26 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar, Maya sıvasını dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfettiler

Maya duvar ustaları, birçoğu bugün hala ayakta duran görkemli yapıları inşa etmek için kullandıkları sıvaları bilinmeyen bir formülle yapıyorlardı.

Granada Üniversitesi’ndeki mineralojistler ve jeologlardan oluşan bir ekip, Maya sıvasını bu kadar dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfetti.

Ekip, Honduras’tan Maya sıva örneklerini analiz etti. Analiz sonuçları Science Advances dergisinde yayınlandı. Makaleye göre, Maya duvar ustalarının sıvaların performansını artırmak için bitki özleri kullandığını doğruladı.

Ekip, sıvanın nasıl yapıldığını öğrenmek için Orta Amerika’nın İspanyol sömürgeciliğinden önce büyük bir Maya merkezi olan Honduras, Copán’daki yerel Maya kökenli duvar ustaları ile işbirliği yaptı. Yaklaşım, yerel ağaç türlerinin kabuğundan, Chukum ve Jiote’den, kireç – lezzetli meyvelerden ziyade kalsiyum oksitler için şemsiye terim – söndürme adı verilen bir işlem olan suyla karıştırıldığında özsuyu eklemeyi içerir.

Copan arkeolojik alanından (Honduras) Maya sıvaları. (A) Yapı 10L-16’nın genel görünümü (MS 776’da adanmış Geç Klasik bina) (22). Bu yapının içinde, yüzeyi pembemsi kireç sıva ve sıva maskeleri (B) ile dekore edilmiş Maya bölgesindeki eksiksiz bir Klasik tapınağın en iyi örneği olan “Rosalila” (MS 540 ila 655) alt yapısı bulunmaktadır. MCopan-10 ve MCopan-11 örnekleri, site haritasında (C) gösterilen (kırmızı bir yıldızla işaretlenmiş) ikinci konumdan toplanmıştır. MCopan-1 (D) ve MCopan-2 (E) örnekleri, Yapı 12’nin merkezi odasının iç duvarından kaba kireç sıvalarına karşılık gelir, yaklaşık 700 CE [(C)’deki mavi yıldız]. MCopan-3 (F) ve MCopan-4 (G) örnekleri, Yapı 500L-700’daki 74 numaralı tünelde toplanan orta Klasik (10 ila 16 CE) ‘den ince iki katmanlı sıva (“sıva”) zemine karşılık gelir. (C) Springer Nature’ın izniyle (22)’den uyarlanmıştır. Fotoğraf: Science Advances (2023). DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

MS 540’tan 850’ye kadar olan sıva ile bugün ekip tarafından oluşturulan sıva karşılaştırılması çarpıcı bir benzerlik ortaya koymaktadır. Maya duvar ustaları büyük olasılıkla artan dayanıklılığı, plastisitesi ve su direnci nedeniyle sapla aşılanmış sıva kullandılar.

Şu anda her yerde bulunan bu yapı malzemeleri çok sayıda medeniyet tarafından kullanılmış ve geliştirilmiştir, ancak atalarımız tarafından kullanılan kesin tarifler her zaman bu örnekte olduğu gibi bozulmadan aktarılmamaktadır. Arkeologlar bazen bu malzemelerin nasıl yapıldığını anlamak için çok çaba sarf etmek zorunda kalıyorlar.

Yazarlar, “Çalışmamız, sadece eski Maya duvar ustaları tarafından değil, aynı zamanda diğer eski uygarlıklar (örneğin, eski Çin yapışkan pirinç kireç harçları) tarafından geliştirilen doğal organik katkı maddeleri içeren kireç harçlarının ve sıvaların performansındaki iyileşmeyi açıklamaya yardımcı oluyor” dedi.

Çalışma Science Advances‘te yayınlandı.

DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

Banner
Benzer Yazılar

USF’deki bir araştırmacı, Swahili uygarlığından ilk antik DNA’yı keşfetti

29 Mart 2023

29 Mart 2023

Güney Florida Üniversitesi’nden bir antropolog, 7. yüzyıla kadar uzanan Doğu Afrika kıyıları boyunca müreffeh ticaret devletleri olan Swahili Uygarlığı’ndan ilk...

Yeni Stadyum İnşaatı Öncesi 3000 Yıllık Tunç Çağı Yerleşimi Ortaya Çıkarıldı

30 Temmuz 2025

30 Temmuz 2025

Almanya’nın Saksonya-Anhalt eyaletinde, Wolmirstedt kasabasında yapılması planlanan milyonlarca euroluk yeni spor stadyumu inşaatı öncesinde arkeologlar, Geç Tunç Çağı’na ait geniş...

