16 November 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

2.000 Yıllık Hurma Çekirdekleri Ağaç Oldu

İsrail hurması çekirdekleri 2.000 yıl sonra yeniden ağaç oldular. Bilim insanları, İsrail çölünden çıkarılan birkaç düzine 2.000 yıllık hurma çekirdeklerinden yedi Yahudi hurma ağacı yetiştirmeyi başardılar. Bu ağaçlardan çağlar boyunca zengin bir genetik karışımı buldular.

Abu Dabi’deki bir araştırma ekibi, 2.000 yıllık hurma tohumlarını başarılı bir şekilde çimlendirdi ve DNA’sını modern genomik bilimlerin büyük bir başarısında sıralayabildikleri canlı bitkiler ortaya çıkardı.

Judean hurma ağaçları, Phoenix dactylifera L., kesin olarak, daha önce soyu tükenmiş bir çeşittir ve tam genomik dizilemeye tabi tutulmuş tohumlardan filizlenen en eski bitkilerdir. Araştırmacılar, genomunu modern türlerinkiyle karşılaştırarak, bu türün zaman içinde nasıl evrimleştiğini daha iyi anlayabildiler. Tohumların ileri yaşına rağmen, bilim insanları DNA’larında önemli bir mutasyon bulamadılar.

Hurmalar, melezleşmeye örnek oldular

Amerika Birleşik Devletleri, Abu Dabi, İsrail ve Fransa’dan araştırmacılardan oluşan uluslararası ekip, bu hurma ağaçlarının son 2000 yılda tam olarak nasıl uyarlandığını öğrenmek istedi. Güney Levant’taki arkeolojik alanlardan çıkarılan 35 tohum ektiler ve bunlardan yedisi başarılı bir şekilde filizlendi – en eskisine Methuselah adını verdiler. Ekip, PNAS dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada bulgularını Pazartesi günü yayınladı .

Yazarlar, “Diriliş genomiği, geçmiş ve muhtemelen soyu tükenmiş popülasyonların genetiğini ve evrimini incelemek için eski DNA yaklaşımlarına bir alternatiftir. Arkeolojik ve paleontolojik alanlardan veya tarihi koleksiyonlardan antik tohumları filizlendirmek gibi biyolojik materyalleri canlandırarak, kayıp popülasyonların genomları incelenebilir” dedi.

Adından da anlaşılacağı gibi, Judean hurma ağaçları Doğu Akdeniz çevresinde ortaya çıktı ve popüler bir ekili çeşittir. Romalı yazar Pliny the Elder, onları doğa tarihi incelemesinde “bal gibi son derece tatlı bir şarap tadı” olarak ışıltılı bir şekilde tanımladı .

İsrail'de 2.000 yıllık çekirdekten yetişen hurma ağacı
Şu anda İsrail’de yetişen 2.200 yıllık hurma çekirdeklerinden çimlenen hurma ağaçlarından biri. Foto; Sarah Sallon

Bu hurma cinsi, 1. yüzyıl ve 2. yüzyılda giderek vahşi tip DNA dahil, Girit’i çevreleyen Yunan adalarında serbestçe büyüyen bugün bulunabilir Phoenix theophrastidir. 2.200 yıl önce meydana gelen gen transferinin, bu dönemde bölgedeki Roma İmparatorluğu’nun artan etkisine işaret ettiğine inanılıyor.

Michael Purugganan, “Bu 2.000 yıllık tohumlardan çıkan bitkilerin genomlarını inceleyebildik ve bu zaman dilimine kadar hurma ağaçlarının ilgili Girit palmiyesinden genler aldığına dair kanıtlar olduğunu gösterdik” dedi.

New York Üniversitesi Abu Dabi’de biyoloji profesörü ise “Hurma ağacının Orta Doğu’dan vahşi Girit hurması ile melezlenmesinin, marketlerimizden aldığımız Medjool çeşidi gibi şu anda Kuzey Afrika’da bulunan hurma ağaçlarına yol açtığına inanıyoruz. Dolayısıyla analiz, 2.000 yıl önce bu hibritleşme sürecinin zaten gerçekleşmiş olduğunu görmemizi sağlıyor” açıklamasını yaptı.

