3 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Etrüsklerin 2000 yıllık köken gizemi hakkında şaşırtıcı son çalışma

Antik iskeletlerden alınan DNA’nın genetik analizi, 2000 yılı aşkın süredir araştırmacıları büyüleyen bir bulmacaya, Etrüsklerin kökenine cevap vermiş gibi görünüyor:

Science Advances dergisinde Cuma günü yayınlanan çalışma, Orta İtalya’da gelişmiş bir Roma öncesi uygarlığı olan Etrüsklerin, daha önce düşünüldüğü gibi Yakın Doğu’dan gelen göçmenler yerine yerel kökenli olduğunu ortaya koyuyor.

Max Planck Enstitüsü, Tübingen Üniversitesi ve Floransa Üniversitesi’nden genetikçiler, M. Ö. 800 ile M. S. 1000 yılları arasında orta ve güney İtalya’da yaşayan 82 kişinin DNA’sını sıraladılar. İtalik komşuları ve tarihsel olaylarla ilişkili büyük genetik dönüşümleri ortaya koyuyor.

Tübingen’deki bir arkeogenetikçi olan Profesör Cosimo Posth’a göre, örneğin neredeyse yarısını oluşturan antik Etrüsklerin DNA’sının, Roma hasımları da dahil olmak üzere diğer komşu İtalik toplulukların DNA’sıyla yakından bağlantılı olduğu bulundu. Bu, “Tarihin Babası” olarak bilinen M. Ö. 5. yüzyıl Yunan tarihçisi Herodot’un, Etrüsklerin Batı Anadolu’dan İtalya’ya taşınan Yunanlılar olduğuna dair uzun süredir devam eden bir görüşle çelişiyor.

Arkeologlar arasındaki mevcut fikir birliği Etrüsklerin yerel bir kökenini desteklemesine rağmen, bölgeden gelen antik DNA’nın azlığı nedeniyle genetik çalışmalar sonuçsuz kalmıştır. Yaklaşık 2000 yıla yayılan 12 arkeolojik bölgeden elde edilen antik genetik bilgilerin bir zaman kesitini kullanan son çalışma, Anadolu’dan yeni bir nüfus göçüne dair hiçbir belirti ortaya koymayarak Etrüsk kökenlerine ilişkin süregelen şüpheleri yanıtlıyor. Gerçekte, Etrüskler komşu Latinlerin genetik profilini paylaştılar, genetik profillerinin önemli bir kısmı Tunç Çağı sırasında bölgeye gelen bozkırla ilgili atalardan elde edildi.

Bu çalışmada insan kalıntılarının incelendiği, Vetulonia'daki (Grosseto) San Germano'daki MS altıncı yüzyıla tarihlenen iki Etrüsk mezarının alan görünümü. Fotoğraf: © Paolo Nannini
Bu çalışmada insan kalıntılarının incelendiği, Vetulonia’daki (Grosseto) San Germano’daki MS altıncı yüzyıla tarihlenen iki Etrüsk mezarının alan görünümü. Fotoğraf: © Paolo Nannini

Bozkırla ilgili grupların, şu anda dünya çapında milyarlarca insan tarafından konuşulan Hint-Avrupa dillerinin yayılmasından büyük olasılıkla sorumlu olduğu göz önüne alındığında, Hint-Avrupa dışı bir Etrüsk dilinin kalıcılığı, merak uyandıran ve hala açıklanamayan bir olgudur. Bu durum daha fazla arkeolojik, tarihsel, dilsel ve genetik araştırma gerektirecektir.

Doğu Akdeniz, Kuzey Afrika ve Orta Avrupa’dan birkaç insanın varlığına rağmen, Etrüsklerle ilgili gen havuzu, Demir Çağı ve Roma Cumhuriyeti’ni kapsayan en az 800 yıl boyunca sabit kaldı. Bununla birlikte, çalışma, takip eden Roma İmparatorluk döneminde, Orta İtalya’nın, büyük olasılıkla köleleri ve Roma İmparatorluğu çevresinde dolaşan askerleri içeren Doğu Akdeniz popülasyonlarıyla karışmanın bir sonucu olarak büyük ölçekli bir genetik değişime tanık olduğunu ortaya koyuyor.

