10 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Memlükler’in kale kuşatmasında attıkları taşın üzerindeki ilginç Arapça yazıt

Günümüzde, topçu birlikleri düşman mevzilerine atacakları bombaların üzerine bir iki kelimeden oluşan mesajlar yazarlar. Hava saldırılarında da bu tip mesajlar kullanılır.

Bu mesajlar, çoğunlukla bir önceki operasyonda ya da savaşta ölen şehitleri anma veyahut karşı tarafa korku salmak için uygulanan bir psikolojik yöntem.

Bombayı atacak askeri personel içinde moral kaynağı olacağı düşünülen bu uygulama, Arsuf’ta bulunan Haçlı kalesinin kuşatmasında Memlük askerler tarafından kullanıldığı görüldü.

Orta Çağ'a kadar kullanılan mancınık (balista) sistemi
Orta Çağ’a kadar kullanılan mancınık (balista) sistemi

Arsuf Kalesi’nde gülle üzerinde Arapça yazı

Kale kuşatmalarında surları yerle bir etmek ve suru koruyan askerleri etkisiz hale getirmek ve psikolojik baskı yapmak için icat edilen mancınık (balista) sistemi Antik Çağ’dan başlayarak Orta Çağ’a kadar saldırı için etkin kullanılan bir savaş aleti olmuştu.

Mancınık ile atılan taş gülleler, ateşli toplar hatta vebalı fareler savaşın seyrini değiştirmekteydi.

Antik çağda Apollonia olarak bilinen yıkık Arsuf kasabasında bulunan Haçlı Kalesi kazılarında ortaya çıkarılan taş gülle üzerinde görülen Arapça yazıt, güllelerin psikolojik baskı ya da gülleyi atan askerler için moral kaynağı olarak da kullanıldığını gösterdi.

İsrail, Tel Aviv’in hemen kuzeyinde yer alan Arsuf kasabasında bulunan Haçlı Kalesi, Haçlı ordusunun Kutsal Topraklar’a ulaşmada en son kalesidir.

Kalede kazılara devam eden arkeologlar yaklaşık 800 yıl önce Memlükler tarafından kalenin kuşatılmasında atılan gülleler üzerinde bir takım Arapça yazıt keşfettiler.

Memlukler tarafından atılan taş gülle üzerinde yazılı Arapça kelime

Metin kesin olarak yorumlanamayacak kadar yıpranmış, ancak açıkça “nişan” ve “saldırı” gibi bir şeyi ifade ettiğini (niyya/niyet, amaç ya da ve el-ghuzat) söyleyen araştırmacılar, muhtemelen saldıran birliklerinin moralini yükseltmeyi amaçladıklarını söylediler.

Yazıtlı gülle Baybars’ın ordusu tarafından atılmış

Arsuf Haçlı Kalesi, uzun yıllar Kutsal Topraklar’ın korunması için duran son kaledir. Tarih boyunca kale birçok kanlı kuşatmalara sahne olmuş ve son olarak M. S. 1230’larda Haçlıların nihai sınır dışı edilmesi için zemin hazırlayan Memluk sultanı Baybars tarafından 40 günlük kanlı bir kuşatmanın altında kalmış.

Bu kuşatma sırasında, Memlükler, Haçlı tahkimatlarına binlerce taş gülle fırlatmış. Bu taş güllelerin çoğu 1990’larda bulunarak düzgün yığınlar halinde düzenlenmiş.

Bir zaman sonra bu taş gülle yığınları içinde Arapça yazılı bir gülle olduğunu fark eden araştırmacılar, bu buluntuyu incelemeye başladılar.

Arsuf kazılarını yöneten Tel Aviv Üniversitesi’nden arkeolog Prof. Oren Tal, Tel Aviv Üniversitesi’ndeki bir arkeoloji konferansında elde edilen bulguyu sundu. Tal, “Bu taş güllenin gözden kaçan bir yazıtı olduğunu fark ettik” dedi. “Elbette bu, diğer tüm yığınları sökmemize ve yaklaşık 2.500 taş gülleyi kontrol etmemize neden oldu, ancak sadece bir metin bulduk” diye sözlerine ekledi.

Memlük zamanında Arapça yazılı taş gülle

Yazılı kireçtaşı küre yaklaşık 36 kilogram ağırlığındaydı ve o sırada yaygın olarak kullanılan el yazısı Arapça bir yazı olan Neshi’de yontulmuş iki satır yazı taşıyordu.

Tal, Haaretz’e “Bunun atılan ilk taş olduğuna ve balistaları (mancınıkları) yöneten askerler arasında morali artırma arzusu olduğuna bahse girerim. Mesaj Memlüklere hizmet etti. Onu okumayan veya anlamayan Haçlılara yönelik değildi” dedi.

Yazıt, metnin kendisi genellikle düşmana hitap etse bile, genellikle saldırganlar arasında morali desteklemek için tasarlanan bin yıl boyunca mühimmat yazma modelini gösteriyor. Belki de bunun en bilinen örnekleri, “Adolph”a veya diğer yüksek rütbeli düşmanlara adanmış bombalar ve mermiler üzerine mesajlar yazan II. Dünya Savaşı askerleridir.

