23 December 2025 Gelecek Geçmişin Ürünüdür

2.000 Yıllık Hurma Çekirdekleri Ağaç Oldu

İsrail hurması çekirdekleri 2.000 yıl sonra yeniden ağaç oldular. Bilim insanları, İsrail çölünden çıkarılan birkaç düzine 2.000 yıllık hurma çekirdeklerinden yedi Yahudi hurma ağacı yetiştirmeyi başardılar. Bu ağaçlardan çağlar boyunca zengin bir genetik karışımı buldular.

Abu Dabi’deki bir araştırma ekibi, 2.000 yıllık hurma tohumlarını başarılı bir şekilde çimlendirdi ve DNA’sını modern genomik bilimlerin büyük bir başarısında sıralayabildikleri canlı bitkiler ortaya çıkardı.

Judean hurma ağaçları, Phoenix dactylifera L., kesin olarak, daha önce soyu tükenmiş bir çeşittir ve tam genomik dizilemeye tabi tutulmuş tohumlardan filizlenen en eski bitkilerdir. Araştırmacılar, genomunu modern türlerinkiyle karşılaştırarak, bu türün zaman içinde nasıl evrimleştiğini daha iyi anlayabildiler. Tohumların ileri yaşına rağmen, bilim insanları DNA’larında önemli bir mutasyon bulamadılar.

Hurmalar, melezleşmeye örnek oldular

Amerika Birleşik Devletleri, Abu Dabi, İsrail ve Fransa’dan araştırmacılardan oluşan uluslararası ekip, bu hurma ağaçlarının son 2000 yılda tam olarak nasıl uyarlandığını öğrenmek istedi. Güney Levant’taki arkeolojik alanlardan çıkarılan 35 tohum ektiler ve bunlardan yedisi başarılı bir şekilde filizlendi – en eskisine Methuselah adını verdiler. Ekip, PNAS dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada bulgularını Pazartesi günü yayınladı .

Yazarlar, “Diriliş genomiği, geçmiş ve muhtemelen soyu tükenmiş popülasyonların genetiğini ve evrimini incelemek için eski DNA yaklaşımlarına bir alternatiftir. Arkeolojik ve paleontolojik alanlardan veya tarihi koleksiyonlardan antik tohumları filizlendirmek gibi biyolojik materyalleri canlandırarak, kayıp popülasyonların genomları incelenebilir” dedi.

Adından da anlaşılacağı gibi, Judean hurma ağaçları Doğu Akdeniz çevresinde ortaya çıktı ve popüler bir ekili çeşittir. Romalı yazar Pliny the Elder, onları doğa tarihi incelemesinde “bal gibi son derece tatlı bir şarap tadı” olarak ışıltılı bir şekilde tanımladı .

İsrail'de 2.000 yıllık çekirdekten yetişen hurma ağacı
Şu anda İsrail’de yetişen 2.200 yıllık hurma çekirdeklerinden çimlenen hurma ağaçlarından biri. Foto; Sarah Sallon

Bu hurma cinsi, 1. yüzyıl ve 2. yüzyılda giderek vahşi tip DNA dahil, Girit’i çevreleyen Yunan adalarında serbestçe büyüyen bugün bulunabilir Phoenix theophrastidir. 2.200 yıl önce meydana gelen gen transferinin, bu dönemde bölgedeki Roma İmparatorluğu’nun artan etkisine işaret ettiğine inanılıyor.

Michael Purugganan, “Bu 2.000 yıllık tohumlardan çıkan bitkilerin genomlarını inceleyebildik ve bu zaman dilimine kadar hurma ağaçlarının ilgili Girit palmiyesinden genler aldığına dair kanıtlar olduğunu gösterdik” dedi.

New York Üniversitesi Abu Dabi’de biyoloji profesörü ise “Hurma ağacının Orta Doğu’dan vahşi Girit hurması ile melezlenmesinin, marketlerimizden aldığımız Medjool çeşidi gibi şu anda Kuzey Afrika’da bulunan hurma ağaçlarına yol açtığına inanıyoruz. Dolayısıyla analiz, 2.000 yıl önce bu hibritleşme sürecinin zaten gerçekleşmiş olduğunu görmemizi sağlıyor” açıklamasını yaptı.

