16 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Moğolistan’da bir mezarda keşfedilen boyalı bir ahşap eyer, modern biniciliğin en eski kanıtlarını temsil ediyor

Araştırmacılar, Moğolistan’ın Khovd eyaletinin engebeli arazisinde halk arasında “atlılar mağarası” olarak bilinen Urd Ulaan Uneet’teki bir mezarda demir üzengi ile çerçevelenmiş ahşap bir eyer ortaya çıkardılar. Yaklaşık MS 420 yılına tarihlenen bu eser, türünün en eskisi olarak kabul ediliyor.

Arkeologlar, bulguyu analiz etmek için radyokarbon tarihleme kullandılar, MS 267-535 arasına yerleştirdiler ve Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinin binicilik teknolojisindeki ilerlemelerle nasıl desteklendiğini ortaya çıkardılar.

Bu çığır açan keşif, ata binmenin mütevazı başlangıcından Orta Çağ döneminin karmaşık askeri stratejilerine kadar evrimini bir araya getirmeye yardımcı oluyor. Daha önceki binicilik teknikleri, binicilerin eyersiz binicilik sırasında denge için yeleyi tuttuğu daha ilkel bir yaklaşım içeriyordu. Zamanla, eyerlere ve üzengilere önemli bir geçişe kadar dizginler ve yumuşak pedler benimsendi, bu da eşsiz bir stabilite ve üst vücut özgürlüğü sunarak savaşçının etkinliğini büyük ölçüde artırdı.

Üzengili sert eyerler, süvari ekipmanının önemli bir parçasıydı ve çok daha yeni bir buluş olarak kabul ediliyor. Bu eyerlerin ne zaman icat edildiği bir gizem olmuştur, çünkü organik materyal otlak ovalarının sert ikliminde her zaman iyi korunmaz.

Keşif, Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinde binicilik teknolojisinin rolüne yeni bir ışık tutuyor. At sırtında ahşap çerçeveli bir eyerin dayanıklılığı, özellikle üzengilerin eklenmesiyle, ağırlık taşıma kapasitesinin artmasına ve daha fazla kontrole izin vererek çeşitli atlı dövüş biçimlerine izin verdi.

Fotoğraf: Antiquity (2023)

Yazarlar, “Modern binicilik faaliyetlerinde her yerde bulunmalarına rağmen, binişlerde ilk yüzyıllarında eyerler ve üzengiler kullanılmadı” diyor.

“Gelişimleri atlı savaşta devrim yarattı ve Avrasya’da geniş kapsamlı sosyal değişime katkıda bulundu, ancak bu teknolojinin kökenleri tam olarak anlaşılmadı.”

Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan arkeologlardan oluşan bir ekip, bu devrimin kökenlerini belirlemek için batı Moğolistan’daki Urd Ulan Uneet mağarasında bir insan ve bir atın bulunduğu bir mezarda keşfedilen eyeri inceledi. Sonuçları Antiquity dergisinde yayınlandı.

MS dördüncü-beşinci yüzyıllarda Doğu Asya’da çerçeve eyerin ve muhtemelen üzenginin ortaya çıkışı ve dağılması için yer konumları ve önerilen kronoloji, Rouran Kağanlığı’nın yaklaşık maksimum kontrol kapsamı ile ilgili olarak (J. Conver’in şekli). Fotoğraf: Antiquity (2023). doi.org/10.15184/aqy.2023.172

DNA testi ile araştırmacılar, insan kalıntılarının bir erkeğe ait olduğunu ve mumyalanmış hayvanın erkek bir evcil at olduğunu doğruladı. Ek olarak, eyeri oluşturan malzemelerin daha fazla analizi, bunların yakınlardan temin edildiğini buldu. Deri, bölgede yetiştirilen yerli bir attan ve yerel huş ağaçlarından elde edilen odunlardan elde edilmiştir.

Bu, doğu Avrasya bozkırlarının at kültürlerinin sadece bu yeni binicilik teknolojisini kullanmakla kalmayıp, aynı zamanda geliştirilmesinde ve üretilmesinde de etkili olduğunu göstermektedir.

Kağanlık, askeri zaferlerle İç Asya’nın kontrolünü ele geçirdi, bu nedenle yükselişi bu gelişmiş eyer teknolojisi olmadan mümkün olmayabilirdi. Bu nedenle, bu özel keşif, Doğu ve Orta Asya tarihini nasıl algıladığımız üzerinde derin etkilere sahip olabilir.

Antiquity

doi.org/10.15184/aqy.2023.172

Banner
Benzer Yazılar

Malta konut projesi çalışmaları sırasında keşfedilen nadir Arapça yazıt

4 Mayıs 2023

4 Mayıs 2023

Malta’nın güneydoğu bölgesi’ndeki Fgura kasabasında bir sosyal konut projesinin bulunduğu yerde, muhtemelen Orta Çağa kadar uzanan nadir bir Arapça yazıt...

