün altına gömdüğü biliniyor. Bununla birlikte ne yazık ki rüzgarla savrulan kum, hassas taş işçiliği ve heykelleri de aşındırır ve büyük zararlar verebilir.

Bilindiği gibi kum hareketi ve çölleşmeyle mücadele etmenin en iyi yolu bitki örtüsünü artırmaktır ve Afrika liderliğindeki iddialı bir ağaçlandırma projesi bu yolda öncülük etmektedir.

Büyük yeşil duvar  “Great Green Wall” adı verilen projeye 20’den fazla ulus destek veriyor. Batı Afrika’daki Senegal’den doğuda Cibuti’ye kadar kıta boyunca 100 milyon hektarlık araziyi restore ederek Sahra Çölü’nün yayılmasını durdurmak için milyarlarca dolarlık bir proje. Bu deneysel proje bugüne kadar %4 lük bir alanı ağaçlandırmayı başarsada tamalandığında  toz fırtınalarının sıklığını sınırlayacak ve kumun kuzey Sudan’daki verimli topraklara ve tarihi alanlara erişimini engelleyeceği  düşünülmekte.

Banner
Benzer Yazılar

Parçacık fiziği ve arkeoloji işbirliği, Napoli’deki gizli Helenistik yeraltı odasını ortaya çıkardı

13 Mayıs 2023

13 Mayıs 2023

Yunanlılar tarafından MÖ dördüncü yüzyılın sonu ile üçüncü yüzyılın başı arasında inşa edilen Neapolis’in antik nekropolü’nün kalıntıları, günümüz Napoli’sinin yaklaşık...

Umman’da Yeni Bir Arkeolojik Sit Alanı Keşfedildi

8 Temmuz 2021

8 Temmuz 2021

Umman Miras ve Turizm Bakanlığı yakın zamanda Al Dakhiliyah Valiliği, Sumail (Samail) Eyaleti, Al Khobar kasabasında antik bir alan keşfetti. Oman...

Hititlerden Selçukluya Ev Sahipliği Yapan Beyşehir Müze İstiyor

3 Şubat 2021

3 Şubat 2021

Tarihi M.Ö. 7 bine dayanan Hitit, Selçuklu, Bizans ve Osmanlıya ev sahipliği yapmış birçok tarihi kültürel mekana sahip Konya’nın ilçesi...

Arkeologlar, Peru’da çoğunlukla çocuklar ve yeni doğanlar olmak üzere demetlere sarılmış 22 mumya keşfettiler

10 Aralık 2023

10 Aralık 2023

Peru’nun Barranca kasabasında, Polonyalı-Perulu bilim insanlarından oluşan bir ekip tarafından, çoğu küçük çocuklar ve yeni doğan bebeklerden oluşan 22 kişinin...

“Göremediklerinizi Göreceksiniz” Sergisinde Bu Ay “Kilia İdoller”

2 Mayıs 2021

2 Mayıs 2021

Kültür Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Göremediklerinizi Göreceksiniz” sergisinde bu ay Kilia idoller sergileniyor. “12 Ay...

“Cehennem Kapısı”nın bu yıl ziyaretçilere açılması bekleniyor

26 Temmuz 2021

26 Temmuz 2021

Denizli Pamukkale ilçesinde bulunan Hierapolis antik kentinde yer alan “Cehennem Kapısı”nın bu yıl içinde ziyaretçilere açılması bekleniyor. 2 bin 200...

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinler Roma dünyası hakkında yeni bilgiler veriyor

11 Ocak 2023

11 Ocak 2023

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinleri deşifre eden araştırmacılar, Roma dünyası hakkında yeni bilgilere ulaştılar. Roma toplumunun ve eğitiminin nasıl bir...

Arkeologlar İnsan Göçünün Tarihini Yeniden Yazabilirler “115.000 Yıllık Ayak İzi”

29 Aralık 2020

29 Aralık 2020

Suudi Arabistan’ın kuzeyindeki eski bir göl yatağının kavrulmuş tortusuna basılmış yedi ayak izi, insanların 115.000 yıl önce bölgede varlığına tanıklık...

400 Yıl Önce Keşfedilen Mumyaların Gizemleri Aydınlandı

13 Kasım 2020

13 Kasım 2020

İlk kez 1615’te İtalyan bir besteci tarafından bulunan mumyaların BT taramaları yapıldı. BT taramalarında mumyaların iç organlarıyla birlikte mumyalandıkları ortaya...

Mezopotamya tarım tarihini etkileyecek araştırma

12 Ocak 2022

12 Ocak 2022

Tarım, bereketli hilal olarak bilinen sulak Mezopotamya topraklarında başladı. Bilinen en eski tarım uygulamaları bu topraklarda görülür. Buğday, arpa ekimi...

St. Ivan Adası’ndaki Manastırın 1500 Yıllık Kutsal Su Kuyusu

25 Kasım 2020

25 Kasım 2020

St. Ivan Adası’ndaki Erken Hıristiyan manastırının 1500 yıllık kutsal kuyusu, Hristiyan arkeolojisi uzmanı Prof. Dr. Kazimir Popkonstantinov liderliğindeki bir arkeolog...

Ordu’da Roma Dönemi 2.000 Yıllık Lahitler Bulundu

16 Eylül 2021

16 Eylül 2021

Ordu’da yol genişletme çalışmaları sırasında kepçe operatörünün dikkati sayesinde 2.000 yıllık lahitler bulundu. Lahitlerin içerisinde ziynet eşyaları da çıktı. Ordu’nun...

Münih’te 2.300 Yıllık İlk Antik Kelt Köyü ve Roma Yerleşimi Keşfedildi

22 Ekim 2023

22 Ekim 2023

Arkeologlar, Almanya’nın Münih kentinde eski bir Kelt köyü ve daha küçük bir Roma yerleşiminin kanıtlarını keşfettiler. Münih’in kuzey banliyölerindeki bir...

Bilecik’teki Aya Yorgi Kilisesi Restore Edilmeyi Bekliyor

15 Ağustos 2021

15 Ağustos 2021

Bilecik’teki 200 yıllık Aya Yorgi Kilisesi harabe durumda… Acilen kilisenin restore edilmesi gerekiyor. Bilecik‘in Osmaneli ilçesinde yer alan 1800’lü yılların...

Amos Antik Kentinde Bir Mezar İçin Kurtarma Kazısı Yapılacak

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Muğla’nın Marmaris ilçesine bağlı Amos antik kentinde kaçak kazı aramaları sonucu bulunmuş bir mezarda kurtarma kazısı yapılacak. Antik Amos harabelerine...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]