3 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar, Maya sıvasını dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfettiler

Maya duvar ustaları, birçoğu bugün hala ayakta duran görkemli yapıları inşa etmek için kullandıkları sıvaları bilinmeyen bir formülle yapıyorlardı.

Granada Üniversitesi’ndeki mineralojistler ve jeologlardan oluşan bir ekip, Maya sıvasını bu kadar dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfetti.

Ekip, Honduras’tan Maya sıva örneklerini analiz etti. Analiz sonuçları Science Advances dergisinde yayınlandı. Makaleye göre, Maya duvar ustalarının sıvaların performansını artırmak için bitki özleri kullandığını doğruladı.

Ekip, sıvanın nasıl yapıldığını öğrenmek için Orta Amerika’nın İspanyol sömürgeciliğinden önce büyük bir Maya merkezi olan Honduras, Copán’daki yerel Maya kökenli duvar ustaları ile işbirliği yaptı. Yaklaşım, yerel ağaç türlerinin kabuğundan, Chukum ve Jiote’den, kireç – lezzetli meyvelerden ziyade kalsiyum oksitler için şemsiye terim – söndürme adı verilen bir işlem olan suyla karıştırıldığında özsuyu eklemeyi içerir.

Copan arkeolojik alanından (Honduras) Maya sıvaları. (A) Yapı 10L-16’nın genel görünümü (MS 776’da adanmış Geç Klasik bina) (22). Bu yapının içinde, yüzeyi pembemsi kireç sıva ve sıva maskeleri (B) ile dekore edilmiş Maya bölgesindeki eksiksiz bir Klasik tapınağın en iyi örneği olan “Rosalila” (MS 540 ila 655) alt yapısı bulunmaktadır. MCopan-10 ve MCopan-11 örnekleri, site haritasında (C) gösterilen (kırmızı bir yıldızla işaretlenmiş) ikinci konumdan toplanmıştır. MCopan-1 (D) ve MCopan-2 (E) örnekleri, Yapı 12’nin merkezi odasının iç duvarından kaba kireç sıvalarına karşılık gelir, yaklaşık 700 CE [(C)’deki mavi yıldız]. MCopan-3 (F) ve MCopan-4 (G) örnekleri, Yapı 500L-700’daki 74 numaralı tünelde toplanan orta Klasik (10 ila 16 CE) ‘den ince iki katmanlı sıva (“sıva”) zemine karşılık gelir. (C) Springer Nature’ın izniyle (22)’den uyarlanmıştır. Fotoğraf: Science Advances (2023). DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

MS 540’tan 850’ye kadar olan sıva ile bugün ekip tarafından oluşturulan sıva karşılaştırılması çarpıcı bir benzerlik ortaya koymaktadır. Maya duvar ustaları büyük olasılıkla artan dayanıklılığı, plastisitesi ve su direnci nedeniyle sapla aşılanmış sıva kullandılar.

Şu anda her yerde bulunan bu yapı malzemeleri çok sayıda medeniyet tarafından kullanılmış ve geliştirilmiştir, ancak atalarımız tarafından kullanılan kesin tarifler her zaman bu örnekte olduğu gibi bozulmadan aktarılmamaktadır. Arkeologlar bazen bu malzemelerin nasıl yapıldığını anlamak için çok çaba sarf etmek zorunda kalıyorlar.

Yazarlar, “Çalışmamız, sadece eski Maya duvar ustaları tarafından değil, aynı zamanda diğer eski uygarlıklar (örneğin, eski Çin yapışkan pirinç kireç harçları) tarafından geliştirilen doğal organik katkı maddeleri içeren kireç harçlarının ve sıvaların performansındaki iyileşmeyi açıklamaya yardımcı oluyor” dedi.

Çalışma Science Advances‘te yayınlandı.

DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

Banner
Benzer Yazılar

Bronz Çağı Taş Levha Avrupa’nın Bilinen En Eski Haritası Çıktı

6 Nisan 2021

6 Nisan 2021

Fransa’da 1900 yılında bulunan ve yüzyılı aşkın süredir unutulmuş olan süslü bir Bronz Çağı’ndan kalma taş levha, Avrupa’nın bilinen en...

Köylüler tarafından yıllarca ahır olarak kullanılan Roma hamamının tabanında mozaikler ortaya çıkarıldı

3 Ocak 2025

3 Ocak 2025

Muğla’nın Milas ilçesindeki Herakleia Antik Kenti’nde, köylüler tarafından uzun yıllar ahır olarak kullanılan Roma hamamının tabanında timsah, yunus, flamingo ve...

Peru’da 36 milyon yıllık balinaların ilk atasının kafatası bulundu

18 Mart 2022

18 Mart 2022

Paleontologlar, Peru’da günümüz balinaların ilk atası olduğunu düşündükleri 36 milyon yıllık deniz hayvanının kafatasını buldular. Peru Ulusal Üniversitesi paleontoloji şefi...