İranlı arkeolog Hamidreza Karami, “toprak barajlar 2500 yıllık Ahameniş tekniğine göre inşa ediliyor”

3 Mart 2022

3 Mart 2022

MÖ 550 yıllarında Büyük Kiros’un liderliğinde kurulan Ahameniş, dönemin en önemli Pers imparatorluğudur. Büyük Kiros ile başlayan askeri fetihlerle Fenike,...

Sutton Hoo Gemi Cenazesi “Britanya’nın Tutankhamunu”

3 Ocak 2021

3 Ocak 2021

İngiltere’nin ikinci dünya savaşına girmesine sayılı günler kala 1939 yılında amatör bir arkeolog olan Basil Brown tarafından eşsiz bir buluş...

Saqqara’da Prens Waser-If-Re’nin Mezarı Keşfedildi

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Ünlü Mısır bilimci Zahi Hawass liderliğindeki Mısır Yüksek Eski Eserler Konseyi ve Zahi Hawass Arkeoloji ve Miras Vakfı’nın ortak yürüttüğü...

Afrika Timsahları Altı Milyon Yıl Önce İspanya’da Yaşadı mı?

25 Ekim 2020

25 Ekim 2020

Milyonlarca yıl önce, farklı cins ve özelliklere sahip birkaç timsah türü Avrupa’da yaşadı ve hatta bazen bir arada yaşadı. Ancak...

Kuzey Fransa’da 3.000 Yıllık Devasa Yerleşim Yeri Keşfedildi

24 Mart 2025

24 Mart 2025

Arkeologlar Kuzey Fransa’nın Hauts-de-France bölgesinde yaklaşık 3000 yıl öncesine Geç Tunç Çağı ve Erken Demir Çağı’na tarihlenen önemli bir yerleşim...

“Hititler” Sergisi Güney Kore’de

8 Mart 2025

8 Mart 2025

Türkiye’den götürülen 212 eserin yer aldığı “Hititler” sergisi, Güney Kore’nin başkenti Seul’deki Baekje Müzesi’nde açıldı. Sergide, Hitit medeniyetine ait önemli...

Kıbrıs, Tunç Çağı’nda Akdeniz’in en büyük bakır üreticisiydi

17 Mart 2023

17 Mart 2023

Kıbrıs adasının güneyinde yer alan günümüz Larnaka şehri yakınlarındaki Hala Sultan Tekkesi ve çevresinde yapılan kazılar Kıbrıs’ın Tunç Çağı’nda Akdeniz’in...

Peru’da kamış çubuklara takılmış insan omur kemikleri ortaya çıkarıldı

5 Şubat 2022

5 Şubat 2022

Arkeologlar, 500 yıl önce Peru’nun Chincha Vadisi’nde kamış çubuklara takılmış yaklaşık 192 insan omur kemiği buldular. MS 1000 ve 1400...

Dünyanın En Eski “Emojileri” Bulunmuş Olabilir

3 Şubat 2021

3 Şubat 2021

Günümüzden binlerce yıl önce henüz yazı dili gelişmeden insanlar birbiri ile iletişime geçmek için tarih öncesi emojileri kullanmış olabilirler mi?...

Afyonkarahisar’da Tanrı Apollon Heykeli Bulundu

30 Mayıs 2021

30 Mayıs 2021

Afyonkarahisar’da kanalizasyon çalışmaları sırasında Tanrı Apollon‘a ait olduğu düşünülen heykel bulundu. Afyonkarahisar Sinanpaşa Belediyesi’nin sınırları içerisinde yer alan Sinanpaşa Höyüğü...

Çatalhöyük’te “Ölüler Evi” bulundu: 20 insan kalıntısı ortaya çıkarıldı

31 Ağustos 2025

31 Ağustos 2025

Konya’nın güneydoğusunda yer alan ve Neolitik çağın en önemli yerleşimlerinden biri olan Çatalhöyük’te, Polonyalı arkeologların yürüttüğü kazılar yeni bir keşfi...

Hitit döneminin önemli bir yönetim merkezi olan Oylum Höyük’te 2025 Kazıları Başladı

28 Temmuz 2025

28 Temmuz 2025

Kilis’in hemen güneyinde, Suriye sınırının sıfır noktasında yer alan ve Güneydoğu Anadolu’nun en büyük höyüklerinden biri olan Oylum Höyük’te 2025...

Ukrayna’da bir mağarada 5000 yıllık kadın figürinleri keşfedildi

15 Mayıs 2023

15 Mayıs 2023

Arkeologlar, batı Ukrayna’nın Borshchiv Bölgesi’ndeki Verteba Mağarası’nda bir delik içinde gizlenmiş kilden yapılmış beş kadın figürini keşfettiler. Yaklaşık 5.000 yıl...

Worcestershire’da İmparator Neron dönemine ait altın ve gümüş Roma sikkelerinden oluşan bir hazine bulundu

8 Aralık 2024

8 Aralık 2024

Batı İngiltere’deki Worcestershire’da inşaat çalışmaları sırasında İmparator Neron’nun saltanatına dayanan bir Roma ve Demir Çağı gümüş sikke hazinesi bulundu. 1.368...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]