29 March 2024 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Araştırmacılar, Linear Elamit yazısını deşifre ettiklerini iddia ediyorlar

Araştırmacılar, İran’ın güneybatısında yer alan Susa şehrinde 1903 yılında yapılan kazılarda bulunan Linear Elamit yazı sistemi ile yazılmış kil tabletin bir kısmını çözmeyi başardıklarını iddia ediyorlar.

Tahran Üniversitesi, Doğu Kentucky Üniversitesi ve Bologna Üniversitesi’nden bir üyeden oluşan araştırma ekibi, Linear (Doğrusal) Elamit adı verilen eski yazı sisteminin çoğunu deşifre ettiklerini Alman dergisi Zeitschrift für Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie’de yayınlanan makalelerinde belirttiler.

Elam uygarlığı, Linear Elamit yazı sistemini M. Ö. 2. binyılının başları ile M. Ö. 3. yüzyılın sonlarında kullandı.

Elamit yazı sistemi ile yazılmış bugüne kadar 40’a yakın buluntu elde edilmiş. Buluntular arasında en göze çarpanı birkaç gümüş beher üzerindeki yazıtlardır. Birkaç ekip dili inceledi ve bazı yollar açtı, ancak dilin çoğunluğu bir gizem olarak kaldı. Bu yeni araştırmada, araştırmacılar diğer araştırma ekiplerinin bıraktığı yerden devam ettiler ve senaryoyu deşifre etmek için bazı yeni teknikler kullandılar.

Ekip tarafından bu yeni araştırmada kullanılan yeni teknikler, çivi yazısında bilinen bazı kelimeleri Linear Elamit senaryosunda bulunan kelimelerle karşılaştırmayı içeriyordu. Her iki dilin de Ortadoğu’nun bazı bölgelerinde aynı anda kullanıldığına ve bu nedenle yöneticilerin isimleri, kişilerin, yerlerin unvanları veya diğer yazılı eserler gibi ortak ifadelerle birlikte bazı ortak referansların olması gerektiğine inanılıyor.

Araştırmacılar, Doğrusal Elamit yazı sisteminin fonografik ve logografik yazının bir karışımı olduğunu varsaydılar.

Araştırmacılar ayrıca, kelimelerden ziyade işaretler olduğunu düşünerek onlara anlam atfetmek istediler. Ekip, tanımlayabildikleri 300 işaretten yalnızca %3,7’sini anlamlı varlıklara atayabildiklerini tespit etti. Yine de, dilin çoğunu deşifre ettiklerine ve hatta gümüş beherlerdeki metnin bir kısmı için çeviriler sağladıklarına inanıyorlar. Bir örnek, “Puzur-Sušinak, Awan’ın kralı, Insušinak [muhtemelen bir tanrı] onu seviyor.”

Linear Elamite krali yazıt Puzur-Inshushinak, Fotoğraf Louvre Müzesi
Linear Elamit krali yazıt Puzur-Inshushinak, Fotoğraf Louvre Müzesi

Fransız arkeolog Francois Desset, “Analizimin sonunda, Doğrusal Elamit yazısının tamamen fonografik bir senaryo olduğunu buldum. Bu, onu dünyadaki türünün en eskisi yapıyor ve yazının tüm evrimi hakkındaki görüşümüzü değiştiriyor” diye konuştu.

Bern Üniversitesi’nde dilbilimci ve İsviçreli Alice Kober Eski Yazı Sistemlerinin Deşifre Derneği’nin bilimsel direktörü Michael Mader DW’ye verdiği demeçte, “Net kanıtlar sağlanana kadar, Doğrusal Elamit senaryosu tam olarak deşifre edilmedi. Şimdiye kadar, bilinen telaffuzu ve 19 makul önerisi olan sadece 15 karakter olduğunu” söyledi.

Mader, “Desset’in çalışmasının öneriler listesine daha fazla karakter ekleyeceği için iyi olabilir. Ancak tüm karakterlerin işlevini ve telaffuzunu bilene kadar, kesin olarak bilemeyeceğiz” dedi.

Mader ayrıca, Desset’in senaryonun tamamen fonografik olduğu yönündeki ifadesi hakkında “önemli şüphelere sahip, matematiksel analizler, Doğrusal Elamit yazı sisteminin sadece yüzde 70 fonetik karakterlerden oluştuğunu gösteriyor. Gerisi kelime işaretleri” diye ekledi.

Deset’in haklı olup olmadığı şu an için açık bir soru olmaya devam ediyor. Ekim ayında, antik yazı sistemleri uzmanları, keşfi tartışmak için Norveç’teki bir konferansta bir araya gelecekler.

Banner
Benzer Yazılar

Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor

12 Ekim 2023

12 Ekim 2023

Hititlerin başkenti Hattuşa’nın önemli yapılarından biri olan Yerkapı Tüneli’nde keşfedilen Anadolu Hiyeroglif yazılar çözülüyor. Geçtiğimiz yıl Mardin Artuklu Üniversitesi Arkeoloji...