Daedalus ve Icarus ile Etrüsk Altın Bulla, MÖ 5. Yüzyıl BCA “bulla”, parfüm veya tılsım taşıyabilen içi boş bir kolyedir. Kaynak
Daedalus ve Icarus ile Etrüsk Altın Bulla, MÖ 5. Yüzyıl BCA “bulla”, parfüm veya tılsım taşıyabilen içi boş bir kolyedir.

Daedalus ve İkarus’lu Etrüsk Altın Bulla, MÖ 5. Yüzyıl “bulla”, parfüm veya tılsım taşıyabilen içi boş bir kolyedir.
Daedalus ve Icarus ile Etrüsk Altın Bulla, MÖ 5. Yüzyıl BCA “bulla”, parfüm veya tılsım taşıyabilen içi boş bir kolyedir. Kaynak
Daha yakın tarihli Erken Orta Çağ’a bakıldığında, araştırmacılar Batı Roma İmparatorluğu’nun çöküşünün ardından İtalyan yarımadasına yayılan kuzey Avrupa atalarını belirlediler. Bu sonuçlar, yeni kurulan Longobard Krallığı ile ilişkili bireyler de dahil olmak üzere Germen göçmenlerin, orta İtalya’nın genetik manzarası üzerinde izlenebilir bir etki bırakmış olabileceğini düşündürmektedir.

Toskana, Lazio ve Basilicata bölgelerinde, nüfusun ataları, Erken Ortaçağ zamanları ile bugün arasında büyük ölçüde sürekli kalmıştır; bu, günümüzün orta ve güney İtalya’sından gelen insanların ana gen havuzunun büyük ölçüde en az 1000 yıl önce oluştuğunu düşündürmektedir.

Yukarıdaki sonuçları desteklemek için İtalya’dan daha eski DNA’ya ihtiyaç duyulsa da, Toskana ve kuzey Lazio’daki Roma şehri ve çevresi için bildirilenlere benzer soy değişimleri, MS ilk binyıldaki tarihi olayların genetik üzerinde büyük bir etkisi olduğunu göstermektedir. İtalyan yarımadasının çoğunda dönüşümler.

Tübingen Üniversitesi’nden Profesör Cosimo Posth, “Roma İmparatorluğu, güney Avrupalıların genetik profiline uzun süreli bir katkı bırakmış, Avrupa ve Doğu Akdeniz popülasyonları arasındaki uçurumu Batı Avrasya’nın genetik haritasında kapatmış gibi görünüyor” diyor.

MAX PLANCK İNSAN TARİHİ BİLİMİ ENSTİTÜSÜ

Etrüskler, DNA, Etrüskler, Öne çıkan, İnsan evrimi, İtalya,

Banner
Benzer Yazılar

Büyük İskender’in Annesinin Mezarı Bulundu

11 Temmuz 2021

11 Temmuz 2021

Profesör Athanasios Bidas, antik dönemin güçlü imparatoru Makedonya kralı Helen Birliği’nin lideri Büyük İskender’in annesinin mezarının bulunduğunu doğruladı. 20’li yaşlarda Makedonya...

Antik Yunan Filozofu Hypatia’nın Hüzünlü Hikayesi

28 Şubat 2021

28 Şubat 2021

Antik Yunan akademisindeki az sayıdaki kadınlardan biriydi, İskenderiyeli Hypatia. Doğum tarihi için M.S. 350 tarihi söylense de tam olarak kesin değil...

Antik Dünya’nın en büyük agorasına sahip İtalya’nın Selinunte kentinde yapılan kazılarda “Sonuçlar beklentilerin çok ötesine geçti”

29 Temmuz 2022

29 Temmuz 2022

Yunan döneminin en önemli arkeolojik alanlarından biri olan İtalya’nın Selinunte Antik Kenti’nde, 33.000 metrekarelik alana sahip antik dünyanın en büyük...

Antik Şehir Pompei’nin Laneti

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Kanadalı bir kadın, Pompeii’den çaldığı eserleri 15 yıl sonra ait oldukları yere geri gönderdi. Direktör Prof. Massimo Osanna Pompeii Arkeoloji...

