2 April 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

4.000 yıl önce Vezüv Yanardağı’nın Plinian patlamasıyla gömülen Tunç Çağı köyü Afragola

Vezüv Yanardağı’nın Plinian patlaması, yaklaşık 4.000 yıl önce – Roma kenti Pompeii’yi gömmeden 2.000 yıl önce – güney İtalya’nın Campania bölgesindeki erken Tunç Çağı köyü Afragola yaşamını dikkate değer bir şekilde korunmasını sağladı.

Afragola köyünün olağanüstü korunması Avrupa’da eşsizdir. Modern Napoli’nin yakınında, Vezüv Yanardağı’ndan yaklaşık 10 mil uzaklıkta bulunuyordu.

Araştırmacılar, koruma seviyesi ve bölgede korunan bitki çeşitliliği nedeniyle patlamanın meydana geldiği yılın zamanını belirleyip belirleyemeyeceklerini merak ediyorlardı.

Afragola, 5.000 metrekarelik bir alanda kazıldı ve İtalya’daki Erken Tunç Çağı’nın en kapsamlı araştırılan yerlerinden biri haline geldi.

Journal of Archaeological Science: Reports’ta yayınlanan bir çalışmada, araştırmacılar, patlamanın, öncelikle enkazı kuzeydoğuya taşıyan dramatik bir patlamayla başlayarak, farklı aşamalarda nasıl gerçekleştiğini açıkladılar.

Tunç Çağı'nda Afragola ve çevresindeki köyleri gösteren Güney Campanian ovası
Tunç Çağı’nda Afragola ve çevresindeki köyleri gösteren Güney Campanian ovası.

UConn Antropoloji Bölümü araştırmacısı Tiziana Matarazzo şunları söyledi: “Site istisnai çünkü Afragola, Vesuvius’un dev bir patlamasıyla gömüldü ve bu bize orada yaşayan insanlar ve yerel yaşam alanı hakkında çok şey anlatıyor. Bu durumda, meyve ve tarımsal malzemeler bularak, genellikle mümkün olmayan patlama mevsimini belirleyebildik. Son aşama esas olarak kül ve su getirdi – bu sözde frenatomagmatik fazdır – esas olarak volkandan yaklaşık 25 kilometre uzakta batı ve kuzeybatıya dağılmıştı.

Köy, bu aşamada, bitki makrokalıntılarının moleküllerinin yerini alan ve binlerce yıldır bozulmayan bir malzeme olan sineritte (kül tüfü olarak da bilinir) kusursuz dökümler üreten kalın bir volkanik malzeme tabakasına gömüldü.

Matarazzo, “Yakındaki ormanda bulunan yapraklar da aşırı sıcak olmayan çamur ve külle kaplıydı, bu yüzden cinerite’deki yaprakların güzel izlerine sahibiz” dedi.

Köyde ayrıca tüm tahılların, çeşitli tarım ürünlerinin ve meyvelerin depolanmak üzere yakındaki ormanlardan toplandığı bir depo vardı. Bina muhtemelen piroklastik malzemelerin gelmesi nedeniyle alev aldı ve çöktü ve içinde depolanan bitkisel malzemeleri karbonize etti.

Tunç Çağı’nda, Campanian Ovası, tahıl ve arpa, fındık, meşe palamudu, yabani elma, kızılcık, nar ve kornelya kirazları da dahil olmak üzere çeşitli besin kaynaklarına ev sahipliği yapıyordu ve bunların hepsi volkanik patlamanın ardından son derece iyi korunmuştu.

“Bu patlama o kadar olağanüstüydü ki, yıllar sonra iklimi değiştirdi. Plinian patlamasının vardığı yükseklik temel olarak uçakların uçuş yüksekliğine ulaşmıştı. İnanılmazdı. Külün örtüsü o kadar derindi ki, bölgeyi 4.000 yıl boyunca el değmeden bıraktı. Şimdi orada yaşayan insanlar hakkında bilgi ediniyor ve hikayelerini anlatıyoruz” diyor Matarazzo.

Kanıtlar, köylülerin yiyecek depolarını yakındaki ormanlardan topladıkları için sonbaharda meydana gelen patlamaya işaret ediyor.

Connecticut Üniversitesi

https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2022.103587

Banner
Benzer Yazılar

Çatalhöyük’te 8 bin 500 yıllık trepanlı kafatası keşfedildi

23 Aralık 2023

23 Aralık 2023

Konya’da Neolitik Çağ yerleşimi 9.000 yıllık Çatalhöyük’te bulunan bir kafatasında trepanasyon (kafatası delme işlemi) izleri bulundu. Güneyde Mezopotamya şehirlerinin yükselişinden...

