30 March 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Antik Genomlar İskitlerin Yükselişi ve Kayboluşu Hakkında Yeni Bilgiler Veriyor

İskitler Demir çağının en önemli kültürlerinden biridir. Varlıkları hakkında bir çok bilgiye rağmen hala onlar hakkında bilinmyen bir çok şey vardır. Bu bilinmeyenler araştırmacıların dikkatini çekmekte ve farklı araştırmalarla bu gizemli insanları anlamaya çalışmaya devam edilmektedir.

Avrasya tarihinde önemli bir rol oynayan bu kültür, çağdaşlarıyla olan çatışmaları nedeniyle tarih ve popüler kültürde zamanla efsanevi bir statüye sahip olmuşlardır.
Dış kaynaklardan gelen kanıtlara rağmen, İskitlerin tarihi hakkında çok az şey bilinmektedir. Yazılı dil veya doğrudan kaynaklar olmadan, kullandıkları dil veya diller, nereden geldikleri ve böylesine geniş bir alana yayılan farklı kültürlerin gerçekte ne ölçüde birbirleriyle ilişkili oldukları belirsizliğini koruyor.

Science Advances’da yayınlanan bir makalede Almanya’daki İnsan Tarihi Enstitüsü Arkeogenetik Bölümü’nden bilim adamları tarafından yönetilen uluslararası bir genetikçiler, antropologlar ve arkeologlar ekibi tarafından yayınlanan yeni bir çalışma, İskitlerin tarihini . Orta Asya bozkırlarının İskit ve İskit dışı arkeolojik kültürlerini 111 antik genom ile aydınlatmaya yardımcı oluyor.

Bu çalışmanın sonuçları, önemli genetik değişikliklerin uzun süreli yerleşik Bronz Çağı gruplarının ortadan kalkması ve Demir Çağı’nda İskit göçebe kültürlerinin yükselişi ile ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır. Bulgular, Geç Tunç Çağı çobanlarının nispeten homojen kökenine uygun olarak, MÖ 1. binyılın başında, bozkıra doğu, batı ve güneyden akarak yeni karışık gen havuzları oluşturduğunu gösteriyor.

Orta Asya Bozkırlarının çeşitli halkları

Araştırma daha da ileri giderek göçebe Demir Çağı grupları için en az iki ana kaynak belirledi. Doğudaki kaynak Altay Dağlarının nüfusundan gelebilir. Demir Çağı boyunca, Altay Dağları batıya ve güneye yayıldı ve hareket ettikçe birbirine karıştı.

Bu genetik sonuçlar, arkeolojik kayıtlarda bulunan zaman ve konumlarla örtüşüyor ve ilk İskit mezarlarının bulunduğu Altay bölgesinin popülasyonlarının genişlemesine işaret ediyor, Saka, Tasmola ve Pazyryk gibi farklı ünlü kültürleri birbirine bağladı.

Altın adam
Eleke Sazy nekropolünden ‘Altın Adam’ olarak bilinen seçkinlerin cenazesi. Fotoğraf: Zainolla Samashev

Şaşırtıcı bir şekilde, batı Urallarda bulunan gruplar, ikinci bir ayrı ama eşzamanlı kaynaktan geliyor. Doğu örneğinin aksine, erken Sauroman-Sarmatian kültürlerinin karakteristik özelliği olan bu Batı gen havuzu, Sarmat kültürlerinin Urallardan Pontus-Hazar bozkırlarına batıya doğru yayılması sayesinde büyük ölçüde tutarlı kaldı.

Yeni genetik değişimlerle bağlantılı İskit kültürlerinin düşüşü

Çalışma aynı zamanda yeni genetik yenilenmeyi ve karışık olayları ortaya çıkaran Demir Çağı’ndan sonraki geçiş dönemini de kapsıyor. Bu olaylar, MS 1. binyılın başında yoğunlaşırken, aynı zamanda orta otlaktaki İskit kültürleri azaldı ve sonra ortadan kayboldu.

Bu durumda, Uzak Doğu’dan Avrasya’nın yeni akını, makul bir şekilde, Xiongnu ve Xianbei konfederasyonları gibi erken yüzyıllarda doğu bozkırlarının göçebe imparatorluklarının genişlemesiyle ve muhtemelen İran kaynaklarından gelen güneyden Perslere bağlı medeniyetin genişlemesiyle bağlantılı olarak yapılan küçük akınlarla ilişkilidir.

Eski DNA’lar tek başına İskit halkının tarihi hakkında pek çok cevaplanmamış soruyu çözmese de, bu çalışma Avrasya nüfusunun zamanla ne kadar değiştiğini ve bütünleştiğini gösteriyor. Yapılacak olan yeni çalışmaların da ne kadar öenmli olduğunu gözler önüne sermektedir.

Kaynak: https://www.shh.mpg.de/1972917/krause-scythians

Banner
Benzer Yazılar

Suriye’de Amazon savaşçılarının tasvir edildiği nadir Roma mozaiği bulundu

12 Ekim 2022

12 Ekim 2022

Suriye iç savaşının başlamasından bu yana 11 yıl geçti. Binlerce insanın ölmesine ve büyük yıkımlara yol açan çatışma yıllarında kültürel...

