18 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Moğolistan’da bir mezarda keşfedilen boyalı bir ahşap eyer, modern biniciliğin en eski kanıtlarını temsil ediyor

Araştırmacılar, Moğolistan’ın Khovd eyaletinin engebeli arazisinde halk arasında “atlılar mağarası” olarak bilinen Urd Ulaan Uneet’teki bir mezarda demir üzengi ile çerçevelenmiş ahşap bir eyer ortaya çıkardılar. Yaklaşık MS 420 yılına tarihlenen bu eser, türünün en eskisi olarak kabul ediliyor.

Arkeologlar, bulguyu analiz etmek için radyokarbon tarihleme kullandılar, MS 267-535 arasına yerleştirdiler ve Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinin binicilik teknolojisindeki ilerlemelerle nasıl desteklendiğini ortaya çıkardılar.

Bu çığır açan keşif, ata binmenin mütevazı başlangıcından Orta Çağ döneminin karmaşık askeri stratejilerine kadar evrimini bir araya getirmeye yardımcı oluyor. Daha önceki binicilik teknikleri, binicilerin eyersiz binicilik sırasında denge için yeleyi tuttuğu daha ilkel bir yaklaşım içeriyordu. Zamanla, eyerlere ve üzengilere önemli bir geçişe kadar dizginler ve yumuşak pedler benimsendi, bu da eşsiz bir stabilite ve üst vücut özgürlüğü sunarak savaşçının etkinliğini büyük ölçüde artırdı.

Üzengili sert eyerler, süvari ekipmanının önemli bir parçasıydı ve çok daha yeni bir buluş olarak kabul ediliyor. Bu eyerlerin ne zaman icat edildiği bir gizem olmuştur, çünkü organik materyal otlak ovalarının sert ikliminde her zaman iyi korunmaz.

Keşif, Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinde binicilik teknolojisinin rolüne yeni bir ışık tutuyor. At sırtında ahşap çerçeveli bir eyerin dayanıklılığı, özellikle üzengilerin eklenmesiyle, ağırlık taşıma kapasitesinin artmasına ve daha fazla kontrole izin vererek çeşitli atlı dövüş biçimlerine izin verdi.

Fotoğraf: Antiquity (2023)

Yazarlar, “Modern binicilik faaliyetlerinde her yerde bulunmalarına rağmen, binişlerde ilk yüzyıllarında eyerler ve üzengiler kullanılmadı” diyor.

“Gelişimleri atlı savaşta devrim yarattı ve Avrasya’da geniş kapsamlı sosyal değişime katkıda bulundu, ancak bu teknolojinin kökenleri tam olarak anlaşılmadı.”

Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan arkeologlardan oluşan bir ekip, bu devrimin kökenlerini belirlemek için batı Moğolistan’daki Urd Ulan Uneet mağarasında bir insan ve bir atın bulunduğu bir mezarda keşfedilen eyeri inceledi. Sonuçları Antiquity dergisinde yayınlandı.

MS dördüncü-beşinci yüzyıllarda Doğu Asya’da çerçeve eyerin ve muhtemelen üzenginin ortaya çıkışı ve dağılması için yer konumları ve önerilen kronoloji, Rouran Kağanlığı’nın yaklaşık maksimum kontrol kapsamı ile ilgili olarak (J. Conver’in şekli). Fotoğraf: Antiquity (2023). doi.org/10.15184/aqy.2023.172

DNA testi ile araştırmacılar, insan kalıntılarının bir erkeğe ait olduğunu ve mumyalanmış hayvanın erkek bir evcil at olduğunu doğruladı. Ek olarak, eyeri oluşturan malzemelerin daha fazla analizi, bunların yakınlardan temin edildiğini buldu. Deri, bölgede yetiştirilen yerli bir attan ve yerel huş ağaçlarından elde edilen odunlardan elde edilmiştir.

Bu, doğu Avrasya bozkırlarının at kültürlerinin sadece bu yeni binicilik teknolojisini kullanmakla kalmayıp, aynı zamanda geliştirilmesinde ve üretilmesinde de etkili olduğunu göstermektedir.

Kağanlık, askeri zaferlerle İç Asya’nın kontrolünü ele geçirdi, bu nedenle yükselişi bu gelişmiş eyer teknolojisi olmadan mümkün olmayabilirdi. Bu nedenle, bu özel keşif, Doğu ve Orta Asya tarihini nasıl algıladığımız üzerinde derin etkilere sahip olabilir.

Antiquity

doi.org/10.15184/aqy.2023.172

Banner
Benzer Yazılar

Perre Antik Kenti’ndeki 1500 Yıllık Dev Mozaikte Koruma Çalışmaları Sürüyor

30 Mayıs 2025

30 Mayıs 2025

Adıyaman’da bulunan Perre Antik Kenti’nde, 1500 yıl öncesine tarihlenen 125 metrekarelik dev mozaikte temizlik ve konservasyon çalışmaları başlatıldı. Adıyaman’ın tarihi...

