16 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar, Maya sıvasını dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfettiler

Maya duvar ustaları, birçoğu bugün hala ayakta duran görkemli yapıları inşa etmek için kullandıkları sıvaları bilinmeyen bir formülle yapıyorlardı.

Granada Üniversitesi’ndeki mineralojistler ve jeologlardan oluşan bir ekip, Maya sıvasını bu kadar dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfetti.

Ekip, Honduras’tan Maya sıva örneklerini analiz etti. Analiz sonuçları Science Advances dergisinde yayınlandı. Makaleye göre, Maya duvar ustalarının sıvaların performansını artırmak için bitki özleri kullandığını doğruladı.

Ekip, sıvanın nasıl yapıldığını öğrenmek için Orta Amerika’nın İspanyol sömürgeciliğinden önce büyük bir Maya merkezi olan Honduras, Copán’daki yerel Maya kökenli duvar ustaları ile işbirliği yaptı. Yaklaşım, yerel ağaç türlerinin kabuğundan, Chukum ve Jiote’den, kireç – lezzetli meyvelerden ziyade kalsiyum oksitler için şemsiye terim – söndürme adı verilen bir işlem olan suyla karıştırıldığında özsuyu eklemeyi içerir.

Copan arkeolojik alanından (Honduras) Maya sıvaları. (A) Yapı 10L-16’nın genel görünümü (MS 776’da adanmış Geç Klasik bina) (22). Bu yapının içinde, yüzeyi pembemsi kireç sıva ve sıva maskeleri (B) ile dekore edilmiş Maya bölgesindeki eksiksiz bir Klasik tapınağın en iyi örneği olan “Rosalila” (MS 540 ila 655) alt yapısı bulunmaktadır. MCopan-10 ve MCopan-11 örnekleri, site haritasında (C) gösterilen (kırmızı bir yıldızla işaretlenmiş) ikinci konumdan toplanmıştır. MCopan-1 (D) ve MCopan-2 (E) örnekleri, Yapı 12’nin merkezi odasının iç duvarından kaba kireç sıvalarına karşılık gelir, yaklaşık 700 CE [(C)’deki mavi yıldız]. MCopan-3 (F) ve MCopan-4 (G) örnekleri, Yapı 500L-700’daki 74 numaralı tünelde toplanan orta Klasik (10 ila 16 CE) ‘den ince iki katmanlı sıva (“sıva”) zemine karşılık gelir. (C) Springer Nature’ın izniyle (22)’den uyarlanmıştır. Fotoğraf: Science Advances (2023). DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

MS 540’tan 850’ye kadar olan sıva ile bugün ekip tarafından oluşturulan sıva karşılaştırılması çarpıcı bir benzerlik ortaya koymaktadır. Maya duvar ustaları büyük olasılıkla artan dayanıklılığı, plastisitesi ve su direnci nedeniyle sapla aşılanmış sıva kullandılar.

Şu anda her yerde bulunan bu yapı malzemeleri çok sayıda medeniyet tarafından kullanılmış ve geliştirilmiştir, ancak atalarımız tarafından kullanılan kesin tarifler her zaman bu örnekte olduğu gibi bozulmadan aktarılmamaktadır. Arkeologlar bazen bu malzemelerin nasıl yapıldığını anlamak için çok çaba sarf etmek zorunda kalıyorlar.

Yazarlar, “Çalışmamız, sadece eski Maya duvar ustaları tarafından değil, aynı zamanda diğer eski uygarlıklar (örneğin, eski Çin yapışkan pirinç kireç harçları) tarafından geliştirilen doğal organik katkı maddeleri içeren kireç harçlarının ve sıvaların performansındaki iyileşmeyi açıklamaya yardımcı oluyor” dedi.

Çalışma Science Advances‘te yayınlandı.

DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

Banner
Benzer Yazılar

Ukrayna’da bir mağarada 5000 yıllık kadın figürinleri keşfedildi

15 Mayıs 2023

15 Mayıs 2023

Arkeologlar, batı Ukrayna’nın Borshchiv Bölgesi’ndeki Verteba Mağarası’nda bir delik içinde gizlenmiş kilden yapılmış beş kadın figürini keşfettiler. Yaklaşık 5.000 yıl...

Kadı Kalesi-Anaia Höyüğü’nde 1.500 yıllık vaftizhane bulundu

3 Aralık 2021

3 Aralık 2021

Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yer alan Kadı Kalesi-Anaia Höyüğü’nde MS 5’nci yüzyılda yapıldığı tahmin edilen vaftizhane ortaya çıkarıldı. Kuşadası Kadı Kalesi...

Zominthos Minoan Sarayı Kazısı Alanındaki Bulunan Kutsal Objeler

6 Ekim 2020

6 Ekim 2020

Zominthos Girit adasındaki İda Dağı’nın (Psiloritis) kuzey eteklerinde küçük bir platodur. Yerleşim tarihi MÖ. 1800’lere kadar uzanmakta. 1982′ de Yunan...