Kazakistan Liri, Sutton Hoo kalıntısında bulunan lir ile benzer çıktı

16 Aralık 2021

16 Aralık 2021

Kazakistan’ın güneybatısındaki Dzhetyasar bölgesinde 1973 yılında yapılan arkeolojik kazılarda bir dizi ahşap nesne bulunmuş ama uzmanlar bu buluntuya fazla ilgi...

1800 yıllık Sasani kil mühründe İran şehrinin adı okundu

10 Nisan 2024

10 Nisan 2024

Pehlevi yazısıyla yazılmış Sasani döneminden kalma 1800 yıllık bir kil mühür üzerinde İran şehri “Şiraz” adı okundu. Sasani İmparatorluğu’nun (MS...

İspanya’da 2 bin 500 yıl önce inşa edilen megalit yapı keşfedildi

21 Ağustos 2022

21 Ağustos 2022

İspanya’nın güneyinde günümüzden 2 bin 500 yıl önce inşa edilmiş megalit yapı keşfedildi. Keşif, dönem insanı ve kültürü hakkında yeni...

Arkeologlar, İspanya’da bir mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler

3 Aralık 2023

3 Aralık 2023

Arkeologlar, İspanya’nın Cantabria eyaletindeki Ribamontán al Monte belediyesinde bulunan La Garma mağara kompleksinde 16.800 yıllık bir Paleolitik yapı keşfettiler. La...

Çin’de 170 milyon yıllık bir çiçek fosili keşfedildi

28 Mart 2023

28 Mart 2023

Çinli araştırmacılar, 170 milyon yıl öncesine dayanan bir çiçek fosili keşfettiler. Nanjing Jeoloji ve Paleontoloji Enstitüsü ve Çin Bilimler Akademisi...

Pompeii’de bulunan en eski fast-food lokantası ziyarete açılıyor

9 Ağustos 2021

9 Ağustos 2021

Pompeii antik kenti 2020 yılı kazılarında ortaya çıkarılan dünyanın en eski fast-food lokantası ziyarete açılıyor. Telegraph, 2 bin yıllık olduğu...

Antik Dünya’nın en büyük agorasına sahip İtalya’nın Selinunte kentinde yapılan kazılarda “Sonuçlar beklentilerin çok ötesine geçti”

29 Temmuz 2022

29 Temmuz 2022

Yunan döneminin en önemli arkeolojik alanlarından biri olan İtalya’nın Selinunte Antik Kenti’nde, 33.000 metrekarelik alana sahip antik dünyanın en büyük...

İstanbul Valiliği’nden Ayasofya Belgeseli

24 Temmuz 2022

24 Temmuz 2022

İstanbul Valiliği, Ayasofya’nın ibadete açılışının ikinci yıl dönümü dolayısıyla “Geçmişten Geleceğe Miras: Ayasofya” belgeseli hazırladı. İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, “Geçmişten...

Bolu’da işçiler Roma Dönemi lahit buldular

30 Ekim 2022

30 Ekim 2022

Bolu’da bir inşaatın bahçe duvarının temelini kazan işçiler Roma Dönemi’nde ait olduğu düşünülen lahit ortaya çıkardılar. Bolu Tepecik Mahallesi’nde bir...

Polonya’da 4.000 yıldan daha eski bir bakır hançer bulundu

24 Şubat 2024

24 Şubat 2024

Polonya’da bir metal dedektör kullanıcısı 4.000 yıldan daha eski bir bakır hançer buldu. Podkarpackie Voyvodalığı’nda bir ormanlık alanda keşfedilen bakırdan...

Bugüne Kadar Bulunmuş En Büyük Viking Gemi Mezarlığı

11 Kasım 2020

11 Kasım 2020

Arkeologlar radar taramaları sırasında bugüne kadar gömülmüş en büyük gemi mezarlığını buldular. Norveç’in güneydoğusundaki Gjellestad’da yere nüfuz eden radar (GPR)...

Yeni araştırma; Troya ile Mezopotamya ve İndus Vadisi altın ticaret ilişkisini ortaya koyuyor

1 Aralık 2022

1 Aralık 2022

Heinrich Schliemann, 1873’te Troya Antik Kenti’nde Priamos Hazinesi’ni keşfettiğinden beri, Troya’da çıkarılan altın ve mücevherlerinin kökeni bir gizem olarak kaldı....

“Göremediklerinizi Göreceksiniz” Sergisinde Bu Ay “Kilia İdoller”

2 Mayıs 2021

2 Mayıs 2021

Kültür Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Göremediklerinizi Göreceksiniz” sergisinde bu ay Kilia idoller sergileniyor. “12 Ay...

Arkeologlar İsveç adasında Viking tersanesi buldu

16 Haziran 2022

16 Haziran 2022

Stockholm Üniversitesi’nden arkeologlar, Stockholm’ün batısındaki Mälaren Gölü’ndeki Björkö adasındaki Birka’da bir Viking Çağı tersanesi keşfettiler. İsveççe Vikingastaden (Viking Şehri) olarak...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]