30 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Sudan Piramitleri Tehlike Altında

Piramit kelimesi her ne kadar mısır ile eşanlamlı görülse de aslında Sudan’da Mısır’da olduğundan daha fazla piramit bulunmaktadır. Bu eşsiz yapılar ise uzun zamandır tehlike altındalar.

Sudan’ın eski Nubia uygarlığı, tapınaklar, mezarlar ve kraliyet mezar odalarına ek olarak, El Kurru, Jebel Barkal ve Meroe olmak üzere üç arkeolojik alanda  200’den fazla piramide ev sahipliği yapmakta.

Kumtaşı ve granitten inşa edilen dik eğimli piramitler, zengin bir Nil şehri ve eski bir krallık olan Kush’un iktidar merkezi olan Meroe’deki hükümdarların yaşamlarını anlatan hiyerogliflere ve Meroitik yazılarla oyulmuş ve yazılarla süslenmiş şapeller ve mezar odalarından oluşmaktadır.

Başkent Hartum’un yaklaşık 220 km kuzeyinde bulunan Meroe’nin kültürel cevheri, şu anda Sudan’ın en önemli Unesco dünya mirası alanlarından biridir. Bununla birlikte, koruma eksikliği, sert hava koşulları ve ihmalkar ziyaretçiler, anıtlara zarar vermiştir. Örneğin, 1880’lerde, İtalyan kaşif Giuseppe Ferlini , Kushite hazinesini ararken birkaç piramidi havaya uçurdu ve mezarların çoğunun sivri tepelerini eksik bıraktı. Sudan’ın diğer piramitlerinin birçoğu daha sonra yağmacılar tarafından yağmalandı ve yok edildi.

Sudan piramitleri
1880’lerde, İtalyan kaşif Giuseppe Ferlini , Kushite hazinesini ararken birkaç piramidi havaya uçurdu ve mezarların çoğunun sivri tepelerini eksik bıraktı. Wikimedia Commons

Kum Fırtınaları 

Bu günlerde kum fırtınaları ve değişen kum tepeleri, Sudan’ın antik miras alanları için en büyük tehdidi oluşturuyor. Bu aslında yeni bir şey değil ve hatta binlerce yıl öncede büyük bir sorundur. MÖ 5. yüzyıldan kalma bir tapınakta bulunan bir yazıtta, bir Kushite kralının patikadaki kumu temizlemek için emir verdiği anlatılmaktadır : 

Majesteleri, kumu götürmek için çok sayıda erkek ve kadın, ayrıca kraliyet çocukları ve şefleri getirdi; ve Majesteleri günlerce kalabalığın ön saflarında kumu el(ler)iyle kendisi taşıyordu.

Sudan’ın eski Nubia uygarlığı, tapınaklar, mezarlar ve kraliyet mezar odalarına ek olarak, El Kurru, Jebel Barkal ve Meroe olmak üzere üç arkeolojik alanda  200’den fazla piramide ev sahipliği yapmakta.

Ancak bugün tehdit, araziyi daha kurak ve kum fırtınalarını daha sık hale getiren iklim değişikliği ile daha da kötüleşti. Hareket eden kumlar, Sudan’ın kırsal kesimlerinde tüm evleri ve tarlaları, sulama kanallarını ve nehir kenarlarını kaplayacak şekilde ilerliyor.

Bazı arkeologlar kum hareketinin antik eserlerin hırsızlardan korunmasına yardımcı olduğuna inanırken, kazılmış alanlara zarar vererek onları çölün altına gömdüğü biliniyor. Bununla birlikte ne yazık ki rüzgarla savrulan kum, hassas taş işçiliği ve heykelleri de aşındırır ve büyük zararlar verebilir.

Bilindiği gibi kum hareketi ve çölleşmeyle mücadele etmenin en iyi yolu bitki örtüsünü artırmaktır ve Afrika liderliğindeki iddialı bir ağaçlandırma projesi bu yolda öncülük etmektedir.

Büyük yeşil duvar  “Great Green Wall” adı verilen projeye 20’den fazla ulus destek veriyor. Batı Afrika’daki Senegal’den doğuda Cibuti’ye kadar kıta boyunca 100 milyon hektarlık araziyi restore ederek Sahra Çölü’nün yayılmasını durdurmak için milyarlarca dolarlık bir proje. Bu deneysel proje bugüne kadar %4 lük bir alanı ağaçlandırmayı başarsada tamalandığında  toz fırtınalarının sıklığını sınırlayacak ve kumun kuzey Sudan’daki verimli topraklara ve tarihi alanlara erişimini engelleyeceği  düşünülmekte.

Banner
Benzer Yazılar

İnsanda Toplama Biriktirme Duygusu 100.000 Yıl Öncesine Dayanıyor

1 Nisan 2021

1 Nisan 2021

Güney Afrika’da kazı çalışmalarına devam eden arkeologlar, insanda toplama ve biriktirme duygusunu gösteren bulgulara ulaştılar. Arkeologlar ayrıca, deniz kenarında ve...

