8 December 2023 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

Araştırmacılar, Linear Elamit yazısını deşifre ettiklerini iddia ediyorlar

Araştırmacılar, İran’ın güneybatısında yer alan Susa şehrinde 1903 yılında yapılan kazılarda bulunan Linear Elamit yazı sistemi ile yazılmış kil tabletin bir kısmını çözmeyi başardıklarını iddia ediyorlar.

Tahran Üniversitesi, Doğu Kentucky Üniversitesi ve Bologna Üniversitesi’nden bir üyeden oluşan araştırma ekibi, Linear (Doğrusal) Elamit adı verilen eski yazı sisteminin çoğunu deşifre ettiklerini Alman dergisi Zeitschrift für Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie’de yayınlanan makalelerinde belirttiler.

Elam uygarlığı, Linear Elamit yazı sistemini M. Ö. 2. binyılının başları ile M. Ö. 3. yüzyılın sonlarında kullandı.

Elamit yazı sistemi ile yazılmış bugüne kadar 40’a yakın buluntu elde edilmiş. Buluntular arasında en göze çarpanı birkaç gümüş beher üzerindeki yazıtlardır. Birkaç ekip dili inceledi ve bazı yollar açtı, ancak dilin çoğunluğu bir gizem olarak kaldı. Bu yeni araştırmada, araştırmacılar diğer araştırma ekiplerinin bıraktığı yerden devam ettiler ve senaryoyu deşifre etmek için bazı yeni teknikler kullandılar.

Ekip tarafından bu yeni araştırmada kullanılan yeni teknikler, çivi yazısında bilinen bazı kelimeleri Linear Elamit senaryosunda bulunan kelimelerle karşılaştırmayı içeriyordu. Her iki dilin de Ortadoğu’nun bazı bölgelerinde aynı anda kullanıldığına ve bu nedenle yöneticilerin isimleri, kişilerin, yerlerin unvanları veya diğer yazılı eserler gibi ortak ifadelerle birlikte bazı ortak referansların olması gerektiğine inanılıyor.

Araştırmacılar, Doğrusal Elamit yazı sisteminin fonografik ve logografik yazının bir karışımı olduğunu varsaydılar.

Araştırmacılar ayrıca, kelimelerden ziyade işaretler olduğunu düşünerek onlara anlam atfetmek istediler. Ekip, tanımlayabildikleri 300 işaretten yalnızca %3,7’sini anlamlı varlıklara atayabildiklerini tespit etti. Yine de, dilin çoğunu deşifre ettiklerine ve hatta gümüş beherlerdeki metnin bir kısmı için çeviriler sağladıklarına inanıyorlar. Bir örnek, “Puzur-Sušinak, Awan’ın kralı, Insušinak [muhtemelen bir tanrı] onu seviyor.”

Linear Elamite krali yazıt Puzur-Inshushinak, Fotoğraf Louvre Müzesi
Linear Elamit krali yazıt Puzur-Inshushinak, Fotoğraf Louvre Müzesi

Fransız arkeolog Francois Desset, “Analizimin sonunda, Doğrusal Elamit yazısının tamamen fonografik bir senaryo olduğunu buldum. Bu, onu dünyadaki türünün en eskisi yapıyor ve yazının tüm evrimi hakkındaki görüşümüzü değiştiriyor” diye konuştu.

Bern Üniversitesi’nde dilbilimci ve İsviçreli Alice Kober Eski Yazı Sistemlerinin Deşifre Derneği’nin bilimsel direktörü Michael Mader DW’ye verdiği demeçte, “Net kanıtlar sağlanana kadar, Doğrusal Elamit senaryosu tam olarak deşifre edilmedi. Şimdiye kadar, bilinen telaffuzu ve 19 makul önerisi olan sadece 15 karakter olduğunu” söyledi.

Mader, “Desset’in çalışmasının öneriler listesine daha fazla karakter ekleyeceği için iyi olabilir. Ancak tüm karakterlerin işlevini ve telaffuzunu bilene kadar, kesin olarak bilemeyeceğiz” dedi.

Mader ayrıca, Desset’in senaryonun tamamen fonografik olduğu yönündeki ifadesi hakkında “önemli şüphelere sahip, matematiksel analizler, Doğrusal Elamit yazı sisteminin sadece yüzde 70 fonetik karakterlerden oluştuğunu gösteriyor. Gerisi kelime işaretleri” diye ekledi.

Deset’in haklı olup olmadığı şu an için açık bir soru olmaya devam ediyor. Ekim ayında, antik yazı sistemleri uzmanları, keşfi tartışmak için Norveç’teki bir konferansta bir araya gelecekler.

Banner
Benzer Yazılar

Avrupa’da keşfedilen türünün en büyük deniz kaplumbağası fosili İspanya’da ortaya çıkarıldı

22 Kasım 2022

22 Kasım 2022

Kuzey İspanya’da, bilim adamları yeni bir muazzam deniz kaplumbağası türünün kalıntılarını keşfettiler. Tarih öncesi yaratık, Avrupa’da şimdiye kadar bulunan, yaklaşık...