Tüm bu melezleşmenin bir sonucu olarak, geçmişte avantajlı olmaktan çıkmış, ancak bugün yine yardımcı olabilecek bazı genler, genetik modifikasyon yoluyla yeniden keşfedilebilir ve hatta gelecekte yeniden tanıtılabilir.

Purugganan, e-posta ile kullanım olasılığı sorulduğunda, “Evet, kesinlikle ve bu hepimizin umduğu bir şey – şimdi modern çeşitlerde kaybolan belirli bir gen varyasyonunun şimdi yeniden canlanan bitkilerden yeniden tanıtılabileceğini” söyledi. CRISPR teknolojisi, çoktan tükenmiş olan arzu edilen özellikleri yeniden ortaya çıkarmak için.

Fosilleşmiş DNA parçalandıkça molekülleri kısaltılır ve kimyasal olarak değiştirilerek bilim adamlarının kurtarabileceği canlı genetik materyal miktarı azalır. Ve bitkiler omurgalı fosillerinde bulunan koruyucu kemik dokusuna sahip olmadıkları için, zamanla bozulmaya daha da yatkındırlar. Neyse ki, türlerden elde edilen canlı tohumlar arkeolojik alanlardan elde edildiğinden, araştırmacıların fosilleşmiş bitki materyaline güvenmeleri gerekmedi – kendi başlarına büyüdüler.

Purugganan, “Hurma tohumlarının hem bu bitkilerin yetiştirdiği kuru ve kurak ortamlar nedeniyle özel olduğunu ve tohumların korunmasına yardımcı olabileceğini düşünüyorum hem de tohum olarak bu kadar uzun süre hayatta kalabilecekleri tarihlerde özel bir şey olduğunu düşünüyorum” dedi. Ancak bu, hurma ağaçları ile sınırlı olmayabilir – diğer eski tohumlar geri kazanıldı ve bir durumda – doku kültürü kullanılarak – bir bitki türünün tohumları 30.000 yıl boyunca Sibirya donmuş toprakta gömüldükten sonra yeniden üretildi. Bu yüzden dışarıda başka fırsatlar olabilir. Şu anda çalışmamızın diğer bilim insanlarına, diğer antik materyallerde yaptığımız türden bir çalışmayı yapmaları için ilham vereceğini umuyoruz.”

Haberin orijinalini courthousenews.com/ dan okuyabilirsiniz.

Banner
Benzer Yazılar

Aziz Konstantin ve Helena’ya adanmış Bizans manastır kilisesi bulundu

4 Ekim 2023

4 Ekim 2023

Ordu’da 2021 yılında yol yapım çalışması sırasında Antik Roma dönemine ait 8 mezarın bulunduğu alanda başlatılan arkeolojik kazı çalışmasında Bizans...

Malta konut projesi çalışmaları sırasında keşfedilen nadir Arapça yazıt

4 Mayıs 2023

4 Mayıs 2023

Malta’nın güneydoğu bölgesi’ndeki Fgura kasabasında bir sosyal konut projesinin bulunduğu yerde, muhtemelen Orta Çağa kadar uzanan nadir bir Arapça yazıt...

Kayalıpınar’da Hitit tarihini etkileyecek III. Hattuşili’ye ait bir mühür baskısı keşfedildi

14 Eylül 2023

14 Eylül 2023

Hititlerin Yukarı Ülke olarak kabul ettikleri Sivas ili sınırları içerisinde yer alan Kayalıpınar Harabeleri’nde yapılan kazılarda III. Hattuşili’ye ait bir...

Patara Antik Kenti Deniz Feneri Yapay Zeka İle Yeniden İnşaa Ediliyor

24 Mart 2021

24 Mart 2021

Patara Antik Kenti içinde yer alan, Roma İmparatoru Nero’nun yaptırdığı ve  M. S. 1481 yaşanan tsunamide yıkıldığı tahmin edilen deniz...

