6 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar, Maya sıvasını dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfettiler

Maya duvar ustaları, birçoğu bugün hala ayakta duran görkemli yapıları inşa etmek için kullandıkları sıvaları bilinmeyen bir formülle yapıyorlardı.

Granada Üniversitesi’ndeki mineralojistler ve jeologlardan oluşan bir ekip, Maya sıvasını bu kadar dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfetti.

Ekip, Honduras’tan Maya sıva örneklerini analiz etti. Analiz sonuçları Science Advances dergisinde yayınlandı. Makaleye göre, Maya duvar ustalarının sıvaların performansını artırmak için bitki özleri kullandığını doğruladı.

Ekip, sıvanın nasıl yapıldığını öğrenmek için Orta Amerika’nın İspanyol sömürgeciliğinden önce büyük bir Maya merkezi olan Honduras, Copán’daki yerel Maya kökenli duvar ustaları ile işbirliği yaptı. Yaklaşım, yerel ağaç türlerinin kabuğundan, Chukum ve Jiote’den, kireç – lezzetli meyvelerden ziyade kalsiyum oksitler için şemsiye terim – söndürme adı verilen bir işlem olan suyla karıştırıldığında özsuyu eklemeyi içerir.

Copan arkeolojik alanından (Honduras) Maya sıvaları. (A) Yapı 10L-16’nın genel görünümü (MS 776’da adanmış Geç Klasik bina) (22). Bu yapının içinde, yüzeyi pembemsi kireç sıva ve sıva maskeleri (B) ile dekore edilmiş Maya bölgesindeki eksiksiz bir Klasik tapınağın en iyi örneği olan “Rosalila” (MS 540 ila 655) alt yapısı bulunmaktadır. MCopan-10 ve MCopan-11 örnekleri, site haritasında (C) gösterilen (kırmızı bir yıldızla işaretlenmiş) ikinci konumdan toplanmıştır. MCopan-1 (D) ve MCopan-2 (E) örnekleri, Yapı 12’nin merkezi odasının iç duvarından kaba kireç sıvalarına karşılık gelir, yaklaşık 700 CE [(C)’deki mavi yıldız]. MCopan-3 (F) ve MCopan-4 (G) örnekleri, Yapı 500L-700’daki 74 numaralı tünelde toplanan orta Klasik (10 ila 16 CE) ‘den ince iki katmanlı sıva (“sıva”) zemine karşılık gelir. (C) Springer Nature’ın izniyle (22)’den uyarlanmıştır. Fotoğraf: Science Advances (2023). DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

MS 540’tan 850’ye kadar olan sıva ile bugün ekip tarafından oluşturulan sıva karşılaştırılması çarpıcı bir benzerlik ortaya koymaktadır. Maya duvar ustaları büyük olasılıkla artan dayanıklılığı, plastisitesi ve su direnci nedeniyle sapla aşılanmış sıva kullandılar.

Şu anda her yerde bulunan bu yapı malzemeleri çok sayıda medeniyet tarafından kullanılmış ve geliştirilmiştir, ancak atalarımız tarafından kullanılan kesin tarifler her zaman bu örnekte olduğu gibi bozulmadan aktarılmamaktadır. Arkeologlar bazen bu malzemelerin nasıl yapıldığını anlamak için çok çaba sarf etmek zorunda kalıyorlar.

Yazarlar, “Çalışmamız, sadece eski Maya duvar ustaları tarafından değil, aynı zamanda diğer eski uygarlıklar (örneğin, eski Çin yapışkan pirinç kireç harçları) tarafından geliştirilen doğal organik katkı maddeleri içeren kireç harçlarının ve sıvaların performansındaki iyileşmeyi açıklamaya yardımcı oluyor” dedi.

Çalışma Science Advances‘te yayınlandı.

DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

Banner
Benzer Yazılar

Fas’ta ilk kez bir Roma askeri gözetleme kulesi bulundu

7 Kasım 2022

7 Kasım 2022

Türünün ilk örneği olan bir Roma askeri gözetleme kulesi, Fas’ın kuzeyindeki Volubilis antik kentinde Polonyalı ve Faslı arkeologlardan oluşan bir...

İzlanda’da insan yapımı Viking mağarası keşfedildi

2 Haziran 2022

2 Haziran 2022

İzlanda Arkeoloji Enstitüsü’nden arkeologlar, İzlanda’nın Rangárvellir kentindeki Oddi köyü yakınlarında Viking döneminden kalma insan yapımı mağara keşfetti. Arkeologlar, insan yapımı...

Bir araştırmaya göre, 27.000 yıl önce Moğolistan’da yaşayan dev develerin neslinin tükenmesine iklim ve Arkaik insanlar neden oldu.