Tanrıça Kybele Anavatanına Dönüyor

10 Aralık 2020

10 Aralık 2020

Bu toprakların hazineleri yıllarca yasadışı yollarla kaçırılmıştı. Bu hazinelerin birisi de bolluk ve bereket tanrısı Kybele Tanrıçası‘ydı. 60 yıl önce...

Dünya’nın En Eski Üniversitesine Sahip Şehri Bir Müze İstiyor

14 Aralık 2020

14 Aralık 2020

Dünyanın ilk üniversite ve bilim merkezine ev sahipliği yapmasıyla tanınan Dezful, Sasani döneminde kültür ve bilimin gelişmesinde önemli bir rol...

İspanya’da Kadınlar 4000 Yıl Önce Dişlerini Alet Olarak Kullanmışlar

6 Kasım 2020

6 Kasım 2020

Castellón Alto arkeolojik sahasında (Granada, İspanya) gömülü 106 kişinin diş aşınması üzerine yapılan bir araştırmada, sadece kadınların ön dişlerini ip...

Ertuğrul Fırkateyni Kazısı Koordinatörü Dr. Berta Lledo Turanlı yaşamını yitirdi

27 Temmuz 2021

27 Temmuz 2021

Türkiye’de su altı arkeolojisi üzerine çalışmaları ile tanınan İspanyol Arkeolog Dr. Berta Lledo Turanlı yaşamını yitirdi. II. Abdülhamit döneminde Japonya’ya...

Herakleia Latmos Antik Kenti Turizme Açılıyor

13 Nisan 2021

13 Nisan 2021

Muğla’nın Milas ilçesi Kapıkırı köyü sınırları içerisinde kalan içinde 10 bin yıllık kalıntılar barındıran Herakleia Latmos antik kenti turizme açılıyor....

Danimarka’da türünün tek örneği 1000 yıllık altın küpe bulundu

14 Aralık 2021

14 Aralık 2021

Danimarka’daki bir metal dedektörü, İskandinavya’da daha önce hiç görülmemiş, 11. yüzyıldan kalma, türünün tek örneği bir altın mücevher parçasını ortaya...

İstanbul’da 4.000 Yıllık Ticaret Limanı Ortaya Çıkarıldı

3 Mayıs 2021

3 Mayıs 2021

İstanbul Küçükçekmece Gölü’nün ortasında yer alan bir yarımada üzerinde gerçekleştirilen arkeolojik kazılarda 4.000 yıllık çok önemli bir ticaret limanı ve...

Çin’in kuzeyinde antik mezar odası keşfedildi

3 Ocak 2022

3 Ocak 2022

Çin Halk Cumhuriyeti yerel yetkilileri, arkeologların kuzey Çin’in Shanxi Eyaletinde Kuzey Wei Hanedanlığı’na (386-534) tarihlenen taş dış tabutlu bir antik...

Bitlis Madavans Vadisi Turizme Açılıyor

8 Ocak 2021

8 Ocak 2021

Neolotik çağ dönemi yaşam kalıntılarına rastlanan Bitlis’in Ahlat ilçesinde bulunan Madavans Vadisi‘nde yer alan Mağara Kentler turizme kazandırılıyor. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi...

7 bin 500 yıllık ardıç ağacı gövdesi en eski Ana Tanrıça Aşera olabilir

17 Mayıs 2022

17 Mayıs 2022

Kızıldeniz kıyı şehri Eilat’ta 7 bin 500 yıl önce oluşturulan mezar alanında yapılan çalışmalarda bir gömünün içinde ardıç ağacı gövdesine...

Çin, Terracotta Savaşçıları için arkeoloji müzesi inşa etti

19 Nisan 2022

19 Nisan 2022

Dünyaca ünlü Terracotta Savaşçıları artık Çin’in kuzeybatı eyaleti Shaanxi’da inşası tamamlanan arkeoloji müzesinde ziyaret edilebilecek. Shaanxi Arkeoloji Akademisi, müzenin 2022’de...

Arkeologlar Van İremir Höyük’te Erken Tunç Çağına Ait Yaşam Alanı Buldu!

11 Ekim 2020

11 Ekim 2020

Van’ın Gürpınar ilçesindeki İremir Höyük’te (Höyük) Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kazılarda, muhtemelen erken Tunç Çağı’na ait bir dizi...

Kuzey İngiltere’de keşfedilen 11.000 yıllık insan kalıntıları

26 Ocak 2023

26 Ocak 2023

Central Lancashire Üniversitesi’ndeki (UCLan) uluslararası bir arkeolog ekibi, İngiltere’nin Cumbria kentindeki Heaning Wood Bone mağarasında 11.000 yıllık insan kalıntıları keşfetti....

Mısır Firavunu I. Amenhotep’in mumyası digital olarak açıldı

29 Aralık 2021

29 Aralık 2021

Mısır’da araştırmacılar, Firavun I.Amenhotep’in mumyalanmış vücudunu ilk kez kullandıkları digital teknoloji sayesinde daha önce bilinmeyen detayları ortaya çıkardı. Bilgisayarlı tomografi...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]