Banner
Benzer Yazılar

Kudüs’te Birinci Tapınak döneminden kalma 2700 yıllık özel tuvalet ortaya çıkarıldı

5 Ekim 2021

5 Ekim 2021

İsrail Eski Eserler Kurumu, Kudüs’teki Armon Hanatziv gezinti yolunda , Yahudi Kralları döneminin (MÖ 7. yy) sonunda faaliyet gösteren eski...

Mısır’da kraliyet sfenks heykeli ortaya çıkarıldı

6 Mart 2023

6 Mart 2023

Bir Mısır arkeolojik misyonu, Mısır’ın güneyinde Roma dönemi kireçtaşı kabininin içinde bir kraliyet sfenks heykeli keşfetti. Eski Eserler Bakanlığı Pazartesi...

Google Earth ile Arabistan’da üç yeni Roma kampı tespit edildi

27 Nisan 2023

27 Nisan 2023

Arkeologlar, Google Earth üzerinde uzaktan algılama analizi yoluyla, kuzey Arabistan’da üç yeni Roma müstahkem kampı tespit ettiler. Bilim insanları, Antiquity...

Bilim insanları Khufu Piramidi içinde yeni bir keşfe imza attılar

21 Mart 2023

21 Mart 2023

4.500 yıllık bir Mısır piramidi sırlarını dökmeye devam ediyor. Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan Khufu Piramidi’nin (Giza’nın Büyük Piramidi) içinde...

Neolitik Çağ’dan günümüze ulaşan en küçük ok ucu keşfedildi

30 Temmuz 2022

30 Temmuz 2022

Kudüs kenti yakınlarında yer alan Zion Dağı arkeolojik kazılarında Neolitik Çağ’dan günümüze ulaşan en küçük ok ucu keşfedildi. Narin pembe...

Radyokarbon tarihleme,”Filistin” kültürünün tarihlendirilmesi konusunda uzun süredir devam eden bir tartışmaya katkıda bulunuyor

17 Kasım 2023

17 Kasım 2023

Avusturya Bilimler Akademisi’nden araştırmacılar, Levant’daki en önemli Bronz ve Demir Çağı bölgelerinden biri olan Tel Gezer için yeni bir radyokarbon...

Saqqara’da Prens Waser-If-Re’nin Mezarı Keşfedildi

22 Nisan 2025

22 Nisan 2025

Ünlü Mısır bilimci Zahi Hawass liderliğindeki Mısır Yüksek Eski Eserler Konseyi ve Zahi Hawass Arkeoloji ve Miras Vakfı’nın ortak yürüttüğü...

Zahi Hawass, “Antik Mısır’ın gizemli kraliçesi Nefertiti’nin mumyasını buldum”

14 Eylül 2022

14 Eylül 2022

Mısırbilimci Zahi Hawass, Antik Mısır’ın gizemli kraliçesi olarak bilinen Nefertiti’nin mumyasını bulduğunu ve en geç Ekim ayında bu heyecanlı keşfi...

Ücretsiz 3D Sanal Tur ile Baalbek’in Ünlü Tapınaklarını Ziyaret Edin

14 Nisan 2021

14 Nisan 2021

MÖ 9000’den beri yerleşim izlerine sahip olan Baalbek, eski uygarlıkların temel taşlarından biriydi. Lübnan Heliopolis’teki ünlü Baalbek tapınak kompleksi, dünyanın en...

Mustatillerin ritüel geçmişini ortaya çıkarmak: Kuzeybatı Arabistan’ın Geç Neolitik Çağı’nda kült, çobanlık ve ‘hac’

22 Mart 2023

22 Mart 2023

Mustatiller – ritüel amaçlar için kullanıldığı düşünülen Geç Neolitik dönemden kalma taş anıtlar – Suudi Arabistan’daki bir arkeolojik alanın kapsamlı...

Esna Tapınağında Tozların Altından Çıkan Koca Evren

23 Kasım 2020

23 Kasım 2020

Esna Tapınağı uzun bir süredir yenilenmeyi ve yeniden nefes almayı beklerken geçtiğimiz günlerde eski renklerine kavuşmanın sevincini yaşamıştı. Bizde bu haberi...

İsrail’de 2000 Yıllık Nadir Bir Kandil Bulundu

5 Mayıs 2021

5 Mayıs 2021

Arkeologlar, Kudüs’ün David (Davut) kentinde 2.000 yıllık nadir bir kandil buldular. Arkeologlar, Kudüs’ün David (Davut) Kenti’nde inşa edilen bir binanın...

Geç Kalkolitik Çağın Hac Merkezi “Göz Tapınağı”

29 Eylül 2020

29 Eylül 2020

İnsanlığın kalkolitik çağda ki hac merkezlerinden birisi olan “Göz Tapınağı” (Eye Temple) Göbeklitepe gibi önemli bir inanç merkez üssüdür. Tell...

Beyrut Baalbek Pazarında Roma Mozaiği Bulundu

31 Aralık 2020

31 Aralık 2020

Beyrut’un kuzeydoğusunda ki Baalbek’te bir pazarı kazan işçiler MÖ 60 ile MS 300 yılları arasındaki Roma işgaline tarihlenen bir mozaik...

Asilzade Khuwy’nin Keşfi Mısır tarihini yeniden yazabilir

25 Ekim 2021

25 Ekim 2021

2019’da keşfedilen Khuwy adlı eski bir Mısır asilzadesinin mumyalanmış cesedi, eski Mısırlıların daha önce düşünülenden 1000 yıl önce ölülerinin karmaşık...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]