Failaka Adası’nda 4.000 Yıllık Yeni Bir Dilmun Tapınağı Daha Keşfedildi

28 Ekim 2025

28 Ekim 2025

Kuveyt’in kuzeydoğusundaki Failaka Adası’nda, Bronz Çağı’na ait 4.000 yıllık bir Dilmun tapınağı gün yüzüne çıkarıldı. Keşif, 2025 kazı sezonunda Kuveyt-Danimarka...

Avrupa’da keşfedilen türünün en büyük deniz kaplumbağası fosili İspanya’da ortaya çıkarıldı

22 Kasım 2022

22 Kasım 2022

Kuzey İspanya’da, bilim adamları yeni bir muazzam deniz kaplumbağası türünün kalıntılarını keşfettiler. Tarih öncesi yaratık, Avrupa’da şimdiye kadar bulunan, yaklaşık...

Hititçe kelimeleri sesli dinlemek ister misiniz?

8 Şubat 2022

8 Şubat 2022

Bir Hint-Avrupa halkı olan Hititler, Anadolu’da Hattilerden sonra yüzyıllar sürecek güçlü bir medeniyet kurmuşlardır. Nereden geldikleri konusunda hala net bir...

DNA Analizi, Roma Öncesi İtalya’nın en büyüleyici uygarlıkları olan Piceni’nin genetik yapısını belirledi

24 Kasım 2024

24 Kasım 2024

Roma Sapienza Üniversitesi ve İtalyan Ulusal Araştırma Konseyi (CNR) koordinasyonunda uluslararası bir ekip tarafından yürütülen bir çalışma, Piceni’lerin genetik kökenlerini...

Beçin Antik Kentinde Bulunan Tarihi Bey Hamamı, Restorasyonun Ardından Misafir Kabulüne Başlayacak

4 Kasım 2020

4 Kasım 2020

Beçin kalesi Türk İslam dönemi yerleşmelerinin önemli merkezlerinden biridir. Antik şehrin tarihi M.Ö 2000’lere kadar gitmesine rağmen, burayı kendilerine başkent...

Antik Pompeii Kentinde Bulunan Zengin Adam ve Kölesi

21 Kasım 2020

21 Kasım 2020

İtalyan Kültür Bakanlığı, antik Pompeii kentinde Vezüv patlaması sırasında yanarak ölen iki kişinin kalıntılarına ulaşıldığı bilgisini verdi. Pompeii Antik kentinde...

Hırvatistan’ın Split Şehrine Bağlı Manuš Bölgesinde Antik Roma Pazarı Bulundu!

10 Ekim 2020

10 Ekim 2020

Tarihçi ve arkeolog Luka Jelić 1897 gibi erken bir tarihte antik yerleşiminin Diocletianus Sarayı’nın inşasından önce Split bölgesinde var olduğu...

Umman’da 4 Bin Yıllık Taş Oyun Tahtası Bulundu

10 Ocak 2022

10 Ocak 2022

Arkeologlar, Umman’daki Ayn Bani Saidah köyü yakınlarında yer alan Tunç Çağı ve Demir Çağı yerleşim kazılarında 4 bin yıllık taş...

9 Yaşında ki Çocuk Süleyman Tapınağına Ait Altın Bir Boncuk Buldu

1 Aralık 2020

1 Aralık 2020

Bar-Ilan üniversitesinin gönüllüler için düzenlemiş olduğu Temple Mount Eleme Projesi (TMSP) kapsamında çalışan 9 yaşındaki bir çocuk 3000 yıllık altın bir...

Gwalior’un Tarihi Kale Şehirleri UNESCO Listesinde

7 Aralık 2020

7 Aralık 2020

Hindistanın Madhya Pradesh eyaletine bağlı olan Gwalior tarihiyle tanınan bir şehirdir. Bu tarihi güzellikleri UNESCO’nun listesine girmesi ile taçlandırılacak. Eyalet...

1800 yıllık Sasani kil mühründe İran şehrinin adı okundu

10 Nisan 2024

10 Nisan 2024

Pehlevi yazısıyla yazılmış Sasani döneminden kalma 1800 yıllık bir kil mühür üzerinde İran şehri “Şiraz” adı okundu. Sasani İmparatorluğu’nun (MS...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]