8 July 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Oxford Üniversitesi araştırmacıları şimdiye kadarki en büyük insan soy ağacını oluşturdu

Oxford Üniversitesi araştırmacıları, günümüzden binlerce yıl önce Afrika’dan başlayan insan genetik çeşitliliğini izleyerek şimdiye kadar oluşturulan en büyük insan soy ağacını oluşturdu.

Son yirmi yılda, insan genetiği araştırmalarında, tarih öncesi binlerce insan da dahil olmak üzere yüz binlerce birey için genomik veriler üreten olağanüstü ilerlemeler görüldü. Bu, dünyadaki bireylerin birbirleriyle nasıl ilişkili olduğuna dair eksiksiz bir harita üretmek için insan genetik çeşitliliğinin kökenlerini izlemenin heyecan verici olasılığını artırıyor.

Şimdiye kadar, bu vizyonun önündeki ana zorluklar, birçok farklı veri tabanından gelen genom dizilerini birleştirmenin bir yolunu bulmak ve bu boyuttaki verileri işlemek için algoritmalar geliştirmekti. Bununla birlikte, Oxford Üniversitesi Big Data Institute’nden araştırmacılar tarafından yayınlanan yeni bir yöntem , birden fazla kaynaktan gelen verileri kolayca birleştirebilir ve milyonlarca genom dizisini barındıracak şekilde ölçeklenebilir.

Big Data Institute’de evrimsel bir genetikçi ve baş yazarlardan biri olan Dr Yan Wong şöyle açıkladı:

“Temelde devasa bir insan soy ağacını oluşturduk, bugün insanlarda bulduğumuz tüm genetik çeşitliliği yaratan tarihi olabildiğince tam olarak modelleyen tüm insanlık için bir şecere. Bu soy kütük, her insanın genetik dizisinin genomun tüm noktaları boyunca birbirleriyle nasıl ilişkili olduğunu görmemizi sağlar.”

Bireysel genomik bölgeler anne veya babadan yalnızca bir ebeveynden miras alındığından, genomdaki her noktanın atası bir ağaç olarak düşünülebilir. “Ağaç dizisi” veya “ataların rekombinasyon grafiği” olarak bilinen ağaç kümesi, genetik bölgeleri zaman içinde, genetik çeşitliliğin ilk ortaya çıktığı atalara bağlar.

Araştırmayı Big Data Institute’nde doktorasının bir parçası olarak üstlenen ve şu anda MIT ve Harvard Broad Enstitüsü’nde doktora sonrası araştırmacı olan baş yazar Dr. Anthony Wilder Wohns şunları söyledi:

“Aslında, atalarımızın genomlarını yeniden yapılandırıyor ve onları geniş bir ilişkiler ağı oluşturmak için kullanıyoruz. Daha sonra bu ataların ne zaman ve nerede yaşadığını tahmin edebiliriz. Yaklaşımımızın gücü, temel alınan veriler hakkında çok az varsayımda bulunması ve hem modern hem de eski DNA örneklerini de içerebilmesidir.”

Çalışma, sekiz farklı veri tabanından alınan modern ve eski insan genomları hakkındaki verileri birleştirdi ve 215 popülasyondan toplam 3.609 ayrı genom dizisini içeriyordu. Antik genomlar, yaşları 1.000 ile 100.000 yıl arasında değişen, dünya genelinde bulunan örnekleri içeriyordu. Algoritmalar, genetik varyasyon modellerini açıklamak için evrim ağaçlarında ortak ataların nerede bulunması gerektiğini tahmin etti. Ortaya çıkan ağ, neredeyse 27 milyon ata içeriyordu.

Bu örnek genomlara konum verilerini ekledikten sonra yazarlar, tahmin edilen ortak ataların nerede yaşadığını tahmin etmek için ağı kullandılar. Sonuçlar, Afrika’dan göç de dahil olmak üzere, insanın evrimsel tarihindeki önemli olayları başarıyla yeniden ele geçirdi.