Kafatası Kemiği Homo Erectus İnsanının Yaşını Belirlemede Yardımcı Oldu

16 Nisan 2021

16 Nisan 2021

İnsan evriminin bir halkasını oluşturan Homo erectus, Homo sapiens (modern insan) benzer vücut yapısına ve davranışına sahip ilk örneği teşkil...

Kuzey Kutup Dairesi yakınlarında 6.500 yıllık bir Taş Devri mezarlığı olduğuna inanılan gizemli bir tarih öncesi alan keşfedildi

4 Aralık 2023

4 Aralık 2023

Arkeologlar, Kuzey Kutup Dairesi’nin sadece 50 mil (80 kilometre) güneyinde 6.500 yıllık bir Taş Devri mezarlığı olduğuna inanılan gizemli bir...

İnsanlar ekmek yapmayı 14.400 yıl önce biliyorlardı

15 Mayıs 2022

15 Mayıs 2022

Ürdün’ün Kara Çölü’ndeki arkeolojik buluntular, insanların 14.400 yıl önce ekmek pişirmek için taş fırınları kullandığını gösteriyor. Araştırmacılar, 14.400 yıl önce...

Arkeologlar, Frankfurt Roma kenti NIDA’da en eski Hristiyan muskasını ortaya çıkardı

14 Aralık 2024

14 Aralık 2024

Frankfurt’ta ortaya çıkarılan antik bir gümüş muska, bölgedeki Hıristiyanlık tarihini 50 ila 100 yıl geriye götürüyor. Gümüş muska artık Kuzey...

18.000 yıl önce, geç Pleistosen insanları “Dünyanın En Tehlikeli Kuşunu” yumurtadan çıkarıp büyütmüş olabilir.

2 Ekim 2021

2 Ekim 2021

Araştırmacılar, yumurta kabuğunun, insanlar ve kuşlar arasındaki geçmiş etkileşimleri netleştirme potansiyeline sahip, az çalışılmış bir arkeolojik malzeme olduğunu söylüyor. Bununla...

Negev Çölü’nde binlerce yıllık devekuşu yumurtaları bulundu

18 Ocak 2023

18 Ocak 2023

Tarih öncesi çağlardan beri göçebeler tarafından kullanılan bir Negev kamp alanındaki ateş çukurunun yanında 4.000 ila 7.500 yıl öncesine tarihlenen...

İskoçya’da altından yapılmış nadir pommel keşfedildi

24 Ekim 2022

24 Ekim 2022

İskoçya’nın Stirling kentinde bir metal dedektörcüsü tarafından altından yapılmış nadir pommel keşfedildi. Kılıç, hançer, bıçak kabzasının olduğu kısma pommel deniyor....

Lavların altında kalan Pompeii kentindeki kazılarda Truvalı Helen’i tasvir eden çarpıcı bir fresk bulundu

11 Nisan 2024

11 Nisan 2024

Arkeologlar, Vezüv Yanardağı’nın lavları altında kalan Pompeii’nin en uzun caddelerinden biri olan Via di Nola’daki büyük bir evin ziyafet salonundaki...

Arkeologlar Sanxingdui kalıntılarının en büyük bronz hayvan heykelini buldular

7 Eylül 2022

7 Eylül 2022

Bugüne kadar Çin’de keşfedilen türünün en büyüğü ve tek örneği olan bronz hayvan heykeli, güneybatı Çin’in Sichuan Eyaleti’ndeki Sanxingdui Tunç...

Orta Çağ Dönemine Ait Bir Kilise’de Cadı İşaretleri Bulundu

23 Ekim 2020

23 Ekim 2020

İngiltere’deki 700 yıllık bir kilisede ‘sonsuz bir labirentte hapsedilerek’ kötü ruhları kovmak için kullanılmış “Cadı işaretleri” bulundu. Arkeologlar, 700 yıl...

Almanya’nın Unutulmuş Roma Köşesi: Delbrück-Bentfeld Kazılarında Şaşırtıcı Keşifler

9 Nisan 2025

9 Nisan 2025

Kuzeybatı Almanya’nın sakin kırsalında, Delbrück-Bentfeld bölgesinde yapılan arkeolojik kazılar, Roma İmparatorluğu’nun sınırlarının ötesinde, beklenmedik bir Roma varlığını ortaya çıkardı. Bu...

Amerika’da 1200 yıl suya direnen ahşap kano ele geçti

6 Kasım 2021

6 Kasım 2021

Ahşap maddesinin su içerisinde ne kadar bir süre sağlam kalabileceği üzerinde tahmin yürütsek herhalde en fazla 3 yıl 5 yıl...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]