22 May 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Çatalhöyük’te bulunan iskeletler üzerinde yapılan yeni bir çalışma ilginç bulgular ortaya çıkardı

Anadolu’da Erken Neolitik Çağ’ın ilk yerleşik düzen kültürüne ev sahipliği yapan Çatalhöyük’te yapılan kazılarda ele geçen iskeletler üzerinde gerçekleştirilen yeni çalışma ilginç bulgulara ulaşılmasını sağladı.

Bern Üniversitesi’nin katılımıyla kurulan uluslararası çalışma grubu Çatalhöyük mezar ve mimari bağlamlarda kullanılan pigmentlerin ilk analizini gerçekleştirdi.

Çalışma sonuçlarını Scientific Reports dergisinde yayınlayan grubun kıdemli yazarı Bern Üniversitesi’nden Marco Milella, “Bu sonuçlar, bu büyüleyici toplumda renklendiricilerin kullanımı, cenaze törenleri ve yaşam alanları arasındaki ilişki hakkında heyecan verici bilgiler ortaya koyuyor” dedi.

Çatalhöyük evleri, renklendirici izleri taşıyan bazı iskeletlerin bulunduğu intramural gömüler ve duvar resimleri gibi ritüel etkinliklerin arkeolojik izlerini sunmaktadır.

Çatalhöyük'te ortaya çıkarılan duvar resmi © Marco Milella
Çatalhöyük’te ortaya çıkarılan duvar resmi © Marco Milella

Renklendiricilerin kullanımı ile sembolik faaliyetler arasındaki ilişki, geçmişteki ve günümüzdeki birçok insan toplumu arasında belgelenmiştir. Yakın Doğu’da, mimari ve cenaze bağlamlarında pigmentlerin kullanımı, MÖ 9. ve 8. binyılın ikinci yarısından itibaren özellikle sıklaşır. Neolitik döneme kadar uzanan Yakın Doğu arkeolojik alanları, karmaşık, genellikle gizemli, sembolik faaliyetlere dair çok sayıda kanıt ortaya çıkardı. Bunlar, ikincil cenaze işlemleri, kafatasları gibi iskelet parçalarının alınması ve dolaşımı ve hem mimari alanlarda hem de cenaze bağlamlarında pigmentlerin kullanımını içerir.

Renklerin, evlerin ve ölülerin dünyasına bir zaman yolculuğu

Marco Milella, Çatalhöyük’teki insan kalıntılarını kazıp inceleyen antropolojik ekibin bir üyesiydi. Çalışmaları, antik ve modern iskeletleri “konuşturmaya” çalışmayı içerir. Yaş ve cinsiyeti belirlemek, şiddetli yaralanmaları veya cesedin özel muamelesini araştırmak ve iskelet bulmacalarını çözmek Fiziksel Antropoloji Bölümü’nde rutin faaliyetlerdir.

Marco Milella, Çatalhöyük duvar resimlerinin altında gömülü bir iskeleti çıkarıyor © Marco Milella
Marco Milella, Çatalhöyük duvar resimlerinin altında gömülü bir iskeleti çıkarıyor © Marco Milella

Çalışma, Çatalhöyük’te en yaygın olarak kırmızı aşı boyasının kullanıldığını, her iki cinsiyetten bazı yetişkinlerde ve çocuklarda bulunduğunu ve zinober ve mavi/yeşilin sırasıyla erkekler ve kadınlarla ilişkilendirildiğini gösteriyor. Şaşırtıcı bir şekilde, bir binadaki gömme sayısı, sonraki mimari resim katmanlarının sayısıyla ilişkili görünmektedir. Bu, cenaze töreni ile renklendiricilerin ev içi alanda uygulanması arasında bağlamsal bir ilişki olduğunu göstermektedir. Milella, “Bu şu anlama geliyor: Birini gömdüklerinde evin duvarlarını da boyadılar. Ayrıca, Çatalhöyük’te bazı bireyler topluluk içinde “kaldı”: iskelet unsurları tekrar gömülmeden önce bir süre geri alındı ​​ve dolaştırıldı. İskelet unsurlarının bu ikinci cenaze törenine duvar resimleri de eşlik etti” diye konuştu.

Çatalhöyük duvar el baskısı © Marco Milella
Çatalhöyük duvar el baskısı © Marco Milella

Neolitik gizemler

Sadece seçilmiş bireyler renklendiricilerle gömüldü ve bireylerin sadece bir kısmı dolaşımdaki kemikleriyle toplulukta kaldı. Marco Milella’ya göre, “Bu bireylerin seçimine yön veren kriterler şimdilik kavrayışımızdan kaçıyor, bu da bu bulguları daha da ilginç kılıyor. Çalışmamız bu seçimin yaş veya cinsiyetle ilgili olmadığını gösteriyor. Ancak açık olan şey, görsel ifade, ritüel performans ve sembolik çağrışımların bu Neolitik toplumda paylaşılan uzun vadeli sosyo-kültürel uygulamaların unsurları olduğudur.”

