12 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Moğolistan’da bir mezarda keşfedilen boyalı bir ahşap eyer, modern biniciliğin en eski kanıtlarını temsil ediyor

Araştırmacılar, Moğolistan’ın Khovd eyaletinin engebeli arazisinde halk arasında “atlılar mağarası” olarak bilinen Urd Ulaan Uneet’teki bir mezarda demir üzengi ile çerçevelenmiş ahşap bir eyer ortaya çıkardılar. Yaklaşık MS 420 yılına tarihlenen bu eser, türünün en eskisi olarak kabul ediliyor.

Arkeologlar, bulguyu analiz etmek için radyokarbon tarihleme kullandılar, MS 267-535 arasına yerleştirdiler ve Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinin binicilik teknolojisindeki ilerlemelerle nasıl desteklendiğini ortaya çıkardılar.

Bu çığır açan keşif, ata binmenin mütevazı başlangıcından Orta Çağ döneminin karmaşık askeri stratejilerine kadar evrimini bir araya getirmeye yardımcı oluyor. Daha önceki binicilik teknikleri, binicilerin eyersiz binicilik sırasında denge için yeleyi tuttuğu daha ilkel bir yaklaşım içeriyordu. Zamanla, eyerlere ve üzengilere önemli bir geçişe kadar dizginler ve yumuşak pedler benimsendi, bu da eşsiz bir stabilite ve üst vücut özgürlüğü sunarak savaşçının etkinliğini büyük ölçüde artırdı.

Üzengili sert eyerler, süvari ekipmanının önemli bir parçasıydı ve çok daha yeni bir buluş olarak kabul ediliyor. Bu eyerlerin ne zaman icat edildiği bir gizem olmuştur, çünkü organik materyal otlak ovalarının sert ikliminde her zaman iyi korunmaz.

Keşif, Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinde binicilik teknolojisinin rolüne yeni bir ışık tutuyor. At sırtında ahşap çerçeveli bir eyerin dayanıklılığı, özellikle üzengilerin eklenmesiyle, ağırlık taşıma kapasitesinin artmasına ve daha fazla kontrole izin vererek çeşitli atlı dövüş biçimlerine izin verdi.

Fotoğraf: Antiquity (2023)

Yazarlar, “Modern binicilik faaliyetlerinde her yerde bulunmalarına rağmen, binişlerde ilk yüzyıllarında eyerler ve üzengiler kullanılmadı” diyor.

“Gelişimleri atlı savaşta devrim yarattı ve Avrasya’da geniş kapsamlı sosyal değişime katkıda bulundu, ancak bu teknolojinin kökenleri tam olarak anlaşılmadı.”

Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan arkeologlardan oluşan bir ekip, bu devrimin kökenlerini belirlemek için batı Moğolistan’daki Urd Ulan Uneet mağarasında bir insan ve bir atın bulunduğu bir mezarda keşfedilen eyeri inceledi. Sonuçları Antiquity dergisinde yayınlandı.

MS dördüncü-beşinci yüzyıllarda Doğu Asya’da çerçeve eyerin ve muhtemelen üzenginin ortaya çıkışı ve dağılması için yer konumları ve önerilen kronoloji, Rouran Kağanlığı’nın yaklaşık maksimum kontrol kapsamı ile ilgili olarak (J. Conver’in şekli). Fotoğraf: Antiquity (2023). doi.org/10.15184/aqy.2023.172

DNA testi ile araştırmacılar, insan kalıntılarının bir erkeğe ait olduğunu ve mumyalanmış hayvanın erkek bir evcil at olduğunu doğruladı. Ek olarak, eyeri oluşturan malzemelerin daha fazla analizi, bunların yakınlardan temin edildiğini buldu. Deri, bölgede yetiştirilen yerli bir attan ve yerel huş ağaçlarından elde edilen odunlardan elde edilmiştir.

Bu, doğu Avrasya bozkırlarının at kültürlerinin sadece bu yeni binicilik teknolojisini kullanmakla kalmayıp, aynı zamanda geliştirilmesinde ve üretilmesinde de etkili olduğunu göstermektedir.

Kağanlık, askeri zaferlerle İç Asya’nın kontrolünü ele geçirdi, bu nedenle yükselişi bu gelişmiş eyer teknolojisi olmadan mümkün olmayabilirdi. Bu nedenle, bu özel keşif, Doğu ve Orta Asya tarihini nasıl algıladığımız üzerinde derin etkilere sahip olabilir.

Antiquity

doi.org/10.15184/aqy.2023.172

Banner
Benzer Yazılar

Patara Antik Kenti Deniz Feneri Yapay Zeka İle Yeniden İnşaa Ediliyor

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Patara Antik Kenti içinde yer alan, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve  M. S. 1481 yaşanan tsunamide yıkıldığı tahmin edilen deniz...

Norveç’in Arendal kıyılarında keşfedilen gizemli balta

26 Temmuz 2021

26 Temmuz 2021

Araştırmacılar, Arendal kıyılarında, Norveç arkeolojisi için bir ilk olabilecek bulgu keşfettiler. Arendal yakınlarında 12 metre derinlikte, araştırmacıların Tunç Çağı’na ait...