3 Nisan 2022

3 Nisan 2022

Devasa iki hörgüçlü bir deve türü olan Camelus knoblochi, yaklaşık 27.000 yıl öncesine kadar Moğolistan’da modern insanlarla ve belki de...

Araştırmacılar, ilk kez, 2.000 yıldan daha eski bir Roma parfümünün bileşimini tanımladılar

26 Mayıs 2023

26 Mayıs 2023

Cordoba Üniversitesi’ndeki bir araştırma ekibi, ilk kez, 2.000 yıldan daha eski bir Roma parfümünün bileşimini tanımladı. Her şey 2019 yılında...

Katalonya’da bir mağarada 7 bin yıllık gravürler bulundu

23 Mart 2023

23 Mart 2023

MÖ 5000 yıllarında avcı toplayıcı bir grup barındıkları mağaranın duvarına parmaklarını kullanarak gravürler yaptılar. 7 bin yıllık bu gravürler bazı...

Peru, Castillo de Huarmey’deki kraliyet nekropolünde bulunan seçkin Wari ustalarının mezarları

12 Eylül 2022

12 Eylül 2022

Peru’nun Ancash Bölgesi’ndeki piramit benzeri bir mezar kompleksi olan Castillo de Huarmey arkeolojik alanında Wari kültürünün seçkin zanaatkarlarının bir grup...

Araştırmacılar, Antik Maya İlaç Kaplarında Yeni Bir Bitki Keşfettiler

16 Ocak 2021

16 Ocak 2021

Bilim adamları, antik Maya ilaç kaplarında tütün olmayan bir bitkinin varlığını ilk kez tespit ettiler. Washington Eyalet Üniversitesi araştırmacıları, 14...

Saqqara’da Bilinmeyen Bir Mısır Kraliçesinin Mezarı Keşfedildi “Kraliçe Neit”

18 Ocak 2021

18 Ocak 2021

Giza Piramitinin yakınlarında Saqqara nekropolünde çalışan Mısırlı arkeologlar, 4300 yıl önce Mısır’ı yöneten altıncı hanedanlığın ilk firavunu olan Kral Teti’nin...

Bilim insanları İngiltere’de bir plajda 9 bin yıllık insan ayak izleri ile karşılaştı

3 Ekim 2022

3 Ekim 2022

Bilim insanları, Liverpool’daki Formby Plajı’nda 9 bin yıllık insan ayak izleri keşfettiler. İnsan ayak izlerinin dışında çeşitli hayvanlara ait ayak...

Mısır’da bugüne kadar ortaya çıkarılan en büyük mumyalama çömlek zulası

10 Şubat 2022

10 Şubat 2022

Çek Mısır Bilim Enstitüsü’nden arkeologlar, 26. Hanedanlık dönemine tarihlenen bir grup mezar kuyusunda yapılan kazılar sırasında Mısır mumyalama uygulamasında kullanılan...

Arkeologlar deniz altında Neolitik Dönem yol keşfettiler

8 Mayıs 2023

8 Mayıs 2023

Arkeologlar, Adriyatik Denizi’nde yer alan Hırvat adası Korčula’yı yapay kara kütlesine bağlayan deniz altında Neolitik Dönem yol keşfettiler. Yol, Neolitik...

Roma İmparatoru Hadrianus heykeline ait parçalar ortaya çıkarıldı

10 Eylül 2021

10 Eylül 2021

Alabanda Antik Kenti’nde, Roma İmparatoru Publius Aelius Traianus Hadrianus heykeline ait bazı parçalar gün yüzüne çıkarıldı. Roma İmparatorluğu’nun “beş iyi...

Hitit İmparatorluğu’nun Çivi Yazılı Tabletleri Dijital Dünyada Yeniden Doğuyor: TLHdig 0.2 Yayınlandı

26 Mart 2025

26 Mart 2025

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Boğazköy-Hattuşa’da keşfedilen ve MÖ 1650-1200 yılları arasında hüküm süren Hitit İmparatorluğu’na ait binlerce çivi...

Gwalior’un Tarihi Kale Şehirleri UNESCO Listesinde

7 Aralık 2020

7 Aralık 2020

Hindistanın Madhya Pradesh eyaletine bağlı olan Gwalior tarihiyle tanınan bir şehirdir. Bu tarihi güzellikleri UNESCO’nun listesine girmesi ile taçlandırılacak. Eyalet...

Kültür Bakanlığı’ndan Müze Severlere İyi Haber…

17 Aralık 2020

17 Aralık 2020

Teknolojinin gelişmesi her alanda olduğu gibi kültür alanında da değişimin itici gücü oldu. Bu değişimlerin birisi olan Kültür ve Turizm...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]