Banner
Benzer Yazılar

19. Yüzyılda Sözde Frenoloji Bilimi Neden Cadıların Kafataslarını İnceledi? Bu ‘Şarlatanlık mı Yoksa Bilim mi?’

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

19. yüzyılda İskoçya’da, Fife merkezli bir antikacı, tartışmalı sözde frenoloji biliminin (insanın özyapısını ve zihinsel yetisini kafatasının dış yapısına, dış...

Geç Hitit döneminden kalma Gerger Kalesi restore ediliyor

6 Haziran 2022

6 Haziran 2022

Geç Hitit beylikler döneminden kaldığı tespit edilen 2200 yıllık Gerger Kalesi, restorasyon ön fizibilite çalışması başlatıldı. Gerger Kalesi, bazı kaynaklara...

Geçmişin Mutfak Sırları

19 Ekim 2020

19 Ekim 2020

Arkeologlar, sırsız seramik tencerelerin şimdiki ve geçmiş yemeklerin kimyasal kalıntılarını emdiğini buldular. California Üniversitesi, Berkeley liderliğindeki bir araştırma ekibi, sırsız...

Tarihte kaybolmayan dünyanın en eski yazı sistemi “Kehanet Kemik Yazıtları”

5 Haziran 2023

5 Haziran 2023

“Jiaguwen” veya kehanet kemik yazıtları, insanların bugün kullandıkları Çince karakterlerin kaynağının yanı sıra en eski tam gelişmiş yazı karakterlerini taşıdığı...

Blaundos’ta 2 bin yıllık Roma dönemine ait ‘anıtsal mezar’ ortaya çıkarıldı

19 Kasım 2024

19 Kasım 2024

Garnizon kenti olarak bilinen Blaundos Antik Kenti’nde yapılan kazılarda, Erken Roma dönemine ait 2 bin yıllık ‘anıtsal mezar’ ortaya çıkarıldı....

Mezopotamya’nın Uruk antik kenti yakınlarında 4000 yıllık tekne ortaya çıkarıldı

9 Nisan 2022

9 Nisan 2022

Devlet Eski Eserler Kurulu Irak Alman Misyonu ve Alman Arkeoloji Enstitüsü Şark Dairesi’nden bir arkeolog ekibi, Uruk antik kenti yakınlarında...

Mısır’da, şimdiye kadar görülmemiş antik dini ritüeli barındıran bir tapınak keşfedildi

7 Ekim 2022

7 Ekim 2022

Mısır’daki Arap Çölü’ndeki bir Greko-Romen limanı olan Berenike sahasında kazı yapan arkeologlar, şimdiye kadar görülmemiş antik dini ritüeli barındıran bir...

Van’da Demir Çağı’na ait insan kemikleri bulundu

17 Kasım 2021

17 Kasım 2021

Van Gölü kıyısında insan kemikleri, çanak çömlek ve seramik parçaları bulundu. İlk izlenim buluntuların Demir Çağı dönemine ait olduğu yönünde…...

Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor

12 Ekim 2023

12 Ekim 2023

Hititlerin başkenti Hattuşa’nın önemli yapılarından biri olan Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor. Geçtiğimiz yıl Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji...

Gübreye Atılan 3 Adam Modern Avrupa’nın Kapılarını Açtı

20 Aralık 2020

20 Aralık 2020

Günümüz Modern Avrupası, demokrasi, insan hakları, ekonomik serbestlik konusunda ileri ülkeler barındırıyor. Almanya, İsviçre, İsveç, Norveç, Finlandiya bu ülkelerin başında...

Tunç Çağı’nda savaş gemilerinin yapıldığı Dana Adası

31 Ekim 2023

31 Ekim 2023

Dana adası, Tunç Çağı’nda deniz kabilelerinin göçünden bu yana, Yunanlılar ve Persler arasındaki deniz savaşları da dahil olmak üzere birçok...

Araştırmacılar, ilk Neandertal ailesine ulaşmayı başardı.

19 Ekim 2022

19 Ekim 2022

Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü‘nden araştırmacılar tarafından yönetilen uluslararası bir ekip, Sibirya’daki uzak bir Neandertal topluluğundan on üç bireyin genomunu...

İtalyan Versay eski ihtişamına geri dönüyor

19 Mayıs 2023

19 Mayıs 2023

Napoli yakınlarında uzun süredir ihmal edilmiş olan İtalyan Kraliyet Sarayı Caserta, kısmen Avrupa Birliği’nin kurtarma fonu tarafından finanse edilen geniş...

İkinci Dünya Savaşında “Ölüm Vadisi” Olarak Adlandırılan yerde Kemikler ve Mermiler Bulundu

26 Ekim 2020

26 Ekim 2020

Polonya’da İkinci Dünya Savaşı sırasında toplu bir infaz yerini araştırmakta olan  araştırmacılar, Alman ölüm birliklerinin cesetleri ateşe vermeden önce binlerce...

Arkeologlar, Gloucestershire’daki bir kazıda yedi mezarda yedi çift Anglo-Sakson broş buldular

5 Nisan 2022

5 Nisan 2022

Arkeologlar, İngiltere’nin güneybatısındaki Gloucestershire’da yapılan bir kazıda ortaya çıkarılan yedi mezarın her birinde birer çift olmak üzere yedi çift Anglo-Sakson...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]