ABD ve İngiltere’ye kaçırılan 42 tarihi eser Türkiye’ye döndü

2 Şubat 2024

2 Şubat 2024

ABD’de ve İngiltere’de ele geçirilen ve aralarında ünlü Roma İmparatoru Caracalla’nın genç ve yaşlı halini tasvir eden başlarında bulunduğu Anadolu...

Hindistan’ın İndus Vadisi bölgesindeki Rakhi Garhi’de 5000 yıllık Kuyumcu Atölyesi bulundu

9 Mayıs 2022

9 Mayıs 2022

Hindistan Arkeoloji Araştırmaları (ASI), İndus Vadisi’nin en eski bölgelerinden biri olan Haryana’nın Rakhigarhi köyünde 5000 yıllık bir kuyumcu atölyesinin kalıntılarını...

Neandertaller aletleri Cro-Magnon insanı ile aynı şekilde kullanıyordu

27 Ocak 2022

27 Ocak 2022

Antropologlar, Neandertallerin aletleri kullanım hareketlerinin Cro-Magnon’larla aynı şekilde olduğunu söylediler. Araştırmacılar, Neandertal insanının, “Avrupa’ya yerleşen ilk erken modern insanlar” olarak...

“Türk-Kağan” Yazılı Antik Para, Türk Adının Bilinen En Eski Belgesi Olabilir

15 Mayıs 2025

15 Mayıs 2025

Özbekistan’da arkeologlar, Türk tarihine ışık tutacak olağanüstü bir bulguya ulaştı. Üzerinde “Türk-Kağan” ifadesi yer alan, 6. yüzyıla ait bronz bir...

Moğol Tehdidine Karşı İnşa Edilen 12 Kapıdan Biri: Konya’da Larende Kapısı’nın Temeli Ortaya Çıktı

1 Kasım 2025

1 Kasım 2025

Konya’nın tarihi dokusunu yeniden şekillendiren arkeolojik kazılarda, Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat döneminde inşa edilen kalenin 12 kapısından biri olan...

Çömlek İçinde Gömülü 3800 Yıllık Bebek İskeleti

30 Aralık 2020

30 Aralık 2020

İsrailli arkeologlar kazı çalışmalarına ara vermeden devam ediyorlar. Son kazılarda çıkarılan çömlek içindeki 3800 yıllık bebek iskeleti heyecan yarattı. Ariel...

Mısırlı Arkeologlar Nil Deltası’nda 110 Antik Mezar Buldu

28 Nisan 2021

28 Nisan 2021

Nil deltası üzerinde çalışan Mısırlı arkeologlar, Mısır’ın Firavun krallıklarının ortaya çıkmasından önceki dönemine ait düzinelerce nadir bulunan hanedanlık öncesi mezarı...

2 bin 300 yıllık Ana Tanrıça Kybele İzmir Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor

4 Mart 2022

4 Mart 2022

Anadolu’da uzun zaman bolluk ve bereketin dağıtıcısı olarak kabul edilen Ana Tanrıça Kybele’nin Ege Bölgesi kazılarında bulunan 2 bin 300...

Kuzey Yunanistan’daki MÖ 4. yüzyıl Kraliyet Mezar sakinlerinin kimlikleri tespit edildi

26 Ocak 2024

26 Ocak 2024

Kuzey Yunanistan’daki Vergina’da bozulmamış MÖ 4. yüzyıl Kraliyet Mezarları’nın sakinlerinin kimlikleri tespit edildi. Mezarlar, İskender’in babasının, üvey annesinin, üvey kardeşlerinin...

Aigai Antik Kenti’nde Demeter Tapınağı Ortaya Çıkarılıyor: Binlerce Minyatür Hydria Bulundu

26 Ağustos 2025

26 Ağustos 2025

Manisa’nın Yunusemre ilçesindeki Yuntdağı bölgesinde yer alan Aigai Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda, Yunan mitolojisinin tarım ve bereket tanrıçası Demeter’e adandığı...

Xianyang Havalimanı’nın genişletme projesi sırasında 3.500’den fazla antik mezar bulundu

17 Şubat 2021

17 Şubat 2021

Shaanxi Eyalet Arkeoloji Enstitüsü’ne göre, Xi’an’daki Xianyang Uluslararası Havalimanı’nın genişletme projesi sırasında 3.500’den fazla antik mezar dahil olmak üzere  4.600’den...

Bronz Çağı Taş Levha Avrupa’nın Bilinen En Eski Haritası Çıktı

6 Nisan 2021

6 Nisan 2021

Fransa’da 1900 yılında bulunan ve yüzyılı aşkın süredir unutulmuş olan süslü bir Bronz Çağı’ndan kalma taş levha, Avrupa’nın bilinen en...

Amos Antik Kentinde Bir Mezar İçin Kurtarma Kazısı Yapılacak

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Muğla’nın Marmaris ilçesine bağlı Amos antik kentinde kaçak kazı aramaları sonucu bulunmuş bir mezarda kurtarma kazısı yapılacak. Antik Amos harabelerine...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]