İsrail’de 10.000 Yıl Öncesine Ait Tsunami İzleri

25 Aralık 2020

25 Aralık 2020

Arkeologlar, birçok eski sel olayını Tufan hikayesi ile ilgili olabileceğini teorileştirdiler. Ancak bu sel olaylarının çok azı kuzey İsrail’deki Tel...

Tunceli Müzesi’nde sergilenen ok uçları 5.000 yıllık tarihe ışık tutuyor

23 Eylül 2021

23 Eylül 2021

Son Neolitik/İlk Kalkolitik dönemden İlk Tunç Çağa kadar 11 yapı katına sahip Pulur Sakyol Höyüğü ‘nde ortaya çıkarılan ve Tunceli...

Orta Çağ Dönemine Ait Bir Kilise’de Cadı İşaretleri Bulundu

23 Ekim 2020

23 Ekim 2020

İngiltere’deki 700 yıllık bir kilisede ‘sonsuz bir labirentte hapsedilerek’ kötü ruhları kovmak için kullanılmış “Cadı işaretleri” bulundu. Arkeologlar, 700 yıl...

Tek Tanrılı Dinlerin Başlangıç Noktası Oluz Höyük’te Havangah Namazı Kılınmış Olabilir

25 Mart 2022

25 Mart 2022

Amasya ilinin 25 kilometre batısında yer alan Oluz Höyük, dinsel yapılanma yönünden zengin bulgular veren antik kenttir. 15 yıldır devam...

Adena Kültürü İzleri: Büyük Yılan Höyüğü

15 Haziran 2021

15 Haziran 2021

Kızılderili toplumuna ait Adena kültürü izlerini barındırdığı düşünülen Büyük Yılan Höyüğü üzerinde değişik teoriler kurulmuştur. Amerika Birleşik Devletleri’nin Ohio eyaletinde...

Louvre Müzesi’nin Enteresan Tarihi

3 Şubat 2021

3 Şubat 2021

Paris’te bulunan Louvre Müzesi dünyanın en tanınmış ve büyük müzelerinden biridir. Aynı zamanda Dünyanın en çok ziyaret edilen müzesi olma...

Aççana Höyük’te 3800 yıllık Akadca kil tablet bulundu

11 Ağustos 2023

11 Ağustos 2023

Şubat ayında yaşanan iki büyük yıkıcı depremden etkilenen Hatay’daki Aççana Höyük’te devam eden çalışmalarda 3800 yıllık Akadca çivi yazılı kil...

Elit Anglosakson mezarlarında bulunan fildişi halkaların kökeni

3 Temmuz 2023

3 Temmuz 2023

Eski Anglosakson kadınların seçkin bir sınıfı yüzlerce fildişi yüzükle gömüldü ve bu fildişi halkaların kökeni uzun zamandır bir gizem olarak...

Antik Samikon Kenti’nde Poseidon tapınağı bulunmuş olabilir

11 Ekim 2022

11 Ekim 2022

Yunan ve Avusturyalı arkeologlar, M. S. 6’ncı yüzyılda terk edilmiş Antik Samikon Kenti’nde Poseidon tapınağına ulaşmış olabilirler. Samikon kenti, Eleia...

Karkamış Antik Kenti kazıları Geç Hitit Dönemine Işık Tutuyor

6 Mayıs 2022

6 Mayıs 2022

Türkiye Suriye sınırında yer alan Karkamış Antik Kenti’nde devam eden kazılar Tunç Çağı özellikle de Geç Hitit Dönemine ait bulgular...

Amos Antik Kentinde Bir Mezar İçin Kurtarma Kazısı Yapılacak

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Muğla’nın Marmaris ilçesine bağlı Amos antik kentinde kaçak kazı aramaları sonucu bulunmuş bir mezarda kurtarma kazısı yapılacak. Antik Amos harabelerine...

Çin’de 170 milyon yıllık bir çiçek fosili keşfedildi

28 Mart 2023

28 Mart 2023

Çinli araştırmacılar, 170 milyon yıl öncesine dayanan bir çiçek fosili keşfettiler. Nanjing Jeoloji ve Paleontoloji Enstitüsü ve Çin Bilimler Akademisi...

Antik Meksika’nın Taş Maskeleri “Teotihuacan Kültürü”

8 Ocak 2021

8 Ocak 2021

Günümüz Meksika’sında yaşamış olan bir çok medeniyetin bugün bile bizleri şaşırttığı gerçeğine aşinayız. Bu medeniyetlerden en çok duyduklarımız şüphesiz Maya...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]