İstanbul’un 7’nci Tepesindeki Bulgur Palas İBB Tarafından Satın Alındı

30 Nisan 2021

30 Nisan 2021

İstanbul’un önemli tarihi yapılarından İstanbul’un 7’nci tepesindeki Bulgur Palas, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından satın alındı. İstanbul’un 7’nci tepesinde yer...

Pompeii’de Yeni Keşif: Porta Sarno Nekropolü’nde Yaşam Boyu Aşkı Tasvir Eden Antik Mezar Rölyefi Gün Yüzüne Çıktı

4 Nisan 2025

4 Nisan 2025

Pompeii’nin tarihi dokusunu aydınlatan çarpıcı bir keşif, Porta Sarno nekropolünde yapıldı. Universitat de València ve Pompeii Arkeolojik Parkı’nın ortak yürüttüğü...

Orta Çağ Dönemine Ait Bir Kilise’de Cadı İşaretleri Bulundu

23 Ekim 2020

23 Ekim 2020

İngiltere’deki 700 yıllık bir kilisede ‘sonsuz bir labirentte hapsedilerek’ kötü ruhları kovmak için kullanılmış “Cadı işaretleri” bulundu. Arkeologlar, 700 yıl...

Metropolis Antik Kentinde Bulunan Sarnıçlar Şehrin Yaşamına Ayna Tutuyor

5 Ocak 2021

5 Ocak 2021

İzmir’in Torbalı ilçesine Yeniköy ve Özbey mahalleri sınırları içerisinde kalan Metropolis antik şehri kazıları 1990 yılından beri devam ediyor. Kültür...

7 bin 500 yıllık ardıç ağacı gövdesi en eski Ana Tanrıça Aşera olabilir

17 Mayıs 2022

17 Mayıs 2022

Kızıldeniz kıyı şehri Eilat’ta 7 bin 500 yıl önce oluşturulan mezar alanında yapılan çalışmalarda bir gömünün içinde ardıç ağacı gövdesine...

Arinna’nın Güneş Tanrıçası İzmir Arkeoloji Müzesi’nde

6 Mart 2021

6 Mart 2021

Anadolu’nun bin tanrılı halkı Hititler‘in ana tanrıçası Arinna’nın Güneş Tanrıçası İzmir Arkeoloji Müzesi’nde ziyaretçilerini bekliyor. Hitit panteonunda en büyük tanrı,...

Kuzey Yunanistan’daki MÖ 4. yüzyıl Kraliyet Mezar sakinlerinin kimlikleri tespit edildi

26 Ocak 2024

26 Ocak 2024

Kuzey Yunanistan’daki Vergina’da bozulmamış MÖ 4. yüzyıl Kraliyet Mezarları’nın sakinlerinin kimlikleri tespit edildi. Mezarlar, İskender’in babasının, üvey annesinin, üvey kardeşlerinin...

Dünyanın Kanıtlanan En Eski Şikesi Büyük Antinoeia Oyunlarında Yapıldı

21 Şubat 2021

21 Şubat 2021

Dünyamız üzerinde eski olan yüzlerce şey var bunlardan biri de insanların kazanma tutkusu. Kazanma tutkusunun olduğu bir yerde hilenin de...

Arkeologlar, Gloucestershire’daki bir kazıda yedi mezarda yedi çift Anglo-Sakson broş buldular

5 Nisan 2022

5 Nisan 2022

Arkeologlar, İngiltere’nin güneybatısındaki Gloucestershire’da yapılan bir kazıda ortaya çıkarılan yedi mezarın her birinde birer çift olmak üzere yedi çift Anglo-Sakson...

Yeni araştırma, Balear Adaları’nda keşfedilen Geç Tunç Çağı kılıçlarının benzersiz özelliklerini ve karmaşık kökenlerini ortaya koyuyor

26 Kasım 2024

26 Kasım 2024

Son yapılan bir araştırma , 20. yüzyılda Akdeniz’in batısındaki İspanya’ya bağlı Balear Adaları’nda yapılan kazılarda bulunan Geç Tunç Çağı kılıçlarının...

Güney Arabistan’da Taş Bıçak Üretiminin En Eski Kanıtı: 80.000 Yıllık Taş Bıçaklar Keşfedildi

21 Şubat 2025

21 Şubat 2025

Friedrich Schiller Üniversitesi Jena’dan Knut Bretzke liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, Şarika Emirliği’ndeki Jebel Faya kaya sığınağında 80.000 yıllık taş...

Ihlara Vadisi “Kontrollü Kullanım Alanı” ilan edildi

17 Mart 2022

17 Mart 2022

Hristiyanlığın ilk yıllarının en önemli merkezlerinden biri olan ve irili ufaklı ilk kiliselere ev sahipliği yapan Ihlara Vadisi için “Kontrollü...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]