Ömür Harmanşah, “7 bin yıllık buğday safsatadan ibaret”

3 Haziran 2022

3 Haziran 2022

Asur Ticaret Koloni Çağı’nın en önemli yerleşimlerinden biri olan Kültepe yine “7 bin yıllık buğday yeşerdi” haberleri ile sosyal medya...

Amos Antik Kentinde Bir Mezar İçin Kurtarma Kazısı Yapılacak

15 Ekim 2020

15 Ekim 2020

Muğla’nın Marmaris ilçesine bağlı Amos antik kentinde kaçak kazı aramaları sonucu bulunmuş bir mezarda kurtarma kazısı yapılacak. Antik Amos harabelerine...

Pompeii kurbanlarının DNA analizi şaşırtıcı sonuçlar verdi

28 Mayıs 2022

28 Mayıs 2022

M. S. 79 yılında Vezüv yanardağının şiddetli patlaması ile yerle bir olan Pompeii’nin küller arasında kalan iki kurbanın DNA analizi...

Knidos’ta Helen ve Roma dönemi heykel başları ortaya çıkarıldı

9 Aralık 2021

9 Aralık 2021

Muğla’nın Datça ilçesinde bulunan Karya dönemine ait antik yerleşim Knidos’ta Helen ve Roma dönemi heykel başları ortaya çıkarıldı. Bilim, mimarlık...

Arkeologlar el değmemiş bir Etrüsk mezarını açtı

1 Kasım 2023

1 Kasım 2023

Orta İtalya’daki Vulci Arkeoloji Parkı’nda, Nisan ayında keşfedilen ve el değmeden kalan 2.600 yıllık, çift odalı, sağlam bir Etrüsk mezarı...

Gwalior’un Tarihi Kale Şehirleri UNESCO Listesinde

7 Aralık 2020

7 Aralık 2020

Hindistanın Madhya Pradesh eyaletine bağlı olan Gwalior tarihiyle tanınan bir şehirdir. Bu tarihi güzellikleri UNESCO’nun listesine girmesi ile taçlandırılacak. Eyalet...

Tarih öncesi dönemde anneler, çocuklarına ebeveynlik yapma konusunda bizimden çok daha yetenekliydi

24 Kasım 2021

24 Kasım 2021

Avustralya Ulusal Üniversitesi’nin (ANU) yakın tarihli bir araştırmasına göre, eski kültürlerde yeni doğan bebeklerin ölüm oranı, yetersiz sağlık bakımı, hastalık...

Hadrianaupolis’te Sağlık Tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya çıkarıldı

5 Eylül 2022

5 Eylül 2022

Hadrianaupolis Antik Kenti kazılarında Yunan mitolojisinde Apollon ve Koronis’in oğlu olan sağlık tanrısı Asklepios’un adının geçtiği 1800 yıllık yazıt ortaya...

İsrail’de Dünyanın En Eski Camisi Bulunmuş Olabilir

23 Ocak 2021

23 Ocak 2021

Dünyanın en eski camilerinden biri, İsrail’in Celile Denizi kıyılarında bir arkeolog ekibi tarafından ortaya çıkarıldı. Caminin kalıntıları, orijinal olarak Bizans...

Konya’nın Kapadokyası Kilistra Antik Kenti

26 Ocak 2021

26 Ocak 2021

Peribacaları, kiliseler, yer altı şehirleri denilince aklımıza ilk gelen yer Nevşehir, Aksaray arasında kalan Kapadokya olur. Eşsiz tarihi zenginliği ile...

Kudüs’de bulunan gizemli köpekbalığı dişleri

10 Temmuz 2021

10 Temmuz 2021

Bilim adamları, Kudüs’teki Davut (David) Şehri’nde 2900 yıllık bir bölgede, olmaması gereken bir alanda açıklanamayan bir şekilde fosilleşmiş köpekbalığı dişleri...

Demir Çağı Savaşçıları, Yenilen Düşmanlarının Kılıçlarını Büküyor

22 Nisan 2021

22 Nisan 2021

Vestfalya-Lippe Bölge Birliği’nden (LWL) arkeologlar, bir metal dedektörünün “Batı Almanya’daki en büyük Demir Çağı silah istiflerinden birini” keşfettiğini açıkladı. Olpe...

Yeni bir fosilin keşfi kertenkelelerin kökenini 35 milyon yıl öncesine tarihlendirdi

5 Aralık 2022

5 Aralık 2022

Londra’daki Doğa Tarihi Müzesi’nden alınan bir örnek, günümüz kertenkelelerin daha önce düşünüldüğü gibi Orta Jurasik’te değil, Geç Triyasik’te ortaya çıktığını...

İznik’te mumyalanmış 3 iskelet bulundu

7 Ekim 2021

7 Ekim 2021

İznik’te devam eden kazılarda, M. S. 2’nci yüzyıla tarihlenen iki lahit ortaya çıkarıldı. Lahitlerden mumyalanmış iskeletler çıktı. İznik Hisardere Nekropolü...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]