4 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

2.000 Yıllık Hurma Çekirdekleri Ağaç Oldu

İsrail hurması çekirdekleri 2.000 yıl sonra yeniden ağaç oldular. Bilim insanları, İsrail çölünden çıkarılan birkaç düzine 2.000 yıllık hurma çekirdeklerinden yedi Yahudi hurma ağacı yetiştirmeyi başardılar. Bu ağaçlardan çağlar boyunca zengin bir genetik karışımı buldular.

Abu Dabi’deki bir araştırma ekibi, 2.000 yıllık hurma tohumlarını başarılı bir şekilde çimlendirdi ve DNA’sını modern genomik bilimlerin büyük bir başarısında sıralayabildikleri canlı bitkiler ortaya çıkardı.

Judean hurma ağaçları, Phoenix dactylifera L., kesin olarak, daha önce soyu tükenmiş bir çeşittir ve tam genomik dizilemeye tabi tutulmuş tohumlardan filizlenen en eski bitkilerdir. Araştırmacılar, genomunu modern türlerinkiyle karşılaştırarak, bu türün zaman içinde nasıl evrimleştiğini daha iyi anlayabildiler. Tohumların ileri yaşına rağmen, bilim insanları DNA’larında önemli bir mutasyon bulamadılar.

Hurmalar, melezleşmeye örnek oldular

Amerika Birleşik Devletleri, Abu Dabi, İsrail ve Fransa’dan araştırmacılardan oluşan uluslararası ekip, bu hurma ağaçlarının son 2000 yılda tam olarak nasıl uyarlandığını öğrenmek istedi. Güney Levant’taki arkeolojik alanlardan çıkarılan 35 tohum ektiler ve bunlardan yedisi başarılı bir şekilde filizlendi – en eskisine Methuselah adını verdiler. Ekip, PNAS dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada bulgularını Pazartesi günü yayınladı .

Yazarlar, “Diriliş genomiği, geçmiş ve muhtemelen soyu tükenmiş popülasyonların genetiğini ve evrimini incelemek için eski DNA yaklaşımlarına bir alternatiftir. Arkeolojik ve paleontolojik alanlardan veya tarihi koleksiyonlardan antik tohumları filizlendirmek gibi biyolojik materyalleri canlandırarak, kayıp popülasyonların genomları incelenebilir” dedi.

Adından da anlaşılacağı gibi, Judean hurma ağaçları Doğu Akdeniz çevresinde ortaya çıktı ve popüler bir ekili çeşittir. Romalı yazar Pliny the Elder, onları doğa tarihi incelemesinde “bal gibi son derece tatlı bir şarap tadı” olarak ışıltılı bir şekilde tanımladı .

İsrail'de 2.000 yıllık çekirdekten yetişen hurma ağacı
Şu anda İsrail’de yetişen 2.200 yıllık hurma çekirdeklerinden çimlenen hurma ağaçlarından biri. Foto; Sarah Sallon

Bu hurma cinsi, 1. yüzyıl ve 2. yüzyılda giderek vahşi tip DNA dahil, Girit’i çevreleyen Yunan adalarında serbestçe büyüyen bugün bulunabilir Phoenix theophrastidir. 2.200 yıl önce meydana gelen gen transferinin, bu dönemde bölgedeki Roma İmparatorluğu’nun artan etkisine işaret ettiğine inanılıyor.

Michael Purugganan, “Bu 2.000 yıllık tohumlardan çıkan bitkilerin genomlarını inceleyebildik ve bu zaman dilimine kadar hurma ağaçlarının ilgili Girit palmiyesinden genler aldığına dair kanıtlar olduğunu gösterdik” dedi.

New York Üniversitesi Abu Dabi’de biyoloji profesörü ise “Hurma ağacının Orta Doğu’dan vahşi Girit hurması ile melezlenmesinin, marketlerimizden aldığımız Medjool çeşidi gibi şu anda Kuzey Afrika’da bulunan hurma ağaçlarına yol açtığına inanıyoruz. Dolayısıyla analiz, 2.000 yıl önce bu hibritleşme sürecinin zaten gerçekleşmiş olduğunu görmemizi sağlıyor” açıklamasını yaptı.

