27 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Moğolistan’da bir mezarda keşfedilen boyalı bir ahşap eyer, modern biniciliğin en eski kanıtlarını temsil ediyor

Araştırmacılar, Moğolistan’ın Khovd eyaletinin engebeli arazisinde halk arasında “atlılar mağarası” olarak bilinen Urd Ulaan Uneet’teki bir mezarda demir üzengi ile çerçevelenmiş ahşap bir eyer ortaya çıkardılar. Yaklaşık MS 420 yılına tarihlenen bu eser, türünün en eskisi olarak kabul ediliyor.

Arkeologlar, bulguyu analiz etmek için radyokarbon tarihleme kullandılar, MS 267-535 arasına yerleştirdiler ve Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinin binicilik teknolojisindeki ilerlemelerle nasıl desteklendiğini ortaya çıkardılar.

Bu çığır açan keşif, ata binmenin mütevazı başlangıcından Orta Çağ döneminin karmaşık askeri stratejilerine kadar evrimini bir araya getirmeye yardımcı oluyor. Daha önceki binicilik teknikleri, binicilerin eyersiz binicilik sırasında denge için yeleyi tuttuğu daha ilkel bir yaklaşım içeriyordu. Zamanla, eyerlere ve üzengilere önemli bir geçişe kadar dizginler ve yumuşak pedler benimsendi, bu da eşsiz bir stabilite ve üst vücut özgürlüğü sunarak savaşçının etkinliğini büyük ölçüde artırdı.

Üzengili sert eyerler, süvari ekipmanının önemli bir parçasıydı ve çok daha yeni bir buluş olarak kabul ediliyor. Bu eyerlerin ne zaman icat edildiği bir gizem olmuştur, çünkü organik materyal otlak ovalarının sert ikliminde her zaman iyi korunmaz.

Keşif, Moğol bozkır kültürlerinin yükselişinde binicilik teknolojisinin rolüne yeni bir ışık tutuyor. At sırtında ahşap çerçeveli bir eyerin dayanıklılığı, özellikle üzengilerin eklenmesiyle, ağırlık taşıma kapasitesinin artmasına ve daha fazla kontrole izin vererek çeşitli atlı dövüş biçimlerine izin verdi.

Fotoğraf: Antiquity (2023)

Yazarlar, “Modern binicilik faaliyetlerinde her yerde bulunmalarına rağmen, binişlerde ilk yüzyıllarında eyerler ve üzengiler kullanılmadı” diyor.

“Gelişimleri atlı savaşta devrim yarattı ve Avrasya’da geniş kapsamlı sosyal değişime katkıda bulundu, ancak bu teknolojinin kökenleri tam olarak anlaşılmadı.”

Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika’dan arkeologlardan oluşan bir ekip, bu devrimin kökenlerini belirlemek için batı Moğolistan’daki Urd Ulan Uneet mağarasında bir insan ve bir atın bulunduğu bir mezarda keşfedilen eyeri inceledi. Sonuçları Antiquity dergisinde yayınlandı.

MS dördüncü-beşinci yüzyıllarda Doğu Asya’da çerçeve eyerin ve muhtemelen üzenginin ortaya çıkışı ve dağılması için yer konumları ve önerilen kronoloji, Rouran Kağanlığı’nın yaklaşık maksimum kontrol kapsamı ile ilgili olarak (J. Conver’in şekli). Fotoğraf: Antiquity (2023). doi.org/10.15184/aqy.2023.172

DNA testi ile araştırmacılar, insan kalıntılarının bir erkeğe ait olduğunu ve mumyalanmış hayvanın erkek bir evcil at olduğunu doğruladı. Ek olarak, eyeri oluşturan malzemelerin daha fazla analizi, bunların yakınlardan temin edildiğini buldu. Deri, bölgede yetiştirilen yerli bir attan ve yerel huş ağaçlarından elde edilen odunlardan elde edilmiştir.

Bu, doğu Avrasya bozkırlarının at kültürlerinin sadece bu yeni binicilik teknolojisini kullanmakla kalmayıp, aynı zamanda geliştirilmesinde ve üretilmesinde de etkili olduğunu göstermektedir.

Kağanlık, askeri zaferlerle İç Asya’nın kontrolünü ele geçirdi, bu nedenle yükselişi bu gelişmiş eyer teknolojisi olmadan mümkün olmayabilirdi. Bu nedenle, bu özel keşif, Doğu ve Orta Asya tarihini nasıl algıladığımız üzerinde derin etkilere sahip olabilir.

Antiquity

doi.org/10.15184/aqy.2023.172

Banner
Benzer Yazılar

Arkeologlar Başur Höyük’te Genç Kızların Törensel Olarak Kurban Edildiği 4.800 Yıllık Tunç Çağı Mezarlarını Ortaya Çıkardı

31 Mart 2025

31 Mart 2025

Mezopotamya ve Anadolu’da ilk uygarlıklar ortaya çıkmaya başlarken, sosyal yapı, ekonomi ve kültürde önemli dönüşümler yaşandı. Bu döneme ışık tutan...