Zaman ve uzayda çıkarsanan insan atalarının soylarını görselleştirmek.Her satır, modern ve antik genomların çıkarsanan soykütüğümüzdeki bir ata-torun ilişkisini temsil eder. Bir çizginin genişliği, ilişkinin kaç kez gözlemlendiğine karşılık gelir ve çizgiler, ataların tahmini yaşına göre renklendirilir
Zaman ve uzayda çıkarsanan insan atalarının soylarını görselleştirmek. Her satır, modern ve antik genomların çıkarsanan soykütüğümüzdeki bir ata-torun ilişkisini temsil eder. Bir çizginin genişliği, ilişkinin kaç kez gözlemlendiğine karşılık gelir ve çizgiler, ataların tahmini yaşına göre renklendirilir.

İnsan soy haritası zaten son derece zengin bir kaynak olmasına rağmen, araştırma ekibi, mevcut olduğunda genetik verileri dahil etmeye devam ederek onu daha da kapsamlı hale getirmeyi planlıyor. Ağaç dizileri verileri son derece verimli bir şekilde sakladığından, veri kümesi milyonlarca ek genomu kolayca barındırabilir.

Dr. Wong, “Bu çalışma, yeni nesil DNA dizilimi için zemin hazırlıyor. Modern ve antik DNA örneklerinden elde edilen genom dizilerinin kalitesi arttıkça, ağaçlar daha da doğru hale gelecek ve sonunda bugün gördüğümüz tüm insan genetik varyasyonunun kökenini açıklayan tek, birleşik bir harita oluşturabileceğiz” dedi.

Dr Wohns’ta, “Bu çalışmanın odak noktası insanlar olsa da, yöntem çoğu canlı için geçerli; orangutanlardan bakterilere. Tıbbi genetikte, genetik bölgeler ve hastalıklar arasındaki gerçek ilişkileri, ortak ata tarihimizden kaynaklanan sahte bağlantılardan ayırmada özellikle faydalı olabilir” diye konuştu.

Kapak Fotoğrafı John Lund Getty

Banner
Benzer Yazılar

‘Kuzey’in Pompeii’si olarak bilinen Claterna’da eşsiz mücevherler bulundu

17 Kasım 2023

17 Kasım 2023

İtalyan arkeologlar, ‘Kuzey’in Pompeii’si olarak bilinen antik Roma bölgesi Claterna’da devam eden kazılarda eşsiz 50 mücevher ortaya çıkardılar. Mücevherler ile...

4500 yaşında Tunç Çağı Çiftçisinin Mezarı Ortaya Çıkarıldı

8 Ağustos 2021

8 Ağustos 2021

İngiltere’de Cambridgeshire arkeolojik kazısında yaklaşık 4500 yıllık tunç çağı çiftçisinin mezarı ortaya çıkarıldı. Tunç çağı çiftçisine ait iskelet, Cambridgeshire Burwell’de,...

Mezolitik Dönemde Kullanılan Dikenli Uçların Malzeme Seçimi Şaşırttı

22 Aralık 2020

22 Aralık 2020

Bir zamanlar İngiltere Avrupa kıtasına bağlıydı. Zaman içinde bu bağlantı koptu ve aradaki bölge sular altında kaldı. Modern insanlar şimdi...

İznik Gölü sahilinde dolaşan bir aile 2 bin yıllık sikke buldu

2 Mayıs 2023

2 Mayıs 2023

İznik Gölü tarihin en büyük su çekilmesini yaşıyor. Göl sularının çekilmesi sonucu gölün dibinde yer alan tarihi bazilikanın kalıntıları ortaya...

Hititlere ait 3.500 yıllık “Kutsal Evlilik” tableti ziyarete açıldı

13 Aralık 2021

13 Aralık 2021

Bin tanrılı devlet olarak bilinen Hititler, kutsallık üzerinde hassasiyetle duran bir medeniyetti. Hititler, Tanrıların öfkesini üzerlerine çekmemek, onları mutlu etmek...