Tüm bu melezleşmenin bir sonucu olarak, geçmişte avantajlı olmaktan çıkmış, ancak bugün yine yardımcı olabilecek bazı genler, genetik modifikasyon yoluyla yeniden keşfedilebilir ve hatta gelecekte yeniden tanıtılabilir.

Purugganan, e-posta ile kullanım olasılığı sorulduğunda, “Evet, kesinlikle ve bu hepimizin umduğu bir şey – şimdi modern çeşitlerde kaybolan belirli bir gen varyasyonunun şimdi yeniden canlanan bitkilerden yeniden tanıtılabileceğini” söyledi. CRISPR teknolojisi, çoktan tükenmiş olan arzu edilen özellikleri yeniden ortaya çıkarmak için.

Fosilleşmiş DNA parçalandıkça molekülleri kısaltılır ve kimyasal olarak değiştirilerek bilim adamlarının kurtarabileceği canlı genetik materyal miktarı azalır. Ve bitkiler omurgalı fosillerinde bulunan koruyucu kemik dokusuna sahip olmadıkları için, zamanla bozulmaya daha da yatkındırlar. Neyse ki, türlerden elde edilen canlı tohumlar arkeolojik alanlardan elde edildiğinden, araştırmacıların fosilleşmiş bitki materyaline güvenmeleri gerekmedi – kendi başlarına büyüdüler.

Purugganan, “Hurma tohumlarının hem bu bitkilerin yetiştirdiği kuru ve kurak ortamlar nedeniyle özel olduğunu ve tohumların korunmasına yardımcı olabileceğini düşünüyorum hem de tohum olarak bu kadar uzun süre hayatta kalabilecekleri tarihlerde özel bir şey olduğunu düşünüyorum” dedi. Ancak bu, hurma ağaçları ile sınırlı olmayabilir – diğer eski tohumlar geri kazanıldı ve bir durumda – doku kültürü kullanılarak – bir bitki türünün tohumları 30.000 yıl boyunca Sibirya donmuş toprakta gömüldükten sonra yeniden üretildi. Bu yüzden dışarıda başka fırsatlar olabilir. Şu anda çalışmamızın diğer bilim insanlarına, diğer antik materyallerde yaptığımız türden bir çalışmayı yapmaları için ilham vereceğini umuyoruz.”

Haberin orijinalini courthousenews.com/ dan okuyabilirsiniz.

Banner
Benzer Yazılar

Tell El-Amarna nekropolünde 3500 yıllık altın mücevher koleksiyonu keşfedildi

14 Aralık 2022

14 Aralık 2022

MÖ 1346 yılında firavun Amenhotep IV (Akhenaten olarak da bilinir) tarafından başkent olarak inşa edilen Tell El-Amarna kentinin nekropolünde 3500...

Diyarbakır Zerzevan Kalesi’nde ABD ulusal sembolünü taşıyan bir rozet bulundu

4 Ekim 2021

4 Ekim 2021

Daha önce Roma İmparatorluğu döneminde askeri bir yerleşim yeri olarak kullanılan Diyarbakır Zerzevan Kalesi’nde kazılara devam ediliyor. Kazılarda, ABD’nin Büyük...

Osmaniye’de Bulunan Kadın Figürlü Mozaik Portre Zeugma’yı Tahtından Edecek mi?

13 Kasım 2020

13 Kasım 2020

2015 yılında bir inşaat kazı çalışması sırasında Kadirli ilçesine bağlı Dere Mahallesi’nde ortaya çıkan mozaikler hayranlık ve şaşkınlık yaratmaya devam...

Depremde Anadolu’nun ilk camilerinden biri olan Habib-i Neccar Camisi yıkıldı

11 Şubat 2023

11 Şubat 2023

Anadolu’da inşa edilen ilk camilerden biri olan Antakya Habib-i Neccar Camisi, Kahramanmaraş merkezli yaşanan iki depremin ardından yıkıldı. 14 asırlık...

Trabzon’da Yaşam 13.000 Yıl Önce Bu Mağarada Başlamış

11 Mart 2021

11 Mart 2021

Karadeniz Teknik Üniversitesi Arkeoloji Bölümü akademisyenleri, Trabzon’da yaşamın 13.000 yıl önce Koskarlı Mağarası’nda başlamış olduğunu gösteren bulgulara ulaştılar. Trabzon’un Düzköy...