Bakanlık; “Siloa Yazıtı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin malıdır”

13 Mart 2022

13 Mart 2022

İsrail medya kuruluşu Zman Yisrael’in İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde bulunan Siloa Yazıtı’nın İsrail’e verileceğine dair yaptığı habere Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan...

Çin’de 2.400 yıllık sifonlu tuvalet ortaya çıkarıldı

19 Şubat 2023

19 Şubat 2023

Çin’deki Yueyang antik kentinde 2.400 yıllık olduğu tahmin edilen sifonlu tuvaletin alt kısımları ortaya çıkarıldı. Bükülmüş bir boru da dahil...

Levent Vadisi’nde bulunan 2800 yıllık Hitit tanrıçası heykelciği

13 Kasım 2023

13 Kasım 2023

65 milyon yıllık bir jeolojik oluşum sonucu meydana gelen Levent Vadisi’nde MÖ 8. yüzyıla tarihlenen Hitit tanrıçası figürü dikkat çekiyor....

Mısırlı çocuk 142 köpekle birlikte gömülü bulundu

17 Ocak 2023

17 Ocak 2023

Faiyum Oasis nekropolündeki kazılarda 142 köpekle birlikte gömülmüş bir çocuk mezarı bulundu. 142 köpekle gömülü çocuk mezarının yer aldığı nekropol...

Antik Çağ’da Kadının Gücünü Gösteren Buluntular

30 Aralık 2020

30 Aralık 2020

Tarihi yazanlar çoğu zaman erkekler olduğu için olmalıdır ki kadınları geri planda bırakmış hatta bahsetmekten bile özenle imtina etmişlerdir. Günümüzde...

Hollanda’da 4 Bin Yıllık Güneş Tapınağı Keşfedildi

22 Haziran 2023

22 Haziran 2023

İngiltere’nin ünlü Stonehenge yapısının bir benzeri Hollanda’da keşfedildi. Arkeologlara göre; Tiel Belediyesi’nde ortaya çıkarılan yapı Güneş’in hareketlerine göre inşa edilmiş...

Arkeologlar, Ayanis Kalesi’nde Haldi’ye Adanmış Kraliyet Tapınağı’nda Çarpıcı Bulgulara Ulaşıyor

19 Temmuz 2025

19 Temmuz 2025

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle yürütülen kazı çalışmaları, Urartu Krallığı’nın en görkemli yapılarından biri olan Ayanis Kalesi’nde devam ediyor. Urartuların...

Polieuktos kazılarında 1700 yıllık Pan heykeli ortaya çıkarıldı

1 Haziran 2023

1 Haziran 2023

İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB Miras) tarafından sürdürülen Polieuktos kazılarında 1700 yıllık olduğu düşünülen Pan heykeli ortaya çıkarıldı. Aziz Polieuktos Kilisesi’nin...

Sahra Çölü’nün Kaybolan Cenneti

30 Ocak 2021

30 Ocak 2021

Bugünkü Sahra Çölü’nün büyük kısımları binlerce yıl önce yeşildi. Zürafaların ve timsahların tarih öncesi gravürleri, çölde yüzen insanları bile gösteren bir...

Laodikya’da Ortaya Çıkarılan Gizli Kiliseli Ev

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

Denizli sınırları içerisinde yer alan antik kent Laodikya’da kazı çalışmaları sırasında içerisinde bir kilisede  bulunan 20 odalı bir peristilyum ortaya...

Aydıntepe Yer Altı Şehri Kazıları Devam Ediyor

15 Mart 2021

15 Mart 2021

Bayburt’ta 1996 yılında bulunan Altıntepe yer altı şehri kazıları devam ediyor. Altıntepe ilçesinde inşaat kazısı sırasında ortaya çıkarılan yer altı...

Antandros Antik Kenti’nde 2 bin 350 yıllık Kibele Heykeli’ne ulaşıldı

21 Ağustos 2022

21 Ağustos 2022

Balıkesir’in Edremit İlçesi Altınoluk Beldesi’nin 4 kilometre doğusunda, İda Dağı (Kazdağı) eteklerinde, Pelasglar tarafından kurulmuş olan Antandros Antik Kenti’nde devam...

Kuzey İngiltere’deki Derbyshire’da 3.700 Yıllık Bronz Çağı Tören Alanı Keşfedildi

24 Mart 2025

24 Mart 2025

İngiltere’nin Derbyshire bölgesinde, Matlock yakınlarındaki Farley Wood ormanında arkeologlar önemli bir keşfe imza attı. Yapılan kazılarda, 3700 yıl öncesine, yani...

Suriye’de 4000 Yıllık Savaş Anıtı “Beyaz Anıt” Ortaya Çıkarıldı

28 Mayıs 2021

28 Mayıs 2021

Arkeologlar, Suriye‘de Mısır Sakkara’da bulunan Eski Mısır Basamaklı Piramidine benzeyen 4.000 yıllık bir savaş anıtı ortaya çıkardılar. Yapımında kullanılan malzemelerin...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]