Avusturya’daki Erken Orta Çağ Mezar Alanlarından Şaşırtıcı Genetik Bulgular

23 Ocak 2025

23 Ocak 2025

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden araştırmacılar, uluslararası bir ekiple iş birliği yaparak Erken Orta Çağ’a ait 700’den fazla bireyin kalıntılarını...

Aziz Konstantin ve Helena’ya adanmış Bizans manastır kilisesi bulundu

4 Ekim 2023

4 Ekim 2023

Ordu’da 2021 yılında yol yapım çalışması sırasında Antik Roma dönemine ait 8 mezarın bulunduğu alanda başlatılan arkeolojik kazı çalışmasında Bizans...

Efes’ten Gelen Ustanın Elleriyle Yükselen Stratonikeia Kütüphanesi Yeniden Ortaya Çıkarılıyor

24 Haziran 2025

24 Haziran 2025

Muğla’nın Yatağan ilçesinde, yüzyıllardır suskunluğa bürünen bir bilgi mabedi, arkeolojik kazılar sayesinde yeniden ortaya çıkarılıyor. “Gladyatörler Şehri” olarak bilinen Stratonikeia...

Arkeologlar İsveç adasında Viking tersanesi buldu

16 Haziran 2022

16 Haziran 2022

Stockholm Üniversitesi’nden arkeologlar, Stockholm’ün batısındaki Mälaren Gölü’ndeki Björkö adasındaki Birka’da bir Viking Çağı tersanesi keşfettiler. İsveççe Vikingastaden (Viking Şehri) olarak...

Altay’da Keşfedilen Erken Türk Çağı’na Ait Nadir Petroglifler

30 Kasım 2020

30 Kasım 2020

Devlet Arkeoloji Üniversitesi tarafından yapılan bir arkeolojik yüzey araştırması, Ulazhonsky Bölgesi’ndeki Pazyryk mezar höyüklerinin yakınında bulunan ortaçağ kaya sanatı incelendi....

Romalılara Ait 1500 Yıllık Dana Burger Tarifi

4 Ocak 2021

4 Ocak 2021

Günümüzde yaptığımız bir çok yemeğin kökeni geçmişe dayanmaktadır. Her evde mutlaka babaanne yada anneanneden kalma bir yemek tarifi vardır. Kuşkusuz...

Suudi Arabistan’da Keşfedilen Neolitik Döneme Ait Kaya Oyma Tapınak ve Yazıtlar

7 Ağustos 2022

7 Ağustos 2022

Suudi Miras Komisyonu tarafından yönetilen bir projede, çok uluslu bir arkeolog ekibi, en son teknolojileri kullanarak Al-Faw bölgesinde Neolitik Döneme...

“Pera Müzesi’nden Eserler” Google Chrome ile ziyarete açılıyor

31 Mart 2022

31 Mart 2022

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi, “Oryantalist Resim”, “Anadolu Ağırlık ve Ölçüleri” ve “Kütahya Çini ve Seramikleri” koleksiyonlarındaki eserlerden...

Issık-Kul’da 3 metre yüksekliğinde balbal bulundu

17 Ekim 2022

17 Ekim 2022

Kırgızistan’ın Issık-Kul (Issık Göl) bölgesinde bir çiftçi tarafından yüksekliği 3 metreye varan balbal (taş heykel) bulundu. Issık-Kul, Kırgızistan’ın kuzey doğusunda,...

Roma Dönemi Mermer Üretiminde Günümüze Göre Daha Az İsraf Vardı!

17 Mayıs 2021

17 Mayıs 2021

Roma İmparatorluğu mimarisi denildiği zaman hepimizin aklına ilk önce beyaz mermer heykeller, sütunlar gelir. Nitekim o dönem çoğu bina tıpkı...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]