Kral Arthur’un efsanevi kılıcına benzeyen eşsiz ‘Excalibur’ kılıcının İslami kökenlere sahip olduğu ortaya çıktı

29 Nisan 2024

29 Nisan 2024

Araştırmacıların konumu nedeniyle ‘Excalibur’ adını taktığı ve Kral Arthur’un efsanevi kılıcıyla benzerlikler taşıyan tarihi kılıcın gizemi nihayet çözüldü. Demir kılıç,...

Anadolu Neolitik Çağı’na Işık Tutacak Sefertepe Kazıları Devam Ediyor

16 Eylül 2022

16 Eylül 2022

Şanlıurfa’nın Viranşehir ilçesinde yer alan Sefertepe, Anadolu Neolitik Çağı’na ışık tutacak bilgiler vermeye devam ediyor. Göbeklitepe ve Karahantepe ile çağdaş...

Arkeologlar, Google Earth ve uçak keşiflerini kullanarak Sırbistan’ın gizli Tunç Çağı yapılarını ve bilinmeyen yerlerini tespit ediyor

17 Kasım 2023

17 Kasım 2023

University College Dublin’deki arkeologlar, Google Earth ve uçak keşiflerini kullanarak daha önce bilinmeyen 100’den fazla site tespit etti. Uydu uzaktan...

Akdeniz’in En Eski El Dikimi Teknesi Bir Sonraki Yolculuğuna Hazırlanıyor

25 Ocak 2024

25 Ocak 2024

Akdeniz’in en eski el dikimi teknesi, Hırvatistan’ın Istria yarımadasındaki Umag yakınlarındaki Zambratija Körfezi’nde keşfedildi. Hırvatistan’daki Adriyatik deniz tabanında binlerce yıl...

‘Kral Arthur’un Salonu’ olarak bilinen yapının aslında 5.000 yaşında Neolitik bir yapı olduğu keşfedildi

11 Kasım 2024

11 Kasım 2024

Cornwall’daki Kral Arthur’un Salonu olarak bilinen dikdörtgen toprak ve taş yapının aslında 4000 yıl önce inşa edilmiş bir Neolitik yapı...

Doç. Dr. Erkan Fidan “Luvilere ait bir kent olabilir”

27 Kasım 2021

27 Kasım 2021

Anadolu üzerinde birçok medeniyete ev sahipliği yapmış eşsiz bir coğrafyadır. Prehistorya ve Protohistorya dönemlere ait Hatti, Hitit, Urartu, Frig, Lidya...

Idyma Antik Kenti’nin meclis binası ve tapınağı ortaya çıkarılıyor

11 Aralık 2022

11 Aralık 2022

Gökova Körfezi’nin kuzeyinde Akyaka beldesi sınırları içinde yer alan 2700 yıllık Attika-Delos Deniz Birliği üyesi Idyma Antik Kenti’nin meclis binası...

2000 yıllık hançer, Roma ile kabile savaşçıları arasında uzun zamandır unutulmuş bir savaşın yerini ortaya koyuyor

18 Aralık 2023

18 Aralık 2023

İsviçre’de gönüllü bir arkeolog ve diş hekimliği öğrencisi Lucas Schmid, 2019’da 2000 yıllık gümüş ve pirinç bir hançer keşfetti. Roma...

Antik Deniz İpek Yolu’nun başlangıç noktası UNESCO listesine girdi

27 Temmuz 2021

27 Temmuz 2021

Çin’de çevrimiçi düzenlenen UNESCO 44’üncü Dünya Miras Komitesi Toplantısı’nda Çin’in Fujian eyaletinde bulunan Antik Deniz İpek Yolu’nun başlangıç noktası tarihi...

Arkeologlar, Atina’daki en eski Demir Çağı evini keşfettiler

26 Mayıs 2023

26 Mayıs 2023

Göttingen Üniversitesi’nden arkeologlar, Atina’nın güneyindeki Thorikos’ta Atina’daki en eski Demir Çağı evini keşfettiler. Keşif, erken Yunan tarihi için beklenmedik ve...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]