Eski Çağda Kütüphane Savaşları!

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

Biri dünyanın en eski ve büyük kütüphanesi diğeri 100 yıl sonra ona rakip olarak doğmuş. Bu iki eşsiz kütüphanenin ilginç...

Aigai kazılarında bulunan 1800 yıllık mermer yazıt çözüldü

2 Ekim 2022

2 Ekim 2022

2005 yılında Aigai Antik Kenti’nde bulunan 3 parça mermerden oluşan 1800 yıllık yazıt çözüldü. Tercümesi yapılan mermer yazıt, Aigai halkının...

Sular Çekilince Şok Edici Görüntüler Ortaya Çıktı

7 Şubat 2021

7 Şubat 2021

Barajların suları çekilince, sular altında kalan yerleşim yerlerinin kalıntıları bir bir gün yüzüne çıkıyor. Kurak geçen yıllarda barajların suları azalınca...

Failaka Adası’nda 4.000 Yıllık Yeni Bir Dilmun Tapınağı Daha Keşfedildi

28 Ekim 2025

28 Ekim 2025

Kuveyt’in kuzeydoğusundaki Failaka Adası’nda, Bronz Çağı’na ait 4.000 yıllık bir Dilmun tapınağı gün yüzüne çıkarıldı. Keşif, 2025 kazı sezonunda Kuveyt-Danimarka...

Taliban 2600 yıllık Mes Aynak Budist alanını koruma projesine destek veriyor

12 Nisan 2023

12 Nisan 2023

Mes Aynak, Afganistan’ın başkenti Kabil’in 40 km güneydoğusunda bulunan antik bir arkeolojik alan ve maden yatağıdır. Yaklaşık 2.600 yıllık geçmişe...

Giza’nın Gizemleri

26 Kasım 2020

26 Kasım 2020

Büyük Piramit, antik dünyanın ayakta kalan nadir eserlerinden birisidir. Bu devasa yapılar günümüzdeki ziyaretçilerine güçlü bir hanedanlığa bakma şansı veriyor....

Aizanoi Antik Kenti kazılarında 2 bin yıllık güneş saati ortaya çıkarıldı

19 Eylül 2022

19 Eylül 2022

Aizanoi Antik Kenti arkeolojik kazı çalışmalarında Roma Dönemine ait 2 bin yıllık güneş saati ortaya çıkarıldı. UNESCO Dünya Miras Geçici...

Madavans Mağaraları Dünyaya Tanıtılacak

6 Nisan 2021

6 Nisan 2021

Bitlis kent merkezine 65 km. uzaklıkta bulunan Ahlat, Selçuklu dönemine ait her biri sanat eseri niteliğindeki mezar taşları ile tanınmaktadır....

Aspendos’da Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait bir Hermes heykeli bulundu

3 Mart 2025

3 Mart 2025

Antalya’nın Serik ilçesindeki Aspendos antik kentinde devam eden arkeolojik kazılarda, Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait bir Hermes heykeli keşfedildi. Kazılar, M.Ö....

Kuzey Moğolistan’da bulunan 42.000 yıllık bir kolye, bilinen en eski fallik sanat olabilir

22 Haziran 2023

22 Haziran 2023

Uluslararası bir araştırma ekibi, kuzey Moğolistan’da, oyulmuş bir fallusun bilinen en eski örneği olabilecek bir kolye ucu buldu. Bu kolye,...

Kırk Yıldır Devam Eden Zominthos Minos Sarayı Kazısı Tamamlanmak Üzere

1 Ocak 2022

1 Ocak 2022

Girit adasının Kaz Dağı eteklerinde yer alan bölgenin ilk ve tek Minos sarayının yaklaşık 40 yıl süren kazıları tamamlanma aşamasına...

Mısırlı Yetkililer İskenderiye Limanından Üç Eseri Kaçırma Girişimini Engelledi

28 Ekim 2020

28 Ekim 2020

Arkeolojik Limanlar ve Birimler Merkezi İdaresi başkanı, bir arkeoloji komitesinin parçaları incelediğini ve orijinalliklerini kanıtladığını söyledi. İskenderiye limanındaki arkeoloji birimi,...

Glyptotek Müzesi Türkiye’den kaçırılan Septimius Severus’un heykel başını iade etti

14 Mart 2025

14 Mart 2025

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yoğun çabaları sonucu Danimarka Glyptotek Müzesi, Türkiye’den kaçırılan Roma İmparatoru Septimius Severus’un heykel başı ve 48...

Milli Mücadelenin Ateşlendiği Ev “Atatürk Müzesi”

12 Aralık 2020

12 Aralık 2020

Gazi Mustafa Kemal Atatürk‘ün Milli Mücadeleyi başlattığı İstanbul Şişli’deki ev “Atatürk Müzesi” olarak hizmet veriyor. Vatanın kurtulması için başlatılan mücadelenin...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]