500 yıllık tarihi Surp Sargis Ermeni Kilisesi restore edilecek

6 Şubat 2022

6 Şubat 2022

Diyarbakır’da 16. yüzyılda inşa edilen, cemaati olmadığı için harap durumda bulunan Surp Sargis Ermeni Kilisesi restore edilecek. Diyarbakır’ın merkez Sur...

İsrail’de 10.000 Yıl Öncesine Ait Tsunami İzleri

25 Aralık 2020

25 Aralık 2020

Arkeologlar, birçok eski sel olayını Tufan hikayesi ile ilgili olabileceğini teorileştirdiler. Ancak bu sel olaylarının çok azı kuzey İsrail’deki Tel...

Fatsa’nın Gaga Gölün de Kilise Kalıntıları Bulundu

20 Ekim 2020

20 Ekim 2020

Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Gaga Gölü’nün derinliklerinde batık bir kilisenin kalıntılarına rastlandı. Yüzeyin 15 metre altında (50 fit) altında kalan...

Bilinen en eski Bask dili ile yazılmış metin keşfedildi

15 Kasım 2022

15 Kasım 2022

İspanya’da arkeologlar, ülkenin kuzeyindeki Navarre bölgesi Irulegi arkeolojik alanında, “bilinen en eski Bask dili metni” içerdiğine inandıkları bir buluntu keşfettiler....

Fatih Sultan Mehmet’e Ait Fermanın Geri Getirilmesi İçin Girişim Başlatıldı

13 Ekim 2021

13 Ekim 2021

Yasadışı yollarla ülke dışına çıkarılan Fatih Sultan Mehmet’e ait fermanın Türkiye’ye getirilmesi için Balıkesir Büyükşehir Belediyesi tarafından girişim başlatıldı. Londra’da...

Mısırlı çocuk 142 köpekle birlikte gömülü bulundu

17 Ocak 2023

17 Ocak 2023

Faiyum Oasis nekropolündeki kazılarda 142 köpekle birlikte gömülmüş bir çocuk mezarı bulundu. 142 köpekle gömülü çocuk mezarının yer aldığı nekropol...

Patara Antik Kenti Deniz Feneri Yapay Zeka İle Yeniden İnşaa Ediliyor

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Patara Antik Kenti içinde yer alan, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve  M. S. 1481 yaşanan tsunamide yıkıldığı tahmin edilen deniz...

Polonyalı arkeologlar, eski Mısır soylularının mezarlarında dokuz timsah kafası ortaya çıkardılar

28 Aralık 2022

28 Aralık 2022

Mısır’daki Theban Nekropolü’nü kazan Polonyalı arkeologlar, üst düzey soylulara ait iki mezarın içine gizlenmiş dokuz timsah kafası keşfettiler. Theban Nekropolü,...

3 Numaralı Bronz Kutsal Sanxingdui Ağacı Restore Ediliyor

9 Nisan 2021

9 Nisan 2021

Sanxingdui Müzesi’nin duyurusuna göre arkeologlar, Güneybatı Çin’in Sichuan Eyaleti, Guanghan Şehrindeki Sanxingdui mevkiinde ortaya çıkarılan 3 numaralı bronz kutsal ağacı...

Bulgaristan’da Keşfedilen Garip Maskenin Uzaylı Kafası Tartışmaların Göbeğinde

20 Kasım 2020

20 Kasım 2020

Bulgaristan’ın Provadiya kasabasının Solnitsata höyüğünde oldukça ilginç özellikleri olan bir kil maske bulundu. Maskenin uzaylıya benzetilen üçgen yüzü farklı yorumlara...

İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü; “Ayasofya Paylaşımı Gerçeği Yansıtmıyor”

9 Mayıs 2022

9 Mayıs 2022

Ayasofya Camii’nin Osmanlı dönemi tarihi su haznesinin kapağı kırılarak ayakkabı konulduğuna dair yapılan haberler üzerine İstanbul İl Kültür ve Turizm...

Arkeologlar, İber Yarımadası’nda 14.000 yıl önce yaşamış bir kadının kemiklerini buldular.

13 Ağustos 2021

13 Ağustos 2021

Arkeologlar, daha önce son Neandertallerin ve ilk modern insanların kanıtlarını veren İspanya’daki tarihsel olarak önemli Cova Gran de Santa Linya...

17.500 Yıl Önce Çizilmiş Gerçek Boyutlu Kanguru Resmi

22 Şubat 2021

22 Şubat 2021

Avustralya Melbourne Üniversitesi’nden uzmanlar, Batı Avustralya’nın Kimberly Bölgesi’ndeki bir mağarada 17.000 yıldan daha eski bir kangurunun gerçek boyutlu çizimini buldular....

İklim Değişikliği 50 Bin Yıllık Mağara Resimlerini Tehdit Ediyor

14 Mayıs 2021

14 Mayıs 2021

Hızlı ve plansız gelişen sanayileşme Dünya’nın dengesini bozmaya devam ediyor. Daha fazla üretme ve ekonomik açıdan güçlü olma hevesiyle birbiri...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]