29 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Arkeologlar, Maya sıvasını dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfettiler

Maya duvar ustaları, birçoğu bugün hala ayakta duran görkemli yapıları inşa etmek için kullandıkları sıvaları bilinmeyen bir formülle yapıyorlardı.

Granada Üniversitesi’ndeki mineralojistler ve jeologlardan oluşan bir ekip, Maya sıvasını bu kadar dayanıklı kılan gizli bileşeni keşfetti.

Ekip, Honduras’tan Maya sıva örneklerini analiz etti. Analiz sonuçları Science Advances dergisinde yayınlandı. Makaleye göre, Maya duvar ustalarının sıvaların performansını artırmak için bitki özleri kullandığını doğruladı.

Ekip, sıvanın nasıl yapıldığını öğrenmek için Orta Amerika’nın İspanyol sömürgeciliğinden önce büyük bir Maya merkezi olan Honduras, Copán’daki yerel Maya kökenli duvar ustaları ile işbirliği yaptı. Yaklaşım, yerel ağaç türlerinin kabuğundan, Chukum ve Jiote’den, kireç – lezzetli meyvelerden ziyade kalsiyum oksitler için şemsiye terim – söndürme adı verilen bir işlem olan suyla karıştırıldığında özsuyu eklemeyi içerir.

Copan arkeolojik alanından (Honduras) Maya sıvaları. (A) Yapı 10L-16’nın genel görünümü (MS 776’da adanmış Geç Klasik bina) (22). Bu yapının içinde, yüzeyi pembemsi kireç sıva ve sıva maskeleri (B) ile dekore edilmiş Maya bölgesindeki eksiksiz bir Klasik tapınağın en iyi örneği olan “Rosalila” (MS 540 ila 655) alt yapısı bulunmaktadır. MCopan-10 ve MCopan-11 örnekleri, site haritasında (C) gösterilen (kırmızı bir yıldızla işaretlenmiş) ikinci konumdan toplanmıştır. MCopan-1 (D) ve MCopan-2 (E) örnekleri, Yapı 12’nin merkezi odasının iç duvarından kaba kireç sıvalarına karşılık gelir, yaklaşık 700 CE [(C)’deki mavi yıldız]. MCopan-3 (F) ve MCopan-4 (G) örnekleri, Yapı 500L-700’daki 74 numaralı tünelde toplanan orta Klasik (10 ila 16 CE) ‘den ince iki katmanlı sıva (“sıva”) zemine karşılık gelir. (C) Springer Nature’ın izniyle (22)’den uyarlanmıştır. Fotoğraf: Science Advances (2023). DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

MS 540’tan 850’ye kadar olan sıva ile bugün ekip tarafından oluşturulan sıva karşılaştırılması çarpıcı bir benzerlik ortaya koymaktadır. Maya duvar ustaları büyük olasılıkla artan dayanıklılığı, plastisitesi ve su direnci nedeniyle sapla aşılanmış sıva kullandılar.

Şu anda her yerde bulunan bu yapı malzemeleri çok sayıda medeniyet tarafından kullanılmış ve geliştirilmiştir, ancak atalarımız tarafından kullanılan kesin tarifler her zaman bu örnekte olduğu gibi bozulmadan aktarılmamaktadır. Arkeologlar bazen bu malzemelerin nasıl yapıldığını anlamak için çok çaba sarf etmek zorunda kalıyorlar.

Yazarlar, “Çalışmamız, sadece eski Maya duvar ustaları tarafından değil, aynı zamanda diğer eski uygarlıklar (örneğin, eski Çin yapışkan pirinç kireç harçları) tarafından geliştirilen doğal organik katkı maddeleri içeren kireç harçlarının ve sıvaların performansındaki iyileşmeyi açıklamaya yardımcı oluyor” dedi.

Çalışma Science Advances‘te yayınlandı.

DOI: 10.1126/sciadv.adf6138

Banner
Benzer Yazılar

Fatsa’nın Gaga Gölün de Kilise Kalıntıları Bulundu

20 Ekim 2020

20 Ekim 2020

Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Gaga Gölü’nün derinliklerinde batık bir kilisenin kalıntılarına rastlandı. Yüzeyin 15 metre altında (50 fit) altında kalan...

Antik Lidya kenti Patara’da 2400 yıllık Mutfak Ve Kadın Odası Bulundu!

8 Ekim 2020

8 Ekim 2020

Patara antik kentinde yapılan arkeolojik kazılarda bir mutfak ve bir “kadın odası” ortaya çıkarıldı. Kazılarda bulunmuş olan eserler arkeoloji dünyasını...