Tüm bu melezleşmenin bir sonucu olarak, geçmişte avantajlı olmaktan çıkmış, ancak bugün yine yardımcı olabilecek bazı genler, genetik modifikasyon yoluyla yeniden keşfedilebilir ve hatta gelecekte yeniden tanıtılabilir.

Purugganan, e-posta ile kullanım olasılığı sorulduğunda, “Evet, kesinlikle ve bu hepimizin umduğu bir şey – şimdi modern çeşitlerde kaybolan belirli bir gen varyasyonunun şimdi yeniden canlanan bitkilerden yeniden tanıtılabileceğini” söyledi. CRISPR teknolojisi, çoktan tükenmiş olan arzu edilen özellikleri yeniden ortaya çıkarmak için.

Fosilleşmiş DNA parçalandıkça molekülleri kısaltılır ve kimyasal olarak değiştirilerek bilim adamlarının kurtarabileceği canlı genetik materyal miktarı azalır. Ve bitkiler omurgalı fosillerinde bulunan koruyucu kemik dokusuna sahip olmadıkları için, zamanla bozulmaya daha da yatkındırlar. Neyse ki, türlerden elde edilen canlı tohumlar arkeolojik alanlardan elde edildiğinden, araştırmacıların fosilleşmiş bitki materyaline güvenmeleri gerekmedi – kendi başlarına büyüdüler.

Purugganan, “Hurma tohumlarının hem bu bitkilerin yetiştirdiği kuru ve kurak ortamlar nedeniyle özel olduğunu ve tohumların korunmasına yardımcı olabileceğini düşünüyorum hem de tohum olarak bu kadar uzun süre hayatta kalabilecekleri tarihlerde özel bir şey olduğunu düşünüyorum” dedi. Ancak bu, hurma ağaçları ile sınırlı olmayabilir – diğer eski tohumlar geri kazanıldı ve bir durumda – doku kültürü kullanılarak – bir bitki türünün tohumları 30.000 yıl boyunca Sibirya donmuş toprakta gömüldükten sonra yeniden üretildi. Bu yüzden dışarıda başka fırsatlar olabilir. Şu anda çalışmamızın diğer bilim insanlarına, diğer antik materyallerde yaptığımız türden bir çalışmayı yapmaları için ilham vereceğini umuyoruz.”

Haberin orijinalini courthousenews.com/ dan okuyabilirsiniz.

Banner
Benzer Yazılar

Arnavutluk’ta kayıp 2 bin yıllık antik kent Bassania bulunmuş olabilir

19 Haziran 2022

19 Haziran 2022

Arnavutluk’un kuzeybatısında İşkodra köyü yakınlarında 2018 yılında bir antik kentin izleri tespit edilmişti. Kazılarda ele edilen ilk bulgular 2 bin...

İranlı Arkeologlar, Nahavand Kentindeki Laodikea Tapınağı’nı Aramaya Devam Edecek

12 Ocak 2021

12 Ocak 2021

İranlı arkeologlar, İran’ın batısındaki Hamedan eyaletindeki modern Nahavand kasabasının altına gömüldüğüne inanılan esrarengiz Laodikea Tapınağı kalıntılarını gün yüzüne çıkarmak için son bir girişimde bulunacaklar. ...

DNA analizleri ile yüzün yeniden yapılandırılması mümkün

22 Haziran 2022

22 Haziran 2022

Viyana Üniversitesi ve Ulsan Ulusal Bilim ve Teknoloji Enstitüsü tarafından Kore Ulusal Müzesi ile işbirliği içinde yönetilen uluslararası bir ekip,...

Talas Dağları’nda 600’e Yakın Petroglif ve İki Yeni Soğdca Yazıt Ortaya Çıktı

2 Aralık 2025

2 Aralık 2025

Orta Asya’nın dağlık vadilerinde, Türk–Soğd kültürlerinin iç içe geçtiği karmaşık bir Orta Çağ toplumu yeniden şekilleniyor. Kırgızistan’ın batı Talas Dağları’nın...