Avrupa’nın En Eski Okunabilir El Yazması Derveni Papirüsü

25 Ağustos 2022

25 Ağustos 2022

Derveni Papirüsü, Makedonyalı II. Filip döneminde M.Ö. 340 ila 320 yılları arasında tarihlendirilen, Avrupa’nın en eski okunabilir el yazması eseri...

Antik Dünya’nın En Büyük Dairesel Mezarı Açılıyor

24 Aralık 2020

24 Aralık 2020

Julius Caesar’dan İmparatorluk görevini devir alan Augustus’un 2014’te açılması beklenen devasa anıt mezarın yıllardır devam eden resterasyon çalışmaları nihayet sona...

Kutsal Roma İmparatorluğu’nun kurucusu Büyük Otto’nun öldüğü yer keşfedilmiş olabilir

5 Ekim 2023

5 Ekim 2023

Arkeologlar, Kutsal Roma İmparatorluğu’nun kurucusu Büyük Otto’nun (936-973) öldüğü yeri bulduklarına inanıyorlar. Büyük Otto, tarihçiler tarafından ilk Kutsal Roma İmparatoru...

Kanada’da en eski İngiliz madeni parası ortaya çıkarıldı

14 Kasım 2021

14 Kasım 2021

Doğu Newfoundland’daki arkeologlar, 520 yıldan daha uzun bir süre önce 1493 ile 1499 arasında basılmış nadir bulunan iki kuruşluk bir...

Süpermarket inşaat alanında Roma taban mozaiği bulundu

18 Mart 2023

18 Mart 2023

Oxford Arkeolojisi arkeologlarından oluşan bir ekip, İngiltere’nin Buckinghamshire kentindeki Olney kasabasında kurulacak süpermarketin inşaat alanında Roma taban mozaiği keşfetti. Bir...

Roma Dönemi Mermer Üretiminde Günümüze Göre Daha Az İsraf Vardı!

17 Mayıs 2021

17 Mayıs 2021

Roma İmparatorluğu mimarisi denildiği zaman hepimizin aklına ilk önce beyaz mermer heykeller, sütunlar gelir. Nitekim o dönem çoğu bina tıpkı...

Pompeii’de Keşfedilen Dünyanın İlk Mağazaları

26 Aralık 2020

26 Aralık 2020

Arkeolojik keşifler arttıkça eski kültürler hakkında ki bilgilerimizde artıyor. Eğlence anlayışımızın kökenlerinde eski kültürlerin olması bir çok bakımdan şaşırtıcı bir...

İspanya’nın güneyinde “Benzeri görülmemiş” Fenike nekropolü keşfedildi.

29 Nisan 2022

29 Nisan 2022

Güney İspanya’daki Osuna bölgesinde M. Ö. 4. veya 5. yüzyıldan kalma bir Fenike nekropolü bulundu. İber yarımadasında yaşayan Fenikelilerin ölülerini...

Hvar Adası’nda Yeni Bir Geç Antik Nekropol Keşfedildi

11 Haziran 2021

11 Haziran 2021

Hırvatistan‘ın Hvar kasabasındaki aynı adla anılan Hvar Adası’nda bulunan Radoevi Sarayı’nın bahçesindeki koruma kazıları, iki ay süren yoğun arkeolojik çalışmaların...

Roma Nasıl Düştü?

2 Kasım 2020

2 Kasım 2020

Kavimler göçünün başladığı sırada Roma İmparatorluğu dini mücadeleler, bitmek bilmeyen iç ayaklanmalar ve Sasani devletiyle savaşlarla mücadele etmekteydi. Halk bütün...

İskoç arkeologlar, ünlü Antonine Duvarı’nın kayıp savunma kalesini keşfettiler

25 Nisan 2023

25 Nisan 2023

Tarihi Çevre İskoçya (HES) arkeologları ünlü Antonine Duvarı yakınlarında inşa edilmiş kayıp savunma kalesini keşfettiler. UNESCO Dünya Miras Alanı’nda yer...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]