Tarihi Balat Surp Hraştagabet Khorenyan Ermeni Okulu Kaderine Terkedildi

1 Kasım 2021

1 Kasım 2021

İstanbul’un tarihi semtlerinden Balat’ın sokaklarını gezerken karşınıza içler acısı hali ile kaderine terkedilmiş, ölmesi beklenen hasta gibi duran tarihi Surp...

Mısırlı Yetkililer İskenderiye Limanından Üç Eseri Kaçırma Girişimini Engelledi

28 Ekim 2020

28 Ekim 2020

Arkeolojik Limanlar ve Birimler Merkezi İdaresi başkanı, bir arkeoloji komitesinin parçaları incelediğini ve orijinalliklerini kanıtladığını söyledi. İskenderiye limanındaki arkeoloji birimi,...

Vindolanda’da bulunan nadir bir Roma kornu ağızlığı

23 Eylül 2022

23 Eylül 2022

Hadrian Duvarı’nın hemen güneyinde, arkeologlar Vindolanda Roma kalesindeki antik subay evinin kalıntılarının altında son derece nadir bir Roma kornu ağızlığı...

Anadolu kökenli 41 eser Türkiye’ye iade ediliyor

5 Aralık 2023

5 Aralık 2023

Yasadışı yollarla yurtdışına kaçırılan Anadolu kökenli 41 eser Türkiye’ye iade ediliyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinin yoğun uğraşları sonucunda Anadolu’ya...

Suudi Arabistan’ın kuzey kesiminde 200.000 yıllık el baltası keşfedildi

6 Kasım 2023

6 Kasım 2023

Suudi Arabistan AlUla Kraliyet Komisyonu (RCU), AlUla Valiliği’ndeki Qurh alanındaki arkeolojik kazı ekiplerinin 200.000 yıldan daha eski olduğu tahmin edilen...

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinler Roma dünyası hakkında yeni bilgiler veriyor

11 Ocak 2023

11 Ocak 2023

Papirüs üzerine yazılmış Latince metinleri deşifre eden araştırmacılar, Roma dünyası hakkında yeni bilgilere ulaştılar. Roma toplumunun ve eğitiminin nasıl bir...

Hitit Çivi Yazılı Tabletler Yapay Zeka Teknolojisi ile Okunacak

28 Aralık 2021

28 Aralık 2021

Anadolu’nun kadim medeniyetlerinden Hititlere ait çivi yazılı kil tabletlerin okunmasında yapay zeka teknolojisi kullanılacak. 1800 yıllarından bu yana başta Hitit...

Man Adası’nda Viking Hazinesi Bulundu

19 Şubat 2021

19 Şubat 2021

Man Adası’nda emekli bir polis memuru en az 1000 yıllık Viking takıları buldu. Keşif, Kath Giles tarafından bir metal dedektörü...

Dünyanın En Küçük Stegosaurus İzi Bulundu

14 Mart 2021

14 Mart 2021

155 Milyon önce yaşamış dünyanın en küçük stegosaurus izi bulundu. Otçul bir dinozor olan stegosaurus, büyük ve yavaş olması ile...

Kuzeybatı Çin’de bulunan 2700 yıllık Asur tarzı deri pullu zırh

10 Aralık 2021

10 Aralık 2021

MÖ ilk bin yılında Orta ve Doğu Avrasya arasında çevre ve insan toplulukları için çok önemli siyasi, kültürel, askeri ve...

El Algar’ı Tunç Çağında Kadınlar Yönetmiş Olabilir

12 Mart 2021

12 Mart 2021

El Algar kültürüne ait olan Tunç Çağı mezarında bulunan diadem bir kraliçeye ait olabilir. Mezar içinde bulunan değerli eşyaların çokluğu...

Yapay Zeka Filologların Kil Tabletler Üzerindeki Çalışmasına Yardımcı Olacak

5 Kasım 2020

5 Kasım 2020

Yazıyı bulan Sümerliler ilk yazı örneklerini, bizlere fırınlanmış kil tabletler aracılığıyla ulaştırdılar. İlk başta, ticaret için kullanılan yazı zamanla edebiyat,...

Sezar’ın ünlü sözlerini kaleme aldığı Zile Kalesi’nde çevre düzenlemesi yapılıyor

15 Ocak 2022

15 Ocak 2022

Roma İmparatorluğu’nun en etkili askeri ve politik liderlerinden biri olan Jul Sezar’ın unutulmaz sözü “veni, vidi, vici” yi kaleme aldığı...

Hattuşa’da heyecanlandıran keşif; 3 Bin 500 yıllık hiyeroglif işaretler bulundu

11 Eylül 2022

11 Eylül 2022

Anadolu’da ilk merkezi devleti kuran Hititler’in başkenti Hattuşa, her kazı sezonunda olduğu gibi bu yılda şaşırtan keşfe sahne oldu. Günümüz...

Yorumlar
Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]