Güney Amerika’nın En Eski Uygarlığı Olarak Bilinen Caral Kültürüne Ait Yeni Bir Piramit Keşfedildi

8 Şubat 2025

8 Şubat 2025

Caral Arkeoloji Bölgesi ekibi, Peru’nun Lima Bölgesi, Barranca ilindeki Supe Vadisi’nde, Dünya Mirası listesindeki Caral-Supe Kutsal Şehri’nin bir kilometre batısında...

Demir Çağı Savaşçılarının Kuş Tüyü Yatakları Araştırmacıları Şaşırttı

28 Mart 2021

28 Mart 2021

İsveç’te bulunan 7 nci yüzyıla ait Viking öncesi döneme tarihlendirilen mezarlardan şaşırtıcı sonuçlar geliyor. Demir çağına tarihlendirilen mezarlıktaki savaşçıların kuş...

Hitit Çivi Yazılı Tabletler Yapay Zeka Teknolojisi ile Okunacak

28 Aralık 2021

28 Aralık 2021

Anadolu’nun kadim medeniyetlerinden Hititlere ait çivi yazılı kil tabletlerin okunmasında yapay zeka teknolojisi kullanılacak. 1800 yıllarından bu yana başta Hitit...

Diyarbakır’da 2.000 Yıllık Roma Caddesi Bulundu

19 Nisan 2021

19 Nisan 2021

Diyarbakır Amida Höyük kazıları Covid-19 salgının yarattığı olumsuzluklara rağmen tüm hızıyla devam ediyor. Kazılar sırasında Roma dönemine ait 2.000 yıllık...

Leonardo da Vinci’nin kayıp eskizleri, Newton’dan çok önce yerçekimini anladığını gösteriyor

21 Şubat 2023

21 Şubat 2023

Leonardo da Vinci’nin yüzlerce yıllık eskizleri, yerçekiminin kilit yönlerini Galileo, Newton ve Einstein’dan çok önce anlamış olabileceğini gösteriyor. Caltech’ten mühendisler,...

Norveç’te bir kadın, ailesinin evini temizlerken bodrum katında Vikinglere ait 1000 yıllık demir çubuklar buldu

20 Nisan 2023

20 Nisan 2023

Norveç’te bir kadın ailesinin evini temizlerken bodrum katında Viking dönemine tarihlenen demir çubuklar buldu. Innlandet County Belediyesi’nden yapılan bir basın...

Alexandria Troas kazılarında 2 bin 200 yıllık çarşı kapısı bulundu

18 Ekim 2021

18 Ekim 2021

Alexandria Troas kazılarında geçtiğimiz günlerde altar yapısı ortaya çıkarılmıştı. Şimdi de kentin çok önemli bir yapısına çarşı ile caddeyi bağlayan...

Denisovalı İnsanının Kafatası Bulunmuş Olabilir

25 Haziran 2021

25 Haziran 2021

Araştırmacılar, Çin’de 90 yıl önce bulunan kafatasının Denisovalı insanının uzun zamandır aranan kafatası olabileceği üzerinde düşünüyorlar. Bir rivayete göre; Kuzey...

6. Yüzyıl İklim Krizinin Roma İmparatorluğu’nun Çöküşündeki Rolü Yeniden İncelendi

13 Nisan 2025

13 Nisan 2025

Uluslararası bir araştırma ekibi, 6. yüzyılda yaşanan ve Roma İmparatorluğu’nun çöküşüne katkıda bulunmuş olabilecek “Geç Antik Küçük Buz Çağı” olarak...

Labraunda Antik Kenti’nde Karya’nın Dağ Mabedi Yeniden Ayağa Kalkıyor

16 Mayıs 2025

16 Mayıs 2025

Muğla’nın Milas ilçesi sınırlarında yer alan ve Antik Karya’nın kutsal merkezlerinden biri olan Labraunda Antik Kenti, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın...

Kuzey Kore’de Goryeo Dönemi’ne Ait Nadir Bir Amitābha Buda Heykeli Keşfedildi

7 Nisan 2025

7 Nisan 2025

Kuzey Kore’nin devlet haber ajansı KCNA’nın duyurusuna göre, Güney Phyongan Eyaleti’nin Yakjon-ri bölgesindeki tarihi alanlarda yapılan arkeolojik araştırmalar sırasında, Goryeo...

Yorumlar
Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

[mc4wp_form id=”621″]