Şaşırtıcı keşif; Romalıların ve Anglosaksonların bir arada yattığı mezarlık ortaya çıkarıldı

14 Mart 2023

14 Mart 2023

Mezarlıklar, toplumlarda dini, milli ve gelenekler gözetilerek ayrı alanlarda oluşturulur. Günümüzde Müslüman, Hristiyan ve Yahudi mezarlıkları gibi oluşturulan mezarlıklar uygulamada...

Çin’in Sanxingdui harabelerinde bir metre boyunda bronz heykel bulundu

17 Haziran 2022

17 Haziran 2022

Çinli arkeologlar, Çin’in güneybatısındaki Sichuan Eyaletindeki antik Sanxingdui harabeleri alanında bir metre boyunda bronz heykel keşfettiler. Sichuan Eyaleti Kültürel Kalıntıları...

Aygül Süel “Hititler İçin Büyük Yanlışlıklar Yapıyoruz”

4 Mart 2021

4 Mart 2021

Hitit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı ve Şapinuva kenti kazısını yöneten Prof. Dr. Aygül Süel, katıldığı çevirim içi oturumda...

Çatalhöyük’te Evlerin Altına Gömülen Yetişkin ve Çocuklar Akraba Değildi

3 Mayıs 2021

3 Mayıs 2021

Uluslararası bir araştırma ekibi, dünyanın en eski şehirlerinden olan Çatalhöyük de yan yana gömülen çocukların ve yetişkinlerin birbirleriyle ilişkili olmadığını...

Noceto Vasca Votiva’nın gizemi su ritüeli miydi?

13 Haziran 2021

13 Haziran 2021

Noceto Vasca Votiva, 2005 yılında kuzey İtalya’daki küçük bir tepede keşfedilen türünün tek örneği bir ahşap yapıdır. Bir müstakil ev...

Laodikya’da Ortaya Çıkarılan Gizli Kiliseli Ev

31 Ekim 2020

31 Ekim 2020

Denizli sınırları içerisinde yer alan antik kent Laodikya’da kazı çalışmaları sırasında içerisinde bir kilisede  bulunan 20 odalı bir peristilyum ortaya...

Polonyalı arkeologlar, Łysa Góra’da nadir bir Kelt trepanasyon aleti ve demir döküm izleri keşfetti

24 Ekim 2025

24 Ekim 2025

Polonya’nın Mazowsze bölgesindeki “Łysa Góra” arkeolojik alanında çalışan arkeologlar, kafatası trepanasyonunda kullanılan nadir bir cerrahi alet ile demir döküm faaliyetlerine...

Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Enstitüsü “Ara Güler Fotoğraflarında Arkeoloji” sergisine ev sahipliği yapıyor

17 Nisan 2022

17 Nisan 2022

Duayen fotoğraf sanatçısı Ara Güler’in 21’i Türkiye’den 1’i Moğolistan’dan olmak üzere toplam 22 arkeolojik alanda çektiği 132 fotoğrafının yer aldığı...

British Museum, Bavulla İngiltere’ye Kaçırılan Antik Çinileri Özbekistan’a İade Edecek

16 Ekim 2020

16 Ekim 2020

İngiltere’nin Heathrow Havaalanı’nda bir yolcunun valizinden çıkan altı sırlı fayansın Birleşik Krallık Sınır Gücü tarafından ele geçirildiği ve Özbekistan’a geri...

Glasgow’lu Sanatçı Plastik Poşet Müzesi Açtı!

1 Kasım 2020

1 Kasım 2020

İskoçyada ki Glasgow Üniversitesi mezunu Katrina Cobain plastik poşetlerden oluşan farklı bir sergiye ev sahipliği yapacak. Plastik poşetlerin dünyamıza ne...

Aigai Antik Kenti’nde Demeter Tapınağı Ortaya Çıkarılıyor: Binlerce Minyatür Hydria Bulundu

26 Ağustos 2025

26 Ağustos 2025

Manisa’nın Yunusemre ilçesindeki Yuntdağı bölgesinde yer alan Aigai Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda, Yunan mitolojisinin tarım ve bereket tanrıçası Demeter’e adandığı...

Bilecik’teki Aya Yorgi Kilisesi Restore Edilmeyi Bekliyor

15 Ağustos 2021

15 Ağustos 2021

Bilecik’teki 200 yıllık Aya Yorgi Kilisesi harabe durumda… Acilen kilisenin restore edilmesi gerekiyor. Bilecik‘in Osmaneli ilçesinde yer alan 1800’lü yılların...

Azerbaycan’da Nadir Mızrakla Gömülmüş Tunç Çağı Savaşçısına Ait Kurgan Ortaya Çıkarıldı

16 Temmuz 2025

16 Temmuz 2025

Azerbaycan’ın batısındaki rüzgârlı Ceyrançöl bozkırlarında arkeolojik açıdan büyük bir keşif yapıldı: Yaklaşık 3.800 yıl öncesine tarihlenen bir Tunç Çağı savaşçısına...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]